حکیمِ دیروز و فیلسوفِ امروز
خیام نیشابوری شخصیتی نیست که به گذشته تعلق داشته باشد یا در جهان سنت جا مانده باشد.
جهان خیامی همواره در جهان مدرن بازتولید شده و مورد خوانش قرار گرفته است.
شاعری که شعاع افکارش مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و در بسیاری از سرزمین‌های دیگر به‌عنوان شاعر محبوب شناخته می‌شود.
او فیلسوفی است که فیلسوف معاصر و بزرگ ایرانی، داریوش شایگان چنان به او و اندیشه‌هایش علقه و ارادت داشت که می‌گفت جهان را خیامی می‌بیند.
آن‌چه در شهرت امروزی‌اش سهم بیشتری دارد، رباعی‌های بی‌نظیر اوست؛ رباعیاتی که برایش شهرتی جهانگیر به ارمغان آورد.
اشعار نغزی که نسل‌هاست ورد زبان خرد و کلان است. او در عالم ریاضی و نجوم هم صاحب‌نظر بود. خیام نه حکیم دیروز که همچنان فیلسوف امروز است.
او را فردی صریح‌اللهجه با تفکری آزاد و البته عاقبت‌اندیش و مدبر خوانده‌اند.
با وجود تعصبات و سختگیری‌های فراوان در خراسان و دیگر مناطق ایران در آن ایام، از بیان عقاید فلسفی خود فروگذار نکرد.
