افتتاح فاز 14 پارس جنوبی
در سفر رئیس‌جمهوری به بوشهر انجام شد:
در سفر رئیس‌جمهوری به بوشهر انجام شد:
فاز ۱۴ میدان مشترک گازی پارس جنوبی همزمان با سفر رئیس‌جمهور به استان بوشهر افتتاح شد؛ پالایشگاهی که گفته می‌شود تنها یکی از تولیدات آن روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز شهری است. با این حال، نائب‌رئیس انجمن اقتصادی انرژی در گفت‌وگو با هم‌میهن تاکید کرد، افتتاح این گاز نمی‌تواند مشکل ناترازی گاز در کشور را حل کند و حل این مسئله در گرو رفع تحریم‌ها و مشکلات کشور در جامعه بین‌الملل است.
سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در سفر خود به استان بوشهر، فاز ۱۴ میدان مشترک گازی پارس‌جنوبی را روز پنجشنبه 11 اسفندماه افتتاح کرد و این پروژه به مرحله بهره‌برداری رسید. می‌توان گفت این پالایشگاه که وظیفه پالایش گاز ترش برداشت‌شده از سکوهای این فاز در دریا را به‌عهده دارد، مهم‌ترین پروژه‌ای است که در سفر رئیسی و با حضور او افتتاح شده است. بنابرگزارش‌های منتشرشده، سکوهای این فاز پیش‌تر در موقعیت خود نصب شده بودند و چهار ردیف شیرین‌سازی گاز این پالایشگاه از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ عملیاتی شدند. اعتبار اجرای مگاپروژه فاز ۱۴ پارس جنوبی برای حفاری، ساخت و نصب سکوهای دریایی، تأمین و اجرای خطوط لوله دریایی و تأسیسات دریایی برابر با 2/5میلیارد دلار بود. گفته می‌شود با بهره‌برداری از این فاز روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز شهری (متان) و ۷۵ هزار بشکه میعانات گازی و ۴۰۰ تن گوگرد، همچنین سالانه یک میلیون تن گاز مایع (ال‌پی‌جی) و یک میلیون تن اتان به‌منظور تأمین خوراک واحدهای پتروشیمی تولید می‌شود.
تاکید بر سرعت در بهره‌برداری از میدان‌های مشترک
رئیس دولت سیزدهم، بهره‌برداری از فاز ۱۴ مجموعه پالایشگاه پارس‌جنوبی را جلوه عزم و اراده بلند و تحقق شعار «ما می‌توانیم» دانست و گفت:«این مجموعه با دست توانمند ایرانی، با کالای ایرانی، طراحی، مشورت و با اجرای متخصصان و کارگران ایرانی اجرا شده است.» او با اشاره به محصولات تولیدی این پالایشگاه از جمله سالانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز، تصریح کرد: «شرکت‌های خارجی که برای احداث فاز ۱۴ پالایشگاه پارس‌جنوبی به ایران آمده بودند، با تصور اینکه بعد از رفتن آنها کار این فاز بر زمین می‌ماند، ایران را ترک کردند، اما متخصصان جوان کشور اجازه ندادند کار روی زمین بماند و فاز ۱۱ این مجموعه نیز به‌زودی با همت همین متخصصان به بهره‌برداری خواهد رسید. البته با تکمیل فاز ۱۱ که آخرین فاز پارس جنوبی است، کار ما تمام نخواهد شد، زیرا در حوزه انرژی کشور کارهای زیادی برای انجام به‌ویژه در میدان‌های مشترک داریم. در زمینه بهره‌برداری از میدان‌های مشترک مؤلفه سرعت در بهره‌برداری نیز به‌شدت مورد تأکید است تا سهم کشور از این میدان‌ها احصا شود.»
راه‌اندازی فاز ۱۱ ظرف یک تا دو ماه آینده
جواد اوجی، وزیر نفت نیز در این مراسم گفت:«با افتتاح پالایشگاه فاز ۱۴، پرونده پالایشگاه‌های گازی در این منطقه بسته شد و با راه‌اندازی فاز ۱۱ ظرف یک تا دو ماه آینده از سوی همکاران من در شرکت ملی نفت ایران، پرونده توسعه پارس‌جنوبی بسته خواهد شد. پالایشگاه فاز 14 پارس‌جنوبی با ظرفیت دریافت روزانه 56 میلیون مترمکعب گاز خام به بهره‌برداری رسید که ظرفیت فرآورش آن روزانه 50 میلیون مترمکعب است و این رقم به ظرفیت پالایشی گاز کشور اضافه می‌شود. افزون بر این، با راه‌اندازی این پالایشگاه روزانه بیش از 75 هزار بشکه میعانات گازی، سالانه نزدیک به یک تن گاز مایع (ال‌پی‌جی)، یک میلیون تن گاز اتان و روزانه 400 تن گوگرد تولید خواهد شد.» او تصریح کرد: «پالایشگاه فاز 14 پارس‌جنوبی، ایرانی‌ترین پالایشگاه در کشور است که بیش از 75 درصد تجهیزات آن از توان سازندگان داخل کشور و از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده شده است. با راه‌اندازی این پروژه، ظرفیت پالایشی کشور 50 میلیون مترمکعب افزایش می‌یابد که کمک شایانی به بحث تأمین انرژی در داخل کشور خواهد بود.»
افتتاح فاز 14 اقدامی لازم اما ناکافی
مرتضی بهروزی‌فرد، نائب‌رئیس انجمن اقتصادی انرژی ایران معتقد است مشکل ناترازی گاز کشور با افتتاح فاز 14 حل نمی‌شود، او به هم‌میهن گفت:«افتتاح این فاز رخدادی خوشحال‌کننده و بزرگ بود، اما باید دربخش بالادستی و همچنین بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور نیز برنامه‌ریزی داشته باشیم. در غیر این‌صورت مسلما زمستان آینده برای ما شرایط سخت‌تری به دنبال خواهد داشت.» او توضیح داد: «اگر به سند گاز کشور نگاهی کلی بیندازیم متوجه چند نکته می‌شویم. نخست آنکه ما دومین دارنده منابع گاز و سومین تولیدکننده گاز در جهان هستیم. اما تفاوت حجم تولید در کشور ما در مقایسه با ایالات‌متحده آمریکا به‌عنوان اولین تولیدکننده و روسیه به‌عنوان دومین تولیدکننده بسیار فاحش است و تولید آمریکا بیش از 3 برابر و تولید روسیه 3 برابر میزان تولید گاز در ایران است. این موضوع نشان می‌دهد که ما نتوانسته‌ایم متناسب با میزان ذخایر گازی کشورمان، ظرفیت تولید ایجاد کنیم. مهم‌ترین دلیل این موضوع نیز وجود تحریم‌ها در سه دهه گذشته است، به همین دلیل هم نتوانسته‌ایم سرمایه مناسب، تکنولوژی، تجهیزات دانش فنی و مدیریت متناسب را در راستای تولید با ذخایر گازی‌مان جذب
کنیم.» این کارشناس نفت و انرژی با بیان اینکه علت دیگر این ماجرا گازسوز بودن اقتصاد کشور است، اظهار کرد:«صنعت در کشور ما بر مبنای حجم بالای گاز توسعه یافته است. از طرف دیگر اگرچه رساندن گاز به تمام شهرهای کشور اقدامی درست بود، اما تجهیزات با مصرف بهینه انرژی را در اختیار مصرف‌کننده در بخش خانگی، تجاری و صنعتی قرار نداده‌ایم. در واقع مصرف ما متناسب با اقتصادمان نیست و مصرف گاز در کشورما به دلیل همین نبود تجهیزات مناسب بهینه‌سازی مصرف گاز به‌شدت بالاست. به بیان دیگر از یک‌سو میزان تولید گاز در کشور متناسب با میزان ذخایرمان نیست. از طرف دیگر مصرف گازمان متناسب با تولیدمان نیست.» بهروزی‌فرد با تاکید بر اینکه کشورهای بزرگ تولیدکننده و مصرف‌کننده انرژی در جهان حجم قابل‌توجهی از ذخیره‌سازی زیرزمینی گاز را در دستور کار دارند، اضافه کرد:«ذخایر زیرزمینی گاز اروپا می‌تواند پاسخگوی دو تا سه ماه مصرف گاز در اتحادیه اروپا باشد. مصرف گاز در بخش‌های تجاری و اداری به‌ویژه در تابستان بسیار کم است، اما این میزان در زمستان به‌شدت افزایش می‌یابد و اگر در کشور ما نیز ذخایر زیرزمینی گاز وجود داشته باشد و بتواند اوج و حضیض‌های
گاز را تثبیت کند، اتفاق خوبی است. در این صورت می‌توان در تابستان که مصرف گاز کمتر است، این میزان زیرزمین ذخیره‌سازی شده و در زمستان مصرف شود، مشکلاتی که زمستان امسال دچار شدیم به‌راحتی قابل حل است. سال‌هاست به دنبال این نوع ذخیره‌سازی گاز در مناطقی از قم و سمنان هستیم، اما متاسفانه پاشنه آشیل توسعه این حوزه موضوع تکنولوژی و تامین مالی این موضوع است که متاسفانه نتوانسته‌ایم دانش فنی و تکنولوژی لازم برای این اقدام را وارد کشور کنیم و از شرکت‌های معتبر دنیا در این زمینه استفاده کنیم. همه این موارد باعث شده است که نتوانیم حجم قابل‌توجهی ذخیره گاز زیرزمینی داشته‌باشیم.»
نائب رئیس انجمن اقتصادی انرژی ایران با تاکید براینکه تا وقتی همه این مشکلات حل نشود، مشکل صنعت گاز کشور نیز حل نمی‌شود، بیان کرد:«اینکه تصور کنیم با احداث یک فاز که قرار است 50 میلیون مترمکعب در روز افزایش تولید داشته باشد (اگر داشته باشد و وارد مدار هم بشود)، مشکل زمستان حل می‌شود، درست نیست و مشکل را حل نمی‌کند. در نظر داشته باشید با توجه به نظر کارشناسان پارس جنوبی علاوه بر تجهیزات و تکنولوژی مورد نیاز به حداقل 50 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد تا وضعیت تولید پایداری داشته باشد. اما اگر سرمایه‌گذاری در این حوزه رخ ندهد، چون به نیمه عمر خود رسیده است، شاهد کاهش سالانه تولید آن خواهیم بود. در چنین شرایطی نه‌تنها فاز 14 کمکی به حل مشکل گاز نخواهد کرد بلکه از سال‌های آینده، کاهش ظرفیت تولید در پارس جنوبی می‌تواند مشکلات را بغرنج‌تر کند.» او با اشاره به اینکه فاز 14 پارس‌جنوبی یکی از فازهای 26گانه‌ای‌ست که تعریف شده و سال‌ها پیش باید افتتاح می‌شد، اما تحریم‌ها مانع از این اقدام شد، گفت:«گاز ترشی که از پارس جنوبی برداشت می‌شود در پالایشگاهی که افتتاح شده است، تبدیل به گاز شیرین شده و وارد چرخه تولید می‌شود
که اقدامی بزرگ است، اما مشکل گاز کشور به دلیل کمبود عرضه نسبت به تقاضا با این مسئله حل نمی‌شود. ما علاوه بر پارس‌جنوبی حوزه‌های گازی دیگری مانند پارس شمالی و حوزه کیش را داریم که هنوز توسعه نیافته‌اند. از طرف دیگر ما سومین کشور در حوزه میزان و حجم گازهای سوزانده‌شده بر سر چاه هستیم که اگر این گازها جمع‌آوری شده و حوزه‌های دیگر گازی نیز توسعه یابند و در کنار آن تولید پارس جنوبی تثبیت شود، نه‌تنها مشکل ناترازی گاز در کشور حل می‌شود، بلکه ایران می‌تواند حجم قابل توجهی گاز برای صادرات در اختیار داشته باشد.»
