استیشنها خاموش شد
بازار سرمایه ماههاست رنگ سبز را کمتر به خود دیده و شاخص کل بورس هر روز در ریزش آمار جدیدی را ثبت میکند. دیروز هم شاخص با ریزش بیش از ۲۰۰۰۰ واحدی در جایگاه ۲ میلیون و ۵۸ هزار واحد قرار گرفت. این شرایط سبب شده طی یک هفته قبل ۱۵۸۰ میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شود و نکته قابل تأمل اینکه در یک هفته گذشته بر شدت خروج هم نسبت به میانگین ماهانه افزوده شده است.
وقتی معاملات صندوقهای درآمد ثابت را نگاه میکنیم میبینیم در یک هفته گذشته ۱۳۶۳ میلیارد تومان ورود نقدینگی حقیقی داشته است. در یک هفته گذشته شیب ورود به این صندوقها هم نسبت به میانگین ماهانه، در حال افزایش بوده و این استقبال نشاندهنده آن است که وضعیت بازار سهام ریزشی است که میل به صندوقها افزایش یافته است.
اما همه این شرایط باعث شد دیروز تریدر کارگزاریها در واکنش به ادامه روند نزولی بازار سرمایه استیشنهای خود را خاموش کنند.
از آنجا که تمرکز سیاستگذار پولی بر کاهش نقدینگی و بهدنبال آن کنترل تورم قرار گرفته، این سیاست خود را در بازار سهام به شکل افت معاملات و ارزشها نشان میدهد. دولت در ماههای گذشته در کنترل نقدینگی تا حدودی موفق بود و توانست نرخ تورم را تا ۴۰ درصد پایین بیاورد اما ما به ازای این سیاست، دیگر بخشهای اقتصادی اثراتی بعضاً منفی گرفتهاند.
اول آنکه به دنبال اعمال سیاستهای انقباضی، تولید در مضیقه مالی قرار گرفت و تامین سرمایه در گردش تولید از طریق منابع بانکی با محدودیت و افزایش نرخ مواجه شد. در واقع نرخها به دنبال اجرای سیاست انتشار اوراق گواهی سپرده خاص با نرخ ۳۰ درصد اتفاق افتاد و پس از آن دولت نرخ سود اوراق اخزا یا همان اسناد خزانه را تا سطح ۴۰ درصد بالا برد و تامین مالی سخت و گران برای تولید خود را به شکل افت ارزشها در بازار سهام نشان داد.
با این حال محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی دیروز در گفتوگویی اذعان داشته که مشکل رکود بورس قبل از افزایش نرخ سود سپردهها وجود داشته. او گفته هرچند برخی رسانهها بازده دارایی در سهام را که منفی ۸/۳ درصد بوده به اقدام بانک مرکزی در عرضه سپرده خاص با نرخ ۳۰ درصد نسبت دادهاند اما باید گفت بازار سرمایه ماههاست منفی بوده که باید بررسی شود.
صرف نظر از اینکه گواهی خاص چه اثراتی بر بازار سرمایه گذاشته، در سیاستهای مالی هم ردی از اثرات نامطلوب بر بورس میبینیم. در بودجه ۱۴۰۳ دولت پیشبینی لغو معافیت مالیاتی شرکتهای بورسی را لحاظ کرده است. این مسئله هم بر شدت ریزشها در این بازار افزود و بازار را قرمزتر کرد.
پس از تعطیلی بورس به دنبال حادثه بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش، دامنه نوسان سهام به ۲درصد کاهش پیدا کرد و طی چهار روز متوالی بازار سرمایه منفی است و نمادهای معاملاتی هم با صف فروش مواجه هستند.
در شرایطی که دامنه نوسانات کاهشی است، سهامداران نیز با هیجانات بیشتری در صف فروش قرار میگیرند. با تداوم این تصمیم دست بازارگردانان هم برای کنترل بازار سرمایه و تلاش برای بهبود نقدشوندگی بسته شده و از سوی دیگر صندوقهای سهامی هم با وجود آنکه نقدشوندگی بالا مزیتشان میباشد، با صفهای فروش مواجه شدهاند.
اخباری در خصوص ابلاغیه بانک مرکزی پیرامون ممنوعیت رفع تعهد ارزی پتروشیمیها با فروش طلا منتشر شد و همچنین سردرگمی پتروشیمیها در بحث خوراک سبب شکلگیری صف فروش آنها شده است.
در این شرایط کارشناسان معتقدند در صورتی که دولت صف فروش پتروشیمیها را جمع کند میتوان انتظار داشت تاثیر مثبتی بر بازار بگذارد. از طرف دیگر برخی تحلیلگران معتقدند دامنه نوسان باید به حالت عادی بازگردد تا بازار تعادل خود را به دست بیاورد.