ستاره کارائیب در دریای سرخ
جشنواره فیلم دریای سرخ عربستان سعودی با حضور ستاره‌های نامدار جهان آغاز به کار کرد
محمدامین شکاری
مترجم و خبرنگار سینمایی
سومین دوره فستیوال فیلم دریای سرخ عربستان سعودی با نمایش جهانی فیلم فانتزی «حوجن» (HWJN) ساخته یاسر الیاسری، کارگردان عراقی مقیم دوبی و فرش قرمز پرزرق و برقی با حضور چهره‌های شناخته‌شده‌ای چون ویل اسمیت، شارون استون، باز لورمن، رانویر سینگ و ستاره‌های سینمای عرب آغاز شد.
جانی دپ، چهره مشهور و البته جنجالی این سال‌های سینمای آمریکا نیز روی فرش قرمز مراسم افتتاحیه این دوره حضوری کوتاه داشت. دپ با فیلم افتتاحیه جشنواره کن امسال یعنی فیلم «ژان دوباری» (Jeanne du Barry)، به کارگردانی مایوین که توسط بنیاد فیلم دریای سرخ حمایت مالی شده است، در جشنواره کشور عربستان سعودی حضور پیدا کرد. مایوین کارگردان فیلم «ژان دو باری» نیز برای نمایش فیلمش به جده سفر کرده است. البته رابطه جانی‌دپ با بنیاد فیلم دریای سرخ به همین فیلم محدود نمی‌شود، این همکاری با پروژه «مودی» به کارگردانی جانی‌دپ نیز ادامه می‌یابد. «مودی» یک فیلم زندگی‌نامه‌ای درباره نقاش و مجسمه‌ساز ایتالیایی، آمادئو مودیلیانی است که توسط صندوق این بنیاد حمایت مالی می‌شود و از حضور آل‌پاچینو و همینطور ریکاردو اسکامارچو در نقش مودیلیانی بهره می‌برد. قرار است جانی‌دپ در روزهای آینده، در جشنواره کشور عربستان سخنرانی نیز داشته باشد.
استعدادهای جوان در کنار بزرگان سینما
اتفاقات این روزهای غزه و شرایط آن منطقه در این روزها باعث لغو چندین جشن سینمایی در کل کشورهای جهان عرب شده است؛ بااین‌حال این جنگ مانع از برگزاری سومین دوره جشنواره دریای سرخ نشده و این فستیوال از 30 نوامبر تا 9 دسامبر در شهر جده، در ساحل شرقی دریای سرخ برگزار می‌شود.
مراسم افتتاحیه این دوره جشنواره پنجشنبه‌شب در تالار هتل ریتز کارلتون جده با نمایش فیلم «حوجن» برگزار شد. داستان فیلم فانتزی «حوجن»، براساس رمانی نوشته ابراهیم عباس، نویسنده سعودی ساخته شده و قصه‌اش در شهر جده ـ محل برگزاری جشنواره ـ می‌گذرد. اثر ابراهیم عباس به‌عنوان یک پدیده ادبی بومی شناخته می‌شود؛ اثری که به‌دلیل ترکیب پیشگامانه داستان‌های علمی تخیلی غربی و فرهنگ فولکلور عربی شهرت پیدا کرده است.
جومانا الرشید، رئیس بنیاد جشنواره فیلم دریای سرخ در سخنرانی مراسم افتتاحیه گفت: «ما مفتخریم که امشب میزبان استعدادهای برجسته، آن هم نه‌تنها استعدادهای عربستان سعودی، بلکه استعدادهای آفریقا، آسیا و سراسر جهان هستیم.» جومانا الرشید تاکید کرد که از زمان راه‌اندازی فستیوال در سال 2021، صندوق بنیاد دریای سرخ از بیش از 250 فیلم حمایت کرده و حامی 8 فیلم در بخش مسابقه رسمی جشنواره کن امسال نیز بوده است. الرشید همچنین خاطرنشان کرد که گیشه سینمای عربستان سعودی از زمان شیوع بیماری همه‌گیر کرونا، دو برابر شده است و در مسیر رسیدن به مرز فروش میلیارد دلاری تا سال 2030 قرار دارد.
محمد الترکی، مدیرعامل بنیاد دریای سرخ نیز گفت: «صنعت فیلم عربستان با داشتن بزرگترین گیشه سینما در سرتاسر خاورمیانه، در حال تبدیل‌شدن به یک نیروی شناخته‌شده است و اکنون واضح و مبرهن است که ما در مرکز یک جنبش فرهنگی قرار داریم.»
در ابتدای مراسم افتتاحیه جشنواره، از عبدالله السدحان، نویسنده و بازیگر کهنه‌کار سعودی که با سریال کمدی موفق «طاش ما طاش» شناخته می‌شد، تجلیل به عمل آمد.
افتتاحیه پرزرق و برق
در ادامه مراسم نیز، دایان کروگر؛ بازیگر فیلم‌های «تروی» و «حرامزاده‌های لعنتی»، جایزه یک عمر دستاورد را از دستان فاتح آکین دریافت کرد. کروگر در فیلم «در محوشدگی»، ساخته فاتح آکین ـ کارگردان ترک‌تبار اهل آلمان ـ حضور پیدا کرده بود. رانویر سینگ، بازیگر هندی نیز در شب مراسم افتتاحیه، جایزه افتخاری خود را از دستان شارون استون، ستاره فیلم «کازینو» دریافت کرد.
سینگ هنگام دریافت جایزه خود با اشاره به حضور جانی‌دپ در سالن مراسم گفت: «یکی از بت‌های من یعنی جانی‌دپ در بین تماشاگرها حضور دارد.» سینگ از جانی‌دپ برای چیزهایی که از او آموخته، تشکر کرد و گفت که در بازیگری‌اش از جانی‌دپ الهام گرفته است. سوفیا ورگارا، بازیگر کلمبیایی آمریکایی نامزد جایزه امی، امینه خلیل، بازیگر سینما و تلویزیون اهل کشور مصر، فریدا پینتو، بازیگر هندی فیلم «میلیونر زاغه‌نشین»، پاز وگا بازیگر اسپانیایی، اد وست‌ویک هنرپیشه و خواننده بریتانیایی، امی جکسون بازیگر و مدل انگلیسی حاضر در فیلم‌های هندی، نادین نصیب نجیم، بازیگر و مدل لبنانی-تونسی، مه‌لقا جابری مدل ایرانی و مریم اوزرلی مریم، بازیگر اهل کشور ترکیه سریال «حریم سلطان» نیز در مراسم افتتاحیه جشنواره حضور داشتند.
در پایان مراسم افتتاحیه پرزرق و برق این دوره جشنواره فیلم دریای سرخ، باز لورمن کارگردان و فیلمنامه‌نویس مشهور استرالیایی که ریاست هیئت‌داوران این دوره جشنواره را برعهده دارد، روی سِن آمد و درباره سفرش به عربستان گفت: «وقتی حدود 6 ماه پیش از من خواسته شد که بیایم و ریاست هیئت‌داوران جشنواره را برعهده بگیرم، سفری بسیار بی‌سروصدا به جده و خیلی از مکان‌های زیبای دیگر عربستان سعودی داشتم. آنچه از این سفر یاد گرفتم و برای من شگفت‌انگیز بود، این بود که تنها در عرض پنج سال [از زمانی که ممنوعیت فیلم‌های مرتبط با مذهب در عربستان لغو شد] چنین فرهنگ سینمایی پرشور و هیجان‌انگیزی ایجاد شده است. آنچه واقعاً برای من هیجان‌‌آور بود، ملاقات با فیلمسازان جوان در این کشور و دیدن آرزوها و خواسته‌های آن فیلمسازان جوان برای شنیده‌شدن بود.» کارگردان فیلم‌های «گتسبی بزرگ» و «الویس» در پایان گفت: «من اینجا هستم، تا بیش از هر چیز صداها و داستان‌سرایی‌های چشمگیر این منطقه را از نزدیک ببینم.»
سه برابر شدن آثار ارسالی
در این دوره جشنواره، 130 فیلم از 77 کشور جهان ازجمله ایران به نمایش درمی‌آید. در این رویداد 8 فیلم از سینمای عربستان حضور دارد که دو فیلم از این 8 فیلم در میان 17 فیلم بخش مسابقه اصلی رقابت می‌کنند. فیلم «رکسانا»، ساخته پرویز شهبازی نیز از سینمای ایران در بخش مسابقه اصلی این دوره جشنواره حضور دارد.
عنوان تم این رویداد «داستان تو، جشنواره تو» است که در آن 35 فیلم اولین نمایش جهانی خود، 20 فیلم اولین نمایش خود در دنیای عرب و 60 فیلم اولین نمایش خود در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (اصطلاحاً منا) را تجربه می‌کنند. نکته قابل‌توجه این دوره فستیوال، افزایش تعداد فیلم‌های ارسال‌شده به جشنواره نسبت به سال گذشته است. در این دوره براساس آمار تعداد فیلم‌های ارسالی بیش از سه برابر دوره قبل شده است، درحالی امسال 1400 فیلم به جشنواره ارسال شده است که این عدد در سال گذشته 426 فیلم بوده است.
حضور ایرانی‌ها
از ایران در کنار فیلم پرویز شهبازی، فیلم‌های «تایتانیک، نسخه مناسب خانواده‌های ایرانی» ساخته فرنوش صمدی و «چمدان» ساخته سامان حسین‌پور و آکو زندکریمی نیز در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه جشنواره حضور دارند. فیلم سینمایی «کاپیتان» ساخته محمد حمزه‌ای و انیمیشن «سه بزغاله کونگپو» ساخته فرزاد دالوند و کیانوش دالوند، محصول مشترک ایران و چین در بخش خانواده و کودکان و سریال «آکتور» به کارگردانی نیما جاویدی هم در بخش سریال‌های این رویداد سینمایی به نمایش گذاشته می‌شوند. همچنین فیلم «آخرین برف»، به کارگرانی امیرحسین عسگری نیز در بخش فیلم‌های محبوب جشنواره دریای سرخ به نمایش درمی‌آید.
