احمد جانجان کارشناس اقتصاد: فرزین مهمترین مانع تحقق شعار سال است
احمد جانجان، کارشناس اقتصادی، بانک مرکزی و سیاست‌های چندنرخی بودن ارز را مانع اصلی عدم تحقق شعار امسال می‌داند.
احمد جانجان، کارشناس اقتصادی، بانک مرکزی و سیاست‌های چندنرخی بودن ارز را مانع اصلی عدم تحقق شعار امسال می‌داند. او در گفت‌وگو با «هم‌میهن» گفته ارز چندنرخی یعنی یارانه دادن به تولیدکننده و کارگر خارجی برای زمین زدن تولید داخل. این کارشناس اقتصادی معتقد است باید در نهایت دو نرخ ارز داشته باشیم که فاصله این دو بیشتر از ۱۵ درصد با یکدیگر نداشته باشند تا صرفه واردات از بین برود و واحدهای تولیدی بتوانند با واردکنندگان رقابت کنند.
با توجه به اینکه دولت فعلاً وزیر اقتصاد ندارد، برای تحقق شعار سال با چه موانعی روبه‌روست؟
اولین مانع آقای فرزین رئیس بانک مرکزی است که از مدافعین سینه‌چاک اقتصاد ارز چندنرخی است و همین چندنرخی بودن ارز اولین دلیل محقق نشدن شعار سال است. اگر بخواهیم شعار سرمایه‌گذاری در تولید به سرنوشت دیگر شعارهای سال‌های قبل منجر نشود باید اولاً قوانین به شدت ضدتولید کشور که ساختار کمونیستی و مارکسیستی دارند را حذف کنیم تا بتوانیم تولید را به‌صرفه کنیم. وقتی تولید به‌صرفه شود، بخش خصوصی وارد خواهد شد و از محل افزایش تولید به افزایش عرضه خواهیم رسید و این روند طبیعتاً باعث متعادل شدن قیمت‌ها و در نهایت کاهش قیمت باعث کنترل تورم می‌شود.
یکی از اتفاقاتی که باید توسط دولت صورت بگیرد، حذف ارز چندنرخی است. ارز چندنرخی یعنی یارانه دادن به تولیدکننده و کارگر خارجی برای زمین زدن تولید داخل، به این معنی که مثلاً وقتی ارز ۵۰ هزار تومانی در اختیار فردی قرار می‌دهید تا کالایی را وارد کند عملاً ۵۰ درصد سود دلاری به او می‌دهید و همین باعث می‌شود تولیدات سرمایه‌گذاری که با دلار ۱۰۰ هزار تومان کالا تولید می‌کند را به مخاطره بیندازد و نمی‌تواند با واردکننده رقابت کند و در نهایت باید واحد تولیدی خود را تعطیل کند و این بزرگترین گلوله‌ای است که دولت هر روز به پای خود شلیک می‌کند.
به نظر شما در این شرایط دولت باید چه کند؟
به نظر من رئیس بانک مرکزی باید تغییر کند و همچنین سیاست‌های بانک مرکزی به سمت تک‌نرخی شدن ارز برود و در نهایت دو نرخ داشته باشیم که فاصله این دو بیشتر از ۱۵ درصد با یکدیگر نداشته باشند تا صرفه واردات از بین برود و واحدهای تولیدی بتوانند با واردکنندگان رقابت کنند. اکنون یک عدم تعادل ۵۰ درصدی بین واردکننده و تولیدکننده وجود دارد و در حقیقت به شکل‌های مختلف و با سیاست‌های ارزی اشتباه، سرمایه از بخش مولد به بخش غیرمولد رفته است.
سایه جنگ و تحریم‌ها چقدر در فرار سرمایه تاثیر دارد؟
من منکر اینها نیستم اما اکنون کشور روسیه نیز درگیر جنگ است اما آیا سرمایه زیادی از آن خارج شد؟ درست است که یک بخشی از آن خارج شد اما بخش قابل توجهی ماندند و به تولید ادامه دادند چراکه تولید برای آنها به‌صرفه است. اگر بانک مرکزی روسیه نیز اشتباه ما را انجام می‌داد و ارز را چندنرخی می‌کرد، به سرنوشت ما دچار می‌شد و روزبه‌روز تراز تجاری آنها تخریب می‌شد و تولیدشان با مشکل مواجه می‌گردید.
