ادبای حقوقدان / به‌مناسبت سالروز تصویب لایحه استقلال کانون وکلا
امروز هفتم اسفندماه، سالروز تصویب لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری است که ۷۰ سال پیش با ایده دکتر محمد مصدق، در ۷۰ سال با هدف دفاع از حقوق مدنی مردم در ساختار قضایی ایران انجام پذیرفت.
امروز هفتم اسفندماه، سالروز تصویب لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری است که 70 سال پیش با ایده دکتر محمد مصدق، در 70 سال با هدف دفاع از حقوق مدنی مردم در ساختار قضایی ایران انجام پذیرفت. بیشتر حقوقدانان پس از آموختن دانش حقوق مدنی و جزا و... دل به وادی سیاست و برخی دیگر هم قلم به صفحه ادبیات واگذار کرده‌اند و آثاری از شعر گرفته تا داستان و نقد ادبی به بازار پررونق ادبیات و شعر امروز ما روانه کرده‌اند.
گذری به‌نام ادیبان و نویسندگان درگذشته حقوقدان کشور در روز «وکیل مدافع» علاوه بر یادکرد نام‌شان، نقش علم حقوق در ساختار ادبیات معاصر، از شعر گرفته تا ادبیات داستانی، نقد ادبی و روزنامه‌نگاری خالی از لطف نیست. یکی از حقوقدانان اهل قلم عهد مشروطه سیدحسین گلستانه؛ مشهور به انتظام‌السادات، از اهالی کرمان بود که در صدر مشروطه به انتشار روزنامه توفان و دفاع از انقلاب مشروطه پرداخت و فن شاعری را نیز در کنار روزنامه‌نگاری ادامه داد، نزدیک به چهارهزار بیت شعر سروده و به وکالت نیز اشتغال داشته است.
عبدالعلی ادیب‌برومند؛ از دیگر شاعران ملی و آزادیخواه پس از کودتای ۲۸ مردادماه سال ۳۲ نیز از نام‌آوران حقوقدان عرصه شعر و روزنامه‌نگاری بود که اشعاری عموماً میهنی و سیاسی ضداستعماری در کارنامه شاعری او به یادگار مانده است.
دکتر ایرج افشاریزدی؛ نویسنده، پژوهشگر، نسخه‌پژوه، کتاب‌شناس، سیاح و حقوقدان، دیگر حقوقدانی است که برگ زرین فعالیت‌های پژوهشی و ایران‌شناسی او برای همیشه در بنیان تاریخ این مرز و بوم ماندگار خواهد بود، چه آنکه بنیاد موقوفات پدر او ـ زنده‌یاد دکتر محمود افشار در حوالی باغ فردوس ـ هر آینه مرجع پژوهندگان و علاقه‌مندان تاریخ ادبیات و زبان ایران بوده و خواهد بود.
دکتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن نیز نامی بسیار آشنا برای دانش‌آموختگان ادبیات و البته ادبیات ایران هم دانش‌آموخته حقوق بین‌الملل از کشور فرانسه بود که در تاریخ سده گذشته ادبیات ما در مقام شاعر، نویسنده و مترجم، آثار شایسته‌ای را به یادگار گذاشت. تأمل در شاهنامه فردوسی و دیوان حافظ به شیوه‌ای ماندگار ازجمله آثار ماندگار این حقوقدان ادیب است.
حمید مصدق؛ شاعر و وکیل دادگستری اهل شهرضا یا همان قمشه نیز از شاعران نوپرداز موفق هم‌روزگار ما از دیگر حقوقدانان دست به قلم و آشنا بود که منظومه نامی او با عنوان «آبی خاکستری سیاه» مثل غزل‌های حافظ و نثر بیهقی در هر زمان کارآمدی ادبی خویش را دارد.
هاشم جاوید؛ زاده شیراز حافظ‌شناس و شاعر حقوقدانی بود که با آفرینش «حافظ جاوید»، شرح دشواری‌های غزلیات خواجه شیراز و تطابق آنها با مفاهیم و نکات قرآنی و اشعار نظامی گنجوی، پژوهشی جدید از حافظ‌شناسی در اختیار علاقه‌مندان، پژوهشگران و دلدادگان به اشعار حافظ شیرازی قرار داد. او علاوه بر حرفه وکالت، یک دوره در دهه 40 خورشیدی وکالت پارلمانی مردم شیراز را نیز به‌عهده داشت.
صادق همایونی سروستانی؛ پژوهشگر و مردم‌شناس در حوزه فرهنگ عامه فرهنگ‌های ایران، دیگر دانش‌آموخته علم حقوق و وکیل دادگستری بود که آثار قابل‌توجهی با عناوین «تعزیه در ایران»، «فرهنگ مردم سروستان»، «ترانه‌های محلی فارس»، «فرهنگ مردم شیراز» و «مجموعه شعر بن‌بست» در حافظه تاریخ فرهنگ و ادبیات ایران سپرد.
سیمین بهبهانی؛ شاعر غزل‌سرای موفق با سبک و سیاق خویش نیز هرچند دوران تحصیل حقوق را سپری کرد، اما تدریس در آموزش‌و‌پرورش را ترجیح داد و در عین حال ازجمله شاعران حقوقدان به‌شمار می‌رود. بدون تردید همسایگی علم حقوق با ادبیات و تاریخ، به غنای آن می‌افزاید و هرکدام از افراد یادشده با تکاپو و کاوش در تاریخ ادب و زبان این سرزمین، آثار ارزشمندی برای آیندگان به یادگار گذاشتند که شایسته تقدیر است. بنابراین پیوند دانشجویان حقوق با ادبیات گرانسنگ ایران، همچنان ضرورتی انکارناپذیر است.
