داوری محرمانه

جشنواره موسیقی جوان در سیطره ابهامات است

فرشید ذاکری

کارشناس موسیقی

رسم عجیبی سال هاست در احوال مدیریت ایران رایج شده است که بخشی که به خوبی کار می کند و موفق است را مراقبت و نگهداری نمی کنند. جشنواره جوان تا دوران مدیریت اسبق انجمن موسیقی ایران، یک جشنواره فراسلیقه ای و کاملا تخصصی بود که به‌واسطه دبیری دکتر هومان اسعدی که فردی دانشگاهی و مورد وثوق اساتید بزرگ و جامعه موسیقی است، توانست مکانی شود که سالی چندبار به واسطۀ برنامه های این جشنواره بزرگترین هنرمندان ژانرهای مختلف را با سلایق گوناگون و حتی بعضاً اختلافات هنری در کنار هم جمع کند. اما در پی تغییرات مدیریت دولتی و سیاست های جدید، شیوۀ برگزاری این جشنواره نیز در ابهام قرار گرفت. سوال اینجاست که آیا سیستم جدید مدیریت جشنواره جوان توان حفظ مهمترین و ارزشمندترین رویداد موسیقایی کشور در آن سطح بالای هنری را دارد؟! البته اتفاقات شهریورماه گذشته نیز مشکلات و چالش های مسئولان جشنواره را افزون کرد.
اعلام دیرهنگام فراخوانی با مسائل گوناگون که در مجالی دیگر می توان به ریز آن پرداخت، اولین نمود آن بود اما به اجرای جشنواره که رسید، شاهد اتفاقات عجیبی بودیم. یک سیستم بسته و غیرشفاف که کمترین اطلاعات رسمی از آن منتشر شده است مسائل جشنواره را به پیش بردند. نبود روابط عمومی مشخص که برخلاف ادوار گذشته حتی معلوم نشد که چه‌کسانی دور اول را بازبینی کردند و از آن عجیب تر مشخص‌نشدن داوران مرحله نهایی جشنواره است. تمام این اطلاعات از ملزومات جشنواره بوده و در هر دوره در اختیار همگان قرار داشته است. داوری جشنواره در دوران قبل مسئله پنهانی نبود و داوران در سالن و در حضور هنرمندان و مخاطبین داوری را انجام می دادند. اصولا داوران هر جشنوارۀ معتبری، وزن و اندازه آن جشنواره و اعتبار آن هستند. متاسفانه در داوری نهایی دوره اخیر خبرهای خوبی به گوش نرسید به‌عنوان‌مثال در بخش تار و سه تار شنیده شده دونفر از هنرمندان نشسته اند و افراد مدنظر خود در هر دو بخش را انتخاب کرده اند که باتوجه به امتیازدهی شاید داوری زوج موضوعیت نداشته باشد و حتی بعضاً ساز تخصصی برخی داوران با موضوع داوری که انجام داده اند، یکی نبوده است (یا شنیده‌شدن داوری تک‌نفره در بخش هایی). لازم است دبیر جشنواره دربارۀ این ابهامات که در بین هنرمندان مطرح است توضیحات شفافی را ارائه دهد.
در مورد محرمانه‌بودن داوری جشنواره جوان، دو گمان را می توان طرح کرد؛ اول اینکه داوران مطرح، حاضر به همکاری نشده اند و با داورانی بسیار سطح پایین تر از دوران گذشته جشنواره بسته شده است و دوم که خیلی بدتر است اینکه، داورانی با قول اینکه نام آنها اعلام نمی شود، همکاری کرده و داوری را در خلوت خودشان انجام داده اند که این برای آن داوران تاسف‌آور است که کاری را انجام می دهند که شهامت ابراز آن در فضای عمومی هنر کشور را ندارند و این در صورت انجام و عیان‌شدن، اعتبارشان را مخدوش خواهد کرد. بحث این نیست که قبول همکاری خوب است یا بد. مسئله این است که در هر جایگاهی هرکس فعالیتی دارد، از آن دفاع کند و جوابگوی فعالیت خود باشد.
حالا سوالات دیگری هم مطرح است از حذف بخش آفرینش جشنواره و افزودن مجدد بخش حفظ ردیف! تا یک‌مرحله ای‌شدن بخش نواحی. اما از همه عجیب تر که بخش نهایی در سال گذشته برگزار نشد و امسال آن‌را به صورت مجازی برگزار کردند. اگر قرار به برگزاری مجازی بود که همان سال گذشته با همین سیستم بسته برگزار می کردید؛ چرا امسال درحالی‌که شرایط جامعه آرام و تمام فعالیت ها برقرار است به صورت بسته و مجازی مرحله نهایی و از آن عجیب تر، اختتامیه را به صورت مجازی برگزار کردید. انگار فقط با عجله باید سروته مسئله به هم می آمد و ختم می شد. حالا این تغییرسال مشکلاتی هم برای بعضی جوانان شرکت‌کننده به وجود آورد ازجمله رفتن از سطحی به سطح بالاتر و حذف اطلاعات شرکت در جشنواره از پروفایل‌شان و اینکه آیا داوری نهایی شده اند یا کلاً حذف گردیده اند!
در نهایت سکوت و عدم توضیح مسئولان جشنواره، بر ابهامات آن خواهد افزود. شنیدن صدای منتقدین و پاسخگویی به سوالات، همچنین بازنگری در اشتباهات انجام‌گرفته، می تواند آینده جشنواره جوان که امیدی برای هنرمندان بااستعداد در سراسر کشور است را قوت بیشتری ببخشد.