در پی افزایش آلودگی ناشی از گرد و غبار در تهران: در خانه ماسک بزنید
شاخص آلودگی هوا در تهران ۳۱۸ را نشان میدهد و یکشنبه شب نیز این شاخص به عدد ۵۰۰ رسید. شاخص ۵۰۰ و این گرد و غباری که تهران را بلعیده است، نشاندهنده وضعیت «بسیار خطرناک» است و سلامت تمامی گروههای جامعه را تهدید میکند.

شاخص آلودگی هوا در تهران 318 را نشان میدهد و یکشنبه شب نیز این شاخص به عدد 500 رسید. شاخص 500 و این گرد و غباری که تهران را بلعیده است، نشاندهنده وضعیت «بسیار خطرناک» است و سلامت تمامی گروههای جامعه را تهدید میکند. امسال آلودگی هوا علاوه بر زمستان در تابستان نیز نمود پیدا کرده است. به نظر میرسد در دولت چهاردهم هم مردم باید دست به دعا بردارند و برای بارش باران استغاثه کنند، شاید فریادخواهی پایتختنشینان در دل تابستان گرم 1404 افاقه کند و با نزولات آسمانی شرایط هوای تهران کمی بهتر شود.
اینطور که صدیقه ترابی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست میگوید گرد و غبار هوای تهران با باران از بین میرود. او معتقد است که کاهش بارندگی و تداوم خشکسالیهای چند سال اخیر عامل اصلی وقوع پدیده گرد و غبار در تهران است و تاکید میکند: «نمیتوان خشکیدگی تالاب صالحیه در استان البرز را منشأ اصلی این گرد و غبار تلقی کرد. تا زمان وقوع بارش بعدی در استان تهران، احتمال تکرار این پدیده دور از انتظار نیست.»
سازمان هواشناسی نیز درباره علت آلودگی هوای تهران اعلام کرده است: «آلودگی که به واسطه گرد و خاک بر روی شهر تهران شکل گرفته به دلیل افزایش سرعت وزش باد و خیزش گرد و خاک محلی بوده است.»
زهره عبادتی، رئیس اداره حفاظت از محیط زیست شهر تهران نیز در اینباره گفت: «ما در فصل بهار و تابستان، بهدلیل وزش باد نسبتاً شدید، که در دو سه سال اخیر نیز شدت آن افزایش یافته، شاهد روند فزاینده بیابانزایی هستیم. برخی تالابهایی که پیشتر خشک شدهاند نیز به کانونهای گردوغبار تبدیل شدهاند، به همین دلیل، با افزایش سرعت باد، شاهد افزایش گردوغبار در سطح شهر تهران هستیم. بررسیها نشان داده است منشأ گردوغباری که در روزهای اخیر وارد تهران شده، تالاب صالحیه است که در مرز استانهای البرز و قزوین قرار دارد، البته در خود استان تهران، بهویژه در شهرستانهای ملارد و ورامین نیز بخشهایی وجود دارد که به کانون گردوغبار تبدیل شدهاند.»
او با اشاره به این که بهاحتمال زیاد، تا پایان فصل تابستان نیز همچنان با این پدیده درگیر خواهیم بود، افزود: «آلودگی هوای فصل زمستان با پدیده گردوغبار در فصول گرم تفاوت دارد، در زمستان بهدلیل پدیده وارونگی دما (اینورژن)، آلودگی هوا رخ میدهد که در آن شرایط میتوان منابع آلودگی مانند منابع متحرک، خودروها و کارخانهها را کنترل کرد، اما در مورد گردوغبار، با یک پدیده طبیعی مواجه هستیم که در پی وزش باد رخ میدهد و خیلی قابل کنترل نیست، البته ما طبق وظایف قانونی خود، در هر زمان نظارتها را انجام میدهیم.
برای نمونه، نحوه فعالیت معادن شن و ماسه یا واحدهایی که احتمال دارد در حین فعالیت، ذرات معلق منتشر کنند، همگی تحت نظارت محیط زیست قرار دارند، اما نکته اینجاست که نوع مواجهه با شرایط اضطراری ناشی از گردوغبار، با آنچه در فصل زمستان تجربه میکنیم متفاوت است، در این زمینه، باید بیشتر بهسمت تأمین حقابه تالابها، آن هم نهفقط در استان تهران بلکه در استانهای مبدأ گردوغبار، و نیز اجرای پروژههای بیابانزدایی حرکت کنیم.»
برگزاری جلسه اضطراری
آنقدر گرد و غبار زیاد است که نشست کمیته اضطراری بررسی بحران گرد و غبار در تهران برگزار شده و سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام وضعیت هشدار از شهروندان خواست در روزهای با آلودگی بالا از تردد غیرضروری پرهیز کنند و گروههای حساس همچون سالمندان، کودکان و بیماران تنفسی، در فضای باز حاضر نشوند. در پی وقوع پدیده گردوغبار در بخشهای گستردهای از کشور و افزایش چشمگیر غلظت ذرات معلق در هوای پایتخت، جلسه اضطراری دیروز (۱۶ تیر) به ریاست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست و با حضور نمایندگان سازمان هواشناسی کشور، رئیس مرکز ملی پیشبینی وضع هوای سازمان هواشناسی، معاون پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی و معاون شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران برگزار شد.
آخرین دادههای هواشناسی، منابع تولید گردوغبار، اثرات آن بر سلامت عمومی و کیفیت هوا بررسی شد. کارشناسان بر ماهیت داخلی بخشی از طوفانهای گردوغبار، بر لزوم تقویت همکاریهای منطقهای برای مهار منشأ خارجی این پدیده تأکید کردند. از سوی دیگر فاطمه اکبرپور، سرپرست معاونت محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران، درباره جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا تاکید کرد: «تعطیل شدن ادارات تهران در جلسه کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا در پایتخت به دلیل کاهش ذرات معلق و گرد و غبار به تصویب نرسید. میزان آلایندهها در هوای تهران کمی کاهش یافته و هواشناسی نیز پیش بینی کرد که روند کاهشی ادامه داشته یابد.»
او با اشاره به اینکه طرح ترافیک تهران تغییری نخواهد داشت، افزود: «فعالیتهای عمرانی همچنین فعالیت کارخانههای شن و ماسه از امشب تا دو روز متوقف شد. استفاده از کولرهای آبی در شرایط گرد و غبار اصلاً توصیه نمیشود و شهروندان به ویژه گروههای حساس بهتر است از ماسک در خانه استفاده کنند.»