تردد پلاک شهرستان در تهران پابرجاست/چرا مصوبه دیروز شورای شهر معضل ترافیک و آلودگی هوا را حل نمیکند؟
روز گذشته شورای شهر تهران محدودیتهایی را برای تردد خودروهای شهرستان در محدوده طرح ترافیک لحاظ کرد تا در سال۱۴۰۴ این محدودیتها اعمال شود. درحالیکه برخی از رسانهها تیتر زدند: «مهمانی دائمی پلاک خودروهای شهرستان در تهران تمام شد»؛ پیگیریهای «هممیهن» نشان میدهد تردد این خودروها پابرجا خواهد ماند و محدودیت سفت و سختی برای آنها اعمال نشده است.
روز گذشته شورای شهر تهران محدودیتهایی را برای تردد خودروهای شهرستان در محدوده طرح ترافیک لحاظ کرد تا در سال1404 این محدودیتها اعمال شود. درحالیکه برخی از رسانهها تیتر زدند: «مهمانی دائمی پلاک خودروهای شهرستان در تهران تمام شد»؛ پیگیریهای «هممیهن» نشان میدهد تردد این خودروها پابرجا خواهد ماند و محدودیت سفت و سختی برای آنها اعمال نشده است.
تردد خودروهای شهرستان در تهران چند سالی است که پایتخت را با معضل بزرگی روبهرو کرده است و آنطور که گفته میشود این خودروها سالانه 145تن آلودگی تولید میکنند و بیش از 28/7 درصد تردد کل خودروهای عبوری شمارش شده شهر تهران را به خود اختصاص دادهاند. با سختتر شدن شرایط اقتصادی شهرستانیهای بسیاری سوار بر خودروهای خود (حتی فرسوده) به تاکسیهای اینترنتی پیوسته و به پایتخت آمدند برای کسب لقمه نانی. اما این اقدام آنها، جان پایتختنشینان را به خطر و نفسشان را به شماره انداخته است. علاوه بر آلودگی هوا، تهران در ساعات پیک به پارکینگ تبدیل میشود. از سوی دیگر ترافیک هزینه بیشتری را به شهروندان تهرانی تحمیل میکند.
محدودیت در محدوده طرح ترافیک
اما اینطور که روز گذشته و در جریان سیصدمین جلسه شورای شهر تهران و در جریان بررسی تعیین عوارض تردد جهت مدیریت ترافیک اعضای ششمین دوره مدیریت شهری پایتخت تصمیم گرفتند که سال1404 تردد برای پلاکهای شهرستان در محدوده طرح ترافیک، با محدودیت روبهرو شود.
طبق مصوبه شورای شهر تهران از سال آینده خودروهای پلاک شهرستان عوارض ویژه خود را خواهد داشت. طبق این تعرفه خودروهای پلاک شهرستان تا سه روز طبق عوارض تعیین شده توسط شورای شهر تهران تصویب شده، میتوانند در محدوده طرح ترافیک تردد کنند.
از سه تا هفت روز باید 1/5 برابر ماشینهای پلاک تهران، عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک را پرداخت کنند. ضمن آنکه اگر این خودروها بیش از 10روز تردد در محدوده طرح ترافیک داشته باشند، عوارض آنها سه برابر افزایش پیدا خواهد کرد. اما این محدودیت تنها مختص محدوده طرح ترافیک است و تردد خودروهای شهرستان در تهران همچنان پابرجاست.
این مصوبه اما زمانی اجرایی میشود که به تایید فرمانداری برسد. برخی با این عقیده همنظرند که این تصمیم شورای شهر تهران نیاز به مصوبه بالادستی دارد و با مصوبه شورای شهر تهران نمیتوان این معضل را سامان بخشید. این در حالی است که حسین خوشاقبال، سرپرست فرمانداری تهران در حاشیه نشست هماندیشی اعضای شورای اسلامی شهر تهران با استاندار تهران (25دیماه امسال) با اشاره به تردد پلاکهای غیرمجاز یا پلاک شهرستانی گفته بود: «تعداد زیادی از خودروهایی که پلاک تهران ندارند در این کلانشهر تردد میکنند، این موضوع نیاز به قوانین و مقررات خاص دارد، اما اکنون نمیتوان در این باره آنچه را که برای مردم روشن باشد بیان کنیم؛ اما پیگیری خواهد شد تا راهکارهای قانونی برای این قضیه پیدا شود.»
کنترل تردد پلاکهای غیربومی در تهران
البته این اولینبار نیست که درباره محدودیت پلاک شهرستانیها در تهران طرحی ارائه میشود، 22فروردین1400 سردار محمدحسین حمیدی، رئیس وقت پلیس راهور پایتخت تاکید کرد: «افرادی که با پلاک شهرستان در تهران تردد دارند، اگر ساکن تهران هستند طبق قانون باید پلاکهای خود را تعویض کنند اما اگر تردد در حوزه کاری و استان تهران باشد هیچگونه مشکلی ندارد و هیچگونه برخوردی با آنها صورت نمیگیرد و فعلاً اعمال قانونی برای آنها انجام نمیشود. در ورودیها و خروجیهای استان، ورود پلاکهای غیربومی و خروج پلاکهای بومی کنترل میشود.»
استراحت در خودرو
سیدجعفر تشکریهاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، از ابتدای حضور در پارلمان شهری پیگیر محدود شدن تردد خودروهای شهرستان در تهران بود و درباره معضلاتی که این خودروها برای پایتخت به وجود آوردهاند، هشدار داده است. یکشنبه هفته گذشته (هشتم بهمنماه) پرویز سروری، نایبرئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز به افزایش هجوم خودروهای پلاک شهرستان به تهران، اشاره کرده و هشدار داد که این موضوع میتواند به معضلی بزرگ برای پایتخت تبدیل شود.
وی خواستار تشکیل نشست مشترک با استانداری و نمایندگان مجلس برای یافتن راهحلهای عملی شد و گفت: «از هر ده خودرویی که در ترافیک مشاهده کردم، تنها دو خودرو پلاک تهران داشتند و بقیه پلاک شهرستان بودند. این موضوع میتواند برای تهران معضلآفرین باشد. هرچه وضعیت اقتصادی دشوارتر میشود؛ حجم رانندگان پلاک شهرستان که به تهران میآیند افزایش مییابد. این در حالی است که رانندگان تاکسی در تهران به شدت از این وضعیت گلایه دارند و معتقدند که این روند کسبوکار آنها را به طور کامل تعطیل کرده است. این روند در حال تشدید است. اگر اقدام عملی صورت نگیرد در مدت کوتاهی رانندگان تاکسی مجبور خواهند شد به شغلهای دیگری روی آورند.»
سروری به مشکلات ناشی از سکونت غیررسمی رانندگان پلاک شهرستان در تهران اشاره و تاکید کرد: «بسیاری از این رانندگان در خودروهای خود استراحت میکنند و سکونتگاه مشخصی ندارند. اما به مرور زمان در تهران ساکن میشوند و به معضلات جمعیتی شهر اضافه میکنند. ادامه این روند چهره شهر را با نابسامانی مواجه خواهد کرد. باید با استفاده از ظرفیتهای موجود، محدودیتهایی برای رانندگان پلاک شهرستان ایجاد کنند تا از تشدید این معضل جلوگیری شود.»
تنها راه اجرایی شدن عوارض
با مصوبه جدید شورای شهر تهران، شهرداری پایتخت مجبور است به الزام قانونی در برنامه چهارم تن بدهد و دیگر راهی برای فرار رو به جلو و شانه خالی کردن از این الزام قانونی ندارد. در برنامه چهارم شهرداری ملزم شده است که شهرداری به سامانه سمیع متصل شود. این سامانه ملی یکپارچه عوارض است که برای استعلام تمامی عوارض کشور راهاندازی شده است. در حقیقت خودروهای پلاک شهرستان دیگر نمیتوانند بهراحتی وارد محدوده طرح ترافیک تهران شوند چراکه زمان فروش خودروها این سامانه اجازه معامله را نمیدهد مگر آنکه عوارض شهرداری تهران را هم پرداخت کرده باشد.
این عوارض به حساب شهرداری تهران واریز میشود اما شهرداری تاکنون به این سامانه متصل نشده و بدهی آن در سیستمهای شهرستانها شناسایی نمیشود. کمیسیون عمران و حمل و نقل و سیدجعفر تشکریهاشمی از ابتدای دوره ششم مدیریت شهری پافشاری میکند که شهرداری به این سامانه متصل شود؛ اما شهرداری از بیم آنکه درآمدهایش به صورت دقیق توسط دولت و دیگر نهادها شناسایی شود، از این مهم خودداری کرده است. علاوه بر آن، شهرداری هنوز بر سامانه شهرزاد پافشاری میکند و اصرار دارد که عوارض از طریق این سامانه که متعلق به شهر تهران است پرداخت شود؛ درحالیکه رانندگان پلاکهای شهرستان به دنبال دادن عوارض شهر تهران نیستند.