چرا چین نمی‌تواند به تایوان حمله کند؟
تایوان به هسته اصلی درگیری میان چین و آمریکا تبدیل شده است. پنتاگون توجه خود را بر درگیری فرضی با چین گذاشته، آن را «تهدید تک‌ضرب» خطاب می‌کند و چین هم به تمرین‌های نظامی برای جنگ و محاصره در اطراف این شبه‌جزیره ادامه می‌دهد.
تایوان به هسته اصلی درگیری میان چین و آمریکا تبدیل شده است. پنتاگون توجه خود را بر درگیری فرضی با چین گذاشته، آن را «تهدید تک‌ضرب» خطاب می‌کند و چین هم به تمرین‌های نظامی برای جنگ و محاصره در اطراف این شبه‌جزیره ادامه می‌دهد.
با این حال، به‌رغم نمایش قدرت نظامی چین، قدرت اقتصادی منحصربه‌فرد و موقعیت جغرافیایی تایوان آن را به هدفی پرزحمت برای پکن تبدیل کرده. مشروعیت حزب کمونیست چین عمدتاً به اقتصاد قوی‌ای که ساخته برمی‌گردد و تبعات مستقیم اقتصادی یک حمله یا محاصره تایوان می‌تواند اساس قدرت داخلی پکن را متلاشی کند.
سه دلیل غیرنظامی وجود دارد که حمله نظامی تمام‌عیار یا محاصره تایوان را به گزینه‌ای غیرعملی برای چین تبدیل می‌کند. اول، اهمیت جهانی تایوان به‌عنوان پایگاه تولید نیمه‌هادی‌هاست، دوم تاثیر آن بر تجارت و صنعت کشتی‌رانی از طریق تنگه تایوان و تنگه لوزون، سوم شرایط اقتصادی نه‌چندان‌مطلوب چین.
تایوان بزرگترین تولیدکننده نیمه‌هادی‌ها در جهان است. در سه‌ماهه آخر سال 2024، کارخانه TSMC، بزرگترین تولیدکننده نیمه‌هادی‌ها در تایوان، توانست 67/1 درصد از سهم بازار تمام تراشه‌ها در جهان را کسب کند و تقریباً تمام تراشه‌های پیشرفته را تولید کرده است. هیچ جایگزین مناسبی برای تولیدات تایوان در بازار نیمه‌هادی‌ها وجود ندارد.
این کشور نه‌تنها نماینده سهم بزرگی از صنعت تراشه‌هاست، زیرساخت‌های آن به‌طور منحصربه‌فردی برای حجم و کیفیت تولید آن مناسب است. نیمه‌هادی‌ها عوامل غیرقابل جایگزین فعالیت‌های اقتصادی در جهان به‌شمار می‌روند. اگر تایوان تولید نیمه‌هادی‌ها را متوقف کند، اقتصاد آمریکا و چین-حتی اقتصاد جهان- دچار رکود خواهند شد. از تراشه‌ها در شبکه‌های برق، تولید، تاسیسات خانه‌ها، خودروها و... استفاده می‌شود؛ آنها تقریباً تمام ابعاد اقتصاد جهانی را در برمی‌گیرند.
نیمه‌هادی‌ها ابزاری برای ابتکار و فناوری‌های نوظهور مثل هوش مصنوعی و صنایع رباتیک به‌شمار می‌روند. برتری تایوان در این بازار بحرانی به این معنی است که آمریکا و چین در محافظت از خروجی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. مهم‌ترین اقتصادهای جهانی به تراشه‌هایی که در تایوان تولید می‌شوند، وابسته‌اند.
اقدامات نظامی چین تجارت جهانی را که از تنگه‌های تایوان و لوزون می‌گذرند، مختل می‌کند. این تنگه‌ها در دو سوی تایوان شاهراه تجارت بین‌المللی است. سال 2022 ارزش تجارتی که از طریق بنادر تایوان صورت گرفته، 586 میلیارد دلار بود و در همان سال45/2 هزار میلیارد دلار از طریق این تنگه ترانزیت شده است. علاوه بر تایوان، بنادر چین هم احتمالاً تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند و کشتی‌ها مسیر خود را از بنادری که در امتداد ساحل شرقی چین قرار دارند، تغییر می‌دهند.
درحالی‌که مسیرهای کشتی‌رانی جهانی از مناطق درگیری احتمالاً بدون هیچ افزایش قیمت قابل‌توجهی تغییر می‌کنند، نقش چین در زیرساخت‌های کشتی‌رانی به این معنی است که درگیری می‌تواند تاثیر منفی مستقیمی بر سودآورترین بنادر و شهرهای بندری خواهند داشت و کشتی‌ها دیگر در نوارهای وسیع ساحلی توقف نخواهند کرد.
کشتی‌ها احتمالاً نمی‌توانند به شبکه تعمیر و نگهداری در امتداد ساحل چین دسترسی داشته باشند. درگیری یا محاصره طولانی‌مدت و درنتیجه آن عدم دسترسی به برخی از این بنادر اثرات مخربی برای صنعت کشتی‌رانی جهانی خواهد داشت. از نظر جغرافیایی، چین باید روی کشورهای در حال توسعه و کشورهای بریکس حساب کند که تجارت‌شان بیشتر از کشورهای گروه هفت به این تنگه وابسته است. باوجود اینکه چین از نظر دیپلماتیک به این کشورها نزدیک شده، اختلال در تجارت با آنها می‌تواند شکست دیپلماتیک مفتضحانه‌ای را رقم بزند که پکن احتمالاً از آن اجتناب خواهد کرد.
در آخر اینکه چین در موقعیت اقتصادی قرص و محکمی قرار ندارد. پیامدهای طولانی‌مدت بحران مسکن، کاهش مصرف داخلی و اثرات نگرانی که از جنگ تجاری تعرفه‌ها به‌وجود آمده بر اقتصاد چین تاثیر گذاشته است. آغاز بحران جهانی احتمالاً مشکلات اقتصادی را که هم‌اکنون با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد، تشدید می‌کند. تایوان 60درصد از واردات نیمه‌هادی‌های چین را دربرمی‌گیرد.
اگر چین به تایوان حمله کند و نیمه‌هادی‌ها وارد نشوند، صنایع خود این کشور فلج خواهد شد. علاوه بر واردات تراشه‌ها، چین به‌شدت به تجارت وابسته است و37 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد و حتی آن را در برابر اختلال در تجارت جهانی آسیب‌پذیرتر می‌کند.
