عکاسی در زمانه عسرت
درباره عکسی از اجتماع میدان انقلاب
درباره عکسی از اجتماع میدان انقلاب
اعتراض‌های مردم بعد از فوت مهسا امینی ساعاتی بعد از بازداشت توسط گشت ارشاد شعله‌ور شد. این اعتراض‌ها مرتبط با گشت ارشاد و موضوع قانون حجاب در کشور بود که البته در مواردی شعارهای دیگری نیز به آن افزوده شد. به دنبال این اعتراض‌ها درگیری‌هایی میان نیروهای انتظامی و معترضان ایجاد شد. صداوسیما تعداد جان‌باختگان این اعتراض‌ها را تا روز دوم مهرماه 41 نفر اعلام کرد. از تعداد دقیق افراد بازداشت‌شده در این روزها خبری در دست نیست.
اعتراض‌های مردمی نسبت به فوت مهسا امینی از ساعاتی بعد از خاکسپاری او شروع شد. این اعتراض‌ها ابتدا از شهر محل زندگی مهسا، یعنی سقز آغاز شد اما به سایر شهرها و استان‌های کشور از جمله پایتخت نیز سرایت کرد. خبرگزاری تسنیم روزدوشنبه 28شهریور در گزارشی از حضور تعدادی از معترضان در بلوار کشاورز تهران خبر داد. در متن گزارش آمده بود:«ده‌ها نفر از مردم غروب امروز در بلوار کشاورز تهران در اعتراض به درگذشت خانم مهسا امینی تجمع کرده و شعارهای اعتراضی سر دادند. این تجمع حدود یک ساعت به طول انجامید و نهایتاً با حضور پلیس، مردم متفرق شدند. برخی گزارش‌ها حاکیست که تجمع مشابهی در مشهد نیز انجام شده است.» درحالی‌که خبرگزاری تسنیم تعداد معترضان در تهران را ده‌ها تن توصیف کرده بود، محسن منصوری استاندار تهران همان روز در توئیتی نوشت: «رصدهای اطلاعاتی و بررسی‌های فنی حاکی از آن است؛ حدود ۱۸۰۰ نفر از افراد حاضر در تجمعات دوشنبه‌شب تهران، سابقه حضور در تجمعات و بعضا اغتشاشات قبلی را دارند. از این تعداد حدود ۷۰۰ نفر دارای سابقه قابل توجه و پرونده در دستگاه‌های مختلف انتظامی، امنیتی و قضایی هستند.»
اسماعیل زارعی‌کوشا، استاندار کردستان نیز 29 شهریور با اشاره به اعتراض‌ها در این استان در جمع خبرنگاران گفته بود: «در این دو سه روز نیروهای امنیتی و انتظامی ما با معترضان مدارا کرده‌اند و حتی تعداد زیادی از این نیروها در استان کتک‌خورده که کارشان به بیمارستان کشیده شده است. البته در این تجمعات غیرقانونی سه نفر جان باختند.»
روز جمعه اول مهرماه خبرگزاری فارس در گزارشی نوشت: «شامگاه جمعه اشنویه شهری مرزی در آذربایجان غربی، درگیر اغتشاشات خیابانی بود و بیش از ۵۰۰ نفر در این اجتماعات حضور داشتند. این اغتشاشات از غروب آفتاب آغاز شد و تا بامداد ادامه داشت. درگیری‌ها غالبا در حاشیه‌های شهر بود و ویدئوهای منتشرشده از مرکز شهر قدیمی است، کلیپ‌های پخش‌شده توسط ضدانقلاب درباره انسداد ورودی‌های اشنویه نیز بازی رسانه‌ای است و صحت ندارد. گزارشات میدانی، آتش‌سوزی دو بانک و یک فروشگاه را تأیید می‌کند. برخی اغتشاش‌گران مسلح به سلاح‌های گرم و سرد بودند. اخبار غیررسمی از جان باختن دو تن در اعتراضات روز گذشته خبر می‌دهد. منابع رسمی هنوز این خبر را تایید نکرده‌اند.» قوه قضائیه دوم مهر اعلام کرد: «کنترل اشنویه در دست نیروهای انتظامی بوده و شرایط شهر کاملا عادی است.»
اگر چه هنوز آمار رسمی و دقیقی از تعداد بازداشت‌شدگان حوادث اخیر وجود ندارد، اما به تدریج مسئولان شهری و استانی در مناطق کشور اخباری از دستگیری‌ها منتشر کردند. 30 شهریورماه فرماندار مشهد از بازداشت تعدادی از معترضان در این شهر خبر داد، اما درباره تعداد آن‌ها سخنی نگفت. احسان کامرانی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان نیز از دستگیری 88 نفر در حوادث اخیر این استان خبرداده بود. سازمان اطلاعات سپاه استان قم از دستگیری شش نفر با عنوان «اخلال‌گر و اغتشاش‌گر» خبر داد. ابراهیم حمیدی، رئیس کل دادگستری استان کرمان نیز گفت:«عناصر اصلی ناآرامی‌های اخیر کرمان در بازداشت هستند.» سردار ملکی فرمانده انتظامی گیلان نیز از دستگیری ۷۳۹ نفر در حوادث اخیر خبر داد. سلمان اسماعیلی فرماندار ویژه ملایر نیز از بازداشت 69 نفر در این شهر خبر داد.
اما در این میان خبرگزاری فارس درگزارشی از تجمع چهارم مهرماه در شهر تهران، چنین نوشت: «به میدان فردوسی رسیدیم و در خروجی مترو مستقر شدیم. «نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم» و «ای مردم با غیرت، حمایت حمایت» از شعارهای اولیه‌ای بود که این گروه می‌دادند. به مرور به وسط خیابان آمدیم و ترافیک سنگین شد. ناگهان چند موتورسوار، هماهنگ با هم خیابان را کاملا بستند. چند زن نقابدار که مسن‌تر بودند وارد جمع ما شدند و میدان‌داری می‌کردند. ماشین‌ها و مردم هم نظاره‌گر بودند.»
واکنش نمایندگان مجلس به اعتراضات
در این بین اما نمایندگان مجلس نیز نسبت به حوادث و اعتراض‌ها اخیر واکنش‌های متفاوتی نشان دادند. جلال رشیدی‌کوچی، نماینده فارس در این باره گفت:«تنها سرمایه این نظام مردم هستند و ما باید مردم‌داری کنیم. اگر این مردم نباشند این نظام هم نخواهد بود.» اسماعیل حسین‌زهی، نماینده خاش نیز بر حاکمیت قانون تاکید کرد و گفت:«در مملکت اسلامی هر کس هر مطالبه‌ای که دارد می‌تواند در چارچوب قانون آن را دنبال کند، هر حادثه‌ای هم که در سطح کشور رخ می‌دهد، باید ابعاد آن در چارچوب قانون مورد بررسی قرار گیرد». رحمت‌الله فیروزی‌پوربادی، نماینده نطنز نیز گفت:«این تجمعاتی که به اغتشاشات کشیده می‌شود به نفع مردم نیست. مطالبات مردم باید از طریق مراجع قانونی و در چارچوب قانون دنبال شود.» محمود نبویان، نماینده تهران اما در اظهارنظری تند نوک پیکان انتقادات خود را به سمت سلبریتی‌ها و سران اصلی نشانه گرفته و گفت:«ریشه این آشوب‌ها تبیین شود. این مساله نشان می‌دهد آشوب‌طلبان افرادی هستند که مشکلات اقتصادی ندارند. آشوب‌طلبان به دنبال فحشاء و هوسرانی هستند.»
