زنگ خطر کم آبی در آذربایجان شرقی؛ تنها ۲ ماه ذخیره آب در سدها باقی است

به گزارش هم‌میهن آنلاین و به نقل از ایسنا، یوسف غفارزاده، چهارشنبه، یکم مرداد در نشست خبری با بیان اینکه سال آبی از مهر آغاز و تا شهریور سال بعد ادامه دارد، اظهار کرد: در سال آبی ۱۴۰۳ که از مهر  آغاز شده و تا پایان شهریور ۱۴۰۴ ادامه دارد، میزان بارش استان به ۲۱۸ میلی‌متر رسیده که نسبت به سال قبل با ۲۸۸ میلی‌متر، حدود ۳۶ درصد کاهش یافته است.

وی افزود: این کاهش بارش‌ها به کاهش چشمگیر روان‌آب در رودخانه‌های استان منجر شده به‌طوری‌که میزان روان‌آب در برخی رودخانه‌ها بین ۴۹ تا ۷۲ درصد کاهش داشته و در رودخانه آجی‌چای این کاهش به ۷۲ درصد رسیده است.

وی با اشاره به نقش کلیدی بارش‌ها در پر شدن مخازن سدها گفت: ظرفیت مخازن سدها نسبت به سال گذشته به‌طور میانگین ۳۵ درصد کمتر شده است، اگرچه برخی سدها عملکرد بهتری داشته‌اند سدها برای تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت اهمیت زیادی دارند.

غفارزاده با بیان اینکه بخش عمده آب شرب تبریز از طریق سد بوکان (شهید کاظمی) و سد نهند تأمین می‌شود، خاطنشان کرد: سد بوکان که در فاصله ۲۶۰ کیلومتری تبریز واقع شده، با کاهش ۵۸ درصدی آبگیری مواجه شده است، به‌طوری‌که سال گذشته ۴۳۸ میلیون مترمکعب آب داشت و امسال فقط ۱۸۳ میلیون مترمکعب ذخیره دارد. با این حجم آب، تنها می‌توان نیاز تبریز را برای دو ماه تأمین کرد و با کمبود جدی مواجه هستیم.

 مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی ادامه داد: برای مدیریت این بحران، هیچ آبی از سد بوکان به کشاورزان میاندوآب و ملکان اختصاص نیافته و تمرکز کامل بر تأمین آب شرب و بهداشت است. همچنین طرح‌های متعددی در حال اجراست که برخی به اتمام رسیده و برخی تا پایان شهریور به پایان می‌رسند.

وی مدیریت مصرف آب را ضروری دانست و تأکید کرد: اگر شهروندان تنها ۲۰ درصد در مصرف صرفه‌جویی کنند، می‌توان بخش قابل‌توجهی از بحران را کنترل کرد.

وی گفت: آب مراغه از سد علویان، اهر از سد ستارخان و میانه از سد گرمی‌چای تأمین می‌شود که در حال حاضر مشکلی ندارند، اما سدهای نهند و بوکان در وضعیت بحرانی هستند سد نهند که در شمال تبریز قرار دارد، سال گذشته از ۱۹ میلیون مترمکعب ذخیره و امسال تنها ۸.۵ میلیون مترمکعب برخوردار است.

وی بیان کرد: شرکت آب و فاضلاب اصلاحات عمده‌ای در لوله‌های داخل شهر انجام داده و فرسودگی‌های شبکه را به‌طور جدی در حال تعمیر است. همچنین امکان اضافه‌کردن چاه‌های عمیق جدید در مناطق مختلف فراهم شده و تاکنون ۵۰ حلقه چاه حفر و به منابع آبی استان اضافه شده است.

غفارزاده با بیان اینکه پروژه رینگ آبرسانی تبریز به طول ۲۷ کیلومتر به‌طور کامل به پایان رسیده و گامی مهم در افزایش تاب‌آوری شبکه توزیع آب شهر محسوب می‌شود، اظهار کرد: چاه‌های کشاورزی واقع در نزدیکی خط زرینه‌رود شناسایی شده‌اند و دبی و کیفیت آب آن‌ها اندازه‌گیری شده است در صورت بروز شرایط اضطراری، این چاه‌ها وارد مدار آبرسانی خواهند شد.

۳۰ درصد از بحران آب تبریز با همکاری مردم قابل کنترل است

وی افزود: با اجرای این طرح‌ها، حدود ۵۰ درصد مشکل فعلی تأمین آب قابل حل است. اما ۳۰ درصد ماجرا به همکاری مردم و رعایت الگوی مصرف بازمی‌گردد. اگر مردم در مصرف آب دقت نکنند، هیچ راهکاری کافی نخواهد بود.

غفارزاده با بیان اینکه رینگ شرقی تبریز به طول ۱۶ کیلومتر نیز آغاز شده و تا پایان اسفند به پایان خواهد رسید، گفت: برای این پروژه مهم، اعتباری معادل ۱۰۰۰ میلیارد تومان اختصاص یافته است.

وی با تأکید بر سیاست‌های سخت‌گیرانه در حفظ منابع، خاطرنشان کرد: در حال حاضر، به هیچ عنوان حتی یک لیتر از آب زرینه‌رود برای کشاورزی تخصیص داده نمی‌شود و این منابع صرفاً برای شرب و بهداشت مصرف خواهند شد.

غفارزاده درباره تلاش‌ها برای افزایش منابع آبی از طریق بارش طبیعی گفت: امسال در دو نوبت باروری ابرها در استان انجام شده است و بارش‌هایی نیز در پی آن به ثبت رسیده است. 

وی افزود: در حالت خوشبینانه، باروری ابرها می‌تواند بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در افزایش بارش‌ها مؤثر باشد.

وی از تهیه یک هواپیمای اختصاصی برای استان با همکاری اتاق بازرگانی خبر داد و ادامه داد: در همین راستا، کمیته‌ای متشکل از متخصصان باروری ابرها تشکیل شده است و یک اتاق فکر فعال نیز برای پیگیری علمی این موضوع در استان ایجاد شده است.

اقدامات احیای دریاچه ارومیه ادامه دارد

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی تصریح کرد: شرکت آب منطقه‌ای به‌عنوان عضو ستاد احیا، وظایف خاصی بر عهده دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به لایروبی مسیر رودخانه‌ها و انتقال پساب‌ها به دریاچه اشاره کرد.

وی افزود: تاکنون ۲۷۰ کیلومتر از رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه لایروبی شده و بیش از ۱۱ هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده است. 

وی هشدار داد: تا زمانی که مهندسی معکوس در الگوی مصرف کشاورزی در اطراف دریاچه اتفاق نیفتد، نمی‌توان به احیای پایدار آن امیدوار بود. سطح زیر کشت منطقه از ۲۵۰ هزار هکتار به ۶۰۰ هزار هکتار افزایش یافته است.

غفارزاده با اشاره به مصرف بالای آب در روزهای اخیر، گفت: سطح ذخایر مخازن آب شهر کاهش یافته بود، به‌همین دلیل امروز برخی بخش‌ها به صورت موقت تعطیل شدند تا فرصت جبران به مخازن داده شود.

تبریز در وضعیت قرمز تنش آبی

ابراهیم سلیمانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی در ادامه با تشریح آخرین وضعیت مصرف و پروژه‌های آبرسانی در استان گفت: مصرف آب شرب در سطح استان به ۱۲ هزار لیتر در ثانیه رسیده و در پیک مصرف این میزان از ۱۳ هزار لیتر نیز عبور کرده است. در مجموع، مصرف سالانه آب در استان ۳۸۰ میلیون مترمکعب است که از این مقدار ۲۹۰ میلیون مترمکعب مربوط به حوزه شهری و ۹۰ میلیون مترمکعب مربوط به حوزه روستایی می‌باشد.

سلیمانی در ادامه افزود: در حال حاضر ۱۶۳ پروژه آبرسانی با مجموع اعتباری معادل ۲۲ همت در دست اجرا است، پنج شهر در وضعیت قرمز آبی قرار دارند و ۹ شهر نیز در وضعیت سر به سر هستند. 

وی تصریح کرد: شهر تبریز نیز از جمله شهرهایی است که با تنش آبی جدی مواجه بوده و در رده شهرهای قرمز قرار دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان با اشاره به همکاری‌های مشترک دو نهاد مسئول گفت: در سالیان اخیر، تنش‌هایی در خصوص آب شرب تبریز وجود داشته، اما در پنج ماه گذشته با برگزاری جلسات مستمر با شرکت آب منطقه‌ای، تصمیمات موثری اتخاذ شده است. رسالت این دو شرکت کاملاً هم‌راستا و مکمل یکدیگر است.

وی افزود: تا به امروز اجازه نداده‌ایم مشکل حادی در تأمین آب تبریز رخ دهد، هرچند با کمبود متوسط ۶۰۰ لیتر در ثانیه مواجه هستیم که فعلاً از طریق مدیریت مصرف کنترل می‌شود. با این حال، در روزهای اخیر، مصرف بی‌رویه و بالاتر از حد معمول، فشار زیادی بر شبکه وارد کرده است.

سلیمانی بر اهمیت مشارکت مردم در مدیریت بحران آب تأکید کرد و گفت: اگر ۱۵ تا ۲۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی شود، نه‌تنها مشکلی ایجاد نمی‌شود، بلکه به ما کمک بزرگی خواهد بود. از شهروندان محترم نیز تقاضا داریم به‌ویژه برای طبقات بالای سه ساختمان‌ها، تمهیدات لازم برای تأمین فشار و ذخیره‌سازی آب را مدنظر قرار دهند.

مدیرعامل آبفای آذربایجان شرقی در ادامه از اجرای مناقصه‌ای به ارزش ۳۰ میلیارد تومان برای تعمیر و اصلاح شبکه فرسوده در شش منطقه شهری استان خبر داد و افزود: دو پروژه مهم در سطح ملی در هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسند. یکی از این پروژه‌ها، مجتمع آبرسانی ستارخان است که در فاز نخست به ۶۳ روستا و در فاز دوم به ۸۸ روستا آبرسانی خواهد کرد پروژه دیگر نیز مربوط به آبرسانی به قشلاقات کلیبر است.

وی با اشاره به نقش ارزشمند خیرین در توسعه زیرساخت‌ها گفت: بنیاد ابراهیمی به‌عنوان یکی از خیرین فعال حوزه آب، ۳۰۰ کیلومتر لوله برای روستاهای فاقد توان مالی تأمین کرده که با مشارکت خود اهالی روستاها، در اختیار شرکت آب و فاضلاب قرار گرفته است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید