خودشکوفایی در نیمه‌دوم زندگی

معرفی کتاب «شروع دوباره»، نویسنده: جولیا کامرون، مترجم: حسام فروزان، انتشارات: نشر نون، قیمت: 149 هزار تومان

آنها که به حوزه پرورش خلاقیت و نویسندگی علاقه دارند، «جولیا کامرون» را می‌شناسد. او نویسنده، فیلم‌ساز و آهنگساز آمریکایی متولد سال 1948 است. او همسر سابق مارتین اسکورسیزی، کارگردان مشهور آمریکایی و خواهر جیمز کامرون، کارگردان فیلم تایتانیک است. جولیا کامرون در ایران با کتاب «راه هنرمند» به‌شهرت رسید. البته این کتاب مشهور و پرفروشی او به بسیاری از زبان‌های دنیا ازجمله زبان فارسی برگردانده شده است. او بیش از 40سال است علاوه بر اینکه تلاش می‌کند زندگی خلاقانه‌ای برای خود بسازد، سعی می‌کند افراد زیادی را به این نوع از زندگی تشویق کند. البته به‌جز این کتاب، آثار دیگری هم در ایران از او ترجمه شده است. «زندگی خلاق»، «تغییر زندگی»،«حق نوشتن»و «گام برداشتن در جهان» ازجمله آنها هستند. حالا کتاب «شروع دوباره»، از جولیا کامرون با ترجمه سیدحسام فروزان، توسط نشر نون منتشر و راهی بازار نشر شده است که به کشف خلاقیت و معنا در میانه زندگی و سال‌های پس از آن می‌پردازد. واقعیت این است که در نیمه دوم زندگی با مسئله‌ای با عنوان بحران میانسالی مواجه می‌شویم که البته در کشور ما به‌دلیل بحران‌های اجتماعی، بحران‌های فردی دامنه و عمق بیشتری هم پیدا می‌کنند. ازجمله ویژگی‌های بحران میانسالی، ناامیدی از فرصت رشد است. به‌این‌معنا که فرد گمان می‌کند زمان خودشکوفایی، رشد و پیشرفت را از دست داده و دچار نوعی از سوگ می‌شود. کتاب «شروع دوباره» اما نشان می‌دهد هیچ‌وقت برای شروع دوباره دیر نیست. این جمله برای‌تان آشناست، اینطور نیست؟ در فارسی هم ضرب‌المثل مشابهی داریم: «ماهی را هروقت از آب بگیری، تازه است.» اما به‌راستی چه‌وقت برای چه‌کاری دیر است؟ زندگی ما منحصربه‌فرد است و خودمانیم که تعیین می‌کنیم برای چه‌چیز دیر شده و برای چه‌چیز نه. این کتاب انگار درست برای ما نوشته شده؛ نسل متولدان دهه‌های 50 و 60خورشیدی که حالا به آستانه میانسالی رسیده‌ایم. جولیا کامرون 25سال پیش با کتاب خلاقانه راه هنرمند بر میلیون‌ها نفر تاثیر گذاشت و حالا عصاره ربع‌قرن تجربه افزون‌تر او در «شروع دوباره» در انتظار ماست. این کتاب از جنس کتاب‌هایی نیست که شعار می‌دهند و شما را به قانون جذب و... فرامی‌خوانند. چنانچه واقعا از بی‌هدفی و بی‌انگیزگی خسته شده‌اید،‌ کامرون با یک برنامه 12هفته‌ای خلاقانه و کاربردی، کمک می‌کند تغییر «عملی» را تجربه کنید و موهبت‌های آن را دریابید. اگر دل به‌کار بدهید، خیلی زود نتیجه‌اش را در زندگی خود و اطرافیان‌تان خواهید دید. «شروع دوباره»، کتابی است برای کشف خلاقیت و معنا در میانسالی. کسی چه می‌داند؟ شاید بشود پرده دوم زندگی را سرشار از تجربه‌های تازه کرد و لذت برد.
این کتاب به‌جای استفاده از عنوان «فصل»، از «هفته» برای مفصل‌بندی خود استفاده می‌کند تا بر اجرایی و عملیاتی بودن آن تاکید کند. در هر یک از این هفته‌ها که در مجموع به 12هفته تقسیم می‌شوند، تمرین‌هایی برای پرورش خلاقیت مخاطب گنجانده شده است. درواقع کتاب «شروع دوباره»، دوره‌ای 12هفته‌ای است برای هرکسی که میل دارد خلاقیت‌اش را پرورش دهد. این کتاب برای کسانی نوشته شده که در حال انتقال به پرده‌دوم زندگی هستند، یک‌پرده را پشت‌سر گذاشته‌اند و قصد دارند صحنه دیگری خلق کنند. این پرده‌دوم ممکن است برای برخی بازنشستگی از کار رسمی باشد یا برای عده‌ای دیگر مواجه شدن با لانه‌ای خالی باشد وقتی بچه‌ها بزرگ شده‌اند و خانه را ترک کرده‌اند و برای بقیه ممکن است خیلی ساده، جان دوباره بخشیدن به روح خلاقه‌شان باشد، وقتی ناگهان با عنوان «شهروند قدیمی» خطاب شده‌اند. الگوی تمرینی این کتاب به چهار ابزار تعریف شده است. ابزار صفحات صبحگاهی به‌صورت روزانه، قرار شخصی هنرمند هفته‌ای یک‌بار، پیاده‌روی تک‌وتنها دوبار در هفته و البته نوشتن خاطرات روزانه که در تمام 12هفته برقرار خواهد بود. درواقع جولیا کامرون تلاش کرده تکنیک‌های روانشناختی مواجهه با نیمه‌دوم عمر و میانسالی را به مخاطب خود آموزش دهد لذا با یک کتاب آموزشی سروکار داریم، نه صرفا کتابی که به مباحث نظری و انتزاعی درباره سوژه خود می‌پردازد. نویسنده تلاش کرده به‌واسطه این تمرین‌های 12هفته‌ای که سه‌ماه طول می‌کشد، کتاب خواندن را به تمرین خوب‌زیستن تبدیل کند تا درنهایت خواننده خود را غنی‌تر و بزرگ‌تر از آنچه تصور می‌کرده، دریابد و باور کند. خواندن این کتاب چیزی شبیه تجربه یک‌سفر سه‌ماهه است تا مخاطب را به داستان یگانه زندگی خود وصل کرده و به زیست او معنا بخشد. هدف این کتاب، احیای نیروی درونی و منبع انرژی خواننده است تا پرده‌دوم زندگی خود را با غنای بیشتری آغاز کند یا از آن لذت ببرد. به‌واسطه ابزارها و تکنیک‌هایی که نویسنده در این کتاب معرفی و تبیین کرده، سعی شده خواننده به‌طور پیوسته برای پرسش «حالا باید چه‌کار کنم؟»، پاسخی درخور بیابد؛ برای اینکه ساده، عمیق و فراتر از خودش باشد. به‌عبارت دیگر رویکرد کتاب، احیای احساسات آدمی است که در نیمه‌دوم عمرش به‌سر می‌برد. احیای احساسات و دوباره جان‌بخشیدن به حس شگفتی، آزادی، ارتباط، هدفمندی، راستگویی، فروتنی، انعطاف، لذت، حرکت، سرزندگی، ماجراجویی و ایمان. به‌نظر می‌رسد خواندن این کتاب برای خواننده ایرانی که روزهای سخت و تلخی را در چند ماه گذشته تجربه کرده و با توجه به اینکه نشانه‌های یک افسردگی ملی آشکارتر شده، می‌تواند کمک‌کننده و رهایی‌بخش باشد. کتاب «شروع دوباره» را می‌توان به‌مثابه روانشناختی زیست هنرمندانه هم شناخت. زیستی که بر خلاقیت و پرورش روشمند و هدفمند آن استوار است و می‌خواهد زندگی را به فرصتی غنی‌تر و لذت‌بخش‌تر برای آنهایی تبدیل کند که گمان می‌کنند فرصت کمال و خودشکوفایی را از دست داده‌اند. این کتاب برای همگان مفید و سودمند است، خصوصا آنها که اکنون به آستانه میانسالی رسیده‌اند. «شروع دوباره» در ۳۲۰صفحه و به قیمت ۱49هزار تومان ازسوی نشر نون منتشر شده است.