اصولگرای تنها

عماد افروغ در سن 65 سالگی دار فانی را وداع گفت

عماد افروغ جامعه‌شناس و سیاستمدار شناخته‌شده کشورمان روز گذشته جمعه 25 فروردین ماه درگذشت. افروغ یکی از چهره‌های مطرح اصولگرا بود که با وجود پایبندی به عقایدش یکی از منتقدان جدی جریان همسوی خود بود. شاید بتوان گفت او به‌عنوان فردی که خیلی زود از دنیای سیاست کناره‌گیری کرد و به کار معلمی پرداخت از معدود سیاستمدارانی است که آنقدر صداقت و صراحت بیان داشت که در گفت‌وگویی رسانه‌ای به اشتباه خود درباره رای دادن به احمدی‌نژاد به‌عنوان رئیس‌جمهور اعتراف کند و همواره جریان فکری همسو با خود را مورد نقد قرار دهد.
بامداد روز گذشته عماد افروغ نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و استاد دانشگاه به دلیل عارضه قلبی و بیماری سرطان درگذشت. او جامعه‌شناس، نویسنده و سیاستمداری منتقد بود که سابقه حضور در مجلس هفتم را در کارنامه خود داشت. او در سال 1336 در شیراز و در خانواده‌ای تحصیلکرده و علاقه‌مند به ادبیات و مذهب متولد شد. افروغ فرزند هفتم خانواده‌ای با 11 فرزند بود. مادرش شاعر و معلم و پدرش حسابدار بود و شعر هم می‌سرود. او بعد از اخذ دیپلم در شیراز برای ادامه تحصیل به انگلستان سفر کرد. اما همزمان با اوج گرفتن انقلاب به ایران بازگشت و در صف انقلابیون قرار گرفت. او در تعطیلات با اوج گرفتن قیام ملت علیه شاه به ایران آمد و در تظاهرات‌ها شرکت می‌کرد. افروغ بعد از مدتی دوباره به انگلیس رفت اما با توجه به شرایط نامناسب روحی آن سال را مرخصی تحصیلی گرفت و برای فراگیری آموزش‌های نظامی به لبنان رفت. بعد از پیروزی انقلاب برای ادامه تحصیل به انگلستان برگشت و به مدت یک سال به تحصیلاتش ادامه داد و سپس به دلایل سیاسی از این کشور اخراج شد. اخراج افروغ به شهریور ۱۳۵۹ باز می‌گردد؛ زمانی که به دلیل برگزاری تظاهراتی علیه آمریکا در مقابل سفارتخانه این کشور که در اعتراض به برخورد پلیس آمریکا با دانشجویان مسلمان ایرانی در آمریکا، برگزار شده بود؛ دستگیر و زندانی و سپس از آن کشور اخراج شد.
افروغ که نتوانست تحصیلات خود در انگلستان را به پایان برساند، تحصیلات خود را در ایران از سرگرفت. او در سال 1365 از دانشگاه شیراز در رشته جامعه‌شناسی مدرک کارشناسی دریافت کرد. در سال 1369 از همان دانشگاه مدرک کارشناسی ارشدش را گرفت و در سال 1376 موفق به اخذ دکترا از دانشگاه تربیت مدرس شد. او طی سال‌های 1376 تا 1382 عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بود و بعد از آن به عضویت هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درآمد. افروغ مدیر گروه علم و دین این پژوهشگاه است. او همچنین استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس و ریاست گروه جامعه‌شناسی مؤسسه باقرالعلوم را نیز در کارنامه کاری خود دارد. افروغ همچنین در سال‌های 1372 تا 1373 مدیر گروه اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست‌جمهوری بود. این سیاستمدار منتقد در سال‌های 1377 تا 1379 مسئولیت گروه سیاست داخلی کمیسیون داخلی، دفاعی و امنیتی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشت.
زندگی سیاسی افروغ با کاندیداتوری او در انتخابات مجلس ششم ادامه یافت اما از آنجایی‌که در آن زمان در هیچ ائتلافی قرار نداشت، موفق به کسب آرای لازم برای نمایندگی در تهران نیز نشد. چهار سال بعد و در دورهٔ هفتم مجلس، او با حضور در لیست اصولگرایان موفق شد از حوزهٔ انتخابیه تهران به مجلس راه یافته و ریاست کمیسیون فرهنگی مجلس را عهده‌دار شود.

اعتراف به یک اشتباه

افروغ اگرچه به‌عنوان یکی از چهره‌های اصولگرا شناخته می‌شد، اما همزمان یکی از منتقدان سرسخت اصولگرایان نیز به شمار می‌آمد. همین رویکرد انتقادی و سرخوردگی از رفتارهای جریان اصولگرای تندرو باعث شد که او درخواست اصولگرایان برای حضور در انتخابات مجلس هشتم را رد کرده و از سیاست کناره‌گیری کند. عماد افروغ که در سال 1384 از حامیان احمدی‌نژاد بود و به ریاست‌جمهوری او رای داده بود 17 سال بعد یعنی دی‌ماه 1401 در یکی از آخرین مصاحبه‌های خود صادقانه و شفاف به اشتباهش اعتراف کرده و گفته بود:«رأی به محمود احمدی‌نژاد بزرگ‌ترین اشتباه زندگی من است. البته باز هم تأکید می‌کنم که آن رأی را باید در ظرف زمانی خودش نگاه کرد؛ یعنی اگر تجربه امروز را داشتم حتما به او رأی نمی‌دادم، اما اگر بدون تجربه کنونی به آن روزها برگردم، طبیعی است باز هم به او رأی می‌دادم.»
او در حوزه حجاب و برخوردهای خشونت‌آمیز و موهن به زنان معتقد به حجاب اختیاری نیز با تاکید براینکه حجاب را یک ضرورت شرعی می‌داند، بیان کرده بود:«این مسئله اخلاقی و تربیتی است. یعنی تا جایی که امکان‌پذیر هست باید از رفتارهای پرخاشگرایانه پرهیز شود. آیا تمام کسانی که در عالم مثلا قانون حجاب را ندارند، همه بی‌عفت هستند؟! این چه حرفی است که زده می‌شود؟ بنابر این خیلی باید مراقب حرف‌ها و قضاوت‌هایمان باشیم.»