مصطفی نخعی نماینده سربیشه و نهبندان: نیاز ما کمتر از یک‏‌چهارم قوانین موجود است

مصطفی نخعی، نماینده مجلس دوازدهم در گفت‌وگویی که با خبرنگار هم‌میهن داشت، معتقد است که ایران به کمتر از یک‌چهارم قوانین موجود نیاز دارد و مجلس دوازدهم به‌دنبال این است که تعداد این قوانین را کمتر کند. 

‌آیا کشور ما به بیش از 12 هزار و 500 قانون نیاز دارد و چرا اینها قابل تفسیر است؟ 

در مقایسه با دیگر کشورهای دنیا، نیاز ما شاید کمتر از یک‌چهارم این قوانین باشد. اولاً باید مشخص شود که چرا این همه عنوان قانونی داریم، بعد از آن به آسیب‌های این عنوان‌ها بپردازیم. به نظر من، وقتی که نماینده‌ها، خلأهایی را در بخش‌هایی از سیستم اجرایی کشور مشاهده می‌کنند، به این نتیجه می‌رسند که شاید نیاز باشد موضوعی را در مجلس مصوب کنند و دولت را مکلف کنند که آن را انجام دهد. درحالی‌که در خیلی از موضوعات، دولت اختیارش را دارد اما چون برنامه ندارد و اهتمام لازم در برخی جاها نیست، نماینده می‌بیند اینجا خلأ وجود دارد و می‌گوید دولت را مکلف به انجام آن کنیم.

پس نارسایی‌هایی که در سیستم اجرایی وجود دارد، قانونگذار را به این جمع‌بندی رسانده که بهتر است برود و با عنوان قانونی این موضوع را تکلیف کند. مسئله دوم این است که چون بعضاً روی این قوانین و طرح‌ها، مطالعه کاملی نمی‌شود، قانونی که تصویب می‌شود، در خیلی از موارد می‌بینیم که صراحت ندارد و قابل تفسیر است. به همین علت می‌بینیم که در اجرا چیز دیگری به وجود آمد، بعد برای اینکه بخواهی آن را درست کنی، می‌خواهی قانون را اصلاح کنی. هر اصلاحیه خودش یک عنوان قانونی می‌شود. به همین دلایل است که تعدد قوانین داریم. 

‌این تعدد قوانین، موازی هم هستند؟ 

بله خیلی. ممکن است شما در یک مورد خاص، تعدد قوانین داشته باشید که بعضاً موازی هم هستند. یک مدیری می‌خواهد تصمیم بگیرد، اگر آن مدیر سالم باشد، آن قسمت از قانون که به نفع مردم و نظام باشد را اجرا می‌کند اما اگر مدیر، مدیری اهل رانت و فساد باشد، لابه‌لای قوانین این تبصره و ماده را پیدا می‌کند. اشکال کار اینجاست چون قانون شفاف نیست، اگر بخواهد کسی کاری را انجام دهد یا ندهد، حکم قانونی را پیدا می‌کند.

در کنار همه اینها، آیین‌نامه‌هایی که در دولت نوشته می‌شود هم پر از ایراد است. قانون یک کلیت است، برای اینکه مسیر اجرای دقیق مشخص شود، آیین‌نامه را می‌نویسند. خیلی اوقات شاهد این هستیم که مصوبات هیئت وزیران با روح قانون مغایر است. خود این هم معضل است. مجموعه این عوامل این شرایط را به وجود آورده است که ما با تعدد قوانین مواجه هستیم؛ تعددی که بعضاً موازی هستند. 

‌قرار نیست در مجلس دوازدهم اتفاقی بیفتد؟ 

برخی از کمیسیون‌ها، تنقیح قوانین را در حوزه‌های مختلف شروع کرده‌اند که یک بخشی کاهش قوانین بود که قرار بود از هوش مصنوعی هم استفاده کنند. یکی از اهداف مجلس دوازدهم که تعریف شده، همین بحث تنقیح قوانین، کاهش عناوین قانونی و ایجاد شفافیت است. 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید