همه چیز در مورد قرص غضروف ساز و افزایش قد

اما آیا واقعاً می‌توان با مصرف قرص‌های غضروف‌ساز، پس از دوران بلوغ، قد را افزایش داد؟ آیا این محصولات توانایی بازسازی صفحات رشد یا تحریک استخوان‌ها را دارند، یا صرفاً برای سلامت مفاصل مفیدند؟ برای پاسخ دقیق به این پرسش، لازم است ابتدا با فیزیولوژی رشد قد، عملکرد مواد تشکیل‌دهنده مکمل‌های غضروف‌ساز و شواهد علمی موجود آشنا شویم. در این مقاله به‌صورت گام‌به‌گام و با تکیه بر مطالعات علمی معتبر، بررسی خواهیم کرد که ادعای افزایش قد با قرص غضروف‌ساز چقدر واقعیت دارد و چقدر تبلیغاتی است.

آیا قرص غضروف‌ساز برای افزایش قد مؤثر است؟

پاسخ کوتاه: خیر، رشد قد تابع هورمون‌ها و صفحات استخوانی است، نه مکمل‌های غضروف‌ساز

هیچ مدرک علمی قاطع وجود ندارد که مصرف قرص‌های موسوم به «غضروف‌ساز» بتواند به‌طور مستقیم موجب افزایش قد شود. این مکمل‌ها عمدتاً در درمان دردهای مفصلی و آرتروز استفاده می‌شوند و هدف آن‌ها حفظ ساختار موجود غضروف‌ها است، نه تحریک رشد استخوان‌های بلند. رشد قد تنها زمانی اتفاق می‌افتد که صفحات رشد استخوانی هنوز فعال باشند، فرآیندی که به‌طور طبیعی در اواخر بلوغ متوقف می‌شود.

مکانیزم رشد قد: از صفحات اپی‌فیزی تا هورمون رشد

برای درک اینکه چرا قرص غضروف‌ساز مؤثر نیست، باید ابتدا بدانیم قد چگونه افزایش می‌یابد. در استخوان‌های بلند بدن (مانند ران، ساق پا و بازو)، ناحیه‌ای وجود دارد به نام صفحه رشد یا اپی‌فیز. در دوران کودکی و نوجوانی، سلول‌های غضروفی این ناحیه تقسیم و سپس به استخوان تبدیل می‌شوند، که موجب بلند شدن استخوان و در نتیجه افزایش قد می‌شود.

این فرآیند تحت تأثیر چند عامل کلیدی است:

• هورمون رشد (GH) ترشح‌شده از غده هیپوفیز

• هورمون‌های تیروئیدی برای متابولیسم مناسب سلولی

• هورمون‌های جنسی (استروژن و تستوسترون) که رشد را تسریع و در نهایت باعث بسته‌شدن صفحات رشد می‌شوند

وقتی صفحات رشد پس از بلوغ بسته شوند، غضروف‌های اپی‌فیزی به‌طور کامل استخوانی می‌شوند و دیگر امکان رشد طولی وجود ندارد. در این مرحله، هیچ مکملی — حتی با ترکیبات غضروف‌ساز — قادر به بازگشایی این صفحات نیست.

ترکیبات اصلی قرص‌های غضروف‌ساز و عملکرد واقعی آن‌ها

تفاوت غضروف مفصلی و غضروف رشد: سوء‌تفاهمی رایج

تبلیغات بسیاری قرص‌های غضروف‌ساز را به‌عنوان «تحریک‌کننده رشد غضروف» معرفی می‌کنند، اما در علم، دو نوع غضروف متفاوت وجود دارد:

• غضروف مفصلی: در انتهای استخوان‌ها قرار دارد و وظیفه‌اش کاهش اصطکاک در مفاصل است.

• غضروف رشد (اپی‌فیزی): در انتهای استخوان‌های در حال رشد است و محل تقسیم سلول‌ها برای افزایش طول استخوان.

قرص‌های غضروف‌ساز صرفاً بر نوع اول اثر دارند و هیچ تأثیری بر نوع دوم که عامل رشد قد است ندارند.

جهت مشاهده و خرید انواع قرص غضروف ساز روی لینک زیر کلیک کنید:

https://mahtateb.com/fa/لیست-محصولات/قرص-غضروف-ساز/صفحه/1/تعداد-در-صفحه/20

تحلیل علمی پژوهش‌ها و داده‌های بالینی

مطالعات کلینیکی متعددی در مجلات علمی مانند Journal of Orthopaedic Research و Clinical Rheumatology نشان داده‌اند که:

• گلوکوزامین و کندرویتین در بهبود عملکرد مفاصل زانو نقش دارند.

• مصرف طولانی‌مدت آن‌ها تغییری در قد، تراکم یا طول استخوان‌ها ایجاد نکرده است.

• هیچ مطالعه‌ی تصادفی کنترل‌شده‌ای تاکنون رابطه‌ای بین مصرف مکمل‌های غضروف‌ساز و رشد قد تأیید نکرده است.

به‌عبارت دیگر، شواهد موجود «بهبود مفصل» را تأیید می‌کنند، اما «افزایش قد» را رد می‌کنند.

چرا برخی افراد تصور می‌کنند با مصرف این قرص‌ها قدشان بلندتر شده؟

چند دلیل روانی و فیزیولوژیک وجود دارد:

• بهبود وضعیت بدن (Posture): کاهش درد مفصل باعث صاف‌تر ایستادن می‌شود و ممکن است ظاهر فرد بلندتر به نظر برسد.

• افزایش انعطاف ستون فقرات: برخی مکمل‌ها با کاهش التهاب، انحنای پشت را کمتر می‌کنند.

• خطای شناختی (Placebo Effect): افراد پس از مصرف مکمل احساس «تغییر مثبت» دارند، حتی اگر تغییر فیزیکی واقعی رخ نداده باشد.

نقش تغذیه، ورزش و هورمون‌ها در رشد طبیعی قد

• پروتئین باکیفیت: برای سنتز سلول‌های استخوانی و عضلانی.

• روی، منیزیم و ویتامین D: ضروری برای متابولیسم استخوان.

• خواب عمیق: اوج ترشح هورمون رشد در فاز خواب عمیق شبانه رخ می‌دهد.

• ورزش‌های کششی و پرشی: مثل شنا، بسکتبال و بارفیکس که به تحریک طبیعی رشد کمک می‌کنند.

جمع‌ بندی نهایی

قرص‌های غضروف‌ساز برای افزایش قد کارایی ندارند؛ چون مکانیسم رشد قد وابسته به فعالیت صفحات رشد استخوانی است که بعد از بلوغ بسته می‌شوند. این مکمل‌ها تنها در سلامت مفاصل و کاهش دردهای آرتروز مؤثرند. برای افزایش قد واقعی، باید یا در دوران رشد باشید یا از مداخلات پزشکی خاص (مثل هورمون رشد یا جراحی‌های طول استخوان) استفاده شود، که هر دو نیازمند نظارت پزشک متخصص‌اند. تبلیغاتی که وعده «افزایش چند سانتی‌متری قد با قرص غضروف‌ساز» می‌دهند، فاقد پشتوانه علمی و گمراه‌کننده‌اند.