حسن حسنخانی کارشناس اقتصادی: این تصمیمات دور زدن مقررات گمرکی است
چند روزی میشود که مقررات گمرکی به صورت موقت تغییر کرده و قرار است بدون معطلی و سرگردانی در راه گمرک کالاهای اساسی و مورد تایید ترخیص شود، اما برخی از کارشناسان این نوع ترخیص کالا را معضل میدانند و عقیده دارند که ترخیص کالا بدون تشریفات میتواند مخاطرات بسیاری برای اقتصاد کشور در پی داشته باشد.

چند روزی میشود که مقررات گمرکی به صورت موقت تغییر کرده و قرار است بدون معطلی و سرگردانی در راه گمرک کالاهای اساسی و مورد تایید ترخیص شود، اما برخی از کارشناسان این نوع ترخیص کالا را معضل میدانند و عقیده دارند که ترخیص کالا بدون تشریفات میتواند مخاطرات بسیاری برای اقتصاد کشور در پی داشته باشد. حسن حسنخانی، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با «هممیهن» این معضل را بررسی میکند.
ترخیص کالا بدون ثبت کد چه نتایجی در بردارد؟
این نوع تصمیمات در واقع نوعی دور زدن مقررات گمرکی محسوب میشود. اخیراً نیز استاندار سیستان و بلوچستان ظاهراً نامهای در این خصوص صادر کرده بود؛ البته دولت سریعاً جلوی این رویه را گرفت. رعایت مقررات و طی کردن رویههای گمرکی، در شرایط عادی، الزامی است؛ هم برای امنیت کشور و هم برای اقتصاد. چنانچه از این مقررات عدول شود و استثناهای گستردهای برقرار گردد، ممکن است تبعات بسیار جدی به همراه داشته باشد.
به چه تبعاتی اشاره دارید؟
اگر چنین اقدامات و مصوباتی که شما به آن اشاره کردید منجر به افزایش تقاضای ارز برای واردات شود، قطعاً میتواند زمینهساز شوک ارزی در کشور باشد. این موضوع ممکن است باعث تلاطم در بازار ارز شده و شوک عرضه را نیز به دنبال داشته باشد؛ بهخصوص که اکنون نزدیک پاییز هستیم؛ فصلی که معمولاً تقاضا برای ارز بهصورت فصلی افزایش مییابد.
استثنایی برای ترخیص کالا از گمرک وجود دارد؟
در برخی موارد خاص و کاملاً موقتی، میتوان استثنا قائل شد. به عنوان مثال، برای کالاهای اساسی یا آنهایی که به دلایل کماهمیت یا واهی مدت طولانی در گمرک رسوب کردهاند، میتوان با برخی تدابیر آنها را ترخیص کرد. همچنین برای کالاهای فسادپذیر که تأییدیههای سلامت را دارند و مشکلی از نظر امنیت و بهداشت برای کشور ایجاد نمیکنند، چنین مواردی با تدابیر ویژه ممکن است قابل پذیرش باشد.
حذف مقررات گمرکی چه مخاطراتی دارد؟
به طور کلی، مقرراتزدایی از رویههای گمرکی به ضرر کشور است؛ هم از جنبه امنیتی و بهداشتی و هم از منظر اقتصادی. عدم رعایت این مقررات هم کشور را از لحاظ امنیتی و سلامت به چالش میکشد و هم تقاضا برای ارز را افزایش میدهد که هر دو میتواند منجر به بروز شوک ارزی و نوسانات بازار شود.