حمله به شیخ/بررسی واکنش رسانههای اصولگرا به اظهارات اخیر مهدی کروبی
مهدی کروبی به خاطر اظهاراتش در دیدار با فرزندان میرحسین موسوی، هدف انتقاد و حمله رسانههای اصولگرا و تندرو قرار گرفت.
مهدی کروبی به خاطر اظهاراتش در دیدار با فرزندان میرحسین موسوی، هدف انتقاد و حمله رسانههای اصولگرا و تندرو قرار گرفت. طیف متنوعی از این رسانهها با ادبیات مخصوص به خود، این اظهارات را مورد توجه قرار دادند. کروبی در جریان این دیدار، انتقاداتی نسبت به مسائل مربوط به دو انتخابات ریاستجمهوری در سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۸ مطرح کرده بود.
نیتخوانی از اظهارات کروبی
روزنامه فرهیختگان در یادداشتی به این موضوع پرداخت و نوشت که کروبی از طرح این مسائل سه انگیزه داشته است: «دیدار اخیر کروبی با فرزندان موسوی و تکرار ادعای تقلب در انتخابات ۸۸ اهدافی را دنبال میکند که میتواند از چند زاویه مورد بررسی قرار گیرد. اولین انگیزه، تلاش برای حفظ بدنه اجتماعی اصلاحطلبان است که در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ در کمپین انتخاباتی پزشکیان وارد شدند. در آن انتخابات اصلاحطلبان با حمایت از پزشکیان توانستند بخشی از رأیدهندگان ناراضی از شرایط کشور را پای صندوق بیاورند. اکنون با گذشت زمان و مواجهه دولت با چالشهای اجرایی ممکن است برخی از این حامیان احساس ناامیدی کنند.
تکرار روایتهای گذشته مانند ادعای تقلب ۸۸ با این هدف صورت میگیرد که بهعنوان ابزاری برای مرزبندی با دولت عمل کرده و این بدنه را به نفع اصلاحطلبان رادیکال نگه دارد. این رویکرد همچنین میتواند با هدف تقابل با دولت صورت گرفته و به تلاشی برای براندازی دولت نیز تعبیر شود.
جریان اصلاحطلب با استفاده از بلندگوی تندرو کروبی میخواهد مسیر امتیازگیری از دولت را فراهم آورده و درصورتیکه دولت پزشکیان به این امتیازات تن ندهد، دامنه رادیکالیسم در کشور را گسترش دهد و بدیهی است که اولین قربانی رادیکالیسم دولت است که متحمل هزینههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خواهد شد. دومین انگیزه، مرتبط با درک آنها از فضای اجتماعی کشور است. آنها گمان میکنند جامعه ایران پس از اعتراضات مختلف و تغییرات اقتصادی - اجتماعی در سالهای اخیر به سمت قطبیسازی بیشتری حرکت کرده است.
در چنین فضایی جریان اصلاحطلبی میخواهد صدایی داشته باشد تا با لحن تندتر سخن گفته و بدنهای را جذب کند که از راهکارهای میانه فاصله گرفتهاند. کروبی با سابقه حضور در اعتراضات ۸۸ شخصیتی است که اصلاحطلبان رادیکال گمان میکنند میتواند بهعنوان چنین صدایی عمل کند.
سومین انگیزه، فشار بر طیف میانه اصلاحطلبان منتقد به دولت است. تکرار ادعای تقلب میتواند پیامی به میانهروها یا منتقدان دولت پزشکیان باشد که اگر با جریان رادیکال همراه نشوند، گزینههای رادیکالتری برای کنش وجود دارد. این انگیزهها باید در چهارچوب واقعیتهای فعلی سنجیده شوند، جایی که دولت پزشکیان بر پایه همگرایی شکلگرفته و بافت اصلی حاکمیت و جامعه با آن وارد تقابل نشدهاند. چنین کنشهایی اثراتی دارند که برخلاف طراحیهای صورتگرفته میتواند به ضرر کل جریان اصلاحطلبی تمام شود.»
تهدیدی برای امنیت ملی!
روزنامه وطن امروز، پرداخت تندتری به این مسئله داشت و مدعی شد که صحبتهای کروبی امنیت ملی را نشانه گرفته است. در یادداشت روز گذشته این روزنامه آمده بود: «برخی بر این باورند نادیده گرفتن این ادعاها و سکوت در برابر آنها، نشانهای از عطوفت و بلندنظری نظام و عاملی برای حفظ وحدت است اما تجربه سالهای گذشته نشان داده این سکوت استراتژیک، نهتنها به وحدت نیانجامیده، بلکه به طلبکاری مداوم این جریان دامن زده است.
اکنون که از اوج اثرگذاری این افراد کاسته و شرایط ویژه سال ۸۸ سپری شده، زمان آن فرارسیده به جای طفره رفتن از واکاوی این رخداد، با رویکردی عقلانی و به دور از هیجانات، به سراغ روشنسازی حقایق برویم. بحث صرفاً بر سر محاکمه یا زندانی کردن نیست؛ بحث بر سر «پاسخخواهی» و «پاسخگویی» در عرصه عمومی هم هست. این افراد باید در محکمه حقوقی و افکار عمومی پاسخگو شوند. اگر رفع حصر، نتیجهای معکوس همراه دارد و عامل اختلاف و دروغ و تشتت میشود، باید نسبت به تداوم آن تأمل کرد. از سوی دیگر همراستایی توهین به مقامات و تکرار مطالب خلاف و متهم کردن نظام، در شرایط حساس فعلی دقیقاً خلاف منافع و امنیت ملی است. باید نسبت به علاج این وضعیت، تدبیر و تأمل کرد.»
بازتولید شکافهای سیاسی
روزنامه خراسان اینگونه به کروبی پرداخت: «در روزهایی که فضای سیاسی کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند آرامش، انسجام و عقلانیت است، سخنان تازه مهدی کروبی بار دیگر موجی از جنجال و بحث را در میان فعالان سیاسی برانگیخته است. او در دیدار اخیر خود با فرزندان میرحسین موسوی، با ادبیاتی تند و گزنده، گذشتهای را بازخوانی کرده که هنوز زخمش بر پیکره سیاست ایران تازه است. کروبی با اشاره به وقایع سال ۱۳۸۸، مدعی شده است که آن زمان او و موسوی «انحراف» را دیده و برای جلوگیری از خطر آن وارد میدان شدند؛ انحرافی که به تعبیر او ریشهاش در سال ۱۳۸۴ و با ورود نهادهای نظامی و امنیتی به عرصه اقتصاد و سیاست شکل گرفت.
کروبی در اظهارات خود پا را فراتر گذاشته و گفته است همان هشدارهایی که در بیانیهها و سخنرانیهایش داده بود، امروز به واقعیت بدل شده است؛ از تضعیف نهادهای نظارتی گرفته تا گسترش فساد و تباهی در حوزههای مختلف. او با این روایت، بار دیگر میکوشد مشروعیت رفتار و مواضع خود در فتنه ۸۸ را بازسازی کند؛ درحالیکه این سخنان نه بازخوانی گذشته بلکه بازتولید شکافهای سیاسی و دامن زدن به تنشهای جدید است.»
چرا در انتخابات شرکت میکنید؟
همشهری مطلب کوتاه و عجیبی در این باره نوشت که به عنوان گزارش، در سایت این رسانه منتشر شده بود: «تکرار ادعای تقلب در انتخابات؛ دوباره از زبان کروبی! مهدی کروبی اخیراً گفته برای حاکمیت و نظام، منافع ملی اهمیت ندارد و در سال ۸۸ هم نتوانست رای مردم را طاقت بیاورد. این حرف را کروبی در شرایطی به زبان آورده که بسیاری از اصلاحطلبان سالهاست اعتراف کردهاند در ایران امکان تقلب در انتخابات، صفره. نشان به این نشان که هر بار صحبت از انتخابات و رای مردم میشود، اصلاحطلبان سریع لیست میدهند یا نامزد معرفی میکنند و از مردم هم میخواهند به آن لیست یا نامزد رای بدهند.
اگر نظام واقعاً اعتقادی به رای مردم ندارد و نمیتواند مردمسالاری را تحمل کند، پس چرا این همه تلاش برای پیروزی در انتخاباتها؟ نمونهاش انتخابات ریاستجمهوری پارسال که همه اصلاحطلبان، یکصدا از مسعود پزشکیان حمایت کردند و شد آنچه شد. یکی از آنهایی که از پزشکیان حمایت و مردم را هم به رای به پزشکیان تشویق کرد، مهدی کروبی بود. گویا گذشته زود فراموش میشود.»
آمریکا در حال پذیرش قدرت ایران بود تا این که...
روزنامه صبح نو از زاویه سیاست خارجی به این موضوع ورود جالبی کرد: «اظهارات مهدی کروبی و حمله به حاکمیت نشان داد که رادیکالیسم با عزمی راسخ به میدان آمده است. روی دیگر این میدانداری، باز کردن سر زخمی است که ۱۶ سال پیش امنیت و منافع ایرانیان را یکجا به لبه پرتگاه برد.
در شرایطی که جهان آماده پذیرش ایران بهعنوان قدرتی قابل احترام در منطقه و جهان بود و «باراک اوباما» و کنگره آمریکا در حال آماده شدن برای پذیرش نسبی ایران قدرتمند بودند، فتنهای بزرگ ایران را چندپاره کرد و شکافهایی گسترده در ذهن دشمنان ترسیم نمود؛ فتنهای که نتیجهای جز افزایش تحریم و تهدید نداشت.
اکنون، در روزگاری که تحولات منطقه و جهان با شتابی بیسابقه درهمتنیده شدهاند، تنها سرمایه پایدار یک ملت، انسجام و همبستگی درونی آن است. انسجام امروز ایران محصول زیست جمعی در جنگی سخت و در «دوازده روز استثنایی» است. اتحاد امروز اگرچه برای رادیکالیسم حاکم بر جبهه اصلاحات قابل تحمل نیست، اما ایران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند پاسداشت روح جمعی، تقویت پیوندهای اجتماعی و پیشگیری از هر اقدامی است که خطوط اتحاد را محو یا تضعیف کند.»
تحریم ایران با رخدادهای ۸۸
خبرگزاری تسنیم طی یادداشتی در این باره نوشت: «کروبی گفته زمانی که ما به حصر رفتیم، دلار 900 تومان بود و الان 108 هزار تومان شده. کروبی میگوید ارزش دلار 100 برابر شده ولی به نقش خود و موسوی در این خسارت بزرگ به اقتصاد کشور اشاره نمیکند. برخلاف تصور اغلب رسانهها و مردم که مسئله هستهای را عامل اصلی تحریمهای شدید و بیسابقه علیه ایران که موجب دلار بالای 100 هزار تومانی شده میدانند، اتفاقاً تحریم در یکسالگی انتخابات 88 ریشه اصلی است؛ قطعنامه 1929 شورای امنیت سازمان ملل که در ایام یکمین سالروز انتخابات 88(25 خرداد 89) تصویب و صادر شد.
تمام تحریمهای یکجانبه(تحریمهای مالی) بر اساس زیرساخت حقوقیای که در این قطعنامه ایجاد شد، اعمال شده است. اغتشاشات رهبریشده از سوی آقایان موسوی و کروبی و از بینبردن تأثیر مشارکت 86 درصدی ملت در انتخابات - که این مشارکت تاریخی موجب سربلندی کشور در دنیا و اقتدار نظام شده بود - موجب تشدید تحریمهایی شد که تأثیرشان بسیار ناچیز شده و آمریکا نیز به این موضوع اذعان کرده بود.
بهار 89 نشستهای ویژهای در مجامع سیاسی ایالات متحده برگزار و بحثهای مهمی در اندیشکدههای آن کشور انجام شد؛ مبنی بر اینکه در سالگرد «انتخابات/ اغتشاشات»، چگونه میتوان فتنهگران را امیدوار به براندازی یا حداقل دارای انگیزه روشنکردن دوباره شعله آشوب کرد. در آن جلسات، تشدید تحریم اقتصادی علیه ملت ایران، بهترین راه حمایت از فتنهگران دانسته شد؛ تحریمهایی که از سوی باراک اوباما رئیسجمهور وقت ایالات متحده، «فلجکننده» نامیده شد.»
مردم درباره واقعیت صحبت کروبی قضاوت خواهند کرد

اسماعیل گرامیمقدم، قائممقام دبیرکل حزب اعتماد ملی در تحلیل این حملات به هممیهن گفت: «آقای کروبی به عنوان یکی از نامزدهای معترض به نتایج انتخابات سال ۱۳۸۸ همچنان بر همان نظرات پافشاری میکند و عامل آن وقایع را رئیسجمهور وقت یعنی آقای احمدینژاد میداند. روز به روز که گذشت دیدیم رئیسجمهوری که با آن شرایط در دولت قرار گرفت، حتی علیه حامیان خودش هم اقدام کرد و مسیر دیگری را در پیش گرفت. حرف آقای کروبی این است که آن رفتارهای پیشین یعنی حذف و حبس و حصر در کشوری مانند ایران جوابگو نیست. باید بشود نقد و اعتراض کرد و نقدها را نیز باید شنید.
آنهایی که در این یکی دو روز خودشان را به در و دیوار زدند، بنشینند واکاوی کنند و پاسخ دهند که آن مسائلی که درباره آنها هشدار داده میشد، اتفاق افتاد یا نیفتاد؟ اقدامات درست بود یا نه؟ چراکه آقای کروبی به هر حال وفادار به نظام جمهوری اسلامی است و برانداز نیست. بارها این را اعلام کرده است. آقای کروبی تحولخواه و اصلاحطلبی واقعی است که مقید به تحول و تغییر است. بنابراین نباید با او اینگونه برخورد کرد، تحت حمله قرار داد و به او ناسزا گفت.»
او ادامه داد: «کسانی که مدعی هستند، بیایند و بگویند آنچه آقای کروبی گفت رخ نداد و اتفاقات دیگری افتاد. در این صورت مردم خود قضاوت خواهند کرد که چه میزان از این صحبتها واقعی بوده و چه میزان خطا داشته است. به نظر میرسد که نباید مسیرهای پیشین را دوباره طی کرد. نباید منتقدین را کنار زد. معتقدم یکی از اعتراضات موجود در ذات موضع آقای کروبی، موضوع آزادی مهندس موسوی از حصر و آزادی دیگر زندانیان است.
خواسته معقولی است اگر گفته شود این مدت حصر چه سودی به دنبال داشته است؟ وقتی در این شرایط که کشور تحت فشار است، به انسجام ملی نیاز داریم. اخیراً شنیدیم که قرار است بیش از ۱۰۰ زندانی سیاسی را آزاد کنند که جای تشکر از دستگاه قضایی دارد و باید بخواهیم همین مسیر را ادامه دهند و به آرام شدن فضای سیاسی کشور کمک کنند.
کسانی که این چند روز به آقای کروبی تاختند بدانند که از رفتار آنها جز دیگران، سودی به کسی نمیرسد. بالاخره آقای کروبی میگوید مسیر زندان و حبس خطا بوده و با آرمانهای انقلاب و امام فاصله زیادی دارد. پس چه بهتر که در برابر یکدیگر و مخالفینمان صبوری و بردباری پیشه کنیم.»