نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

رقابت ایران و روسیه بر سر نفتکش‌های ناوگان ارواح

روزنامه فایننشال‌تایمز نوشت: نفتکش‌های «ناوگان ارواح» که معمولاً نفت ایران را حمل می‌کردند، از زمانی که محدودیت‌های غربی علیه مسکو در ماه دسامبر تشدید شد و کرملین به تکنیک‌های مقابله با تحریم‌ها با کمک تهران روی آورد، ترجیح می‌دهند نفت روسیه را حمل ‌کنند. طبق تحقیقات فایننشال‌تایمز، حداقل 16 کشتی بخشی از شبکه «ارواح» را تشکیل می‌دهند که به ایران اجازه می‌دهد تحریم‌های ایالات‌متحده را دور بزند. این کشتی‌ها در دو ماه گذشته شروع به حمل نفت خام روسیه کرده‌اند. قبل از افزایش موج تحریم‌ها، تنها 9 کشتی در طول 9 ماه از آغاز جنگ در فوریه سال گذشته در مسیر روسیه قرار گرفته بودند. کشتی‌های ارواح به کشتی‌هایی گفته می‌شود که مالکیت و حرکات خود را به‌منظور تسهیل دور زدن تحریم‌ها پنهان می‌کنند. شبکه کشتی‌های ارواح تجارت نفت ایران و ونزوئلا را امکان‌پذیر می‌کند. دلالان کشتی و تحلیلگران گفته‌اند که روسیه مالکان و اپراتورهای نفتکش را با نرخ‌های بالا جذب می‌کند، زیرا به‌دنبال محافظت از منبع اصلی درآمد صادراتی خود پس از اقدامات غرب مانند تعیین سقف قیمت نفت روسیه است. درآمد تخمینی صادرات نفت روسیه به‌میزان قابل‌توجهی نسبت به سطح قبل از جنگ کاهش یافته است. سوتلانا لوباچیووا، تحلیلگر نفتکش در شرکت کارگزار کشتی EA Gibson در لندن، می‌گوید: «ما تعدادی کشتی درگیر در تجارت روسیه دیده‌ایم که قبلاً نفت ایران را حمل می‌کردند. حق بیمه برای تجارت روسیه حداقل 50 درصد بالاتر از نرخ‌های عادی بازار است و در برخی موارد حتی می‌تواند بیش از 100 درصد باشد، که باعث می‌شود حمل نفت روسیه حتی از حمل‌ونقل نفت ایران جذاب‌تر باشد.» ایران در ماه‌های اخیر توانسته میزان صادرات نفت خام خود را حفظ و حتی افزایش دهد. تهران که در زمینه سیاست نفتی با مسکو از طریق گروه اوپک‌پلاس همکاری می‌کند، به‌عنوان حامی اصلی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در حمله به اوکراین ظاهر شده است.
پس از اجرای ممنوعیت واردات نفت خام روسیه از طریق دریا به اتحادیه اروپا در پنجم دسامبر، روسیه مجبور شده است مسیر بسیاری از صادرات نفت خام خود را از اروپا به آسیا تغییر دهد. تحریم‌های غرب علیه روسیه نسبت به تحریم‌های آمریکا علیه ایران سخت‌تر است. سقف قیمت G7 همچنین تا حدی برای محدود کردن درآمدهای کرملین طراحی شده است اما درعین‌حال به‌اندازه کافی نفت روسیه را در بازار حفظ می‌کند تا بازار با کمبود نفت مواجه نشود. دلالان کشتی می‌گویند شرایط تجارت، روسیه را جذاب‌تر از معامله با ایران یا سایر کشورهای تحت تحریم شدید مانند ونزوئلا کرده است. اگر مالکان و اپراتورهای کشتی بتوانند نشان دهند که سوخت روسی زیر سقف فروخته شده است، احتمال کمتری دارد با مخالفت‌ نهادهای ناظر روبه‌رو شوند. بررسی‌ها نشان می‌دهد حجم نفت خام روسیه در کشتی‌هایی در ناوگان ارواح کمتر از سه میلیون بشکه در ماه نوامبر بوده اما به بیش از 9 میلیون بشکه در ژانویه افزایش یافته است. یکی از دلالان کشتی می‌گوید که درحالی‌که تعداد انگشت‌شماری از اپراتورهای نفتکش بزرگ همچنان از تجارت نفت روسیه اجتناب می‌کنند، اما بسیاری دیگر با توجه به نرخ‌های پیشنهادی و آزادی عمل در قوانین، مایل هستند نفت روسیه را حمل کنند. نفت روسیه همچنان با تانکرهایی که با بیمه غربی کار می‌کنند، در حال حرکت است. چنین بیمه‌ای تنها به شرطی در دسترس است که نفت کمتر از سقف قیمت خریداری شده باشد. قیمت نفت صادراتی اورال روسیه به 30 تا 40 دلار در هر بشکه زیر قیمت نفت خام بین‌المللی کاهش یافته است. محموله‌های نفت روسیه برخلاف محموله‌های ایرانی که اغلب زمان بیشتری را در دریا می‌گذرانند تا مبدأ خود را پنهان کنند، نیازی به تأخیر زیادی ندارند. پالایشگاه‌های کشورهایی مانند چین که خریدار بزرگ نفت ایران باقی مانده‌اند، نفتکش‌های نفت ایران را در انتظار تخلیه گذاشته‌اند. نفتکش‌های ایرانی گاهی ماه‌ها منتظر مانده‌اند تا محموله‌شان تخلیه شود. اما این اتفاق به‌ندرت برای نفتکش‌های روسی رخ داده است. بنابراین برای اپراتورها بهتر است که نفت روسیه را حمل کنند؛ به‌ویژه وقتی نرخ‌های مسیرهای روسیه بسیار بالاتر است.