اگر نیاز شد، قانون راهبردی را تغییر می‌دهیم
روزنامه هم‌میهن ، منتشر کننده آخرین و بروزترین اخبار داخلی و خارجی.
عباس‌زاده‌مشکینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس:
اگر نیاز شد، قانون راهبردی را تغییر می‌دهیم
زمزمه‌های احیای برجام به گوش می‌رسد، اما اگر ایران در نهایت توافق را بپذیرد با یک مانع از داخل روبه‌روست و آن قانون راهبردی مجلس شورای اسلامی است. مفاد این قانون به نحوی تنظیم شده است که در صورت احیای برجام، این مفاد در تضاد با متن برجام قرار می‌گیرند. اما محمود عباس‌زاده‌مشکینی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس معتقد است که مجلس می‌‌تواند این قانون را تغییر دهد.جلسه اعضای کمیسیون امنیت ملی در ارتباط با مذاکرات هسته‌ای در روز یک‌شنبه برگزار شد. نتیجه جلسه چه بود؟
در این جلسه درباره مساله قانون راهبردی مجلس بحث و گفت‌وگو شد. از نظر اعضای کمیسیون امنیت ملی، قانون راهبردی، قانون مصوب مجلس و شورای نگهبان است و باید اجرا شود. مجلس باید بر اجرای آن نظارت کند و نباید در این مسیر کوتاهی کند.
در قانون راهبردی لغو تحریم‌ها، اسمی از تحریم‌های آمریکا نیامده و فقط بر لغو تحریم‌های 1+4 یعنی کشورهای فرانسه، آلمان، انگلیس، چین و روسیه تاکید شده است. براساس متن مصرح قانون مجلس به لحاظ حقوقی وظیفه‌ای برای راستی‌آزمایی لغو تحریم‌های آمریکا ندارد. فرآیند از کار افتادن یا ادامه کار این قانون چیست؟
تحریم‌هایی که علیه ایران چه توسط آمریکا چه اتحادیه اروپا و چه براساس قطعنامه‌‌ها اعمال شده به نوعی از سمت غربی‌ها و نتیجه یک تقسیم کار بین آنهاست، برای اینکه در ظاهر بتوانند افکارعمومی را توجیه کنند. ما اعتقاد داریم بالاخره غربی‌ها مستقل از آمریکا بازی نمی‌کنند. این قانونی که مجلس مصوب کرده در داخل کشور الزام‌آور است. اگر ما براساس منافع ملی با غربی‌ها توافقی کرده باشیم که با قانون ما مغایرت داشته باشد؛ مجلس که تعطیل نیست. اگر نیاز به قانون‌گذاری جدید یا جرح و تعدیل قوانین قبلی داشته باشد، این کار را می‌کند. راه قانونی برای ترمیم قانون وجود دارد. آنچه مهم است این است که مسیر باید قانونی باشد.
اگر برجام احیا شود چقدر طول می‌کشد که قانون جدید تصویب و قانون راهبردی از حیز انتفاع ساقط شود؟
هر توافقی که انجام شود، اصولا باید در مجلس هم به تصویب برسد و مجلس نمی‌تواند دو قانون مغایر تصویب کند. هر توافقی را که تیم مذاکره‌کننده به جمع بندی برسد، اصولا باید مسیر قانون‌گذاری و حمایت قانونی برای آن طی شود و طبیعتا دو قانون مغایر همزمان مبنای عمل نخواهد بود. ما از مذاکره‌کنندگان انتظار داریم که در چارچوب خطوط قرمز کشور و قانون مذاکره را پیش ببرند. هنوز متن پیش‌نویس پیشنهادی منتشر نشده و نمی‌توانیم بگوییم با کجای قانون مغایرت دارد. ما دنبال حفظ ظرفیت هسته‌ای کشور و همزمان لغو تحریم‌ها هستیم. در مساله هسته‌ای ما مطالبات قانونی داریم. من جزو نمایندگانی هستم که سخت می‌گیرند.
بر اساس برجام، ایران باید سطح غنی‌سازی را به 3.57 درصد کاهش دهد. در صورت امضای توافق، قانون راهبردی مجلس قابل اجرا نخواهد بود؟
ما اعتقاد داریم آنچه بر اساس استانداردهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ان‌پی‌تی است و کشورهای عضو از حق آن برخوردارند، باید به ایران هم تعلق داشته باشد و ما در آن چارچوب بتوانیم غنی‌سازی کنیم و از دستاوردها و برکات تکنولوژی هسته‌ای که روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌ایم، استفاده کنیم. قانون مصوب مجلس هم خارج از این چارچوب نیست. مجلس اصرار دارد ما از همه حقوق‌مان استفاده کنیم و طبق همین قانون مصوب مجلس به سمت لغو تحریم‌ها برویم؛ بخشی با توافق با اینها، بخشی هم با بی‌اثر کردن تحریم‌ها. حالا ممکن است برای رسیدن به این هدف، مراحلی را طی کنیم. بعضی وقت‌ها در سیاست می‌شود یک قدم عقب‌نشینی کرد. این جزو عقلانیت دیپلماسی است. در کلیت مهم این است که یک روند رو به جلو باشد.
آخرین گزارش تیم مذاکره‌کننده به مجلس چه بوده؟ آیا نسبت به امضای توافق خوشبین هستند؟
من شخصا به عنوان یک عضو کمیسیون امنیت ملی از روند مذاکرات راضی نیستم. اعتقاد دارم با توجه به دست بالایی که جمهوری اسلامی ایران داشت، می‌توانستیم با یک پلن خوب امتیاز بیشتری بگیریم. متاسفانه هنوز متن توافق پیشنهادی را به عنوان یک عضو کمیسیون ندیده‌ام که قضاوت کنم ولی آنچه شنیدم، اقناع‌کننده نبوده است.
چه چیزی شنیده‌اید؟
شنیدم امتیازاتی که ما می‌توانستیم بگیریم، غربی‌ها مقاومت می‌کنند و کرده‌اند و قصدشان این است که با دادن کمترین امتیاز، مذاکرات را به فرسایش بکشانند تا اقتصاد ما را تضعیف کنند. من خیلی از این پیش‌نویس راضی نیستم.
غربی‌ها که ظاهرا علاقه دارند هر چه سریع‌تر مذاکره به نتیجه برسد. چرا فکر می‌کنید هدف‌شان فرسایشی کردن مذاکرات است؟
وقتی ادعا می‌کنند می‌خواهیم توافق را امضا کنیم اما حق طبیعی شما تامین نمی‌شود، یعنی فرسایشی کردن مذاکره. اینها می‌دانند ما در برابر بعضی مواد این توافق مقاومت می‌کنیم. اینکه قرار باشد ساختار تحریم‌ها نشکند و در حوزه انرژی هسته‌ای از ما امتیاز بگیرند و امتیاز ندهند، یعنی فرسایشی کردن مذاکره. اینها می‌دانند اگر متن این‌جور باشد جمهوری اسلامی نمی‌پذیرد و مذاکرات فرسایشی می‌شود.
آیا موضوع عدم توافق طرفین بر سر پادمان است؟
به نظر من بحث ما با اینها دو موضوع متفاوت است. ما مشکلی با پادمان نداریم. مشکل ما تعهدات فراپادمانی است و آنها هم بر اساس همین تعهدات، بر ما فشار می‌آورند. شخصا نظرم این است که بعد از خروج آمریکا از برجام، بهترین فرصت بود که ما هم از این توافق خارج شویم. عمده نقطه ضعف برجام این بود که ضمانت اجرایی نداشت و با توجه به هزینه‌هایی که در برجام در قبال خروج از برجام پیش‌بینی شده بود، دولت روحانی با کمترین هزینه بعد از خروج آمریکا می‌توانست خارج شود. این اتفاق نیفتاد و بعد شرایط سخت‌تر شد. الان هم اعتقاد دارم اگر کف مطالبات و انتظارات جمهوری اسلامی ایران تامین نشود، ما می‌توانیم روی گزینه‌های دیگر فکر کنیم.
آیا از تیم مذاکره‌کننده درخواست کردید متن را به شما تحویل بدهند؟
به نظر من باید این متن در مجلس بررسی شود. کمیسیون امنیت ملی قرار است کمیته‌ای تشکیل دهد که روی متن کار کنند و ببینند تا چه اندازه خطوط قرمز ما در این متن رعایت شده است.
آیا دولت متن را به شما خواهد داد؟
طبیعتا کمیسیون اگر بخواهد، باید پاسخگوی نماینده‌های مجلس باشند. چون نهایتا هرچه باشد باید در مجلس فرآیند قانون‌گذاری آن طی شود. اگر موضوع بازگشت به برجام باشد، نیازی به تصویب مجدد نیست، چون برجام یک بار در مجلس تصویب شده است... این قطعا همان برجام نیست. تازه آن برجام با خروج آمریکا عملا از کارکرد افتاده است. این توافق جدید یا هر توافقی در این سطح باید طبق قانون اساسی در مجلس مورد تصمیم‌گیری قرار بگیرد.
چرا هنوز متن پیشنهادی را ندیده‌اید؟
تا دوشنبه که مجلس تعطیل بود و نمایندگان در حوزه‌های انتخابیه بودند. دوشنبه اولین روز مجلس بعد از چند روز تعطیلی بود. زمانی که این مذاکرات در وین به جمع‌بندی رسید، هم باز مجلس تعطیل بود. به نظر من در این روند چیز غیرطبیعی‌ای رخ نداده است.
