قانع اما عصبانی
بررسی فضـــای سیاسی استان‌هـا در سـال انتخابات مجلس
بررسی فضـــای سیاسی استان‌هـا در سـال انتخابات مجلس
تنوع گسترده اقوام، تنوع مذهب و حضور طایفه‌های متعدد در سیستان و بلوچستان، این استان را به یکی از متنوع‌ترین استان‌های کشور از لحاظ جمعیتی تبدیل کرده است؛ پدیده‌ای که در برگزاری انتخابات این استان نیز تاثیرگذار بوده است. بخش بزرگی از جمعیت این استان را اهل سنت تشکیل می‌دهند و مذهب یکی از عناصر تاثیرگذار در مشارکت مردم این استان در انتخابات مجلس است. طایفه‌ها در این استان شاخه‌های متعدد دارند، از همسایه‌های کرمان گرفته تا تاجیکستان، افغانستان، پاکستان و حتی تهرانی‌هایی که به این استان مهاجرت کرده‌اند نیز طایفه دارند. در این استان همواره نگاه قومیتی و مذهبی بر انتخابات مجلس اثرگذار بوده؛ نگاهی که معلوم نیست در دوره انتخابات دوازدهم مجلس، چنین تاثیری برجای بگذارد یا خیر. در سیستان و بلوچستان، روند مشارکت مردم در انتخابات طی ادوار برگزاری این رویداد روندی افزایشی داشته، به‌گونه‌ای که از مشارکت 25درصدی در دور نخست انتخابات مجلس به مشارکت 60درصدی در انتخابات دور یازدهم رسیده است و این استان را در سالی که شاهد ریزش تاریخی مشارکت مردم در انتخابات بودیم، به رتبه چهارم و بالاترین مشارکت در انتخابات رساند. اما این افزایش مشارکت و رفتار نمایندگان استان در مجلس، تاکنون نتوانسته منجر به توسعه رفاه و آبادانی در این استان شود. کم‌آبی، وقوع پدیده ریزگرد، عدم توسعه‌یافتگی و نبود امکانات بهداشتی، درمانی و آموزشی، مشکلات اساسی و مهمی در این استان هستند که به پدیده مهاجرت در این استان نیز دامن زده‌اند. نمایندگان استان سیستان و بلوچستان نیز پس از حضور در مجلس، عمدتاً در کمیسیون‌هایی عضو شده‌اند که استان آنها در آن حوزه‌ها با محرومیت‌های اساسی روبه‌رو بوده است. در پژوهشی که توسط زهرا پیشگاهی‌فرد با عنوان «انتخابات و پویش جغرافیایی آن در سیستان و بلوچستان» درباره 5 دوره نخست انتخابات مجلس صورت گرفت،گرایش نمایندگان بنابر خاستگاه جغرافیایی حضور در انتخابات بررسی و مشخص شد که نمایندگان مناطق محروم عمدتاً تمایل به حضور در کمیسیون‌های خدماتی دارند؛ اتفاقی که در دوره‌های اخیر مجلس نیز در این استان تکرار شده است اما هیچ‌یک از این عوامل منجر به توسعه این استان در ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، رفاهی، زیربنایی و محیط زیستی نشده است، هرچند که این محرومیت‌ها و کمبودها مانع از حضور مردم سیستانوبلوچستان در انتخابات نشده اما با توجه به اعتراضاتی که از سال گذشته و در پی حوادث سال 1401 و به‌ویژه جمعه خونین زاهدان روی داده است، به نظر می‌رسد اندکی پیش‌بینی مشارکت مردم این استان در انتخابات پیش روی مجلس سخت باشد.
نگاه اصلاح‌طلب / 1
محمدامین دهواری فعال سیاسی اصلاح‌طلب استان سیستان و بلوچستان:
دولت پاسخگوی نیازهای استان نبوده است
محمدامین دهواری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در استان سیستانو بلوچستان در گفت‌وگو با هم‌میهن، از جزئیات نقش طایفه‌ها در مشارکت بالای انتخاباتی در استان سیستانوبلوچستان در ادوار گذشته سخن گفت و دلایل پیش‌بینی کاهش مشارکت مردم این استان در انتخابات پیش رو را بررسی کرد که در ادامه می‌خوانید:
فضای سیاسی و انتخاباتی در استان سیستانوبلوچستان را در ماه‌های منتهی به انتخابات مجلس چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فضای سیاسی استان سرد است و با توجه به آنچه که در سطح شهرستان‌ها می‌بینیم، فضای سیاسی و انتخاباتی هنوز داغ نشده است. در استان ما احزاب فعالی وجود ندارد و احزاب چه در سطح محلی و چه در سطح کشوری تاثیرگذار نبودند. در یک مقطعی برخی از احزاب اصلاح‌طلب مانند مشارکتی‌ها و اتحاد ملت فعال بودند اما فعالیت آنها مقطعی بوده است.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم این استان در انتخابات پیش رو چیست؟
با توجه به اتفاقاتی که سال گذشته در زاهدان رخ داد نارضایتی عمومی شکل گرفته است. اگرچه تمایل مردم به سمت تحریم انتخابات نیست، اما رغبتی هم برای حضور وجود ندارد. با توجه به اتفاق بزرگی که در جمعه معروف زاهدان رخ داد و عده زیادی جان خود را از دست دادند، اگر به خواسته‌های مردم رسیدگی شود و توجه جدی به این موضوع شود، فضا بهتر خواهد شد. استان سیستان و بلوچستان، استانی طایفه‌ای هم هست و انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری در آن کمی متفاوت‌تر از دیگر استان‌هاست. رقابت‌های درون‌طایفه‌ای در سطح هر منطقه شکل می‌گیرد و اگر به هر دلیلی مسئله زاهدان حل نشود، فضا اینگونه پیش نخواهد رفت که مردم در انتخابات مشارکت نکنند، رقابت‌های درون‌طایفه‌ای، مردم را به مشارکت می‌کشانند اما این مشارکت متفاوت از همه دوره‌های قبل خواهد بود؛ یعنی فعالان سیاسی و کنشگران سیاسی قطعاً حضور نخواهند داشت و به احتمال زیاد روحانیت و طرفداران آنها نیز حضور فعالی نخواهند داشت. اما بقیه مردم که معمولاً در انتخابات مختلف همیشه حضور دارند، احتمال دارد که در این انتخابات نیز شرکت کنند. اما هنوز هیچ فضا و روحی از انتخابات در استان حاکم نیست.
در مرحله پیش‌ثبت‌نام، در این استان تعداد کسانی که نام‌نویسی کردند قابل توجه بوده، با توجه به فضای اعتراضی در این استان، علت مشارکت بالا در این مرحله چیست؟
پیش‌ثبت‌نام به این صورت برای اولین بار در کشور رخ داد و نمی‌توان گفت ثبت‌نام واقعی بود. یعنی ثبت‌نامی بود که مردم از خانه‌های خود حتی بدون اینکه واجد شرایط باشند، در آن اسم نوشتند. البته هدف از مشارکت برخی در این مرحله محک زدن مدارک‌شان و دریافت تایید صلاحیت نیز بوده است. تعداد ثبت‌نام‌شدگان را نمی‌شود دلیلی بر افزایش مشارکت دانست. در اکثر حوزه‌هایی که بررسی کردم، کسانی که اهل رقابت هستند و احتمال حضور در انتخابات را دارند، ده درصد افرادی هستند که نام‌نویسی کرده‌اند. در مجموع چهره‌های سرشناس و کسانی که سابقه فعالیت سیاسی داشتند در این لیست بیش از ۱۵ درصد نیست و بعید می‌دانم در مرحله ثبت‌نام نهایی و تایید صلاحیت، ده درصد از این افراد کاندیدا شوند.
با توجه به اینکه طوایف بیشترین تاثیر را در مشارکت مردم این استان در انتخابات مجلس دارند کمی درباره فعالیت سیاسی طایفه‌ها در استان توضیح بدهید.
سیستانوبلوچستان را از نگاه کلان می‌توان به دو منطقه سرحد و مکران تقسیم کرد و شهرستان‌های شمال استان، از جمله خاش، زاهدان و سیستان را شامل می‌شود. طایفه‌گرایی در سرحد پررنگ‌تر است. برای مثال طوایف ریگی، تاثیر زیادی در انتخابات دارند. هرچند برای اولین بار است که شیراحمد رئیس این طایفه فوت کرده و پسر ایشان می‌توانند آن تاثیر را در طایفه داشته باشند. در مقابل طایفه ریگی، طایفه کرد را داریم و به طایفه‌های دیگری تقسیم می‌شود. طایفه شهنوازی را هم داریم و در شهرستان خاش رقابت طایفه‌ای بسیار پررنگ است. در سیستان طوایف ناری، گرگیج را داریم. شاه بخشاد در سیستان قدرت دارند. بخش مکرانه جنوب استان را شامل می‌شود و حوزه انتخابیه شهرستان ایرانشهر و چابهار را در بر می‌گیرد و در این بخش روابط طایفه‌ای کمرنگ‌تر و رقابت منطقه‌ای بیشتر می‌شود چراکه ایرانشهر حوزه انتخابیه وسیعی است و شامل چند شهرستان می‌شود. عمده رقابت بین سرباز و ایرانشهر و دلگان اتفاق می‌افتد. در حوزه سرباز روحانیت سنتی نیز تاثیرگذار است و در ایرانشهر هم همینطور و اگر مردم قهر کنند کار کاندیداها سخت است که هنوز این قهر برقرار است. در حوزه چابهار شرایط فرامنطقه‌ای و طایفه‌ای است و اصناف نیز در انتخابات این منطقه تاثیرگذار هستند. معمولاً رقابت در اینجا بین چابهار، نیک‌شهر و کنارک شکل می‌گیرد. در حوزه سراوان شرایط متفاوت از همه حوزه‌های دیگر است، در این حوزه افراد تحصیلکرده زیاد هستند و نقش طایفه خیلی کمرنگ شده است و تحصیلات نقش بیشتری در رقابت بین افراد دارد. سراوان فعلاً سردترین فضای انتخاباتی را دارد و شاهد هیچ‌گونه فعالیت انتخاباتی در آن نیستیم اما امیدواریم مشکلات کمتر شود و مردم تمایل پیدا کنند در این عرصه حضور یابند. در زاهدان و زابل علاوه بر رقابت‌های طایفه‌ای، منطقه‌ای و قومی، رقابت دیگری هم شکل می‌گیرد و آن رقابت مذهبی است. هرچند که به مرور زمان کمرنگ‌تر شده است اما همچنان تاثیرگذار است و اهل‌سنت و تشیع با هم رقابتی دارند که کمرنگ شده است و سال‌های سال شاهد این هستیم که نگاه در انتخابات، مسئله مذهب نیست.
باوجود اینکه سیستانوبلوچستان استان محرومی است، اما مردم مشارکت خوبی در انتخابات داشتند و نماینده‌ها را به مجلس می‌فرستند. فکر می‌کنید شعارها چه تاثیری بر مشارکت مردم در انتخابات دارد؟
ناامیدی و یأس در عده‌ای خیلی زیاد است. مشکلات معیشتی، اقتصادی و عدم توسعه‌یافتگی در این استان خیلی زیاد است و دلیل آن بی‌توجهی دولت است. ما اگر شاهد مشارکت مردم بودیم، اولاً که مردم استان سیستان و بلوچستان بسیار قانع هستند و به حداقل‌ها اعلام رضایت می‌کنند. از طرفی هم مسائل درون استانی که همان بحث‌های طایفه‌ای و منطقه‌ای است نیز تاثیر دارد. هرچند که بسیاری از تحلیلگران معتقدند، نارضایتی عده‌ای از مردم به حدی شدید است، به‌ویژه بعد از اتفاقات جمعه زاهدان که مشارکت آنگونه که پیش از این شاهد آن بودیم، رخ نخواهد داد. برداشت خود من هم این است که اگر این مسئله حل نشود، مردم مخالفت خود را این‌بار جدی‌تر نشان خواهند داد.
از چهره‌های مطرح سیاسی در فضای انتخابات چه کسانی پیش‌ثبت‌نام کرده‌اند؟
نمایندگان مجلس و نمایندگان ادوار ثبت‌نام کردند اما دقیقاً مشخص نیست که چه کسانی حضور داشته‌اند.
و کلام آخر؟
امیدوارم در ایام باقی‌مانده فضای انتخابات مناسب‌تر شود و مردم امیدوار شوند. ناامیدی در حل مسائل مردم بسیار خطرناک است و آنها را به سمتی می‌برد که از راه‌های فراقانونی به دنبال احقاق حق خود باشند و این فضایی که ایجاد شده، بیشتر به‌خاطر آن است که دولت با توجه به وعده‌هایی که داده است، پاسخگوی نیاز مردم نبوده است. الان بیشترین مشکل در استان از نوع معیشتی است و توسعه‌نیافتگی آب، راه و گردوغبار از جمله مسائلی است که ناامیدی و سرخوردگی جدی سیستانی‌ها را در پی داشته است. وقتی مردم ما برای درمان به استان‌های همجوار و برخوردار مراجعه می‌کنند، حس محرومیت و برخورد دوگانه با آنها نسبت به دیگر مردم کشور در آنها تقویت می‌شود. امیدواریم بزرگان نظام و دولت تدبیری بیندیشند چراکه با گفتاردرمانی و شعارهای خالی مشکلی حل نمی‌شود.
نگاه مستقل
عبدالحکیم سالارزهی فعال سیاسی و رسانه‌ای در استان سیستانوبلوچستان تصریح کرد:
سایه جمعه خونین زاهدان بر انتخابات مجلس
عبدالحکیم سالارزهی، فعال سیاسی و رسانه‌ای در استان سیستانوبلوچستان، در گفت‌وگو با هم‌میهن، با اشاره به حوادث و اتفاقاتی که در سال 1401 در این استان رخ داده، از تاثیر این حوادث و اتفاقات جمعه خونین زاهدان، بر مشارکت انتخاباتی مردم این استان سخن گفت که در ادامه می‌خوانید:
فضای سیاسی و انتخاباتی استان سیستانوبلوچستان در ماه‌های منتهی به برگزاری انتخابات مجلس چگونه است؟
با توجه به اینکه پرونده جمعه خونین زاهدان بسته نشده، هنوز شاهد اعتراضاتی از سوی مردم هستیم و بیشتر مردم به انتخابات فکر نمی‌کنند چراکه کسانی که در دوره گذشته، چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات ریاست‌جمهوری رای دادند، خواسته‌هایی داشتند که برآورده نشده است، پیش از آن نیز به اصلاح‌طلبان رای داده بودند که چندان تغییری در وضعیت مردم ایجاد نکردند و در نتیجه مردم تمایل چندانی برای حضور در صحنه انتخابات ندارند. شاید کسانی که به دولت وابسته هستند و کسانی که بخواهند فضای انتخاباتی را گرم کنند، از سوی برخی نهادها و ارگان‌های خاص و سیاسی مشارکت کنند اما از سوی مردم اصلاً استقبالی نیست.
استان سیستانوبلوچستان آمار مشارکت انتخاباتی بالایی داشته است. آیا در این دوره مشارکت همچون دوره‌های قبل خواهد بود یا با توجه به فضایی که بعد از اعتراضات سال ۱۴۰۱ به وجود آمده، شاهد کاهش مشارکت خواهیم بود؟
به اعتقاد من کاهش مشارکت قابل‌توجهی خواهیم داشت. مردم در دوره‌های گذشته به اصلاح‌طلبان رای دادند و به بهبود شرایط امیدوار بودند. دوره‌ای هم به اصولگراها رای دادند و وعده‌هایی که به مردم دادند نه‌تنها عملی نشد، بلکه مشکلات مردم هم بیشتر شد و در تنگناهای شدیدتری قرار گرفتند. اوضاع معیشتی و اقتصادی و سیاسی آنها نیز بیشتر شد و در نتیجه آنها کاملاً ناامید شدند. هرکسی هم که بخواهد در انتخابات شرکت کند، چه از رهبران دینی و چه از رهبران سیاسی، در نگاه مردم خوب نیست؛ یعنی تا این اندازه بین مردم و دولتمردان دوگانگی به وجود آمده است.
مردم استان به طایفه‌ها رای بالاتری می‌دهند یا احزاب سیاسی نقش محوری‌تری را در انتخابات مجلس ایفا می‌کنند؟
طایفه‌ها در سیستانوبلوچستان از قدیم قدرت و نفوذ زیادی در بین مردم دارند. مردم بلوچ طایفه‌ای و قبیله‌ای هستند و بیش از ۹۹ درصد روستاهای استان بلوچ هستند که به صورت طایفه‌ای اداره می‌شوند و زندگی می‌کنند. با وجود طایفه‌های متعددی که در استان وجود دارد، محوریت طایفه‌ها در حال حاضر مولوی عبدالحمید است، چراکه هم رهبر اقوام است و هم در بین مردم کار کرده و نفوذ بالایی دارد. او بسیاری از اختلافات عمیق طایفه‌ای و قبیله‌ای را متوقف کرده یا از بین برده است و باعث اتحاد و دوستی مردم شده و خواسته‌های آنها را به گوش دولتمردان رسانده است. وی هفته گذشته اعلام کرد که کسی در اعتراضات شرکت نکند و همه گوش کردند و مردم با او همراهی می‌کنند چراکه از نظر مردم فرد دلسوزی است و به او اعتماد دارند. البته ایشان هم با دولت میانه خوبی داشت و در انتخابات حضور داشته، اما بعد از جمعه خونین زاهدان فضا متفاوت شد. در این استان احزاب هیچ نقشی ندارند. شاید یک نقش ۵ یا 10 درصدی داشته باشند اما از آنجایی که غالب این منطقه قبیله‌ای و طایفه‌ای است، اگر به مردم، قبایل و سران طوایف ارج داده شود، مشکل حل خواهد شد. همه طوایف نیز در این استان با مسجد مکی مرتبط هستند.
از بین طوایف مشخص شده چه کسانی قصد شرکت در انتخابات را دارند؟
هیچ طایفه‌ای تا الان تمایلی برای مشارکت در انتخابات نشان نداده است.
وضعیت در بین احزاب اصولگرا نیز به همین صورت است؟
اصولگراها نیز هیچ نقشی ندارند و فقط بین گروهی از کارمندان و برخی وابستگان حکومتی جایگاه دارند که بیشتر هم در روستاها است و شاید به دلیل موقعیت خود بخواهند فضای انتخاباتی را گرم کنند اما به نظر نمی‌رسد که بتوانند حتی در حد یک درصد هم رای بیاورند.
نقش نماینده‌های استان را در مشارکت یا عدم مشارکت مردم چقدر تاثیرگذار می‌بینید؟ مشکلات در این استان عدیده و بغرنج‌تر نسبت به دیگر استان‌ها است. ناتوانی نماینده‌ها در برطرف کردن مشکلات، چقدر در مشارکت مردم تأثیرگذار است؟
از آنجایی که نمایندگان در دوره‌های گذشته وعده‌هایی دادند و به آنها عمل نکردند، جایگاه خود را از دست دادند، اگرچه نماینده شناخته‌شده‌ای هم داریم که در مجلس صحبت‌هایی می‌کند و محبوبیتی هم دارد اما چون عملاً نتوانسته کاری انجام دهد، مردم تمایل چندانی نشان نمی‌دهند. طایفه‌ها در استان بسیار زیاد هستند و همه طوایف در فضای سیاسی حضور دارند اما در این بین، نقش مولوی‌ها از همه بیشتر است و بقیه طوایف در بیشتر مواقع به مولوی عبدالحمید مراجعه می‌کنند. با توجه به اینکه مشکلات مردم در سیستانوبلوچستان و دیگر نقاط کشور زیاد بوده و اعتراضاتی که از سال گذشته شکل گرفت و همچنین در طی این سال‌ها به خواسته‌های مردم پاسخ داده نشد، مشارکت در انتخابات ممکن است خوب باشد، اما مردم ناامید هستند و رغبت چندانی برای شرکت در انتخابات ندارند. هرچند که به نظر می‌رسد از راه‌هایی برای گرم کردن فضای انتخاباتی استفاده شود، اما به نظر می‌رسد که نمایشی خواهد بود و چندان تاثیری نداشته باشد. تا زمانی که تغییرات اساسی و عملی در کشور به وجود نیاید و مشکلات حل نشود، اقتصاد مردم بهبود پیدا نکند و جواب اعتراض مردم با گفت‌وگو داده نشود، ناامیدی و فضای سرد مشارکتی وجود خواهد داشت چراکه اعتماد مردم کاملا از دست رفته است. مردم الان از همه اقشار ناراحت هستند و اعتراضاتی دارند و چاره برطرف شدن این مشکلات را شرکت در انتخابات نمی‌بینند. باید فضای آزاد مشارکت در انتخابات ایجاد شود و همه احزاب، اقوام و تفکرهای مختلف از جناح‌های سیاسی، امکان مشارکت در انتخابات را داشته باشند و شاید با این شرایط امیدی به ترمیم این فضا وجود داشته باشد. الان فضا به‌گونه‌ای است که به اعتماد مردم ضربه خورده و سیاسیون و جریان‌های سیاسی باید مواظب باشند تا محبوبیت خود را در بین مردم از دست ندهند و با جرات و جسارت برای مردم کار کنند و سخن بگویند چراکه آنها برای مردم روی کار آمده‌اند و اگر در این راه قدم برندارند، جایگاهی هم بین مردم نخواهند داشت که نمود آن را این روزها در شهرهای خود می‌بینیم.
نگاه اصولگرا
غلاممحمد طاهری دبیر حزب مؤتلفه استان سیستان و بلوچستان:
مردم استان مشکل خاصی ندارند
غلاممحمد طاهری، دبیر حزب مؤتلفه استان سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با هم‌میهن، درباره پیش‌بینی مشارکت مردم این استان در انتخابات مجلس با توجه به اعتراضات و نحوه فعالیت احزاب اصولگرا توضیحاتی داده است که در ادامه می‌خوانید:
فضای سیاسی و انتخاباتی استان سیستانوبلوچستان در ماه‌های منتهی به انتخابات مجلس چگونه است؟
استان سیستانوبلوچستان از مذاهب و قومیت‌های مختلف تشکیل شده و احزاب اصلاح‌طلب و اصولگرا نیز در آن حضور دارند و آنچه که باید همه ما به آن دقت کنیم، این است که انتخابات عامل وحدت باشد و زمینه‌ای برای اختلاف و تفرقه نباشد. مشارکت در این دوره از انتخابات وضعیت ویژه‌ای دارد و برای همه دلسوزان نظام اسلامی و ایران مهم است و نهادهای سیاسی و اجتماعی باید مطالبه مشروع و به‌حق مقام معظم رهبری را لبیک بگویند. در این استان همین دیدگاه مدنظر ماست و تلاش می‌کنیم که انتخابات خیلی قومی-مذهبی نشود. باید به دنبال شایسته‌سالاری و افراد لایق و توانمندی باشیم که بتوانند مجلسی را تشکیل دهند و اهداف و برنامه‌های نظام به‌ویژه شخص رهبری را برآورده کنند.
آیا با توجه به اینکه در این استان فضای غالب طایفه‌ای و قبیله‌ای است، فکر می‌کنید شرایط به‌گونه‌ای باشد که مردم به صورت سیاسی و نه قومی و مذهبی رای ندهند؟
این مسئله وجود دارد اما باید تلاش کنیم که فضا را از این وضعیت خارج کنیم. طوایف و اقوام در انتخابات مؤثر هستند اما باید از این وضعیت خارج شود و در مسیر درست قرار گیرد. براساس شناخت و بررسی‌هایی که داریم انشاءلله مردم در انتخابات شرکت خواهند کرد و تا این لحظه مشکلی در مشارکت پیدا نمی‌کنیم. استان ما همیشه یکی از استان‌هایی بوده که بیشترین مشارکت را داشته و امید است که این مسیر ادامه داشته باشد.
در مورد فعالیت کاندیداهای شیعه و سنی هم کمی توضیح دهید.
آنگونه که در خارج از استان برداشت می‌کنند، اختلاف آنچنانی بین شیعه و سنی وجود ندارد. آنها در کنار هم و با هم هستند. در مورد جریان‌های سیاسی هم به همین صورت است و برخی طرفدار اصولگراها و برخی طرفدار اصلاح‌طلبان هستند و تاکید ما بر این است که با اصلاح‌طلب‌ها هم نباید اختلاف ریشه‌ای داشته باشیم مگر اینکه خطوط نظام را رعایت نکنند که حساب آن جداست. در غیر این‌صورت بر سر منافع ملی و استانی اصلاح‌طلب و اصولگرا باید کنار هم باشند و با همدیگر کار کنند و تلاش کنند تا مشارکت مردم بالا برود.
بین کاندیداها رقابت مذهبی وجود دارد؟
قاعدتاً در مناطق سنی‌نشین مثل شهرستان‌های جنوب استان مانند چابهار، ایرانشهر، خاش و سراوان، شیعه کاندیدا نمی‌شود و ما هم مصلحت نمی‌دانیم. زاهدان و سیستان می‌ماند که باید تلاش کنیم تا انتخابات قومی و مذهبی نشود. اینجا شیعه و سنی سال‌ها کنار هم و با هم زندگی می‌کنند و به جای قومی و مذهبی کردن انتخابات، باید کاری کنیم که احزاب و گروه‌ها در کنار همدیگر فعال باشند تا اینکه شیعه و سنی یا اقوام را مجزا کنیم.
اتفاقاتی که از سال گذشته در استان سیستان و بلوچستان به وجود آمده، به‌ویژه جمعه زاهدان و اعتراضاتی که در پی آن در این مدت ادامه داشته، چه تاثیری بر مشارکت مردم دارد؟
این تظاهراتی که ادامه دارد، اقلیتی هستند و همه مردم این استان را شامل نمی‌شود. در مکان خاصی هم تجمع می‌کنند و آن هم روزبه‌روز کمرنگ‌تر می‌شود. حواس مردم جمع است و کم‌کم به حقیقت پی می‌برند. مردم نظام و انقلاب را دوست دارند و افرادی هم هستند که به دلایلی ناراضی هستند و خیلی‌ها نیز تحت تاثیر القائاتی که از بیرون می‌شود، هستند و به دلیل ناآگاهی ممکن است تحرکاتی را انجام دهند. اما در مجموع مردم استان مشکل خاصی ندارند.
درباره فعالیت احزاب اصولگرا در این استان توضیح دهید، آیا لیست واحدی ارائه می‌دهند یا لیست‌های جداگانه خواهند داشت؟
در استان سیستان و بلوچستان به‌ویژه در انتخابات مجلس، احزاب چندان تاثیرگذار نیستند اما در حال حاضر شورای وحدت نیروهای انقلاب اسلامی شورای ائتلاف و حزب مؤتلفه فعال هستند. اما در نهایت تلاش بر این است که همه اینها با هم باشند و افراد شایسته را انتخاب کنند. در اینجا اختلاف چندانی بین احزاب مختلف اصولگرا وجود ندارد.
آیا احزاب با طایفه‌ها ائتلاف می‌کنند؟
بله در احزاب کسانی هستند که با طوایف ارتباط می‌گیرند و با هم هستند.
نگاه اصلاح‌طلب / 2
شهریار حسین‌بر عضو حزب اعتماد ملی سیستانوبلوچستان:
مردم به شرایط آگاه هستند
شهریار حسین‌بر، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در استان سیستانوبلوچستان، در گفت‌وگو با هم‌میهن، توضیحاتی درباره فضای سیاسی و انتخاباتی این استان در ماه‌های منتهی به برگزاری انتخابات مجلس داد که در ادامه می‌خوانید:
فضای سیاسی و انتخاباتی استان سیستانوبلوچستان در ماه‌های منتهی به انتخابات مجلس چگونه است؟ از چهره‌های شاخص سیاسی چه کسانی در مرحله پیش‌ثبت‌نام، نام‌نویسی کرده‌اند؟
فضا خوب است اما فعالیت‌های انتخاباتی در استان شروع نشده است. نماینده‌های منتخب، چهره‌های شاخص سیاسی و افراد متعددی ثبت‌نام کرده‌اند اما هنوز اینکه چه کسانی دقیقاً ثبت‌نام کرده‌اند مشخص نیست. هرچند، آنگونه که مشخص است از چهره‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا کمتر ثبت‌نام کرده‌اند.
فضایی که اکنون در سیستان و بلوچستان در جریان است که بخشی از آن به دلیل اعتراضات سال ۱۴۰۱و بخشی به دلیل اعتراضات جمعه زاهدان بوده، چه تاثیری بر مشارکت مردم این استان در انتخابات دارد؟
میزان مشارکت از الان مشخص نمی‌شود تا روزی که نزدیک به انتخابات شود اما مشارکت معمولاً خوب است. مردم با رضایت کامل، در انتخابات شرکت می‌کنند و صد درصد مشارکت بالای ۹۰ درصدی را شاهد خواهیم بود.
یعنی فضای اعتراضی و مشکلات معیشتی که وجود دارد در این استان بر حضور در انتخابات تاثیرگذار نخواهد بود؟
نه آنقدر‌ها که مطرح می‌شود. با توجه به در نظر گرفتن شرایط موجود مردم مشارکت خواهند کرد. مردم به شرایط آگاه هستند و آنچه که در کوچه و بازار و از مردم می‌شنویم، فضا برای حضور در انتخابات عادی است.
در این استان مشارکت مردم در انتخابات همواره جایگاه بالایی داشته، دلیل این مشارکت بالا چه می‌تواند باشد؟
عده‌ای اهل تسنن هستند. طایفه‌های متعددی را داریم و با وجود این تنوع و تعدد، اما فضا را به هم نمی‌زنند و مردم خیال‌شان نسبت به شرایط راحت‌تر است و مشارکت می‌کنند. اقوام و طایفه‌ها در این استان برد انتخابات را مشخص می‌کنند و در روز انتخابات نفراتی که برد کافی را دارند، مشخص است و مردم به آنها رای می‌دهند.
در واقع گرایش سیاسی مردم این استان برای شرکت در انتخابات کاملاً طایفه‌ای است!
مردم سیستان و بلوچستان به اقوامی که برد دارند گرایش دارند. در مرکز استان نیز فضا به همین صورت است و رای دادن مردم بستگی به کاندیداها دارد.
