حسن روحانی: هنوز آخر خط نیستیم
حسن روحانی، رئیسجمهوری پیشین ایران که اخیراً کاندیداتوری خود را برای شرکت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری اعلام کرده است، در جدیدترین سخنرانیاش دربار
حسن روحانی، رئیسجمهوری پیشین ایران که اخیراً کاندیداتوری خود را برای شرکت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری اعلام کرده است، در جدیدترین سخنرانیاش درباره دلایل این تصمیم گفت: «من بر مبنای تکلیف و وظیفه در انتخابات ثبتنام کردم. شخصاً معتقدم نباید انقلاب و نظام را رها کنیم. هیچ راهی هم جز صندوق رای نداریم. من بهعنوان کسی که از پشتپردهها خبر دارم، میدانم با خیابان مشکل ما حل نمیشود. قهر و خانهنشینی هم مسئله را حل نمیکند. تنها راه این است که به صحنه بیاییم و مشارکت کنیم؛ گرچه این راه بسیار ناهموار و سخت و پیچیده است ولی با سختی راه، وظیفه ما ساقط نمیشود». روحانی با مرور نامه امام خمینی یک ماه پیش از رحلت، به رئیس وقت مجلس خبرگان اظهار داشت: «در نامه امام(ره) آمده است: «ما نمیتوانیم نظام اسلامیمان را بدون سرپرست رها کنیم، باید فردی را انتخاب کنیم که از حیثیت اسلامیمان در جهان سیاست و نیرنگ دفاع کند. من از اول معتقد بودم و اصرار داشتم که شرط مرجعیت لازم نیست، مجتهد عادل مورد تائید خبرگان محترم سراسر کشور کفایت میکند. اگر مردم به خبرگان رای دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند، وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهری او مورد قبول مردم است. در این صورت او ولیّ منتخب مردم میشود و حکمش نافذ است.» امام ولایتفقیه را ولی منتخب مردم میداند، یعنی ملت ایران این فرد را بهعنوان ولیفقیه و رهبر نظامش انتخاب کردهاند. بنابراین منتخبان مجلس خبرگان باید از پشتوانه آرای بالایی برخوردار باشند. اگر رأی شرکتکنندگان در انتخاب مجلس خبرگان ۲۵درصد باشد و منتخبین حدود ۱۰درصد آرا را کسب کنند، آیا با پشتوانه ۱۰درصد میشود منتخب ملت ایران را تعیین کرد؟»
عضو سه دوره مجلس خبرگان رهبری افزود: «مجلس خبرگان حیثیت نظام اسلامی ماست. بزرگان نظام، مراجع، دلسوزان و احزاب باید به کمک بیایند که خبرگانی انتخاب شوند که در تصمیمگیری درصد زیادی از مردم را نمایندگی کنند. اصلاحطلبان را باید راضی کنیم بیایند، آن وقت شاهد تحولی خواهیم بود». رئیسجمهوری دولتهای یازدهم و دوازدهم با تاکید بر اینکه «میدانم به حرکت درآوردن جامعه از سال ۹۲ سختتر است»، اظهار داشت: «در سال ۹۲ هم ابتدا فضای انتخابات خیلی سرد بود. یعنی آنچه در ۹۸ و ۱۴۰۰ عمل کردند، بنا بود ابتدا در ۹۲ انجام دهند که موفق نشدند. ردصلاحیت آقای هاشمی هم در آن سال یأس را بیشتر کرد. عده زیادی میگفتند فایده ندارد و نمیشود کاری کرد. بههرحال، ۹۲ عدهای به صحنه آمدند و تلاش کردند، مردم هم به صحنه آمدند و انتخابات پرشوری برگزار شد. سال ۹۶ هم که بسیار پرشور و رقابتی بود؛ تا رسیدیم به سال ۹۸ و ۱۴۰۰ که دیدیم کاری کردند که شرکتکننده بسیار کم شد. ظاهراً بعد از ۹۸ فکر کردند که آب از سرشان گذشته و مهم نیست شرکتکننده کم باشد یا زیاد. کار خودشان را شدیدتر در ۱۴۰۰ انجام دادند. هدف آنها این است که اصلاحطلبان و اعتدالیون قهر کنند و همه کنار بروند و انتخابات را حتی با شرکت ۳۰درصد هم که شده برگزار کنند».
وی افزود: «بعضی از اینهایی که الان حاکم هستند را میشناسم که نه در انقلاب بودند و نه در جنگ و نه غصهای برای کشور دارند. خوشحال میشوند که امثال ما و افکار ما کلاً مأیوس شویم و رها کنیم و بگوییم که کاری نمیشود کرد. اگر این شعار در ذهن مردم حاکم شود که کاری نمیشود کرد، چه خواهد شد؟ آیا واقعاً به پایان خط رسیدهایم؟ من قبول ندارم که الان پایان خط است. ممکن است خدای ناکرده در آینده به این نقطه برسیم ولی امروز به پایان خط نرسیدهایم. باید همه توانمان را به کار بگیریم برای اینکه جامعه را به حرکت دربیاوریم. تلاش کنیم؛ گرچه بسیار سخت است. اگر روزی به پایان خط رسیدیم که دیگر هیچ راهی نباشد میتوانیم بگوییم دیگر هیچ کاری نمیشود کرد. ما هم آن وقت خداحافظی میکنیم و میرویم. دیگر خودشان میدانند». روحانی در ادامه گفت: «ما نزد خداوند و مردم و انقلاب و این نظام مسئولیم. چه پاسخی داریم اگر ما هم رها کنیم و برویم کنار؟ ما که در یک انتخابات امکان شرکت داریم، از ترس اینکه صلاحیت ما را رد کنند یا مردم پای صندوق رأی ندهند برویم خانه بنشینیم، آیا درست است؟ این کار چه خاصیتی دارد؟». وی با ذکر خاطرهای از دیدار با امام خمینی(ره) در نوفللوشاتو اظهار داشت: «امام در پاریس میفرمودند شما اگر بتوانید با دو نفر صحبت و آنها را حامی انقلاب کنید، باید با آنها صحبت کنید. من رفته بودم خدمت ایشان و گفتم میخواهم برگردم ایران، فرمودند نه، شما اینجا در دانشگاهها بروید و صحبت کنید، آنجا که افراد در حدّ کافی هستند. میفرمود اگر میتوانید چند نفر را به انقلاب بکشانید وظیفه دارید با آن چند نفر صحبت کنید. حالا نسبت به انتخابات هم همینطور است؛ همه ما وظیفه داریم اگر میتوانیم هر چند نفر که ممکن است، آنها را به صندوق رأی دعوت کنیم».
اصلا فکر نمیکردند من بیایم
روحانی افزود: «تحلیل طیف اقلیت این بود که من در انتخابات خبرگان شرکت نمیکنم. عدم ثبتنام من در انتخابات هم یا به تسلیم شدن و ناامیدی تفسیر میشد یا تعبیر به قهر با نظام و آینده کشور میکردند که هیچ کدام شایسته نبود. با این حال، آن طیف اقلیت دچار تعجب شد که من ثبتنام کردم. این عصبانیتی که شما در صداوسیما یا فضای مجازی دیدید، به این دلیل بود که اصلاً فکر نمیکردند من بیایم. میدانستم تخریبگران بلافاصله وارد میدان میشوند. ظاهراً تلویزیون ما به بدترین روز سیاه افتاده که تصورش را نمیکردیم. صداوسیما امروز در میان مردم جایگاهی ندارد. صداوسیما هرچه فحاشی کند به ضرر ما نخواهد بود. البته کار بد و زشتی کردند و شایسته صداوسیما نبود».
شرط ارائه لیست انتخابات مجلس
رئیسجمهور دولتهای یازدهم و دوازدهم در ادامه گفت: «همه ما وظیفه داریم اگر میتوانیم هر چند نفر که ممکن است را به صندوق رأی دعوت کنیم. برای مجلس شورای اسلامی شاید بشود لیستی برای تهران و شهرهای دیگر ارائه کرد. لیستی که قابل قبول باشد. این وابسته به این است که ببینیم در نهایت در موضوع صلاحیتها چه میکنند، آیا به توصیه مقام معظم رهبری عمل میکنند یا نه؟ اگر شورای نگهبان کار هیئتهای اجرایی را تا حدی جبران کند، ممکن است بشود فضا را مقداری گرم کرد و لیستی برای تهران و شهرستانها ارائه کرد. اگر در مجلس شورای اسلامی بتوان ۷۰ نفر یا حتی ۵۰ نماینده داشت، از هیچ که بهتر است.»
روحانی با تاکید بر اینکه «خبرگان این دوره شاید اهمیت بیشتری داشته باشد»، اظهار داشت: «از خداوند برای مقام معظم رهبری عمر طولانی توأم با توفیق بیشتر را طلب میکنیم، ولی هرچه زمان بگذرد احتمال آن روز مبادا بیشتر میشود که خبرگان بخواهد وارد بحث انتخاب ولیفقیه شود. در ذهن خودم خیلی بالا پایین کردم که بروم ثبتنام کنم یا نه، گفتم اگر بهعنوان یک نفر در خبرگان احتمال دهم که تأثیرگذار هستم، برای آینده و امروز اقدامی نکنم، مسئولم. مگر اینکه یقین داشته باشم که هیچ کاری از من ساخته نیست. من بر مبنای این تکلیف ثبتنام کردم. با دوستان هم مشورت کردم و تعداد معتنابهی معتقد بودند که باید ثبتنام کنم.»
وی خواستار تبیین اهمیت انتخابات مجلس خبرگان رهبری شد و گفت: «در انتخابات عده زیادی میروند پای صندوق و به مجلس رأی میدهند، ولی به خبرگان رأی نمیدهند. از طرف دیگر عده زیادی میروند پای صندوق، کمااینکه سال ۱۴۰۰ دیدیم، رأی سفید به صندوق میاندازند. اگر بتوانیم در همه حوزههای انتخابی نوعی رقابت ایجاد کنیم رأی سفید کم خواهد شد. یا حتی مرددین را کم کنیم که بروند به سمت صندوق آرا. اگر مردم را تشویق کنیم و بتوانیم ۲۰ نفر یا حتی ۱۰ نفر از افراد فعال و شجاع را به مجلس خبرگان آینده بفرستیم، میتوانند بسیار تأثیرگذار باشند». روحانی اظهار داشت: «ما در خبرگان سوم یک جمع کوچکی بودیم ولی توانستیم اقدامات خوبی انجام دهیم که موجب تحول در کارکرد خبرگان شد. در خبرگان چهارم که تندروها شعار میدادند خبرگان منهای هاشمی و روحانی، با تلاش دلسوزان هر دو نفر وارد خبرگان شدیم و مقطعی هم هر دو نفر در هیئترئیسه بودیم. هیچوقت ما بیمشکل نبودیم. به هرحال اعتدال، دشمن دارد. عدهای افراطی و مخالف آرامش و امید مردم هستند. باید در برابر آنها ایستاد گرچه هزینه زیادی هم دارد. ما نمیتوانیم به دلیل شرایط بسیار سخت در این مقطع تاریخی دست از کشور و انقلاب بکشیم».