وزیری که خود را وزیر همه نمی‏‌داند

مجید صیادی

مدیرکل حوزه کتاب وزارت ارشاد در دولت خاتمی

صحبت‌های اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انعکاس رسانه‌ای قابل‌توجهی داشت؛ به‌ویژه در فضای مجازی. ایشان در بخشی از صحبت‌های خود به انتصاب مدیران خود افتخار کرده. فارغ از اینکه این افراد شایسته جایگاهی که در آن قرار گرفته‌اند هستند یا نه و نیز کارنامه آنها در این جایگاه قابل دفاع و افتخار هست یا نه (امیدوارم که در عمل نشان دهند که انتخاب شایسته‌ای هستند و در انجام وظیفه موفق باشند) به چند نکته اشاره می‌کنم:

از صحبت‌های وزیر چنین استنباط می‌شود که از عملکرد خود دفاع می‌کنند و اوج اقدامات خود را گماردن مدیرانی مدنظر قلمداد کرده‌اند. البته انتصاب مدیران لایق و کاردان از اقدامات هر وزیری است. اما مهمتر از آن عملکرد آن مدیران است که درمجموع کارنامه افتخارآمیز یا خدای ناکرده عبرت‌آموزی برای وزیر و مدیرانش رقم می‌زند. قضاوت و ارزیابی درباره عملکرد ایشان و مجموعه تحت امرشان، موضوع این نوشتار نیست و آنان که باید، انجام خواهند داد.

مهمترین دلیلی که برای دفاع از انتصابات افتخارآمیزشان عنوان می‌کنند این است که همه مدیران جدید هستند (البته با اشاره به جایگاه قبلی آنها) و از مدیران دولت قبل فقط دو نفر مانده‌اند. اینکه دولت سیزدهم و حامیانش به‌جای ارائه نظریه و برنامه خود (اگر دارند) تمام همت خود را صرف نفی دولت قبل می‌کنند کار را به آنجا رسانده که عدم استفاده از مدیران قبلی دستاورد محسوب می‌شود؛ آن‌هم افتخارآمیز.

مهمترین نکته این است که دریابیم مخاطب این گزارش و صحبت‌ها کیست. چنین پیداست که آقای وزیر دارد به آنان که شرط ضمن عقد وزارتش را عدم استفاده از مدیران دولت قبل فارغ از عملکردشان، قرار داده‌اند گزارش می‌دهد. از این جهت خود را وزیر همه اهالی فرهنگ و هنر نمی‌داند. به علاوه پیداست که نتیجه این تغییرات مهم نیست یا تصور می‌کنند علت مشکلات صرفاً وجود مدیران قبلی است؛ تصوری که تجربه چهار دهه اخیر غلط بودن آن را به‌ویژه در حوزه فرهنگ عیان کرده است.

ظاهراً ایشان توجه ندارند یا فراموش کرده‌اند که هر وزیر و مسئولی نهایتاً جایگاه خود را مدیون مردم است و باید در جهت جلب رضایت آنها باشد و به آنها گزارش دهد، نه حامیان سیاسی و جناحی. خوب است جناب وزیر دستور تهیه گزارش میزان رضایتمندی مخاطبان اصلی هر یک از مدیران را صادر کنند تا دریابند که سینماگران، هنرمندان، نویسندگان، ناشران و اهالی رسانه، چه اندازه از نتایج این انتصاب‌ها رضایت دارند.

این حرف‌های جناب وزیر بار دیگر نشان داد که نگاه سیاسی و گاه امنیتی به حوزه فرهنگ در دولت تا چه اندازه رسوخ کرده و ضرورت بازنگری در نوع نگاه و رویکرد به این حوزه و قبول فرهنگ‌ساز بودن مردم و نه ارباب قدرت فوری است.