دغدغه ما؛ دغدغه شما

گزارش امروز هم‌میهن درباره وضعیت اقتصادی کوباست؛ کوبای انقلابی که 65 سال پس از انقلاب، اکنون درگیر تامین شیر نوزادان است و چون نتوانسته آن را تامین کند، اولویت‌بندی کرده و فقط به کودکان دارای بیماری‌های مزمن تعلق می‌گیرد؛ آن هم نصف مقدار جیره روزانه خواهد بود. 18 ساعت هم قطعی برق دستاورد آنان است با یک نظام قیمت‌گذاری ارز چندنرخی که قیمت بازار ارز 11 برابر قیمت دولتی و بیش از 2 برابر دلار احتمالاً نیمایی! آنها است. به نظرتان آیا کودکان و خانواده‌های مقامات سیاسی آنجا هم شیر نمی‌خورند؟ یا آنکه بهره‌مند از دلارهای ارزان و رانت‌های کافی برای خرید نیازهای خود هستند؟ تردید نکنید که پاسخ دومی مثبت است. آیا می‌دانید که اکنون در بازار ایران چند نرخ ارز داریم؟ می‌گویند هنوز ارز 4200 تومانی در برخی موارد هست. ارز 28500 تومان، چهل هزار و خرده‌ای تومان و بالاخره ارز آزاد 57هزار تومانی و از همه مهمتر بی‌ثباتی قیمت ارز است. این فقط محصول دولتی شدن نیست، چون برخی اقتصادهایی هم هستند که نقش دولت بسیار زیاد است ولی از قواعد بازار تبعیت می‌کنند و چنین اموال ملت را به باد نمی‌دهد؟ برای اینکه رویکرد دولتی کردن امور را به خوبی درک کنیم، کافی است بگوییم در شرایطی که بودجه‌های کلان فرهنگی کشور صرف امور نمایشی و تبلیغات بی‌اثر می‌شود و یا وزرای دولت مشغول جایزه دادن و تقدیر از یکدیگر هستند درحالی‌که مردم با یک مجموعه مسائل مهم درگیرند که باید برای آنها پاسخی داده شود. در مقابل یک گروه مدنی و متعهد در قالب انجمن جامعه‌شناسی ایران در روزهای پنجشنبه و جمعه که آقایان مشغول تعطیلات بودند، یک همایش ملی را در شهرهای کرج، کرمانشاه، شیراز و تهران برگزار کردند و 34 نشست علمی را که هر کدام با حضور 3 تا 5 نفر از استادان و پژوهشگران کشور بود، برگزار کردند. برخی از عناوین این نشست‌ها را جهت آشنایی با دغدغه‌های مردم و نهادهای مدنی ذکر می‌کنیم؛ مطالعات جامعه‌شناسی فاجعه، تحولات جامعه با تاکید بر توسعه، جامعه‌شناسی فرودستان، زنان و روندهای جمعیتی، زنان مهاجر افغانستانی، زنان و تحول در نقش مادری، قدرت و عاملیت زنان در خانواده، تحولات نظام خانواده در ایران، حجاب و سیاست فرهنگی، مسیر توسعه در ایران. این بخشی از مسائلی است که این مجموعه بزرگ انجام داده‌اند بدون اینکه دستمزدی بگیرند و با حداقل هزینه‌های جاری بزرگترین خدمت را به فهم مسائل کشور و ارائه راهبرد برای خروج از مشکلات می‌کنند.

از این نوع فعالیت‌های مدنی که دغدغه‌های جدی در شناخت و درک مسائل مبتلابه جامعه و مردم را دارند زیاد است؛ هرچند همه اینها به نوعی با محدودیت‌های رسمی مواجه می‌شوند. دولتی که چنین نگاهی به فعالیت‌های مردم و نخبگان خود داشته باشد، تیشه به ریشه می‌زند. اگر قرار بود چنین برنامه‌ای را دولت انجام دهد، شاید هزینه‌های فراوان با اتلاف منابع باورنکردنی را شاهد بودیم، آخرش هم نتایج را محرمانه اعلام می‌کردند و تمام.