محقق داماد در همایش بانکداری اسلامی:
پول نفت را به دست سفیهان ندهید
گروه خبر: سی‌وچهارمین همایش بانکداری اسلامی با حضور عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی، فرشاد حیدری، رئیس مؤسسه عالی آموزش بانکداری و سیدمصطفی محقق‌داماد، مدرس فقه و دانشگاه در محل بانک مرکزی روز گذشته برگزار شد.
سیدمصطفی محقق‌داماد، استاد حوزه و دانشگاه در این همایش تاکید کرد که تجربه ۴۵ ساله در ایران نشان داد تفکرات چپ اقتصاد ایران را ویران کرد و از مغول بیشتر ضربه زد. او با اشاره به اینکه پیامبر(ص) فقر را در زمان خود برطرف کرد، افزود: «عامل وحدت اول این است که شکم‌ها سیر شود. جناب رئیس بانک مرکزی، من خطاب به حضرتعالی می‌گویم، فکر نان مردم باشیم.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «شکم گرسنه ایمان ندارد؛ به صراحت عجب مسئله حکیمانه‌ای است. هرچه از دین داد بزنیم با شکم گرسنه که نمی‌توانیم حرف بزنیم.» محقق داماد با اشاره به آیه «وَلا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیَامًا»، گفت: پول و مال ملت، قوام ملت است. سرمایه ملت مثل خون رگ ملت است، نباید اختیار آن را به دست افراد نابخرد و ناتوان بدهیم که قرآن از آن به سفیهان تعبیر می‌کند».
او گفت:«اگر نفت می‌فروشید، پول نفت را به دست سفیهان ندهید. اگر می‌خواهید پولتان را در بانک بگذارید به دست سفیهانِ ناواردِ بی‌سواد ندهید بلکه آنها را به دست متخصصان، خردمندان، عاقلان و امینان بدهید تا فقرتان برطرف شود. ببینید مشکل کجاست و مشکل کشور ما چیست.»
ضرورت کاهش تدریجی مداخلات دولت در اقتصاد
در ادامه این همایش عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی عنوان کرد:«امروز تقریباً چهار دهه از بانکداری اسلامی و تدوین قانون بانکداری بدون ربا گذشته است اما ما نه‌تنها به بانکداری اسلامی نزدیک نشدیم بلکه از آن نیز دور شدیم. حتی از بانکداری متعارف نیز دور شده‌ایم. حتی اگر تحریم‌ها برداشته شود و قانون FATF پذیرفته شود تازه مشکل اول سیستم بانکی ما از نظر حسابرسی‌های بانکی کفایت سرمایه و دارایی‌ها مشکلات جدی را تجربه می‌کند که امیدواریم در دولت چهاردهم بتوانیم اصلاحاتی جدی در این زمینه داشته باشیم.»
سکاندار وزارت اقتصاد گفت:«سیاست‌های اقتصادی سیاست‌های پولی و ارزی و مالی حتماً باید با هماهنگی انجام شود و ما کمک می‌کنیم تا این موضوع محقق شود چراکه بانک مرکزی مسئول کنترل تورم است و با قاطعیت تاکید شده که وظیفه اصلی بانک مرکزی کنترل تورم است و ما در وزارت اقتصاد کمک می‌کنیم که بانک مرکزی در وظیفه خود موفق باشد. بحث اصلی مشکل تورم به بحث مشکل ناترازی بودجه و ناترازی بانک‌ها برمی‌گردد و تا این مسائل حل نشود کنترل تورم سخت خواهد بود. با این حال ما وظیفه داریم که حتماً این کار را انجام دهیم و برای تحقق آن به نتیجه برسیم.»
او در رابطه با موضوع استقلال بانک مرکزی عنوان کرد:«استقلال کارشناسی و تخصصی بانک مرکزی یعنی سیاست این بانک به شکلی باشد که بتواند نرخ تورم و مسئله ارز را کنترل کند تا اقتصاد کشور تداوم یافته و تولید کشور با رشد روبه‌رو شود. بنابراین ما نمی‌توانیم همزمان هم سیاست تثبیت نرخ ارز را داشته باشیم و هم سیاست رها کردن نرخ بهره را. چراکه این دو با یکدیگر همخوانی ندارد و در این شرایط است که تورم ما تداوم پیدا می‌کند و در این شرایط شبکه بانکی نیز نمی‌تواند جوابگوی این مشکل باشد.»
وزیر اقتصاد در ادامه در رابطه با موضوع استقلال بانک مرکزی گفت: «بانک مرکزی باید در سیاست‌گذاری به صورت کارشناسی رفتار کند و نباید تحت تاثیر دستورات و براساس گفته‌ها، سیاست ارزی و پولی خود را تعیین کند. بنابراین زمانی که ما از استقلال صحبت می‌کنیم منظور به استقلال در سیاست‌گذاری و کارهای کارشناسی است. ما باید اقتصاد را پیش‌بینی‌پذیر کنیم. بانک مرکزی باید به صورت شفاف آمارهای مربوط به رشد اقتصادی و تورم را ارائه دهد. بنابراین در بحث پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد نقش بانک مرکزی بسیار مهم است.»
او تصریح کرد:«موضوع بعدی مسئله ناترازی بانک‌هاست. واقعیت این است که موضوع ناترازی بانک‌ها در حال حاضر قابل تداوم نیست و باید فکر اساسی به حال آن کرد.»
سکاندار وزارت اقتصاد با اشاره به موضوع دریافت وام میلیاردی توسط برخی از اعضای هیئت‌مدیره‌ها گفت: «من از دریافت وام میلیاردی توسط این افراد دفاع نمی‌کنم. آنها می‌توانند مانند دیگر کارمندان از تسهیلات کارمندی برخوردار شوند اما حق ندارند وام‌های کلان و میلیاردی دریافت کنند.»
همتی تاکید کرد: «باید با مردم مدارا کرد و اجازه داد که بتوانند از خدمات بانکی و رفاهی بهره‌مند شوند.» او اضافه کرد:«به تدریج شاهد کاهش مداخلات دولت در اقتصاد باشیم. بانک مرکزی باید در برابر فشارها مقاومت کند. ما باید جلوی رانت‌ها را بگیریم. باید تلاش کنیم تا به تراز تجاری مثبتی برسیم و بتوانیم اقداماتی انجام دهیم که تورم کنترل شود تا شاهد یک اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر باشیم. ما وقتی در نرخ ارز دخالت می‌کنیم، تثبیت نرخ ارز در شرایط تورم ۴۰ درصدی یعنی لطمه وارد شدن به صادرات، و روی آوردن به بانک مرکزی برای اضافه برداشت، چاپ پول و نهایتاً تداوم تورم و این دور باطل باید توسط خود بانک مرکزی از بین برود و من در وزارت اقتصاد از این موضوع حمایت می‌کنم.»
