ویران‌کننده‌ها/بازخوانی تاریخی مهم ترین فجایع رخ داده در بنادر دنیا

در لحظه تنظیم این گزارش تعداد کشته‌شدگان فاجعه انفجار در بندر شهید رجایی به 70 نفر رسید. آتش‌سوزی در این بندر تا حدی کنترل شده اما مسئولان اعلام کردند احتمالاً تا 15 روز آینده باید فرایند اطفای حریق ادامه یابد. سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور هم اعلام کرده است که «بندر شهید رجایی حدود دو هزار و ۴۰۰ هکتار وسعت دارد و ۱۴ هکتار محل دپوی کانیترها و از این وسعت تنها یک هکتار دچار حریق شده است، بقیه زیرساخت‌های بندر سالم است و فعالیت بندر به جز ساعات اول ادامه دارد.» تا این لحظه دلیل این انفجار آتش‌سوزی در انبار دپوی مواد شیمیایی اعلام شده است.

گزارش‌ها حاکی از این بود که تمام اهالی روستای خونسرخ که نزدیک‌ترین روستا به بندر شهید رجایی است، مجبور به تخلیه شده‌اند؛ آن هم به دلیل اینکه شدت گرمای ناشی از انفجار زیاد بود و احتمال داشت مخازن دیگر داخل محوطه را نیز منفجر کند. اطلاعیه کمیته بررسی علل حادثه آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی می‌گوید قصور خلاف‌اظهاری وجود داشته است. بنا بر این گزارش قصور در رعایت اصول ایمنی و پدافند غیرعامل محرز شده است و خلاف‌اظهاری در برخی موارد وجود داشته و دستگاه‌های امنیتی و قضایی با جدیت در پی شناسایی خاطیان هستند.

در این گزارش چند مورد از رخ‌دادهای مشابه را بررسی کرده‌ایم که در بنادر مختلف دنیا و دقیقاً به دلیل دپوی ناایمن مواد خطرناک رخ داده است.

انفجار هالیفاکس

در دسامبر 1917 در بندر هالیفاکس کانادا، یک کشتی باری فرانسوی به یک کشتی نروژی برخورد کرد. این برخورد یک فاجعه تمام‌عیار بود چون کشتی فرانسوی مملو از مواد منفجره بود. انفجار حاصل از این برخورد کل منطقه ریچموند هالیفاکس را ویران کرد.  دست‌کم 1782 نفر در هالیفاکس و دارتموث بر اثر انفجار، آوار و آتش‌سوزی در دم جان باختند و بیش از 9 هزار نفر هم زخمی شدند. این انفجار بزرگ‌ترین انفجار ساخت دست بشر تا آن زمان بود و انرژی معادل 2/9 کیلوتن تی‌ان‌تی آزاد کرد.

برخورد دو کشتی به بشکه‌های بنزول ذخیره‌شده روی عرشه کشتی فرانسوی آسیب رساند و باعث نشت بخارات آنها شد، بخارات با جرقه‌های ناشی از برخورد مشتعل شدند و آتش‌سوزی در کشتی به سرعت از کنترل خارج شد. ۲۰ دقیقه بعد، کشتی منفجر شد. تقریباً تمام سازه‌ها در شعاع ۸۰۰ متری از جمله ریچموند، از بین رفتند؛ موج فشاری درختان را شکست، ریل‌های آهنی را خم کرد، ساختمان‌ها را ویران کرد، موج سونامی حاصل کشتی‌ها را به گل نشاند و قطعات کشتی منفجرشده را تا کیلومترها پراکنده کرد. در آن سوی بندر، در دارتموث نیز خسارات گسترده‌ای به بار آمد. سونامی ناشی از انفجار، جامعه‌ای از میکماک‌های سرخپوست را که نسل‌ها در منطقه تافتز کوو زندگی می‌کردند، به طور کلی از بین برد.

تحقیقات اولیه قضایی، کشتی فرانسوی را مسئول این فاجعه دانست، اما تجدیدنظر بعدی مشخص کرد که هر دو کشتی مقصر بوده‌اند. کشتی‌هایی که محموله‌های خطرناک حمل می‌کردند، قبل از جنگ جهانی اول اجازه ورود به بنادر را نداشتند، اما خطرات ناشی از زیردریایی‌های آلمانی که این کشتی‌ها را هدف قرار می‌دادند باعث شد مقامات بندر و نیز ارتش این مقررات را نادیده بگیرند. نتیجه این نادیده گرفتن مقررات، فاجعه‌ای عظیم بود.

ابری از دود سفید تا حداقل 3600 متر  بالا رفت. این انفجار تا کیپ برتون 207 کیلومتر دورتر و جزیره پرنس ادوارد تا 180 کیلومتر دورتر نیز احساس شد. مساحتی بالغ بر 1/6 کیلومترمربع در اثر انفجار کاملاً تخریب شد، و کف بندر برای لحظه‌ای به دلیل حجم آبی که جابجا شده بود، نمایان شد. با برگشت امواج برای پر کردن فضای خالی، سونامی تشکیل شد؛ این سونامی تا 18 متر بالاتر از بالاترین نقطه آب در سمت هالیفاکس بندر بالا رفت. انفجار حاصل تمام ساختمان‌های واقع در شعاع 2/6 کیلومتری را ویران کرد و شیشه‌های شکسته حاصل از موج انفجار صدها نفر را که از خانه‌های خود نظاره‌گر آتش‌سوزی بودند کور کرد.

اجاق‌ها و چراغ‌های واژگون شده، آتش‌سوزی‌هایی را در سراسر هالیفاکس، به‌ویژه در نورث‌اند، آغاز کرد و تمام بلوک‌های شهر در آتش سوختند و ساکنان در خانه‌هایشان به دام افتادند. کارخانه‌های بزرگ آجر و سنگ در نزدیکی اسکله، و کارخانه پالایش شکر آکادیا، به انبوهی غیرقابل تشخیص از آوار بدل گشت؛ کارخانه پنبه نوا اسکوشیا در فاصله 1/5 کیلومتری محل انفجار به‌طور کلی نابود شد و محوطه و ایستگاه راه‌آهن ریچموند کاملاً ویران شد. اجساد مربوط به این انفجار تا دو سال بعد از زیر آوار پیدا می‌شدند.

خسارت انفجار هالیفاکس 35 میلیون دلار کانادا معادل 696 میلیون دلار کانادا در سال 2015، تخمین زده می‌شود. انفجار هالیفاکس از منظر تعداد تلفات، نیروی انفجار، شعاع تخریب، مقدار مواد منفجره و ارزش کل اموال نابودشده یکی از بزرگ‌ترین انفجارهای مصنوعی غیرهسته‌ای بود. تعداد موارد آسیب چشمی به حدی زیاد بود که هالیفاکس را به مرکزی برای مراقبت نابینایان در سطح بین‌الملل تبدیل کرد و فاجعه هالیفاکس الهام‌بخش مجموعه‌ای از اصلاحات بهداشتی، از جمله در زمینه بهداشت عمومی و مراقبت‌های زایمان شد. این رویداد آنچنان برای کل جامعه بازمانده آسیب‌زا بود که مراسم بزرگداشت آن تا 50 سال بعد برگزار نشد و اولین یادبود آن در سال 1967 برپا شد.

پورت شیکاگو

در ۱۷ ژوئیه ۱۹۴۴ انفجار مهیبی بندر شیکاگو را لرزاند؛ این فاجعه مربوط بود به انفجار مهمات کشتی لیبرتی اس‌اس بریان. مهمات بارگیری‌شده در این کشتی باری که برای عملیات در اقیانوس آرام در حرکت بود، منفجر شد و ۳۲۰ ملوان و غیرنظامی را کشت و حداقل ۳۹۰ نفر زخمی به جا گذاشت.

گفته می‌شود دلایل این انفجار، بارگیری و جابجایی ناایمن مهمات بوده است. افسران بارگیری هیچ آموزشی در زمینه بارگیری مهمات نداشتند. در سال 1944، افسران مسئول بارگیری مهمات در بندر شیگاکو باهم رقابت می‌کردند که میزان و سرعت بارگیری را به حداکثر برسانند و البته این بارگیری مهمات با خدمه‌ای به‌طور کلی ناآشنا با اصول و روش‌های بارگیری صحیح مهمات انجام می‌شد.

بیشتر این سربازان و خدمه، از نیروهای رنگین‌پوست بودند که به دلیل تبعیض نژادی حاکم بر ارتش ایالات متحده، مجبور بودند چنین کار سختی را بر عهده داشته باشند. از طرفی در بندر شیکاگو هیچ سیستمی برای اطمینان از آشنایی افسران و سربازان با مقررات ایمنی وجود نداشت. گزارش‌هایی از کار غیر ایمن در این بندر وجود داشت اما کسی به آن اهمیت نمی‌داد. 

اتحادیه بین‌المللی انبارها و اسکله‌ها (ILWU) در واکنش به این گزارش‌ها، پیشنهاد داد که افراد باتجربه را برای آموزش گردان به کار گیرد. رهبری نیروی دریایی ایالات متحده این پیشنهاد را رد کرد، زیرا از هزینه‌های بالاتر، سرعت کمتر و احتمال خرابکاری از سوی نیروهای غیرنظامی در اسکله می‌ترسید.

در این بندر از وینچ‌های موتوری (وسیله‌ای برای بالا بردن و کشیدن اجسام سنگین) استفاده می‌شد. در طول زمان، وینچ‌ها به طور دائم به کار گرفته می‌شدند و درحالی‌که برای حفظ عملکردشان به تعمیر نیاز داشتند، هیچ‌گاه به فکر کسی خطور نمی‌کرد که این دستگاه‌ها را تعمیر کند.

پیش از رخ‌داد این فاجعه، گزارش‌هایی از گیرکردن این وینچ‌ها وجود داشت اما کسی به این گزارش‌ها اهمیت نمی‌داد. وضعیت ناایمن به حدی وخیم بود که حتی گارد ساحلی به نیروی دریای ارتش ایالات متحده درباره احتمال رخ‌داد فاجعه تذکر داده بود، اما هیچ اصلاحی در امور مربوط به جابه‌جایی مهمات صورت نگرفت. 

در روز حادثه، کشتی لیبرتی بدون بار اما با 5292 بشکه سوخت (841360 لیتر) در بندر بود. همزمان دریانوردان شروع به بارگیری مهمات در کشتی کردند. 4600 تن بمب که در میان آنها بمب‌های خوشه‌ای هم وجود داشت، بار کشتی شدند. این بمب‌ها هر کدام ۲۹۰ کیلوگرم وزن داشتند، فعال بودند و فیوزهایشان نصب شده بود. روی اسکله، 16 واگن ریلی با حدود 430 تن مواد منفجره قرار داشت. در مجموع، مهمات روی اسکله و کشتی حاوی معادل 2000 تن تی‌ان‌تی بود. 

یکی از افراد مشغول در بندر می‌گوید «وقتی آن بمب‌ها، آغشته به چربی، از تخته پایین می‌افتادند، به بمب‌های دیگر برخورد می‌کردند همه فقط به درگاه خداوند متعال دعا می‌کردند. صدای وحشتناکی داشتند. می‌گفتیم حالاست که منفجر شوند. تقریباً از شنیدن صدای برخورد آن بمب‌ها به هم، دچار حمله قلبی می‌شدیم. من به مسئول ارشد درباره نگرانی‌ام گفتم و او ‌گفت «نگران نباشید»».

و بعد حادثه رخ داد. ابتدا صدایی شبیه صدای افتادن چیزی به گوش رسید و انفجاری کوچک در اسکله رخ داد. آتش‌سوزی شروع شد و پنج ثانیه بعد انفجاری قدرتمند به دنبالش آمد. مهمات انبارشده چون گوی آتشین منفجر شدند. گفته می‌شود قطر این گوی آتشین نزدیک به 5 کیلومتر بود و فلز داغ و مهمات مشتعل تا ارتفاع 3700 متری به هوا پرتاب شدند. کشتی‌های اطراف، اسکله، واگن‌های باری، لوکوموتیو، ریل‌ها، و بارهای آن تبدیل به خلال دندان شدند و تمام ۳۲۰ نفر از مردان حاضر در اسکله فوراً جان باختند.

تخمین‌ها می‌گویند تقریباً 9/9 میلیون دلار خسارت (176/8 میلیون دلار در سال 2024) به اموال دولت ایالات متحده وارد شد. لرزه‌نگارهای دانشگاه کالیفرنیا دو موج ضربه‌ای هرکدام معادل زلزله‌ای به بزرگی 3/4 ریشتر را ثبت کردند.

یک هیئت تحقیق نیروی دریایی در 21 ژوئیه 1944 تشکیل شد تا بفهمد چه اتفاقی افتاده است. این تحقیق سناریوهای احتمالی انفجار شامل خرابکاری، نقص در رویه‌های سوخت‌گیری، نقص در پهلوگیری کشتی کوینالت ویکتوری، نقص در مهمات، وجود یک عنصر فوق‌العاده حساس در مهمات، مشکلات مربوط به وینچ‌های بخار و تجهیزات، حمل‌و‌نقل نامناسب توسط لودرها و مشکلات سازمانی در پایگاه بود.

گزارش هیئت تحقیق اعلام کرد که علت انفجار قابل تعیین نیست، اما تلویحاً گفته شد که به احتمال زیاد اشتباهی که توسط سربازان وظیفه در حمل مهمات انجام شده، ریشه این حادثه بوده است.

ماه‌ها بعد از حادثه شرایط ناایمن باعث شد صدها نفر از نظامیان از بارگیری مهمات خودداری کنند، عملی که به عنوان شورش پورت شیکاگو شناخته می‌شود. بیش از ۲۰۰ نفر به اتهامات مختلف محکوم شدند. تبلیغات گسترده پیرامون این پرونده، آن را به یک جنبش مردمی در میان آمریکایی‌ها تبدیل کرد که مخالف تبعیض علیه آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بودند؛ این اعتراض و سایر اعتراضات مرتبط با نژاد در نیروی دریایی در سال‌های ۱۹۴۴-۱۹۴۵، نیروی دریایی را بر آن داشت تا رویه‌های خود را تغییر دهد و از فوریه ۱۹۴۶، جداسازی نژادی در نیروهای خود را کنار بگذارد. علاوه بر این دستورالعمل‌های کار با مهمات جنگی هم تغییر یافت.

فاجعه تگزاس

در ۱۶ آوریل ۱۹۴۷ در بندر تگزاس، مرگبارترین حادثه صنعتی در تاریخ ایالات متحده و یکی از بزرگترین انفجارهای غیرهسته‌ای تاریخ رخ داد. آتش‌سوزی در یک کشتی فرانسوی باعث انفجار محموله ۲۳۰۰ تنی نیترات آمونیوم آن شد. این حادثه باعث ایجاد زنجیره‌ای از آتش‌سوزی‌ها و انفجارها در کشتی‌های دیگر و تأسیسات ذخیره‌سازی نفت بندر و در نهایت کشته شدن حداقل ۵۸۱ نفر، از جمله همه اعضای آتش‌نشانی داوطلب شهر تگزاس شد. 

این کشتی پس از جنگ دوم از سوی ایالات متحده برای کمک به بازسازی فرانسه اختصاص یافته بود. بار کشتی نیترات آمونیوم، مهمات و سلاح‌های سبک، ماشین‌آلات و عدل‌های ریسمان بود. در انباری در همان بندر و نزدیک به محل انفجار کود شیمیایی نگهداری می‌شد. کارگران کشتی گزارش داده بودند که کیسه‌های نیترات قبل از بارگیری گرم بودند. 

دود ابتدا از انبار کشتی بلند شد و تلاش کارگران برای از بین بردن آن نتیجه نداد. به کارگران اسکله دستور داده شد محل را ترک کنند. نیم ساعت بعد فشار بخار در انبار کشتی آنقدر زیاد شد که دریچه‌های انبار را به بیرون پرتاب کرد و ستونی از دود زرد-نارنجی، به هوا برخاست. آتش و دود غیرمعمول آن، تماشاگران را در امتداد خط ساحلی به خود جلب کرد. اولین انفجار لنگر ۲ تنی کشتی را به فاصله بیش از 1/6 مایلی پرتاب کرد.

موج انفجار باعث تخریب کامل منطقه به شعاع ۶۱۰ متر شد و خسارات شدیدی در بندر تگزاس به‌جا گذاشت. سونامی‌ حاصل به ارتفاع 4/6 متر نزدیک به ۱۰۰۰ ساختمان را در خشکی با خاک یکسان کرد. در میان ساختمان‌های ویران‌شده، یک کارخانه شرکت شیمیایی مونسانتو وجود داشت که ۱۴۵ نفر از ۴۵۰ کارگر آن در دم کشته شدند.

برخورد ترکش‌ها منجر به آتش‌سوزی پالایشگاه‌ها و مخازن مواد شیمیایی در امتداد ساحل شد. سقوط عدل‌های ریسمان مشتعل از محموله کشتی به خسارات افزود. نیمی از پنجره‌های گالوستون در فاصله 13 کیلومتری خرد شدند. این انفجار ۶۳۵۰ تن فولاد کشتی را با سرعت مافوق صوت به هوا پرتاب کرد؛ به‌طوری‌که باعث سقوط دو هواپیمای کوچک شد که در همان نزدیکی پرواز می‌کردند.

آتش سراسر شهر تگزاس را فرا گرفت. اما موج دوم انفجار در راه بود. برخی امدادگران گزارش دادند که محموله سوخت در کشتی‌ دیگری با نام هایفلایر وجود دارد. سعی شد کشتی از اسکه دور شود اما هایفلایر منفجر شد، این انفجار از انفجار اول قوی‌تر بود. چند کشتی در بندر نابود شدند و بارانی از آتش بر سر شهر بارید. بعدها یکی از پروانه‌های کشتی مایل‌ها دورتر در داخل خشکی پیدا شد.

بیش از ۵۰۰ خانه ویران، صدها خانه آسیب دیدند و ۲۰۰۰ نفر بی‌خانمان شدند. بندر تخریب شد و بسیاری از مشاغل با خاک یکسان شدند. بیش از ۱۱۰۰ وسیله نقلیه آسیب دیدند و ۳۶۲ واگن باری از بین رفتند. خسارت مالی 500 میلیون دلار تخمین زده شد؛ معادل با 5358 میلیون دلار سال 2023.

علت آتش‌سوزی اولیه در کشتی هرگز مشخص نشد اما احتمال بی‌احتیاطی در روشن کردن سیگار وجود داشت. این فاجعه اولین دادخواست دسته‌جمعی علیه دولت ایالات متحده، به نمایندگی از ۸۴۸۵ شاکی، تحت قانون دعاوی مسئولیت مدنی فدرال ۱۹۴۶ را به دنبال داشت.

انفجارهای تیانجین

در ۱۲ اوت ۲۰۱۵، یکسری انفجار در بندر تیانجین در شمال چین، به مرگ دست‌کم ۱۷۳ نفر و زخمی‌شدن صدها نفر منجر شد. این انفجارها در یک ایستگاه دپوی کانتینر رخ داد. دو انفجار اول با فاصله ۳۳ ثانیه از هم رخ دادند. انفجار دوم بسیار بزرگتر بود و حدود ۸۰۰ تن نیترات آمونیوم (تقریباً ۲۵۶ تن معادل تی‌ان‌تی) منفجر شد. آتش‌سوزی‌های ناشی از انفجارهای اولیه در طول چند روز به صورت کنترل‌نشده ادامه یافت و منجر به هشت انفجار دیگر تا 15 اوت شد.

علت انفجارها بلافاصله مشخص نشد، اما تحقیقات در فوریه ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که یک کانتینر نیتروسلولز خشک که بیش از حد گرم شده بود، علت انفجار اولیه بوده است. در این حادثه ۱۰۴ نفر آتش‌نشان کشته شدند. این آمار بدترین آمار تلفات نیروهای امدادرسان چینی در یک حادثه واحد از زمان تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ تا آن زمان بوده است.

شرکت لجستیک بین‌المللی رویهای بندر دونگ‌جیانگ تیانجین مواد شیمیایی خطرناک مانند مواد قابل اشتعال و خورنده، عوامل اکسیدکننده و مواد شیمیایی سمی را در بندر تیانجین مدیریت می‌کرد. ساختمان انبار مواد شیمیایی مقررات ایمنی را که الزام می‌کند ساختمان‌ها و تاسیسات عمومی باید حداقل ۱ کیلومتر دورتر از انبار باشند، رعایت نکرده و ساکنان محلی هم از امکان ایجاد خطر بی‌اطلاع بودند. یک سال قبل از این حادثه، مجوز شرکت برای مدیریت این مواد منقضی شده بود اما شرکت اقدامی برای تمدید مجوز انجام نداده بود.

وقتی آتش‌سوزی رخ داد آتش‌نشانانی که برای اولین بار به محل رسیدند، اقدام به خاموش کردن آتش با آب کردند، زیرا از وجود مواد شیمیایی خطرناک در محل بی‌اطلاع بودند و در نتیجه یکسری واکنش‌های شیمیایی شدیدتر آغاز شد. اولین انفجار یک زلزله 2/3 ریشتری بود، پس از 30 ثانیه، انفجار شدید دوم رخ داد که باعث شد خسارات بیشتر و امواج لرزه‌ای کیلومترها دورتر از محل حادثه ایجاد شود. این انفجار امواج لرزه‌ای معادل 21/9 تن تی‌ان‌تی ایجاد کرد. در 15 اوت، مجموعه‌ای از هشت انفجار کوچکتر در بندر رخ داد و کل انرژی آزادشده معادل 28 تن تی‌ان‌تی بود. هیچ کدام از مقامات بندر از خطرات پنهان فعالیت‌های انجام‌شده شرکت رویهای آگاه نبودند.

در اثر این انفجار گودالی عظیم در بندر به وجود آمد، تا شعاع چند کیلومتر ساختمان‌های موجود ناایمن شدند و بیش از هشت هزار خودروی جدید هیوندای، کیا، فولکس واگن، رنو و تویوتا که در پارکینگ‌های نزدیک محل انفجار پارک شده بودند در آتش سوختند. در مجموع، 304 ساختمان، 12428 خودرو و 7533 کانتینر آسیب دیدند. سوای هزینه بیمه، هزینه کسب و کارها به دلیل اختلال در زنجیره تأمین ناشی از انفجارها 9 میلیارد دلار تخمین زده شد و این رخ‌داد را به سومین اختلال‌گر قیمت زنجیره تأمین سال 2015 تبدیل کرد.

علاوه بر مقادیر زیادی سیانید سدیم و کاربید کلسیم، مدارکی کشف شد که نشان می‌داد ۸۰۰ تن نیترات آمونیوم و ۵۰۰ تن نیترات پتاسیم به اضافه احتمالاً مقادیری مواد شیمیایی ناشناخته دیگر نیز در محل انفجار وجود داشته است. تخمین زده می‌شد حدود ۳۰۰۰ تن از این مواد به صورت غیراصولی و ناایمن در محل بندر نگهداری می‌شد. مشخص نبودن نوع مواد شیمیایی انبار شده در این بندر چینی باعث شد که در مرحله اول اطفای حریق از آب برای خاموش کردن آتش استفاده شود و با پاشیدن آب روی کاربید کلسیم و آزاد شدن گاز بسیار قابل اشتعال استیلن منبع سوخت برای واکنش با اکسیدکننده، نیترات آمونیوم، فراهم شود و در نتیجه انفجار مواد را آسان‌تر کند.

گرد و غبار سیانید آزادشده در هوا با آب باران به زمین بازگشت و باعث آسیب‌دیدگی شهروندان شد و هزاران ماهی در شش کیلومتری محل حادثه تلف شدند. بارش باران آسیب‌ها را بیشتر کرد. 

پس از اطفای حریق تحقیقات از دلایل این انفجارها آغاز شد و در 5 فوریه 2016، دولت چین گزارش داد که آتش‌سوزی در یک کانتینر و به دلیل تبخیر عامل مرطوب‌کننده در هوای گرم و در نتیجه احتراق خودبه‌خودی نیتروسلولز آغاز شده است.

شورای دولتی دستور بازرسی از تمام مشاغلی را که از مواد شیمیایی خطرناک و مواد منفجره در سراسر کشور استفاده می‌کنند، صادر کرد.

انفجار بیروت

یکی از بزرگ‌ترین فجایع بندری دنیا در سال 2020 در بیروت اتفاق افتاد و به لطف وجود تکنولوژی فیلم‌برداری، فاجعه‌ای عظیم در نوع خود بود که به‌صورت مستقیم ثبت و ضبط شد. این فاجعه ناشی از آتش‌سوزی ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم بود. این ماده شیمیایی که در سال ۲۰۱۴ از کشتی باری MV Rhosus مصادره شده و به مدت شش سال بدون اقدامات ایمنی کافی و در کنار وسایل آتش‌بازی در بندر بیروت نگهداری می‌شد، پس از وقوع آتش‌سوزی در انباری در نزدیکی آن منفجر شد.

این انفجار حداقل ۲۱۸ کشته، ۷۰۰۰ زخمی و ۳۰۰۰۰۰ آواره برجا گذاشت، و خسارات مالی آن ۱۵ میلیارد دلار آمریکا تخمین زده شد. انرژی قابل مقایسه این انفجار معادل با 1/1 کیلوتن تی‌ان‌تی بود که آن را در بین قدرتمندترین انفجارهای غیرهسته‌ای ثبت شده تاکنون قرار می‌دهد. 

طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، این انفجار باعث ایجاد یک رویداد لرزه‌ای به بزرگی 3/3 ریشتر شد. اثرات آن در لبنان و مناطق همسایه، از جمله سوریه، اسرائیل و قبرس احساس شد. مطالعات علمی نشان داد که موج ضربه به‌طور موقت یونوسفر زمین را مختل کرده است. سیلوهای غلات در بندر بیروت نابود شدند. 

این بندر شانزده اسکله، دوازده انبار، یک ترمینال بزرگ کانتینری، و یک انبار غلات با ظرفیت کلی 120000 تن داشت که به عنوان ذخیره استراتژیک غلات برای کشور عمل می‌کرد. انفجار اول معادل 2/5 تن تی‌ان‌تی بود. انفجار دوم 33 ثانیه بعد و بسیار شدیدتر بود. انفجار بندر بیروت دهانه انفجاری با 124 متر قطر و 43 متر عمق ایجاد کرد. حدود 15000 تن غلات از بین رفت. تقریباً نود درصد از هتل‌های شهر آسیب دیدند و سه بیمارستان به‌طور کامل ویران شدند و سفارتخانه‌های کشورهایی از جمله آرژانتین، استرالیا، فنلاند، قبرس، هلند، کره جنوبی، مجارستان، قزاقستان، روسیه، بلغارستان، رومانیایی، و ترکیه آسیب دیدند و خساراتی به فرودگاه بیروت وارد آمد.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید