لحظه سرنوشت برای ایالات متحده

بیایید یک بازی فکری را امتحان کنیم؛ خاورمیانه را مانند یک میز بیلیارد تصور کنید که آتشی سوزان آن را احاطه کرده است. ایالات متحده، در میانه این جهنم، قصد دارد با یک ضربه به سه دیواره میز، سه توپ را وارد سوراخ کند و این سه توپ «عربستان سعودی»، «اسرائیل» و «حماس» هستند. در صورتی که این ضربه موفقیت‌آمیز باشد، می‌توان آب‌پاش‌ها را روشن کرد تا شعله‌های آتش را خاموش کنند. با این حال، برخی توپ‌های خیالی ما منفجر می‌شوند و نکته دیگر اینکه ساعت هم تیک‌تاک می‌کند. شاید این توصیف یک بازی جسورانه در لاس وگاس باشد اما استعاره مناسبی از فشار دیپلماتیک شدید دولت بایدن است. هرچند بعید به نظر می‌رسد، این ضربه پرخطر، بهترین راه برای خاموش کردن جهنم غزه باشد. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه قصد دارد به‌زودی به خاورمیانه سفر کند. او احتمالاً ابتدا در عربستان سعودی توقف خواهد کرد. او امیدوار است محمد بن‌سلمان، مجدداً تعهد خود را برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل اعلام کند؛ به‌شرط اینکه اسرائیل به مناقشه غزه پایان داده و به ایجاد یک کشور فلسطینی شامل غزه و کرانه باختری راضی شود. بلینکن احتمالاً بعد از آن به اسرائیل سفر خواهد کرد تا در آنجا با بنیامین نتانیاهو دیدار کند. نتانیاهو که در جنگ غرق شده، عمیقاً خواهان دستیابی به یک توافق صلح با ولیعهد عربستان است اما در عین حال، ائتلاف تندرو او، شروط عربستان سعودی مبنی بر پایان سریع جنگ در غزه و ایجاد یک کشور فلسطینی را رد می‌کنند. بازی بایدن این است:  او می‌خواهد به نتانیاهو پیشنهادی بدهد که ائتلافش از نظر سیاسی نمی‌تواند آن را بپذیرد اما نخست‌وزیر، که میراثش به‌عنوان یک رهبر تاریخی اسرائیل از بین رفته، ممکن است شخصاً نتواند در برابر آن مقاومت کند. اگر نتانیاهو پیشنهاد عربستان را بپذیرد، ائتلاف شکسته خواهد شد و او باید شرکای جدیدی پیدا کند. اگر امتناع کند، دولت او ممکن است توسط رقبایی که از فرمول ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ استقبال می‌کنند، سرنگون شود.

مارتین ایندیک، که پیش از این دو بار سفیر ایالات متحده در اسرائیل بوده و شاید مطلع‌ترین ناظر ایالات متحده در مناقشه اسرائیل و اعراب است، تحلیل جالبی برای توصیف قمار دیپلماتیک ایالات متحده ارائه می‌دهد. او می‌گوید:«بایدن می‌خواهد بی‌بی را وادار کند که یا این معامله را بپذیرد یا راه را برای تشکیل دولت دیگری در اسرائیل باز کند؛ در هر صورت، ایالات متحده امیدوار است که بن‌بست شکسته شود.» چه شانسی وجود دارد که نتانیاهو با محمد بن‌سلمان دست بدهد؟ با توجه به مخالفت علنی و مکرر او با تشکیل کشور فلسطینی، ممکن است فکر کنید که شانس چنین امکانی صفر است. اما یک اسرائیلی که او را به‌خوبی می‌شناسد می‌گوید که نتانیاهو متوجه شده که با انتخابی جدی روبه‌روست و عوامل سیاسی را به دقت می‌سنجد. صریح بگویم، تبدیل شدن به یک صلح‌طلب ممکن است تنها راه نتانیاهو برای جلوگیری از بدنامی ماندگار به واسطه حمله ۷ اکتبر توسط حماس باشد. زمان‌ عنصری حیاتی است؛ ایالات متحده به اسرائیل گفته است که توافق عادی‌سازی عربستان سعودی باید ظرف دو ماه آینده اجرایی شود. این مسئله تا حدی به این دلیل است که محمد بن‌سلمان به‌عنوان بخشی از پروسه عادی‌سازی، خواستار معاهده‌ای است که تضمین‌هایی مانند ناتو را برای امنیت عربستان ارائه کند. از آنجایی که سال انتخاباتی در ایالات متحده است، چنین توافقی احتمالاً باید تا ماه ژوئن و پیش از آنکه آمریکا مشغول مبارزات انتخاباتی شود، به تصویب سنا برسد. با این حال هنوز به سخت‌ترین قسمت نرسیده‌ایم؛ هیچ‌یک از بخش‌های این دیپلماسی پیچیده واقعاً نمی‌تواند آغاز شود تا زمانی که جنگ در غزه پایان یابد. این آخرین عنصر آن ضربه کذایی بیلیارد است. به گفته منابع آمریکایی، اسرائیلی و عربی، معامله تبادل گروگان‌ها به‌طرز وسوسه‌انگیزی نزدیک است اما ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا نهایی شود. زمانی که سلاح‌ها از کار بایستند، تنش‌زدایی گسترده ممکن است: سعودی‌ها می‌توانند به سمت عادی‌سازی حرکت کنند، ممکن است توافق مرزی بین اسرائیل و لبنان امکان‌پذیر باشد و حرکت به سمت ایجاد یک کشور فلسطینی آغاز شود.