راوی رنج سیاهپوستان/آثول فوگارد از بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویسان قرن بیستم درگذشت
آثول فوگارد، نمایشنامه‌نویس اهل آفریقای جنوبی که از او با عناوینی چون نویسنده‌ای سیاسی و نمایشنامه‌نویسی مبارز یاد می‌شود در ۹۲ سالگی درگذشت.
آثول فوگارد، نمایشنامه‌نویس اهل آفریقای جنوبی که از او با عناوینی چون نویسنده‌ای سیاسی و نمایشنامه‌نویسی مبارز یاد می‌شود در ۹۲ سالگی درگذشت. او که به‌واسطه بارها و بارها روی صحنه رفتن نمایشنامههایش در ایران، چهره‌ای شناخته‌شده در تئاتر ما به‌شمار می‌آمد، یکی از مشهورترین و موفق‌ترین نمایشنامه‌نویسان آفریقایی بود.
هارولد آثول لانیگان فوگارد، مشهور به آثول فوگارد، ۱۱ ژوئن ۱۹۳۲ در دهکده‌‌ای در جمهوری فدرال آفریقای جنوبی به دنیا آمد. فوگارد که زبان مادری‌اش انگلیسی بود، خود را یک آفریقایی می‌دانست که به زبان انگلیسی می‌نوشت. او از نخستین نمایشنامه‌نویسان سفیدپوستی بود که با بازیگران سیاهپوست همکاری کرد.
فوگارد با وجود تأسیس دو کمپانی تئاتری در شهرک‌های جداشده سیاهپوستان و امتناع شجاعانه از اجرا برای مخاطبان فقط سفیدپوست که توسط دولت تعیین شده بود، هرگز به زندان نرفت. چراکه خود سفیدپوست بود و هدف اصلی دولت نژادپرست آفریقای جنوبی، قرار نداشت اما همواره با مصادره گذرنامه، ممنوعیت گاه‌به‌گاه نمایش‌ها و سوزانده‌شدن کتاب‌هایش مواجه می‌شد.
بسیاری از آثار فوگارد همچون «پیوند خونی» (۱۹۶۱) که مورد استقبال فراوان قرار گرفت، توسط حکومت وقت ممنوع اعلام شده بود. او که به‌ویژه در کشور خودش به‌عنوان مخالفی سیاسی شناخته می‌شد، می‌گفت: «در سال‌های جوانی فکر می‌کردم ساختن بمب بهتر و عملی‌تر از نوشتن نمایشنامه است.
موقعیت آفریقای جنوبی بسیار تأسف‌بار و ناامید‌کننده بود و هیچ نقطه روشنی در افق مقابل وجود نداشت، ولی خوشبختانه من در چنبره آن نومیدی‌گرفتار نشدم و به نهضت خود که مهم‌تر از ساختن بمب بود، ادامه دادم.» «جمعه بد»، «نونگوگو»، «زنی با بیست‌وپنج سنت»، «سلام و خداحافظ»، «آن‌ها زنده‌اند»، «بوسمن و لنا»، «درسی از آلوئس»، «دی میتیوس»، «اورستس»، «مهمان»، «جایی در میان خوک‌ها»، «غم‌ها و شادی‌ها»، «لوکوموتیوران» و «شهربازی» ازجمله دیگر آثار این نویسنده بودند. نویسنده‌ای که نلسون ماندلا، رهبر مخافان حکومت آپارتاید آفریقای جنوبی، حضوری قوی در نمایشنامههایش به‌ویژه در «جزیره» (۱۹۷۲) داشت که درباره جزیره روبن، زندان زندانیان سیاسی که ماندلا بخشی از ۲۷ سال حبس خود را در آنجا گذراند، بود.
در این میان با وجود آن‌که فیلم تحسین‌شده Tsotsi (توتسی) بر مبنای یکی از داستان‌های فوگارد ساخته شد اما او طرفدار سینما نبود و می‌گفت: «فیلم و تلویزیون با به انحطاط کشیدن نویسندگی و شیوه‌های بازیگری، لطمه زیادی به تئاتر زده‌اند، طوری‌که بسیاری از نمایشنامه‌ها حالا درواقع کمدی موقعیت هستند و گفت‌وگوهای آن‌ها فقط مزه‌پرانی است.» Tsotsi (توتسی) فیلمی از گوین هود و محصول کشور آفریقای جنوبی در سال ۲۰۰۵ بود که موفق به دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی در همان سال شد.
این فیلم همچنین نامزدی دریافت بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه در جشنواره فیلم‌های اروپایی و نامزدی دریافت بهترین فیلم خارجی در گلدن‌گلوب را به‌دست آورد. ازجمله جوایزی که فوگارد در حوزه تئاتر کسب کرد، می‌توان به جایزه ادبی بهترین نمایش خارجی در سال ۱۹۷۰ به‌‌خاطر «بوسمن و بنا»، جایزه تونی بهترین نمایش به‌‌خاطر «سی‌زوئه بانسی مرده است» و «جزیره» در سال ۱۹۷۴ و جایزه انجمن منتقدان نیویورک در سال ۱۹۸۰ اشاره کرد.
تأثیر فرهنگی و سیاسی فوگارد تنها با نمایش‌نامه‌های نوشته واتسلاو هاول در چکسلواکی تحت کنترل شوروی قابل مقایسه بود. فوگارد با نگارش بیش از ۳۰ نمایشنامه، مدام درصدد بود که با تبعیض نژادی مبارزه و با بیان فساد اخلاقی و بی‌عدالتی موجود در حاکمیت آفریقای جنوبی، به‌شکلی متعهدانه عمل کند. او که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویسان سیاسی‌نویس قرن بیستم شناخته می‌شد هیچ‌گاه از این‌که دیگران را رهبران واقعی مبارزه بداند، ابایی نداشت.
فوگارد هرچند خود را «نمونه‌ای کلاسیک از یک لیبرال سفیدپوست ناتوان» توصیف می‌کرد اما همواره درصدد بود، زندگی مردمان آفریقای جنوبی را که آکنده از تبعیض نژادی بود، به دقیق‌ترین شکل ممکن به تصویر بکشد.
