حضـور پـرابهام
بررسی فضای سیاسی استان‌ها در سال انتخابات مجلس این شماره:خراسان رضوی
بررسی فضای سیاسی استان‌ها در سال انتخابات مجلس این شماره:خراسان رضوی
منصوره محمدی
خبرنگار گروه سیاسی
خراسان رضوی، استانی با جغرافیای خاص سیاسی که در آن، عبور از برخی گروه‌ها و حتی چهره‌ها برای پیروزی در انتخابات سخت است. با توجه به فضای سیاسی سال‌های اخیر استان خراسان رضوی به نظر می‌رسد این استان پایگاه مقاومت برخی اصولگراها است. در انتخابات دور گذشته مجلس که با ردصلاحیت‌ها و از دور خارج شدن رقبای جدی آنها یعنی اصلاح‌طلب‌ها، فضای انتخابات تماماً در اختیار اصولگراها قرار گرفت، اما آنها نتوانستند نظر مردم برای شرکت در انتخابات را جلب کنند. درصد مشارکت مردم خراسان رضوی در انتخابات مجلس یازدهم در رکودی بی‌سابقه به 1/48 درصد رسید. حالا با ورود به سال انتخابات دوره دوازدهم مجلس، انتظارات حتی از گذشته نیز حداقلی‌تر است. مشکلات معیشتی و نارضایتی اقتصادی و اعتراضات سراسری که از شهریورماه گذشته چهره جدیدی به خود گرفت، همچون همه کشور، بر انتخابات پیش روی مجلس در خراسان نیز سایه انداخته است. هرچند که بررسی‌های روزنامه هم‌میهن حاکی از آن است که چهره‌های اصولگرا از انتخابات مجلس در خراسان پا پس نکشیده‌اند، اما در این استان نیز انشعاباتی در بین گروه‌ها رخ داده است. اصلاح‌طلب‌ها بر طبل بی‌عدالتی در تایید صلاحیت‌ها می‌کوبند و معتقدند با تنگ‌نظری در تایید صلاحیت‌ها، مشارکت احزاب و تشکل‌های سیاسی اصلاح‌طلب در انتخابات خراسان به حداقل ممکن خواهد رسید. اصولگراها، از فعال شدن شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و جبهه پیروان خط امام و رهبری خبر می‌دهند و از برنامه‌ریزی برای افزایش مشارکت مردم در انتخابات می‌گویند. هرچند آنها نیز معتقدند در جریان اصولگرایی نیز انشعاباتی در حال رخ دادن است و برخی چهره‌های اصولگرا چهره معتدل‌تری به خود گرفته‌اند و خواهان فضای سیاسی بازتری در سایه نظارت هستند تا مردم بار دیگر به پای صندوق‌های رای بازگردند. برخی نیز با نگاهی آرمانگرایانه می‌گویند اگر وضعیت معیشت مردم در چند ماه باقی‌مانده تا انتخابات بهبود یابد، مشارکت در انتخابات نیز بهبود خواهد یافت.حالا که چهره‌های سیاسی در انتظار تاییدصلاحیت‌ها از سوی شورای نگهبان‌اند؛ برخی معتقدند یک‌دست‌تر شدن فضا در سال‌های اخیر برای حضور اصولگراها موجب افزایش اختلافات درون‌حزبی شده است و باید محافظه‌کارانه‌تر برخورد کرد. البته طی ماه‌های گذشته برخی چهره‌های تندرو به دلیل حضور گسترده در فضای مجازی و رسانه‌ها به‌ویژه پس از ناآرامی‌های شهریور 1401 و نگاه انتقادی او موجب شده این گمانه را نیز ایجاد کند که زنان در انتخابات مجلس پیش رو نقش پررنگ‌تری دارند. البته از جانب جریان اصلاح‌طلب کمتر چنین پیش‌بینی‌ای نسبت به اصولگرایان وجود دارد. به‌هرحال گمانه‌زنی فعالان سیاسی برای پیش‌بینی میزان مشارکت مردم خراسان در انتخابات محافظه‌کارانه است؛ فعالان سیاسی این استان که صحبت‌هایشان حاکی از آغاز فعالیت انتخاباتی احزاب و گروه‌ها است، می‌گویند زود است میزان حضور مردم در انتخابات را از الان پیش‌بینی کنیم. در خراسان همچنین به نظر می‌رسد که مشارکت گروهی بر مشارکت تک‌نفری در انتخابات، به‌ویژه در مشهد برتری دارد و ائتلافی از حضور چهره‌های سیاسی شکل خواهد گرفت اما در شهرستان‌ها کاندیدا شدن اقوام و حضور تک‌نفره مردمی محتمل‌تر است.
نگاه اصلاح طلب
حسین انصاری‌راد نماینده مردم نیشابور در مجلس اول و ششم:
حلقه مشهد جایگاهی در بین مردم ندارد
حسین انصاری‌راد، نماینده مردم نیشابور در مجلس اول و ششم است که در جریان ردصلاحیت‌های انتخابات سال ۹۸ مجلس، در نامه‌ای به رهبری، دربارهٔ احتمال ردصلاحیت نامزدهای اصلاح‌طلب درخواست کرد تا اجازه ندهد این همه نقض قانون و اخلاق به حساب اسلام و جمهوری اسلامی و روحانیت گذاشته شود. با انصاری‌راد درباره شرایط فعالیت جریان‌های سیاسی در استان خراسان گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌آید:
در روزهایی که پیش‌بینی مشارکت مردم در انتخابات مجلس به سختی ممکن است و مردم نارضایتی‌های عدیده‌ای از نمایندگان و تصمیم‌گیری‌های آنها در مجلس دارند، در خراسان رضوی که همواره جریان‌های خاص و متفاوتی در آن فعالیت داشتند و به‌ویژه مشهد را یکی از پایگاه‌های جناح اصولگرایان می‌دانند، ارزیابی شما از مشارکت در انتخابات مجلس چیست؟
اگر بخواهند انتخابات را به همان شکل گذشته برگزار کنند، استان‌های خراسان‌جنوبی، رضوی و شمالی از بقیه کشور جدا نیستند. همه‌جا مثل هم است و الان همه کشور یکپارچه است و شرایط خیلی در استان‌های مختلف با هم تفاوتی نمی‌کند. ولی اگر انتخابات به همان شکل گذشته و ردصلاحیت‌های گسترده انجام شود، قطعاً انتخابات پرشوری نخواهیم داشت. مگر اینکه آن نوع نظارت را کنار بگذارند و احزاب مختلفی که در کشور وجود دارند، چه احزاب راست و چه چپ و چه شخصیت‌های سیاسی راست و چپ، اساتید و کارشناسان به انتخابات اعتماد کنند و در آن حضور پیدا کنند. معتقدم در صورتی که چنین اتفاقی بیفتد، احتمالاً مشارکت در انتخابات می‌تواند تا حدی قابل توجه باشد.
فکر می‌کنید اگر نظارت استصوابی هم کنار گذاشته شود و ردصلاحیت نیز به آن صورتی که در دور قبل رخ داده، تکرار نشود، با وجود شرایط معیشتی و اقتصادی نامناسب و اعتراضاتی که در شهریور سال قبل شکل گرفت و شیوه پاسخگویی دولت و حاکمیت به اعتراض مردم، باز هم مردم تمایل دارند در انتخابات شرکت کنند؟
دولت باید سیاست‌های خود را تغییر دهد و مردم هم به تغییر سیاست‌ها اعتماد کنند. اگر با همین شکل برخوردهایی که در تحولات اخیر می‌بینیم، مانند برخورد و پلمب و این قبیل اقدامات را دولت و حکومت پیش بگیرند، باز هم انتخابات دچار مشکل خواهد بود.
درباره فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی در خراسان رضوی در انتخابات آتی مجلس توضیح دهید.
دقیقاً خبر ندارم، اما مطمئناً از مرکز تبعیت می‌کنند. احزاب اصلاح‌طلب در خراسان وابسته به تصمیمات در تهران هستند و مستقلاً تصمیم نمی‌گیرند و اگر در تهران مشارکت احزاب رخ دهد، در خراسان نیز این اتفاق می‌افتد. اما شرکت کل مردم وابسته به درجه اعتمادی است که به سیستم پیدا کنند. مسئله نظارت یک وجه این ماجرا است. باید مردم اعتماد پیدا کنند که واقعاً تغییری در سیاست‌ها انجام می‌شود؛ چه در سیاست خارجی و چه در سیاست داخلی. اما اگر وضعیتی که الان جاری است، بخواهد ادامه پیدا کند، مشارکت در انتخابات را دچار چالش جدی خواهد کرد.
در مورد اصولگراها چطور؟ با توجه به اینکه اصولگراها به‌ویژه در استان خراسان از قدرت بیشتری برخوردار بودند و با یک‌دست شدن دولت و مجلس در آخرین انتخابات، انتظار آنها پیروزی قطعی مجدد در انتخابات است. آیا به فکر تغییر در سیاست‌ها برای جلب‌نظر مردم و مشارکت بیشتر در انتخابات هستند یا از این کم‌مشارکتی سود می‌برند؟
اصولگراها هم الان دو قسمت هستند. ظاهرا، یک بخش به حرف‌های آقای باهنر که در روزهای اخیر در مورد مشارکت مردم در انتخابات مطرح کردند، باور دارند و به اینجا رسیده‌اند که باید تغییری در سیاست‌ها انجام بگیرد. هرچند حدود تغییری که احزاب راست می‌گویند با تغییری که ملت آن را طلب می‌کنند مقداری متفاوت است. آن تغییری که جریان راست می‌گوید، تاکتیک‌هایی است که وضعیت فعلی را جبران کنند (اما بعید است کارساز باشد). این تاکتیک‌ها چهل سال است که تجربه شده و ملت از این تاکتیک‌ها منقطع شده و جداست. الان تفکر غالب بر ضد سیاست‌های کهنه است. بنابراین نیاز است که اصولگراها هم بتوانند اعتماد ملت را جلب کنند. این جلب اعتماد باید هم در سیاست خارجی و هم در سیاست داخلی نمایان شود. باید سیاست خارجی تغییر کند و این جهش یک‌طرفه‌ای که به سمت روسیه و چین پیدا کردیم را تغییر دهیم و موازنه را برقرار کنیم و در داخل کشور نیز آزادی احساس شود و قانون اجرا شود. گروه دوم هم که خواهان ادامه وضع موجودند.
گروهی از جریان اصولگرا که با عنوان حلقه مشهد هم شناخته می‌شوند، در انتخابات مجلس در خراسان رضوی چقدر جایگاه خواهند داشت؟ با توجه به موضع‌گیری‌های امام جمعه مشهد، نفوذ قدرت سیاسی که در استان خراسان دارد و پایگاه رئیس‌جمهور در خراسان، حضور حامیان آنها نیز تاثیری در میزان مشارکت افرادی که پای ثابت انتخابات بوده و هستند نخواهد داشت؟
حلقه مشهد جایگاهی در بین مردم ندارد و هیچ کاری از آنها ساخته نیست، مگر اینکه مرکز قدرت تصمیمات جدیدی در سیاست‌ها بگیرد. تقریباً نظیر آن چیزی که بنیانگذار جمهوری اسلامی در جنگ انجام داد. در مسئله جنگ امام خمینی گفت که تا چند روز قبل فکر می‌کردم که باید به دفاع ادامه دهیم، اما امروز مصلحت کشور را در این می‌دانم که قطعنامه را برای رضای خدا بپذیریم. باید یک گردش قهرمانانه‌ای در سیاست انجام بگیرد و تا اینها انجام نگیرد، نمی‌توان امیدی داشت.
نگاه اصولگرا
حمیدرضا ترقی نماینده سابق مشهد:
نبود همه سلایق مانع مشارکت نیست
حمیدرضا ترقی، نماینده مشهد در مجلس پنجم و از اعضای شورای مرکزی حزب مؤتلفه است. او بارها گفت‌وگوهایی درباره راهکار افزایش مشارکت مردم در انتخابات داشته و حل مشکلات معیشتی را مهمترین راه عنوان کرده است. حالا او در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن درباره مشارکت مردم خراسان رضوی در انتخابات سخن گفته که در ادامه می‌آید:
در سال انتخابات مجلس قرار داریم و کم‌کم تشکل‌های سیاسی و احزاب خود را آماده ورود به انتخابات می‌کنند. در خراسان رضوی وضعیت احزاب و تشکل‌ها چگونه است؟
هم شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و هم جبهه پیروان خط امام و رهبری هر دو برای شرکت در انتخابات مجلس در خراسان رضوی فعال شده‌اند و در حال برنامه‌ریزی برای افزایش مشارکت مردم و ارزیابی عملکرد نمایندگان فعلی هستند. افرادی که در حال فعالیت یا مطرح شدن برای انتخابات پیش روی مجلس هستند نیز در حال شناسایی هستند. پیشنهادهای تشکل‌ها درباره افراد واجد شرایط شرکت در رقابت انتخاباتی نیز مطرح می‌شود تا مورد بررسی‌های بعدی، چه در جلسات ائتلاف نیروهای انقلاب و چه در جلسات جبهه پیروان خط امام و رهبری قرار گیرند.
کدام گروه از احزاب اصولگرا و اصلاح‌طلب در خراسان رضوی بیشترین فعالیت انتخاباتی را دارند؟ آیا مانند دوره قبلی که اصولگراها پرچمدار انتخابات مجلس در خراسان شدند، امسال نیز شرایط به همان صورت پیش خواهد رفت؟
این یک کار جمعی است. کار فردی نیست و ضلع احزاب نیروهای انقلاب، احزابی هستند که تقریبا ۳۰ حزب را شامل می‌شوند و همه با هم فعال هستند. اصلاح‌طلب‌ها هم جلساتی دارند و بیشتر فعالیت خود را در این دوره بر روی نامزدهای زن متمرکز کرده‌اند و آنها نیز فعال و در حال برنامه‌ریزی هستند.
نارضایتی‌های عمیقی در بین مردم به دلیل مسائل معیشتی و اقتصادی و به‌ویژه پس از اعتراضات شهریور ۱۴۰۱ وجود دارد و احتمال حضور حداقل مردم در انتخابات همچون سال ۹۸ و انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ حداقل تخمین زده می‌شود. با توجه به فضای سیاسی حاکم در خراسان و به‌ویژه مشهد، آیا درست است که مشارکت مردم خراسان در انتخابات آتی نیز کم خواهد بود؟
مشارکت در انتخابات مجلس با ریاست‌جمهوری متفاوت است چراکه قومیتی و تعصبات محلی در آن حاکم است و مشارکت بیشتر از ریاست‌جمهوری است. از آنجایی که هم رقابت زیاد است و هم تعصبات محلی و قومی نیز دخیل است، تقریبا می‌توان گفت در شهرستان‌ها مشارکت بالا است. پیش‌بینی می‌شود حداقل ۵۰ درصد و بالاتر در انتخابات شرکت کنند. اما در مرکز استان هنوز مشارکت شبیه تهران و مراکز استان‌های بزرگ است. براساس تجربه‌ای که از روش مردم در انتخابات داریم، تصمیم‌گیری مردم برای شرکت در انتخابات همیشه به دقیقه ۹۰ موکول می‌شود و در ماه‌های آخر بیشتر مشخص می‌شود که میزان مشارکت چقدر است. امیدوارم طی این چند ماه که تا انتخابات مجلس فرصت داریم، دولت بتواند بخشی از مشکلات اقتصادی مردم را حل کند چراکه هم منشأ مشارکت بیشتر مردم می‌شود و هم با انتخاباتی کردن فضای سیاسی کشور، می‌شود رغبت و انگیزه مردم را افزایش داد.
در واقع شما اعتقاد دارید مسائل معیشتی و انتظاری که از نماینده‌ها طی ادوار مختلف داشته‌اند و برآورده نشده، بر حضور مردم چندان تاثیرگذار نخواهد بود؟!
قطعاً که تاثیر دارد، اما با توجه به اینکه مردم می‌دانند انتخاب آنها در تعیین سرنوشت کشور موثر است، در انتخابات مجلس شرکت خواهند کرد. اگر افزایش کارآمدی در منتخبین و مجلس قوی‌تر و توانمندتر را می‌خواهند، لازمه‌اش این است که از طریق رای دادن به افراد واجد شرایط، این مسئله را بهبود ببخشند. طبیعتاً مردم می‌دانند اگر از این حق خود استفاده نکنند، دیگران از این حق استفاده خواهند کرد و نمایندگانی به مجلس خواهند رفت که تصمیم‌گیری‌های آنها در زندگی‌شان تاثیرگذار است.
یکی از دلایل اجتناب مردم برای شرکت در انتخابات ردصلاحیت‌های گسترده‌ای است که اتفاق می‌افتد و معتقدند که کاندیدای موردنظر آنها اصلا در انتخابات حضور ندارد. آیا در این دوره هم ردصلاحیت‌های گذشته تکرار خواهد شد یا با توجه به فضای کنونی کشور، اعتراضات معیشتی و اجتماعی، شرایط متفاوت خواهد بود؟
مثل این است که به یک مغازه لباس‌فروشی مراجعه کنید و یک شماره لباس را بگویید، درحالی‌که آن لباس‌فروشی یکسری شماره‌های خاص را برای ارائه دادن دارد. وقتی که ضابطه‌ای برای انتخاب نماینده در قانون به وسیله نمایندگانی که خود مردم انتخاب کردند، تعیین می‌شود و براساس آن ضابطه نماینده انتخاب می‌شود، دیگر اینکه صلاحیت اینها یا شرایط آنها با قانون تطبیق نمی‌کند، نباید موجب‌عدم مشارکت در انتخابات شود و بگوییم چون شماره لباس ما اینجا نیست، اصلاً دیگر لباس نپوشیم. شورای نگهبان سلیقه‌ای و شخصی عمل نمی‌کند، براساس قانون مجلس، افراد را مورد بررسی قرار می‌دهند و برخی افراد صلاحیت لازم را برای این کار ندارند. به نظر می‌رسد در جامعه دارد جا می‌افتد که اگر نامزد مورد نظر مردم شرایط لازم را برای کاندیدا شدن ندارد، نباید موجب محدود شدن خودشان از حق انتخاب شوند.
البته بسیاری از مردم معتقدند که تاییدصلاحیت‌ها گزینشی انجام می‌شود و به همین دلیل در انتخابات شرکت نمی‌کنند.
شورای نگهبان در هیچ جایی حق اینکه ملاک را موافقت یا مخالفت با اشخاص قرار دهد، ندارد. در قانون هم چنین چیزی را نداریم. اینهایی که چنین تصوری را مطرح می‌کنند، بیشتر بهانه دارند که در انتخابات شرکت نکنند. مبنای شورای نگهبان قانون مجلس است و در همان چارچوب عمل می‌کند.
در خراسان رضوی حضور اقوام در انتخابات چگونه است؟ آیا این انتظار که در شهرستان‌های استان برخلاف مشهد حضور مردم قابل‌توجه‌تر خواهد بود درست است؟
جمعیتی که از شهرستان‌ها به مشهد مهاجرت کردند، متعدد و متنوع است. از طرفی نزدیک به ۴۸ شهر در استان خراسان رضوی داریم، درحالی‌که حوزه‌های انتخابیه ۱۲ حوزه است و این مسئله رقابت و مشارکت در انتخابات را تحریک می‌کند. به طور طبیعی انتخاب ۱۸ نماینده برای ۴۸ شهر، به تلاش بیشتری در شهرها برای پیروزی کاندیداها نیاز است. برای مثال در سبزوار، چغتای، نقاب، حکم‌آباد و.... سعی می‌کنند یک نماینده از بخش و منطقه آنها در مجلس حضور داشته باشد و در شهرهای دیگر نیز این مسئله را داریم. برای مثال در سرخس و فریمان و رضویه یک نماینده داریم و اینها موجب رقابت بیشتر مردم می‌شود.
آیا همچون انتخابات قبلی احزاب مختلف اصولگرا به اجماع و لیست واحد خواهند رسید؟
به‌طور طبیعی در مشهد شورای ائتلاف نیروهای انقلاب که مرکب از احزاب سیاسی نیروهای انقلاب است، با هم متحد هستند و منسجم با هم تصمیم می‌گیرند.
دیدگاه / 1
انتخابِ مشروط در خراسان
هادی شوشتری
نماینده اسبق مشهد در مجلس
در استان خراسان رضوی، شرایط متفاوتی برای شرکت در انتخابات مجلس حاکم است. به‌جز مشهد و شهرهای نیشابور و سبزوار که هر کدام چند نماینده در مجلس دارند، باقی شهرها تنها یک نماینده دارند و به علت رقابت‌های قومی و قبیله‌ای و خواسته‌ها و مطالبات محلی، نرخ مشارکت در انتخابات در این شهرها متفاوت از مرکز استان است و این یک قاعده کلی در کشور است.
در زمینه حضور احزاب و تشکل‌های سیاسی در انتخابات خراسان رضوی، ب گفتمان اصولگرایی آمادگی لازم را برای شرکت در انتخابات دارند، اما در حوزه گفتمان اصلاح‌طلبی، هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌اند و نمایندگان این احزاب منتظر هستند تا شواهد و قرائنی را برای حضور در انتخابات دریافت کنند هرچند که در بین اصلاح‌طلب‌ها نیز بعضی‌ها معتقد به حضور فعال در عرصه انتخابات مجلس دوازدهم هستند.
خراسان رضوی نیز تابعی از شرایط کلان در کشور است، اما در مجموع این گذاره که مردم با توجه به مشکلات اقتصادی و معیشتی تمایلی برای شرکت در انتخابات ندارند، تا حدودی درست است و از این شرایط مقداری گلایه‌مند هستند. اما خود انتخابات می‌تواند ابزاری برای تغییر وضعیت مشکلات اقتصادی و فرمولی برای حل صورت مسئله باشد. یعنی باید کنشگران سیاسی، اجتماعی، احزاب و جمعیت‌های سیاسی به انتخابات به‌عنوان کلید و ابزاری برای حل مسئله نگاه کنند، نه اینکه چون مشکلات اقتصادی داریم بنابراین از صندوق‌های رای قهر کنیم چراکه شرکت در انتخابات می‌تواند ابزار حل مسائل و موضوعات مختلف در حوزه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی باشد.
اگر از نحله‌های مختلف سیاسی و فکری گزینه‌هایی وجود داشته باشد که بتوانند سلایق سیاسی و فکری مردم را نمایندگی کنند، طبیعتاً هم دامنه انتخاب مردم و قدرت انتخاب آنها بالا می‌رود و هم نرخ مشارکت سیاسی افزایش پیدا می‌کند. بنابراین با توجه به تبیین مؤلفه‌های چهارگانه مشارکت، رقابت، امنیت و سلامت انتخابات توسط مقام معظم رهبری، اگر یکی از این راهبردهای عملی چهارگانه بخواهد تحقق پیدا کند، لازمه‌اش مشارکت و لازمه رقابت وجود گزینه‌های مختلف فکری و سیاسی در چارچوب گفتمان قانون اساسی کشور است. شعارزدگی بیش از حد کاندیدها یکی از آفت‌های مربوط به انتخابات است. اگر میزان مشارکت افزایش پیدا کند و رقابت وجود داشته باشد، طبیعتاً افراد مختلف با نگاه‌های مختلف گفتمان و برنامه‌های خود را به شهروندان عرضه می‌کنند و به‌عنوان گزینشگران نهایی پس از استماع، گزینه‌های مختلف فکری، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خواهند بود که گزینه اصلح خود را انتخاب خواهند کرد. در هر صورت نباید نگران بود چراکه مردم در صورتی که گزینه‌های مختلف فکری، سیاسی، اجتماعی به شهروندان عرضه شود، در نهایت انتخاب درستی را خواهند داشت.
در شرایط عمومی کشور، باید کنشگران سیاسی و کسانی که خودشان توانمند می‌بینند ورود پیدا کنند و وارد گفت‌وگوهای اجتماعی شوند. نظرات مختلف بیان شود. با حضور موافقین، مخالفین و حتی ممتنع‌ها در یک گفت‌وگوی فراگیر عقلانی و خردگرایانه، امکان افزایش میزان مشارکت را بالا برد و شهروندان را متقاعد کرد در انتخابات شرکت کنند و گزینه‌های مختلف را نیز متقاعد کنند که به‌عنوان کاندیدا وارد عرصه انتخاب شوند. در این صورت شاید نهادهای اجرایی و نظارتی هم به این فرایند کمک کنند تا مشارکت بالایی را در انتخابات داشته باشیم.
دیدگاه / 2
هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم
ناصر طلوع
فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خراسان رضوی
صحبت کردن درباره مشارکت مردم خراسان و حضور تشکل‌ها در انتخابات پیش روی مجلس در استان به چند دلیل شاید اندکی زود باشد. هرچند که با توجه به پیش رو بودن انتخابات مجلس در پایان سال، طرح موضوع در این زمینه انجام شده، اما گروه‌های سیاسی به‌ویژه اصلاح‌طلبان در مشهد هنوز در رایزنی‌های خود به تصمیم قطعی نرسیده‌اند. هنوز نقطه‌نظرات خیلی‌ها با همدیگر فاصله دارد و جلسات زیادی نیاز خواهد بود تا به یک جمع‌بندی کلی برسند.
از سوی دیگر اختلاف‌نظرها در زمینه شرکت در انتخابات یا عدم شرکت در انتخابات، همانند اغلب شهرها و استان‌های دیگر زیاد است و هنوز برای پیش‌بینی حضور مردم در انتخابات خیلی زود است، چراکه حداقل 6 ماه تا تاریخ برگزاری انتخابات فاصله داریم و ممکن است پیش‌بینی‌ها خیلی دقیق نباشد؛ در عالم سیاست معروف است که یک سیب را بالا می‌اندازی و هزاران چرخ می‌خورد تا به پایین برسد.
البته باید به این موضوع توجه داشت که ورود مردم به انتخابات موضوع متغیری است و یک اتفاق ساده اجتماعی می‌تواند جمع‌بندی مردم را برای حضور در این عرصه به‌راحتی عوض کند. این مسئله درباره تشکل‌ها نیز مصداق دارد، چراکه تشکل‌ها نیز گروهی از مردم هستند و رفتاری که تشکل‌ها انجام می‌دهند نیز توسط مردم اما با صدای خاموش انجام می‌شود. البته اینگونه نیست که مردم عکس‌العمل خاموش تشکل‌ها و احزاب باشند. در خیلی از موارد ممکن است مردم از تشکل‌ها جلوتر باشند، اما تفاوت در این است که مردم موضع‌گیری خود را خاموش انجام می‌دهند، اما با کنشگرهای سیاسی همسو هستند، هرچند که جریان‌های اجتماعی جبهه‌های مختلف دارند.
البته یکسری از احزاب و تشکل‌ها تحت هر شرایط مروج برگزاری انتخابات هستند، اما اینکه این موضوع چقدر با اقبال مردم روبه‌رو شود، معلوم نیست و این ربطی به جریان چپ و راست و مستقل ندارد. در حال حاضر اختلاف‌نظرها خیلی زیاد است و تشکل‌هایی که انتظار داریم تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت کنند هم با سوالات زیادی به‌ویژه با توجه به عملکرد دولت سیزدهم و مجلس یازدهم روبه‌رو هستند و در درون خود آنها نیز دسته‌بندی‌های زیادی شکل گرفته است. اما باز هم تاکید می‌کنم که خیلی زود است درباره حضور در انتخابات آن هم در استانی مانند خراسان رضوی که هم مردم و هم جریان‌های سیاسی همواره نیاز به مشوقی برای حضور دارند، اظهارنظر کنیم.
موضوع تایید و ردصلاحیت‌ها نیز مسئله دیگری است که برخی فکر می‌کنند با این موضوع احتمالا حضور مردم در انتخابات افزایش یابد، اما در رابطه با این موضوع که اگر مانند دوره قبل شاهد ردصلاحیت‌های گسترده نباشیم، شاید بتواند در مشارکت مردم در انتخابات تاثیرگذار باشد، نظر شخصی من این است که اگر در این دوره در تایید صلاحیت‌ها انعطاف نشان داده شود هم اقدامی دیرهنگام است و فکر نمی‌کنم تاثیرگذار باشد. چراکه الان مسائل مهمتری ذهن مردم را مشغول کرده است. بیان اینکه مردم خودشان در تصمیم‌گیری‌ها تاثیرگذار باشند، نشان داد که اینگونه نیست و خیلی نمی‌توانند تاثیرگذار باشند. بنابراین اکنون مسائل کلی‌تری ذهن همه را مشغول کرده است. مسائل کلی در واقع موضوعاتی است که معیشت متأثر از آن است و ضعف‌هایی که در ساختار دولت به مفهوم عام وجود دارد را شامل می‌شود.
