رئیس دولت چهاردهم در حالی روز ۸ تیرماه و در انتخاباتی زودهنگام تعیین خواهد شد که موضوع برجام، پرونده هسته‌ای و FATF و به‌طور کلی رفع تحریم‌ها، از رقابت انتخاباتی سال ۱۴۰۰ به این دور از رقابت‌های انتخاباتی منتقل شده و همچنان موضوعات مهم سیاست خارجی ایران را تشکیل می‌دهند. دولت سیزدهم نیز که با شعاری جز موضوع مذاکرات، و رفع تحریم‌ها یا همان احیای برجام کار خود را آغاز کرد و ارکان آن اساساً طیف مخالف توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را تشکیل می‌دادند نیز در یکی از نخستین تصمیم‌های حوزه سیاست خارجی، مقرر کرد تا تیم مذاکره‌کننده ایرانی با مدیریت علی باقری، معاون سیاسی جدید وزارت امور خارجه راهی وین شود.
از آغاز فعالیت جبهه شمال علیه اسرائیل، بار دیگر پای میانجیهای بین‌المللی به لبنان باز شده است؛ عاموس هوکشتاین آمریکایی که پیش از این و در دو گفتوگوی دوساله از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ موفق شد تا توافق بر سر مرزهای آبی را میان این دو کشور به امضا برساند، از نخستین روزهای آغاز تنش میان لبنان و اسرائیل بارها راهی بیروت و تلآویو شده است تا ضمن تلاش برای توقف تبادل آتش، روند حل و فصل اختلافات مرزهای زمینی میان لبنان و اسرائیل را نیز کلید بزند.
میانجیگری در روابط ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط پس از ۷ سال، مهمترین نمود سیاست حضور چین در منطقه خلیج‌فارس برای ایران است؛ با این حال شاید در لحظه‌ای که وانگ‌یی، وزیر امور خارجه چین، علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران و مساعد بن‌محمدالعیبان، مشاور امنیت ملی عربستان را برای دست دادن با یکدیگر و ثبت عکس توافق همراهی می‌کرد، کمتر کسی به تبعات افزایش نقش‌آفرینی چین در خاورمیانه و خلیج‌فارس برای ایران فکر می‌کرد؛ هرچند بیانیه آذرماه چین و سران کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس که برای نخستین بار مسئله حمایت چین از آنچه «حل مسالمت‌آمیز موضوع جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی» عنوان شد، باید خیلی زودتر سیگنال‌های بررسی و تبیین این سیاست را در تهران فعال می‌کرد.
آنچه از آغاز به کار دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم شاهد بودیم، وزارت امور خارجه تنها به سیاست واکنش در برابر هر کنش منطقه‌ای و بین‌المللی تداوم بخشید و هیچ ابتکار جدیدی روی میز قرار نداد تا موجب شود با نگاه به کارنامه سه‌ساله وزارت امور خارجه دولت سیزدهم، یک سیاست خارجی درگیر روزمرگی را شاهد باشیم که چالش‌های فراوانی را برای دولت بعدی به ارث گذاشته است.
جدیدترین تحول در روابط ایران و سوریه عدم حضور بشار اسد در مراسم ادای احترام به سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید ایران است، درحالی‌که در مراسم مشابه در خصوص حافظ اسد، سیدمحمد خاتمی، رئیس‌جمهور وقت ایران حضور داشت و این موضوع به پیش از تحولات پس از ۲۰۱۱ و حضور ایران در این کشور بازمی‌گردد.
ازسرگیری روابط با عربستان سعودی پس از ۷ سال، هرچند تاکنون به بازگشایی سفارت ریاض در تهران منجر نشده و سفیر و دیپلمات‌های سعودی با گذشت بیش از یک‌سال، همچنان ترجیح می‌دهند مانند سفری کوتاه‌مدت با محل ماموریت خود برخورد کرده و در هتل ۵ ستاره اسپیناس پالاس اقامت کنند، همچنان بزرگترین دستاورد سیاست خارجی دولتی است که با شعار «اول همسایگان» کار خود را آغاز کرد.
سفر نچیروان بارزانی به تهران که نزدیک‌ترین عضو خانواده بارزانی به جمهوری اسلامی ایران است، در ابعاد گوناگون از اهمیت بالایی برخوردار بود. ناظم دباغ، نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در خصوص اهمیت این سفر گفت: «سفر راهبردی و مهم رئیس منطقه اقلیم کردستان عراق به تهران به همراه هیئت‌همراه، نه به منظور تقویت روابط با تهران بلکه به منظور ترمیم روابط و حل و فصل مشکلاتی که ایجاد شده بود، صورت گرفت».
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز یکشنبه هفته گذشته، برای پنجمین بار در دولت سیزدهم، برای حل‌و‌فصل پرونده پادمانی راهی ایران شد تا با مسئولان سیاسی و فنی ایران وارد مذاکره و رایزنی شود. این دیپلمات آرژانتینی، این‌بار در توقف در تهران، با وزیر امور خارجه و معاون سیاسی او و پس از ورود به اصفهان که پیش‌تر عنوان شده بود او یکی از سخنرانان کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای خواهد بود- که عملاً به تنها سخنران مهم این کنفرانس تبدیل شد- با «محمد اسلامی»، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفت‌وگو کرد.
عربستان در حالی آماده امضای یک توافق امنیتی تاریخی با ایالات‌متحده است تا پای واشنگتن را بیش از گذشته در این کشور عربی حاشیه جنوبی خلیج‌فارس باز کند و مقدمه‌ای نیز برای عادی‌سازی روابط سعودی‌ها با اسرائیل باشد که جمهوری اسلامی ایران بارها به‌صورت علنی مخالفت خود را با هر دو مورد اعلام کرده است.
