آن سوی محدودیت‌های زبانی و مرزهای جغرافیایی
خبر همکاری اد شیرن، خواننده معروف بریتانیایی با ایلیا سلمان‌زاده، آهنگساز و تهیه‌کننده ایرانی- سوئدی از آن دست خبرهایی بود که مطرح‌شدنش حتی در حد شنیده‌های غیررسمی، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به موسیقی را برانگیخت؛ خبری که این روزها با انتشار بخشی از آهنگ «عزیزم»؛ محصول همکاری شیرن و سلمان‌زاده، رنگ واقعیت به خود گرفته است.
خبر همکاری اد شیرن، خواننده معروف بریتانیایی با ایلیا سلمان‌زاده، آهنگساز و تهیه‌کننده ایرانی- سوئدی از آن دست خبرهایی بود که مطرح‌شدنش حتی در حد شنیده‌های غیررسمی، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به موسیقی را برانگیخت؛ خبری که این روزها با انتشار بخشی از آهنگ «عزیزم»؛ محصول همکاری شیرن و سلمان‌زاده، رنگ واقعیت به خود گرفته است.
اد شیرن که این روزها در حال آماده‌سازی خود برای انتشار آلبوم جدیدش با نام «پلی» است به‌واسطه انتشار بخشی از یکی از قطعات سینگل این آلبوم با نام «عزیزم» بیش‌ازپیش مورد توجه ایرانی‌ها قرار گرفته است. تازه‌ترین خبر منتشرشده از سوی او در این مورد، از این قرار است که نسخه تماماً فارسی این ترانه هم به زودی منتشر می‌شود.
این اتفاق از سوی اد شیرن در صفحه اینستاگرامش این‌طور شرح داده شده است: «من عاشق یاد گرفتن درباره موسیقی و فرهنگ‌های مختلف هستم، مخصوصاً وقتی بیشتر سفر می‌کنم و با آدم‌های جدید ارتباط می‌گیرم... این تجربه به من نشان داد که موسیقی همه ما را به هم وصل می‌کند و یک زبان جهانی است. کل این آلبوم درباره بازیگوشی، کشف کردن و جشن گرفتن است... ممنونم از ایلیا که من را با این دنیای شگفت‌انگیز و فرهنگ فوق‌العاده آشنا کرد.»
ایلیا سلمان‌زاده، تهیه‌کننده ۳۸ ساله ایرانی- سوئدی، در طول دو دهه فعالیت حرفه‌ای‌اش، به یکی از چهره‌های پشت‌پرده پرنفوذ صنعت موسیقی تبدیل شده است. همکاری‌های او با آریانا گرانده، جنیفر لوپز، ماریا کری، دیوید گوتا و حالا اد شیرن، به روشنی نشان می‌دهد که صدای شرق، اگر با زبان صنعت پاپ امروز تلفیق شود، نه‌تنها شنیده می‌شود، بلکه می‌فروشد. تجارت‌نیوز ضمن اشاره به این موضوع نوشت، سلمان‌زاده که در سال‌های اخیر به دنبال بازنمایی میراث فرهنگی خود در آثارش بوده، حالا با «عزیزم»، یک گام فراتر گذاشته: او فقط بخشی از تیم تولید نبوده، بلکه بخشی از هویت ترانه را ساخته است.
براساس پیش‌بینی مجلات تخصصی موسیقی، آهنگ «عزیزم» در هفته اول انتشار، بیش از ۲۵ میلیون بار در پلتفرم‌های استریم شنیده شده است. این عدد، معادل میلیون‌ها دلار درآمد مستقیم برای تیم تولید، شرکت ضبط و توزیع و البته خود اد شیرن است. اما مهم‌تر از آن، «عزیزم» به‌عنوان محصولی فرهنگی با اصالت ایرانی، توجه برندهای تجاری را هم جلب کرده است.
گزارش‌هایی غیررسمی حاکی از آن است که برندهای پوشاک، عطر و حتی پلتفرم‌های آموزشی زبان در حال بررسی استفاده از این واژه در کمپین‌های بازاریابی خود هستند. در چنین شرایطی، حتی اگر ایران به‌شکل مستقیم از این جریان سود نبرد، اما جایگاهش در ذهن مصرف‌کننده جهانی ارتقاء پیدا می‌کند. این همان «قدرت نرم» است که در ادبیات روابط بین‌الملل، به‌عنوان سرمایه فرهنگی شناخته می‌شود و در بلندمدت می‌تواند به افزایش تعاملات اقتصادی و حتی گردشگری و فرهنگی منجر شود.
سهم ایران از صنعت موسیقی جهانی، سال‌هاست که به‌دلایل سیاسی و اقتصادی تقریباً صفر بوده است؛ هم از منظر صادرات رسمی، هم از منظر حضور در پلتفرم‌های بین‌المللی. اد شیرن و سلمان‌زاده، با «عزیزم»، نخستین‌بار این «حاشیه» را به «مرکز» آورده‌اند؛ کاری که در ظاهر ساده است، اما در عمل نتیجه مجموعه‌ای از تحولات فرهنگی، سیاسی، فنی و اجتماعی در سطح بین‌الملل است.
درحالی‌که روابط سیاسی ایران و بریتانیا در دهه‌های اخیر همواره پرتنش بوده، این همکاری غیررسمی میان یک سوپراستار بریتانیایی و یک تهیه‌کننده ایرانی، نشان می‌دهد که فرهنگ هنوز می‌تواند جایگاهی برای گفت‌وگو، کنجکاوی و حتی سرمایه‌گذاری مشترک باشد. این همکاری یادآوری می‌کند که می‌توان بدون صرف هزینه‌های کلان تبلیغاتی، از طریق حمایت از هنرمندان مهاجر یا حتی خلق پلتفرم‌هایی برای نمایش آثارشان، سهمی هرچند غیرمستقیم از اقتصاد جهانی فرهنگ داشت.
