| کد مطلب: ۳۸۹۸۹

رنسانس برق هسته‌‏ای/برآورد تولید نیروگاه‏‌های اتمی جهان که تا سال ۲۰۵۰ سه برابر می‌شود

صنعت هسته‌ای جهانی در سال‌های اخیر، به دلیل نگرانی‌های اقلیمی و تقاضای بی‌امان انرژی برای فناوری‌های قرن بیست و یکم، رنسانس بزرگی را تجربه کرده است. راکتورهای هسته‌ای فعلاً بخش کوچکی از برق جهان را تأمین می‌کنند، اما پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تولید نیروگاه‌های اتمی جهان باید تا سال ۲۰۵۰ سه برابر شود تا اهداف اقلیمی تحقق یابند.

رنسانس برق هسته‌‏ای/برآورد تولید نیروگاه‏‌های اتمی جهان که تا سال ۲۰۵۰ سه برابر می‌شود

رئیس سازمان انرژی اتمی در فروردین‌ماه امسال گفت: ایران برای دستیابی به ظرفیت ۲۰,۰۰۰ مگاوات برق هسته‌ای برنامه‌ریزی کرده است. درحالی‌که ساخت نیروگاه براکه امارات متحده عربی با ظرفیت اسمی 5600 مگاوات از سال 2009 شروع و در سال 2023 به پایان رسید و 25 درصد برق مورد نیاز امارات را تامین می‌کند، تاکنون عملکرد نیروگاه اتمی بوشهر تنها هزار مگاوات بوده است. با توجه به بحران ناترازی و کمبود برق در ایران که دیگر تنها به تابستان و فصول گرم محدود نمی‌شود، فناوری هسته‌ای می‌توانست در تامین برق مورد نیاز بار بزرگی از روی دوش نیروگاه‌های حرارتی بردارد. 

صنعت هسته‌ای جهانی در سال‌های اخیر، به دلیل نگرانی‌های اقلیمی و تقاضای بی‌امان انرژی برای فناوری‌های قرن بیست و یکم، رنسانس بزرگی را تجربه کرده است. راکتورهای هسته‌ای فعلاً بخش کوچکی از برق جهان را تأمین می‌کنند، اما پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تولید نیروگاه‌های اتمی جهان باید تا سال ۲۰۵۰ سه برابر شود تا اهداف اقلیمی تحقق یابند.

محاسبات ابری و هوش مصنوعی به این فشار می‌افزایند: مورگان استنلی سال گذشته تخمین زد که تا سال ۲۰۲۷، هوش مصنوعی مولد می‌تواند به اندازه نیاز اسپانیا به برق در سال ۲۰۲۲ انرژی مصرف کند. همزمان با صف‌آرایی شرکت‌هایی مانند آمازون، مایکروسافت و متا پلتفرمز برای استفاده بیشتر از انرژی هسته‌ای، پیام واضح است: به رآکتورهای بیشتری، به فوریت، نیاز است. طبق گزارش گروه ویژه هوای پاک، در ربع قرن آینده به 9 تریلیون دلار سرمایه‌گذاری هسته‌ای نیاز خواهد بود تا ظرفیت هسته‌ای سه برابر شود، تقریباً 250 میلیارد دلار در سال.

چند عدد و رقم درباره برق هسته‌ای

بر اساس آخرین گزارش «وضعیت انرژی هسته‌ای جهان» که ارزیابی مستقلی از تحولات هسته‌ای در جهان فراهم می‌آورد تا اول ژوئیه ۲۰۲۴، در مجموع ۴۰۸ راکتور در ۳۲ کشور در حال فعالیت بودند. این رقم یک واحد بیشتر از گزارش سال 2023، 10 واحد کمتر از سال ۱۹۸۹ و ۳۰ واحد کمتر از اوج ۴۳۸ واحدی سال ۲۰۰۲ بود. بر اساس همین گزارش در پایان سال ۲۰۲۳، ظرفیت اسمی خالص تولید برق هسته‌ای عملیاتی ۳۶۴ گیگاوات بود. تا اواسط سال ۲۰۲۴، ظرفیت اسمی عملیاتی به 367/3 گیگاوات رسید که 0/2 گیگاوات بیشتر از رکورد قبلی پایان سال ۲۰۰۶ یعنی 367/1 گیگاوات است.

گزارش سال 2025 آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز منتشر نشده و آخرین گزارش این نهاد مربوط است به سال 2024 که اعداد و ارقام آن اندکی با گزارش«وضعیت انرژی هسته‌ای جهان» متفاوت است. بر اساس این گزارش:

 در پایان سال ۲۰۲۳، در تمام دنیا ۴۱۳ راکتور هسته‌ای عملیاتی بودند و ظرفیت عملیاتی آنها 371/5 گیگاوات ساعت بود.

 علاوه بر این، ۵۹ راکتور با ظرفیت کل 61/1 گیگاوات ساعت در حال ساخت و ۲۵ راکتور با ظرفیت کل 21/3 گیگاوات ساعت در حالت تعلیق فعالیت بودند.

 پنج راکتور هسته‌ای جدید با ظرفیت کل ۵ گیگاوات ساعت به شبکه متصل شدند و پنج راکتور با ظرفیت کل ۶ گیگاوات ساعت از مدار خارج شدند. ساخت شش راکتور جدید آغاز شد و انتظار می‌رود ظرفیت کل این راکتورها 6/9 گیگاوات ساعت باشد.

 در مقایسه با سال ۲۰۲۲، کل تولید برق از تمام منابع انرژی حدود 2/6 درصد و تولید برق از راکتورهای هسته‌ای حدود 2/1 درصد افزایش یافت. 

 انرژی هسته‌ای در سال ۲۰۲۳، 9/2درصد از کل تولید برق را تشکیل داد که نسبت به سال ۲۰۲۲ بدون تغییر باقی ماند. 

در زمینه تولید برق هسته‌ای، ایالات متحده با 779/2 تراوات ساعت در صدر قرار دارند. پس از ایالات متحده کشورهای چین با 406/5، فرانسه با 323/8، فدراسیون روسیه با 204، کره با 171/6، کانادا با 83/5، ژاپن با 77/5 و اسپانیا با 54/4 تراوات ساعت در رتبه‌های بعدی تولید برق هسته‌ای دنیا قرار گرفته‌اند. سوئد، هند، بریتانیا، فنلاند، بلژیک، امارات، جمهوری چک، سوئیس، پاکستان، اسلواکی، بلغارستان، مجارستان، برزیل، مکزیک، بلاروس، رومانی، آرژانتین، آفریقای جنوبی، ایران، اسلونیا، هلند و ارمنستان در رتبه‌های بعدی هستند. 

بر اساس همین گزارش، فرانسه با تولید 64/8 درصد کل برق تولیدی از انرژی هسته‌ای بالاترین میزان تولید برق هسته‌ای را در سبد انرژی خود دارد و ایران با 1/7 درصد، کمترین بخش سبد انرژی خود را به برق هسته‌ای اختصاص داده است.

گزارش سال 2024 آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید:

 انتظار می‌رود کل ظرفیت تولید برق تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۲ درصد افزایش یابد و تا سال ۲۰۵۰ بیش از دو برابر شود.

 آمارهای نهادهای نظارتی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهند که از هر سه راکتور هسته‌ای موجود در دنیا دو راکتور بیش از ۳۰ سال در حال فعالیت بوده و تقریباً ۳۰ درصد راکتورها بیش از ۴۰ سال عمر دارند.

 در بهترین حالت فرض بر این است که طول عمر عملیاتی اکثر راکتورهای هسته‌ای که برای از رده‌خارج‌سازی برنامه‌ریزی شده‌اند، به گونه‌ای افزایش می‌یابد که تنها حدود ۸۴ گیگاوات از ظرفیت تولید برق هسته‌ای سال ۲۰۲۳ تا سال ۲۰۵۰ از رده خارج شود. انتظار می‌رود این امر تا سال ۲۰۵۰ منجر به افزایش ظرفیت خالص به میزان ۵۵۷ گیگاوات شود.

 در بدترین حالت از رده‌خارج‌سازی‌های بیشتری اتفاق خواهد افتاد؛ به طوری که ۱۶۶ گیگاوات از ظرفیت تولید برق هسته‌ای سال ۲۰۲۳ تا سال ۲۰۵۰ از رده خارج می‌شود. انتظار می‌رود با این روند از رده‌خارج‌سازی‌ها میزان افزایش ظرفیت خالص تا سال 2025 تنها ۱۲۲ گیگاوات باشد.

وضعیت ساخت و ساز نیروگاه‌های هسته‌ای دنیا

بر پایه گزارش «وضعیت انرژی هسته‌ای جهان» در اواسط سال 2024،  ۱۳ کشور (سه کشور کمتر از اواسط سال ۲۰۲۳) میزبان ۵۹ پروژه ساخت راکتور بودند. اما از میان این تعداد راکتور، حداقل ۲۳ پروژه با تأخیر مواجه هستند؛ از میان پروژه‌هایی که تاکنون با تاخیر مواجه بوده‌اند، حداقل ۱۰ کشور افزایش تأخیر را گزارش کرده‌اند.

تا اواسط سال ۲۰۲۴، چین با 27 واحد، بیشترین تعداد راکتور‌های در حال ساخت را داشت، اما هیچ راکتوری در خارج از کشور نساخته است. روسیه با ۲۶ واحد در حال ساخت، که ۲۰ واحد آن در هفت کشور دیگر است، بر بازار بین‌المللی تسلط داشت.

ساخت ۶ راکتور در سال ۲۰۲۳ آغاز شد: ۵ راکتور در چین و ۱ راکتور توسط روسیه در مصر.

شرکت‌های تحت کنترل دولت چین و روسیه از دسامبر ۲۰۱۹ تا اواسط ۲۰۲۴، تمام ۳۵ پروژه ساخت راکتور را در جهان تحت کنترل خود داشته‌اند. در ادامه وابستگی دنیا به فناوری هسته‌ای روسیه هم بررسی خواهد شد. کره جنوبی آرام و بی‌سروصدا وارد این باشگاه شده است.

علاوه بر روس‌اتم روسیه، شرکت EDF فرانسه هم در حال حاضر به عنوان پیمانکار اصلی در حال ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در خارج از کشور است که از جمله آنها دو واحد در بریتانیا در حال ساخت است. ۹۳ درصد از کل پروژه‌های ساخت‌وساز مربوط به راکتورهای هسته‌ای در حال انجام یا در کشورهای دارای سلاح هسته‌ای است یا توسط شرکت‌های تحت کنترل این کشورها در کشورهای دیگر انجام می‌شود.

برق هسته‌ای فعلاً عقب مانده است

در بسیاری ازکشورها برق تجدیدپذیر بادی و خورشیدی از برق هسته‌ای پیش افتاده است.اما افزایش نیاز مراکز داده این کشورها را به فکر افزایش تعداد نیروگاه‌های هسته‌ای انداخته است.

بلژیک. دراین کشور در سال 2023 تولید انرژی هسته‌ای ۲۵ درصد کاهش یافت. سه واحد از پنج واحد باقی‌مانده قرار است در سال ۲۰۲۵ تعطیل شوند، درحالی‌که بهره‌برداری از دو واحد اخیر تا سال ۲۰۳۷ تمدید می‌شود، منوط به اینکه به تأیید کمیسیون اروپا برسد.

ژاپن. دو راکتور در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ مجدداً راه‌اندازی شدند و تعداد راکتورها مجموعاً به ۱۲ واحد عملیاتی رسید، درحالی‌که ۲۱ راکتور همچنان در خاموشی بلندمدت هستند. تولید انرژی هسته‌ای ژاپن ۴۹ درصد افزایش یافته است اما سهم انرژی هسته‌ای در کل برق تولیدی این کشور دوباره کاهش یافته و از 6/1 درصد به 5/6 درصد رسید.

کره جنوبی. این کشور پنجمین برنامه بزرگ انرژی هسته‌ای را در جهان اداره می‌کند. بدهی خالص شرکت دولتی KEPCO، سازنده راکتورهای هسته‌ای به رقم بی‌نظیر ۱۴۷ میلیارد دلار رسید. درباره حضور این کشور در صنعت انرژی هسته‌ای دنیا بیشتر توضیح خواهیم داد.

ترکیه. راه‌اندازی واحد یک نیروگاه هسته‌ای آکویو تا سال ۲۰۲۵ به تعویق افتاد. اما الپ‌ارسلان بایراکتار، وزیر انرژی ترکیه می‌گوید که روسیه، کره جنوبی و چین برای مشارکت در ساخت دومین و سومین نیروگاه هسته‌ای این کشور ابراز علاقه کرده‌اند.

بریتانیا. راه‌اندازی واحد یک نیروگاه هسته‌ای هینکلی پوینت‌سی برای سال‌های ۲۰۲۹-۲۰۳۱ برنامه‌ریزی شده و هزینه این دو واحد 52/5 تا 59/2 میلیارد دلار آمریکا تخمین زده می‌شود.

ایالات متحده. پس از ۱۱ سال ساخت‌وساز، نیروگاه ووگتل-۴ در مارس ۲۰۲۴ به شبکه برق متصل شد و هزینه‌های کلی برای ووگتل-۳ و ۴ حدود ۳۶ میلیارد دلار آمریکا تخمین زده شده است. فعلاً هیچ راکتوری در ایالات متحده در دست ساخت نیست. با این حال مقامات دولت دونالد ترامپ در حال تدوین دستورات اجرایی برای تسریع در تصویب و ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در سراسر ایالات متحده هستند.

در سال ۲۰۲۳، کل سرمایه‌گذاری در ظرفیت برق تجدیدپذیر غیرآبی به رکورد ۶۲۳ میلیارد دلار رسید، یعنی ۲۷ برابر تصمیمات سرمایه‌گذاری جهانی گزارش‌شده برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای. ظرفیت‌های انرژی خورشیدی و بادی به ترتیب ۷۳ درصد و ۵۱ درصد رشد کردند و در نتیجه ۴۶۰ گیگاوات ظرفیت جدید ترکیبی در مقابل کاهش ۱ گیگاواتی ظرفیت هسته‌ای ایجاد شد. تأسیسات جهانی بادی و خورشیدی ۵۰ درصد بیشتر از نیروگاه‌های هسته‌ای برق تولید کردند.

چین بیش از ۲۰۰ گیگاوات ظرفیت خورشیدی و تنها ۱ گیگاوات ظرفیت هسته‌ای اضافه کرد؛ انرژی خورشیدی در مجموع ۵۷۸ تراوات ساعت برق تولید کرد و ۴۰ درصد از برق تولید شده توسط انرژی هسته‌ای پیشی گرفت. با اضافه کردن برق بادی و سایر انواع برق تجدیدپذیر غیرآبی مانند زیست‌توده، کل تولید خالص برق تجدیدپذیر چهار برابر بیشتر از تولید برق هسته‌ای بود.

اتحادیه اروپا، بیشترین میزان افزایش ظرفیت برق تجدیدپذیر را تجربه کرد و سهم تجدیدپذیرها از کل تولید برق این منطقه به ۴۴ درصد رسید و برای اولین بار از ۴۰ درصد فراتر رفت. نیروگاه‌های خورشیدی و بادی روی هم رفته ۷۲۱ تراوات ساعت تولید کردند یعنی تقریباً یک‌چهارم بیشتر از انرژی هسته‌ای با ۵۸۸ تراوات ساعت. از سویی برای اولین بار، انرژی‌های تجدیدپذیر غیرآبی، برق بیشتری نسبت به مجموع تمام سوخت‌های فسیلی تولید کردند و انرژی باد به تنهایی از سوخت گاز فسیلی پیشی گرفت. تولید برق از سوخت‌های فسیلی با کاهش بی‌سابقه ۱۹ درصدی، به پایین‌ترین سطح خود تاکنون رسید.

وابستگی‌ دنیا به سوخت هسته‌ای روسیه

روسیه، یکی از تأمین‌کنندگان اصلی جهانی خدمات سوخت هسته‌ای، از جمله استخراج اورانیوم، فرآوری، غنی‌سازی و تولید سوخت برای راکتورهای آب تحت فشار VVER طراحی شده توسط شوروی است که 19 مورد از آنها در اتحادیه اروپا و 15 مورد در اوکراین کار می‌کنند. از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022، اعضای اتحادیه اروپا و سایر کشورهای منطقه در مورد محروم کردن روسیه از جریان‌های درآمدی قابل توجه حاصل از صادرات این فناوری توسط روسیه و کاهش خطر ذاتی وابستگی منطقه به این کشور بسیار اندیشیده و اقداماتی هم برنامه‌ریزی کرده‌اند. اما برخلاف آنچه که در تأمین نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ از روسیه شاهد بودیم و تحریم‌های بین‌المللی تا حدودی توانست بر درآمد روسیه تاثیر بگذارد، بخش هسته‌ای چندان تحت تاثیر این تحریم‌ها قرار نگرفت. 

درحالی‌که ایالات متحده در آوریل 2023 تحریم‌هایی را علیه برخی از شرکت‌های تابعه شرکت دولتی روس‌اتم اعمال کرد و واردات محصولات اورانیوم از روسیه را در ماه مه 2024 ممنوع کرد، اتحادیه اروپا هیچ تحریمی در بخش هسته‌ای اعمال نکرده است. سکوت و بی‌عملی اتحادیه اروپا در این حوزه نشانه‌ای قوی از وابستگی منطقه به روسیه است. روسیه نقش بسیار مهمی در زنجیره تأمین جهانی سوخت هسته‌ای دارد.

طبق گزارش انجمن جهانی هسته‌ای (WNA)، روسیه تا سال ۲۰۲۰، حدود ۲۰ درصد از ظرفیت‌های تبدیل اورانیوم اولیه جهان و ۴۶ درصد از ظرفیت‌های غنی‌سازی در سطح جهان را در اختیار داشته است. در سال ۲۰۲۲، روسیه ۵ درصد از تولید اورانیوم طبیعی جهان را به خود اختصاص داده است، قزاقستان ۴۳ درصد و ازبکستان 6/7 درصد، درحالی که هر دو کشور روابط نزدیکی با روسیه دارند.

طبق تحلیلی که در مارس ۲۰۲۴ توسط اندیشکده مطالعات دفاعی و امنیتی موسسه خدمات متحد سلطنتی (RUSI) منتشر شد، «داده‌های کامترد سازمان ملل (UN Comtrade) نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۲، 2/03 میلیارد دلار واردات جهانی از روسیه تحت کد HS 284420 ثبت شده که معمولاً اورانیوم غنی‌شده است. این رقم نسبت به 1/29 میلیارد دلار سال ۲۰۲۱ افزایش یافته و داده‌های گردآوری شده از طیف وسیعی از منابع نشان می‌دهد که 2/7 میلیارد دلار واردات اورانیوم غنی‌شده از روسیه در سال ۲۰۲۳ ثبت شده است.

با این حال، نویسندگان موسسه خدمات متحد سلطنتی تاکید دارند که این تخمین‌ها احتمالاً دقیق نیستند و لزوماً نمایانگر درآمدی نیستند که روس‌اتم از این تجارت به دست می‌آورد. به‌طور خاص، ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ اورانیوم غنی‌شده‌ای به ارزش تقریبی 1/2 میلیارد دلار از روسیه وارد کرد که نسبت به حدود 0/8 میلیارد دلار سال ۲۰۲۲ بیانگر افزایش واردات آمریکا از روسیه است.

روس‌اتم در سال ۲۰۲۲ عهده‌دار انجام ۳۰ درصد خدمات غنی‌سازی اورانیوم تأسیسات هسته‌ای اتحادیه اروپا بود که نسبت به ۳۱ درصد سال ۲۰۲۱ کاهش نشان می‌دهد. این کشور با ۲۷ درصد سهم از کل خدمات غنی‌سازی، بزرگترین ارائه‌دهنده خارجی به اپراتورهای هسته‌ای ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ بود؛ رقمی که نسبت به ۲۴ درصد سال ۲۰۲۲ روندی افزایشی داشته و تقریباً برابر با میزان ارائه خدمات هسته‌ای توسط خود ایالات متحده در دنیا بوده است.

بر اساس گزارش آژانس تأمین یورواتم (ESA) در هر سه بخش تحلیل داده‌های «منشاً اورانیوم تحویلی به اروپا،  تدارک فرآوری اورانیوم توسط شرکت‌ها، و منشأ خدمات غنی‌سازی توسط کشورها» روس‌اتم بین 23/5 تا 37/9 درصد کل خدمات را در سال ۲۰۲۳ بر عهده داشته؛ به‌طوری‌که روسیه/روس‌اتم دومین تأمین‌کننده بزرگ اورانیوم اتحادیه اروپا، پس از خود اتحادیه اروپا و کانادا بود. افزایش قابل توجه سهم روسیه/روس‌اتم در سال ۲۰۲۳ احتمالاً منعکس‌کننده تأثیر جنگ اوکراین است و تحلیل‌گران معتقدند ممکن است موقتی باشد.

طبق گزارش آژانس فضایی اروپا (ESA)، ظرفیت اسمی کارخانه‌های تبدیل و غنی‌سازی اورانیوم در اتحادیه اروپا «برای خودکفایی اتحادیه اروپا کافی خواهد بود»، اما غرب بدون روسیه ظرفیت غنی‌سازی ۳۵۰۰ تا 8000 tSWU (هزار واحد کار جداسازی، واحدی برای بیان میزان کاری انجام‌شده برای جداسازی دو ایزوتوپ از یک عنصر) را از دست خواهد داد. این آژانس هشدار می‌دهد که ساخت ظرفیت تبدیل و غنی‌سازی اضافی چندین سال طول خواهد کشید. تنها تأسیسات هسته‌ای اتحادیه اروپا و ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ به حدود 25000 tSWU نیاز داشتند. طبق داده‌های کاسترد سازمان ملل، در فرانسه واردات اورانیوم غنی‌شده از روسیه از ۷۵ تن در سال ۲۰۲۱ به ۲۱۰ تن در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت. 

غنی‌سازی اورانیوم بازفرآوری‌شده نشان‌دهنده وابستگی منحصربه‌فرد دنیا به روسیه است. شرکت انرژی هسته‌ای فرانسوی فراماتوم از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۲ قراردادی برای تأمین سوخت مجتمع‌های اورانیوم غنی‌شده بازفرآوری‌شده دارد که کاملاً به تحویل سوخت از روسیه متکی ا‌ست. 

اندیشکده محیط‌زیست بلونا در نروژ از افزایش 1/8 درصدی واردات سوخت در سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال ۲۰۲۲ برای ۱۹ نیروگاه هسته‌ای VVER طراحی‌شده توسط شوروی در اتحادیه اروپا خبر داده است. 

کره جنوبی، کارآمد در راکتورسازی

کره‌جنوبی بهترین صنعت انرژی اتمی در مقیاس بزرگ را در خارج از چین و روسیه ایجاد کرده است. فناوری اتمی بومی کره‌جنوبی بی‌سروصدا و کارآمد در سواحل جنوب شرقی این کشور بدون دخالت روسیه یا چین، جزو سازندگان پیشرو هسته‌ای جهان شده است. در بخش راکتورسازی ایالات متحده و فرانسه زمانی سنگ بنای این صنعت بودند اما حالا دچار روند نزولی شده‌اند.

دراین بخش روسیه و چین، به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی، در جذب مشتریان غربی مشکل دارند و ژاپن پس از فاجعه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱ هنوز نتوانسته رونق گذشته را به صنعت راکتورسازی خود بازگرداند. درنتیجه کره جنوبی که در زمینه صادرات هسته‌ای نسبتاً تازه‌کار است، در موقعیتی قرار می‌گیرد که از این فرصت سودآور استفاده کند. طبق تحلیل بلومبرگ بیزینس‌ویک کره جنوبی توانسته است در ساخت  ۴۳ درصد از راکتور‌های هسته‌ای برنامه‌ریزی‌شده و پیشنهادی در سراسر جهان سهیم شود و این کشور در دهه آینده به یکی از بزرگترین صادرکنندگان فناوری اتمی تبدیل می‌شود.

چین که قرار است تا حدود سال ۲۰۳۰ به بزرگترین تولیدکننده انرژی هسته‌ای جهان تبدیل شود، هنوز یک تأمین‌کننده اصلی خواهد بود، اما در درجه اول برای بازار داخلی خود. کره جنوبی در سال ۲۰۲۲ متعهد شد که تا پایان دهه، ۱۰ راکتور صادر کند. اولین سرمایه‌گذاری خارجی آن، پروژه ۲۰ میلیارد دلاری براکه امارات بود؛ قراردادی که در سال ۲۰۰۹ منعقد و در سال ۲۰۲۳ تکمیل شد. چیزی که بیش از همه جلب توجه کرد این بود که این پروژه با تأخیرهای محدود به پایان رسید؛ شاهکاری قابل توجه در بخشی که به خاطر هزینه‌های هنگفتش شناخته می‌شود.

تابستان گذشته، شرکت برق و هسته‌ای کره (KHNP) با شرکت برق فرانسه (Électricité de France SA) برای ساخت دو راکتور هسته‌ای در یک پروژه ۱۸ میلیارد دلاری شریک شدند.

بلومبرگ بیزینس ویک مزیت کره جنوبی را اثر شبکه‌ای می‌داند: شرکت‌های مهندسی، شرکت‌های ساختمانی، شرکت‌های آب و برق، تأمین‌کنندگان سوخت و بانک‌ها در یک صنعت نزدیک به هم با هم کار می‌کنند. برخی دولتی هستند، برخی دیگر شرکت‌های خصوصی هستند و بسیاری از آنها از بودجه و وام‌های دولتی بهره‌مند می‌شوند؛ رویکردی که گفته می‌شود بی‌شباهت به رویکرد چین یا روسیه نیست.  کره جنوبی حتی قبل از شروع صادرات این فناوری، نیم قرن در حال آزمایش توانایی هسته‌ای خود بود.

پس از پایان جنگ کره در سال ۱۹۵۳، سینگمن ری، اولین رئیس‌جمهور پس از جنگ این کشور، راکتورها را ابزاری کلیدی برای تأمین انرژی جهت بازسازی کشور دانست؛ ساخت اولین نیروگاه تجاری در سال ۱۹۷۱ با استفاده از فناوری ایالات متحده آغاز شد. امروزه، ۲۶ راکتور در این کشور وجود دارد و انتظار می‌رود چندین راکتور دیگر تا سال ۲۰۳۸ به بهره‌برداری برسند. در مقابل، توسعه هسته‌ای در ایالات متحده پس از حادثه تری‌مایل‌آیلند در سال ۱۹۷۹ در هریسبورگ پنسیلوانیا، متوقف شد. صنعت هسته‌ای فرانسه پس از فاجعه چرنوبیل در اوکراین در سال ۱۹۸۶ مجبور به مقابله با مخالفت عمومی شد.

ژاپن در سال ۲۰۱۱ دچار فروپاشی بزرگ شد. همه این کشورها سال‌ها عدم فعالیت و کنار گذاشته شدن تخصص هسته‌ای را تجربه کردند؛ کره جنوبی تاکنون از این سرنوشت دور بوده است. طرح‌های راکتور این کشور توسط سازمان الزامات خدمات رفاهی اروپا برای استفاده در اروپا تأیید شده و دهه‌ها تجربه آن، ارتشی از کارگران ماهر را آموزش داده که می‌دانند چگونه سیستم‌های قدرت پیچیده‌ای بسازند که عموماً از هزینه‌های اضافی و مشکلات تأخیر در پروژه‌های دیگر جلوگیری ‌کنند. 

کریس گادومسکی، تحلیلگر ارشد هسته‌ای بلومبرگ‌ان‌ای‌اف، می‌گوید: «اگر قرار بود به کشوری توصیه کنم که راکتورهای بزرگ بسازد، کره‌ای‌ها را پیشنهاد می‌کردم.»

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید

دیدگاه

ویژه اقتصاد
پربازدیدترین
آخرین اخبار