انفجار عبدی جان در آسمان مبارک!

آرش افشار

خواننده و آهنگساز

نام عبدی یمینی شاید در ابتدا شنونده‌های موسیقی را به‌یاد اجراهای زنده‌ با شکوه و پرتعدادی بیاندازد که او برای خوانندگان مطرح موسیقی پاپ رهبری کرده است و در قله‌ آنها هم کنسرت آلبوم‌های «صحنه‌»‌ داریوش می‌نشیند. اما تنظیم‌های او در کنارِ آهنگسازانی چون حسن شماعی‌زاده، فرید زلاند، سیاوش قمیشی و جهانبخش پازوکی در دهه‌های‌ 60 و 70شمسی بخشی دیگر از کارنامه‌ تکرارنشدنی اوست. دراین‌بین دوآلبوم متفاوت و برجسته وجود دارد که در آنها عبدی یمینی بیش از همیشه خودش بوده است. آلبوم‌هایی که صدایی جادویی دارند و بعید است که در پیش و پس، آثاری مشابه با آنها شنیده باشیم. در هر دو آلبوم، تمام تنظیم‌ها را عبدی انجام داده و شهیار قنبری همکار او بوده است. این آلبوم‌ها را که از ابتدا تا انتها دارای هماهنگی محتوایی و موسیقایی هستند و به‌لحاظ فرمی نظم و یکپارچگی بی‌نظیری دارند، می‌شود از معدود آلبوم‌های مفهومی (Conceptual Album) موسیقی پاپ ایرانی دانست. در اولی که «امان از...» نام دارد، عبدی یمینی ملودی‌ها را هم خودش ساخته و در دومی به‌نام «سفرنامه»، تنظیم‌های او بر ملودی‌های ترانه‌سرا و خواننده‌‌اثر نشسته است.
شهیار قنبری درباره‌ی این آلبوم می‌گوید: «با «سفرنامه» به آرامش بلوغ رسیده‌ام. با «سفرنامه» به بهترین جای ترانه رسیده‌ام. یک‌چهارم قرن باید راه می‌آمدم، به سفرهای دور و دراز می‌رفتم، می‌سوختم و می‌ساختم و می‌باختم و زیبایی درد را می‌شناختم، تا به این لحظه برسم.»
اما راه‌های رفته‌ شاعر تا پختگی، بخشی از این قصه است. در سمتِ دیگر، باید موسیقی درست و به‌هنگامی این شعرها و ملودی‌ها را به‌کمال می‌رساند. شش‌سال بعد از همکاری درخشان شهیار و عبدی در آلبوم پیش‌روی «امان از...»، این دو از نو به هم می‌رسند و آلبوم منحصربه‌فرد دیگری این‌بار با صدای خود شهیار متولد می‌شود: «همیشه می‌خواستم به موسیقی‌دانی برسم که بتواند پابه‌پای من ناشناخته‌ها را تجربه کند و با نُت‌ها و سازها رفاقتی داشته باشد ازآن‌دست که من با واژه‌ها دارم.
تنظیم زیبای آلبوم «سفرنامه»، کار دستان خوشرنگ عبدی یمینی است ... برای من سالی که با عبدی یمینی گذشت تا «سفرنامه» به گل برسد، زیباترین و پربارترین فصل ترانه بوده است.»
علاوه بر تنظیم‌های جاندار عبدی برای سازهای زنده (به‌ویژه گیتار)، نوازندگی شیرین و باطراوت او بر سازهای پیانو و کیبورد، رنگ و بویی بسیار ویژه به آلبوم «سفرنامه» بخشیده است. انسجام و کیفیت این اثر، انتخاب یکی از قطعات آلبوم را بسیار دشوار می‌کند اما خود قطعه‌ «سفرنامه» به‌عنوان یکی از شاهکارهای روایی ترانه‌ فارسی، معرف شایسته‌ای برای این آلبوم بی‌تکرار است. علاوه بر آن، عبدی یمینی آهنگ «دلریخته» را «کاری که با آن زندگی کرده»، «یکی از بهترین تنظیم‌ها»یش می‌داند.
دانشِ موسیقایی عبدی، توانایی‌اش در نوازندگی سازهای مختلف، سلیقه‌ خاص و بی‌باکی‌اش در تجربه‌های تازه شاید مهم‌ترین ویژگی‌های تنظیم‌کنندگی او باشند که به‌ویژه در دو آلبوم یادشده به چشم می‌آیند اما خودش در گفت‌وگو با شهیار قنبری، رمز و راز تنظیم‌های درخشانش را چنین شرح داده است: «من معمولا موقع تنظیم آهنگ‌ها به شعر و کلام خیلی دقت دارم. چرا؟ چون می‌خوام شعر رو با موزیکم منعکس
بکنم و کلماتی‌رو که شاعر مقصودی داشته روش و مهم بوده براش، منم تو موزیکم بهش اهمیت بدم و همین‌طور رنگ‌آمیزی با کلمات به‌وسیله‌ صداهای مختلف سازها از کارایی‌‌است که من موقع تنظیم خیلی
رعایت می‌کنم.»