مواضع متفاوت نمایندگان یک روز پس از گفت‌وگوهای مسقط/حمله و دفاع از مذاکره‌کنندگان
صبح روز گذشته برخی از نمایندگان تندرو مجلس به مذاکره تاختند و برخی دیگر مذاکرات را عزتمندانه قلمداد کردند.
صبح روز گذشته برخی از نمایندگان تندرو مجلس به مذاکره تاختند و برخی دیگر مذاکرات را عزتمندانه قلمداد کردند.
دور اول مذاکرات ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم و در عمان انجام شد. با آنکه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور به صراحت اعلام کرد که تمام مراحل و موضوعات مذاکرات با راهنمایی‌های رهبری انجام شده و رهبری مذاکره غیرمستقیم را بلامانع دانسته، هنوز تندروها مصمم هستند، خلاف جهت منافع کشور و تصمیمات سطح اول کشور حرکت کنند.
حالا تندروها از زبان هر کسی ادعایی را مطرح می‌کنند تا بتوانند سنگ خود را محکم‌تر بکوبند.
حامیان جلیلی هم سعی کردند از این قافله عقب نمانند و بر مذاکرات تاختند. آنها که پس از هر شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری، بهانه‌ای پیدا می‌کنند تا چوب لای چرخ دولت بگذارند، حالا مذاکرات را مستمسک قرار داده‌اند تا به دولت چهاردهم یورش بیاورند؛ درحالی‌که مذاکره ایران و آمریکا در چارچوب منافع ملی پیش می‌رود.
تفسیر اظهارنظر رهبری در مجلس
تندروهای مجلس هم به هر دری زدند تا بتوانند مذاکرات را زیر سوال ببرند. حمید رسایی، نماینده تهران در تذکر خود با حمله به مذاکرات عمان و تفسیر و نیت‌خوانی اظهارنظرهای رهبری، گفت: «همه می‌دانیم نظر رهبری بر عدم اعتماد به آمریکاست. ایشان همواره فرموده‌اند با مذاکره، تحریم‌ها بیشتر و گره‌ها کورتر می‌شود. مذاکرات فعلی در قالب مذاکره غیرمستقیم و با اذن مقام معظم رهبری بوده تا مسئولان خوش‌بین، غیرمتعهد بودن آمریکایی‌ها را با چشم خود ببینند و درک کنند و مردم نیز بدانند راه‌حل مشکلات، مذاکره با شیطان نیست. ما از مذاکره‌کنندگان مشروط بر حرکت در چارچوب‌های تعیین‌شده مقام معظم رهبری، حمایت می‌کنیم. اما باید توجه شود امور کشور متوقف به مذاکره نشود و وزارتخانه‌ها منتظر مسقط نباشند. وزیر امور خارجه به وظیفه خود عمل می‌کند لذا سایر وزارتخانه‌ها نیز باید امور خود را انجام دهند و کسی کار خود را متوقف نکند.»
ادعای عجیب یک نماینده
مهدی کوچک‌زاده، نماینده تهران نیز در مجلس به مخالفت با مذاکرات عمان پرداخته و با فریاد گفت: «ای ملت ایران، حواستان جمع باشد. ما در لحظاتی بسیار حساس و تاریخی قرار داریم. مراقب کسانی باشید که به نام خیرخواهی، به نام جلوگیری از جنگ و به نام آباد کردن دنیا، سال‌هاست که جز غارت اموال عمومی، جای دادن فرزندان خود در پست‌های حساس، ساخت راه‌های اختصاصی برای ویلاهای‌شان و تلاش برای تصاحب هتل‌های بنیاد مستضعفان و دیگر اموال عمومی، کار دیگری نکرده‌اند. این افراد به نام دلسوزی برای شما، در واقع دنبال منافع شخصی خود هستند؛ دنبال اینها نروید. نمی‌گویم آنچه که در حال وقوع است نباید انجام شود، شاید ناچار باشیم، اما مهم‌تر از هر چیز این است که دوست را از دشمن تشخیص دهید. بدانید مجلس از روند مذاکرات جاری هیچ اطلاعی ندارد؛ کسانی که امروز برای تائید این موضوع بیانیه داده‌اند بدانند مجلس هیچ خبری از مذاکرات ندارد و حتی حسن قشقاوی نماینده مردم رباط کریم و بهارستان به عنوان یکی از اعضای کمیته هسته‌ای به من گفت که هیچ خبری ندارم. ما بی‌اطلاع هستیم، اما حالا که قرار است با تلخی کامل این کار انجام شود ما مخالفتی نمی‌کنیم.»
او در حالی ادعا می‌کند که مجلس از مذاکرات در عمان هیچ اطلاعی ندارد که تمام دنیا اخبار این مذاکره را دنبال می‌کنند. از سوی دیگر نمایندگان مجلس تافته جدابافته‌ای هستند که نمی‌توانند این واقعه مهم را پیگیری کنند؟ حتماً دولت و نهادها باید برای آنها جلسه گذاشته و به آنها گزارش دهند؟
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس اما در واکنش به فریادهای کوچک‌زاده گفت: «جناب‌عالی به عنوان مخالف قرار بود صحبت کنید اما آیین‌نامه را رعایت نکردید و این خلاف آئین‌نامه بود. خیلی روشن می‌گویم شما از طرف مجلس نمی‌توانید سخن بگویید و بگویید مجلس در جریان نبوده است. مجلس حتماً در جریان بوده است و هیچ اقدامی خارج از مسیر قانونی صورت نمی‌گیرد و اظهارات شما صحیح نبود.»
قشقاوی ادعای کوچک‌زاده را تکذیب کرد
حسن قشقاوی، رئیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز با تایید سخنان رئیس مجلس و رد ادعای کوچک‌زاده تاکید کرد: «توضیحات رئیس مجلس در این خصوص کافی بود اما لازم است توضیحات بیشتری ارائه شود. کمیته هسته‌ای مجلس متشکل از بنده، آقایان نبویان و خضریان موافق روند مذاکرات هستیم. قطعاً بعید است کمیسیون امنیت ملی و مجلس چه در حال حاضر و چه در آینده به تیم مذاکره‌کننده درخواست ارائه توضیحات دهد و آنها از این کار خودداری کنند.»
او بار دیگر به اظهارات نماینده تهران که گفته بود کمیته هسته‌ای مجلس در جریان روند مذاکرات نیست، افزود: «آنچه آقای کوچک‌زاده درباره بی‌اطلاعی ما از مذاکرات گفت مربوط به زمانی بود که هنوز مذاکره شروع نشده بود که من به او گفتم در جریان آن نیستم.»
رئیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: «نمایندگان به جنگ روانی رسانه‌ها که از روز شنبه راه افتاده توجه کنند، مخالفان صهیونیستی کشورمان را ببینید که با انواع حیله‌ها قصد دارند بگویند در ایران اختلاف‌نظر وجود دارد و این در حالی است که ما تابع رهبری هستیم و تصمیمات ایشان فصل‌الخطاب است.»
اجبار به رهبری؟
جالب آن است که کامران غضنفری، نماینده تهران در مصاحبه‌ای درباره پذیرفتن مذاکره از سوی رهبری گفت: «تجربه نشان داده هر بار با آمریکا توافق کردیم، آمریکا پس از عمل به تعهدات توسط ما زیر تمام قول و قرارهایشان می‌زنند. دلیل موافقت رهبری هم این است که اگر موافقت نکند اینها در جامعه و فضای مجازی و رسانه‌ای مانند این چند وقت به شدت تبلیغات می‌کنند که پس از مذاکره با آمریکا به شدت مشکلات اقتصادی و معیشتی کشور حل می‌شود فقط یکی مخالف است آن هم رهبری است. وگرنه ما پای میز مذاکره می‌رویم و تمام مشکلات را حل می‌کنیم.»
قشقاوی اما در مجلس نگاه دیگری به قبول مذاکره توسط رهبری داشته و با بیان اینکه ما باید تابع رهبری باشیم، گفت: «آیا شأنیت رهبری فرزانه این است که کسی بخواهد یا بتواند ایشان را اجبار کند؟ ایشان دلسوزترین است و با توجه به نظرات کارشناسی درباره مذاکره عنایت فرموده‌اند. معتقدیم برادران ما در تیم مذاکره خوب عمل کرده‌اند و امروز دنیا نیز اذعان دارد این تیم حرفه‌ای است. چنانچه پیش از این نیز اینگونه بوده است. البته اقدامات تیم مذاکره‌کننده نیاز به مراقبت و رعایت ملاحظات دارد که طبیعی است اما به صورت کلی در این حوزه اجماع ملی وجود دارد.»
سیدمحمود نبویان، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در مصاحبه‌ای تلویزیونی به صراحت اعلام کرد که سران قوا و دیگران مذاکره ایران و آمریکا را به رهبری تحمیل نکرده‌اند: «در هر حالتی باید امنیت ایران را تامین کنیم و کشور را از جنگ عبور دهیم. کشورهای دیگر هم بدانند در مقابل جنگجویان وحشی حتماً پاسخ ما کوبنده خواهد بود. در صورت توافق ایران و آمریکا اول باید تمامی تعهدات طرف آمریکایی راستی‌آزمایی شود که به وعده خود عمل می‌کند سپس ما به تعهدات خود عمل کنیم.»
دولت مذاکرات را لغو کند
امیرحسین ثابتی، دیگر نماینده تهران در مجلس نیز در تذکر شفاهی خود به مجلس همچون آبی که سربالا می‌رود، عمل کرد و گفت: «امروز کاری نداریم که بعد از صحبت‌های صریح رهبر انقلاب که فرمودند شرافتمندانه و عاقلانه نیست، فعل و انفعالاتی رخ داده یکباره آن بحث به راه افتاده است، باشد در زمان خود افشا و مشخص می‌شود. اما ما برای ارزیابی نتایج مذاکرات نباید جوزده یا عجولانه عمل کنیم. باید منتظر بمانیم تا ببینیم نتیجه جزئیات چه خواهد شد؛ جزئیات هم دارای چند معیار مشخص است، اگر تحریم‌های بانکی و نفتی لغو شود و ما بتوانیم به طرف مقابل ثابت کنیم به دنبال ساخت سلاح نیستیم این می‌تواند توافق خوبی باشد اما غیر از این تکرار خسارات است. یعنی هم اقتصاد را شرطی کرده و تحریم‌های بیشتری اعمال می‌شود.»
او تاکید کرد: «پیشنهاد می‌کنیم به دولت اگر می‌تواند مذاکرات را لغو کند، تجربه نشان داده به نتیجه نمی‌رسد. آمریکا زیر بار نمی‌رود، لذا به جای منت از استکبار خارجی که تحریم‌ها را لغو کند یا نکند، برویم به جنگ استکبار داخلی و اموال بلوکه‌شده، امثال بانک آینده را بگیریم.»
مذاکره راه فرار دشمن از شکست
برخی از نمایندگان هم به تیم مذاکرات توصیه کردند. غلامرضا میرزایی، نماینده بروجن در مجلس یکی از این افراد بود که در نطق میان‌دستور خود گفت: «موضوع مهم این روزهای ایران اسلامی مذاکره با شیطان بزرگ است، به فرموده مقام معظم رهبری «آمریکا همان آمریکا و ایران همان ایران است» آنها باید بدانند در مقابل قدرت ایمان ملت ایران و در مقابل سلاح‌های مدرن نیروهای مسلح ایران بازنده‌اند. باید شکست طبس، انهدام پهپاد گلوبال، شکست عین‌الاسد، شکست وعده صادقی یک و دو را به یاد بیاورند. آنها می‌دانند با حضور نظامی در منطقه در باتلاق خطرناکی گیر افتاده‌‍‌اند و با کوچکترین خطا شکست آنها جهان را متحیر خواهد ساخت، پس مذاکره راه فرار آنها از شکست است.»
او با اهدای سلام و قوت قلب به هیئت مذاکره‌کننده ایران، افزود: «جمهوری اسلامی، جمهوری شهیدان است؛ خون شهیدانی چون سردار سلیمانی، سردار همدانی، سردار نیل‌فروشان و خون شهدای جنگ تحمیلی دریای خروشانی است که دشمن توان عبور از آن را ندارد. شهیدان خط دفاعی مستحکمی ایجاد کردند و اکنون شما مذاکره‌کنندگان عزیز در خط مقدم این جبهه قرار دارید. جایگاه خود را بدانید وظیفه سنگین حراست از خون شهیدان را در دستور کار خود قرار دهید. با جرأت و با قدرت عمل کنید و نظرات رهبری را نصب‌العین خود قرار دهید. ایران اسلامی با نیم قرن مقاومت و صبر پیروز نهایی است.»
آقای عراقچی خطوط قرمز را رعایت کنید
روح‌الله نجابت، نماینده شیراز در مجلس پس از خداقوت، توصیه‌های خود را بیان کرد: «خداقوت به برادرانم در عرصه جنگ دیپلماسی که در روز شنبه در نبرد تدابیر و ارائه‌ها، ایران نه‌تنها تسلیم نشد بلکه اراده خودش را غالب کرد. اگر همین مسیر ادامه پیدا کند، حتماً موفقیت ایجاد می‌شود. تمام دغدغه ما این است که به طرف مقابل نمی‌شود اعتماد کرد؛ آقای عراقچی مراقبت کنید خطوط قرمز رعایت شود.»
حمایت از مذاکرات شرافتمندانه
زهرا خدادادی، نماینده ملکان در مجلس نیز در تذکر شفاهی خود با تاکید بر ضرورت اتحاد و انسجام داخلی گفت: «در شرایط حساس کنونی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند وحدت ملی هستیم. همه ما وظیفه داریم از مذاکرات عزتمندانه و شرافتمندانه‌ای که با پیروی از رهنمودهای مقام معظم رهبری و با هدف تأمین منافع ملی کشور انجام می‌شود، حمایت کنیم.»
اقدامات تیم مذاکره‌کننده در جهت منافع ملی
برخی از نمایندگان مجلس هم به حمایت از تشکر از تیم مذاکره‌کننده پرداختند. سیدمحمد جمالیان، نماینده اراک در مجلس از جمله این نمایندگان بود که گفت: «از تیم مذاکره‌کننده که در جهت اقتدار ملی و منافع ملی قدم‌های بسیار خوب و مؤثری را برداشتند، تشکر می‌کنم و همچنین توصیه می‌کنیم که انشاالله همگی در جهت وفاق و وحدت قدم برداریم و از دوقطبی‌سازی واقعاً جلوگیری کنیم.»
به تیم مذاکره‌کننده اعتماد داریم
فضل‌الله رنجبر، نماینده کرمانشاه در مجلس نیز تاکید کرد: «لازم است در شرایط کنونی با همدلی و انسجام تحت زعامت مقام معظم رهبری از عرصه سیاست خارجی کشور حمایت کنیم. امروز کشور نیازمند انسجام و وحدت است. ما پشت مقام معظم رهبری که از تیم مذاکره‌کننده حمایت می‌کنند، از آنها حمایت می‌کنیم و معتقدیم باید وحدت و انسجام تقویت شود. قطعاً تیم مذاکره‌کننده سه اصل عزت، حکمت و مصلحت را رعایت خواهند کرد. ما به تیم مذاکره‌کننده اعتماد داریم و حمایت‌های لازم را بر اساس منویات رهبری از آنها خواهیم داشت. در این برهه، تندروی پاسخ نمی‌دهد و فصل‌الخطاب ما باید فرمایشات رهبر معظم انقلاب باشد.»
روند مذاکرات عزتمندانه بود
مهرداد لاهوتی، نماینده لنگرود درصدد حمایت از تیم مذاکره‌کننده برآمده و گفت: «در حال حاضر بر شیوه مذاکره در کشور اجماع وجود دارد و رهبر معظم انقلاب نیز با آن موافقت کرده‌اند. روند مذاکرات تاکنون عزتمندانه بوده چنانچه محل مذاکره، رابط مذاکره و غیرمستقیم بودن مذاکره را ما تعیین کرده‌ایم و تیم مذاکره‌کننده کشور نیز تمامی مسائل را رعایت کرده‌اند. در شرایط فعلی باید از تیم مذاکره‌کننده حمایت کنیم و تلاش کنیم تا این تیم تقویت شود.»
از قبل از 28 مرداد تا حمله به مذاکرات شنبه
درست زمانی که نمایندگان مجلس به تیم مذاکره‌کننده و مذاکرات یورش برده بودند، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران نیز به این مذاکرات تاخت و با اشاره به اینکه استفاده حیاتی برای استفاده از انرژی هسته‌ای به‌ویژه در بخش سلامت داریم، تاکید کرد: «اگر انرژی هسته‌ای نباشد تعداد زیادی از مردم ما جان می‌سپارند، بنابراین مجبوریم از انرژی هسته‌ای استفاده کنیم؛ هم برای تولید برق و هم در حوزه پزشکی که تماماً صلح‌جویانه بوده و هست. تجربه دوران کرونا به ما نشان داد که دنیا بسیار بی‌رحم است. زمانی که برای درمان بیماران کرونایی نیاز داشتیم واکسن مورد نیاز ما را تامین نکردند و مجبور شدیم از راه‌های دیگری آن را تهیه کنیم. بنابراین با توجه به تجربیات عملی که سال‌های زیادی هم از آنها نگذشته، باید بدانیم که ما به انرژی هسته‌ای نیاز داریم و در این زمینه باید خود را کامل کنیم و اصلاً به این مذاکرات و نشست‌ها هم دل نبندیم. دل بستن به این موضوعات همان چیزی است که تجربه آن را داریم. ما باید کار خود را با قدرت و شدت انجام دهیم و تاکید ما بر این است که کسی دل به این مسائل نبندد. کسانی که دل بستند یا در بعضی مطبوعات می‌بینیم که دلبستگی خود را اعلام می‌کنند، بسیار خوش‌خیالند و باید از این خواب بیدار شوند. چرا باید تجربیات مثبت را پشت گوش بیندازیم؟ چرا نمی‌پذیریم که ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم. آن دورانی که سپهبد رزم‌آرا، نخست‌وزیر زمان شاه قبل از ۲۸ مرداد در مجلس شورای ملی آن روز گفت: «ما بیشتر از آفتابه نمی‌توانیم بسازیم.» سپری شده است. امروز در دقیق‌ترین صنایع هم دستی بر آتش داریم و در بسیاری جزو ۱۰ کشور اول در دنیا هستیم.»
