تکرار صیانت با دو فوریت

روز گذشته، صحن مجلس درباره فوریت لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» تصمیم‌گیری کرد و نماینده‌ها به بررسی این لایحه با قید دوفوریت رای دادند. در بخشی از روند بررسی، سید فرید موسوی، از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس، در مخالفت با قید دوفوریت بررسی این لایحه گفت: «در شرایطی که کشور ما پس از جنگ 12روزه و تهدیداتی که اتفاق افتاد، پیش از هر زمانی نیازمند انسجام ملی، همدلی اجتماعی، اعتماد عمومی و فضای گفت‌وگو است، ارائه چنین لایحه‌ای با قید فوریت از سوی آقای پزشکیان، هم جای تعجب است و هم با مصالح کشور سازگار نیست.

این لایحه اگر مصوب شود، خطر گسست میان مردم و حاکمیت را بیشتر به‌دنبال دارد.» او ادامه داد: «محتوای این لایحه محل بحث است. آیا واقعاً فوریت امروز کشور بستن دهان منتقد و محدودسازی رسانه است؟ آیا با مشکلات معیشتی، بحران اعتماد و ضرورت شفاف‌سازی در همه سطوح، اولویت فوری ما مقابله با آن چیزی است که محتوای خبری غیرواقع نامیده می‌شود؟ ما نمی‌گوییم دولت حق قانونگذاری ندارد، اما اینجا مجلس است. خانه ملت است و ما باید از حقوق ملت دفاع کنیم. اصل 24 قانون اساسی گفته است مطبوعات و رسانه‌ها در بیان مطلب آزادند، مگر آنکه مخل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد.

چه نهادی باید تشخیص دهد که خبری واقعی یا غیرواقعی است؟ چه تضمینی وجود دارد که این لایحه، به ابزاری برای سرکوب صدای مستقل، محدودسازی رسانه‌های منتقد یا برخوردهای سلیقه‌ای، با خبرنگاران و کاربران فضای مجازی تبدیل نشود.» این نماینده مجلس همچنین گفت: «فراموش نکردیم، دوران کرونا خبرنگاران هشدار دادند که کرونا وجود دارد، دستگاه رسمی تکذیب کرد. فراموش نکردیم، صندوق ذخیره فرهنگیان و فسادی که آنجا شکل گرفته بود، رسمی تکذیب شد، بعداً چه اتفاقی افتاد.

فراموش نکردیم که حقوق‌های نجومی با بیانیه‌ها و تکذیبیه‌های رسمی روبه‌رو شد اما بعداً دیدیم چه اتفاقی افتاد. فراموش نکردیم که در وزارت جهاد که رسانه‌ها، افراد و دستگاه‌های مدنی هشدار دادند که فسادی در حال رخ دادن است، دولت تکذیب کرد اما دیدیم که وزیر آن وزارت‌خانه محکوم شد.» موسوی ادامه داد: «همین چند هفته پیش، مردم ایران با همه انتقادات و گلایه‌ها دوباره کنار نظام ایستادند. از کشور دفاع کردند، در جنگ رسانه‌ای، فرهنگی و امنیتی با دشمن، همه مردم حضور داشتند. آقای دولت، آقای پزشکیان، قوه قضائیه، پاسخ آن همراهی نباید لایحه‌ای باشد که به جای شنیدن صدای مردم، آنها را تهدید کند.

بررسی دوفوریتی این لایحه، یعنی بستن در گفت‌وگو؛ یعنی بی‌توجهی به حساسیت‌های جامعه نخبگانی و رسانه‌ای، دانشگاهی.» او در پایان نطق خود گفت: «دور زدن تصویب این قانون، یعنی دور زدن بحث‌های کارشناسی، حقوقی و اجتماعی که چنین لایحه‌ای نیازمند آن است اما دوفوریتی یعنی سریع انجام دهید، بدون اینکه ابعاد آن شکافته شود، بدون اینکه جامعه نخبگانی کشور فرصت اظهارنظر داشته باشد.

این لایحه، با ابعاد و تاثیرات اجتماعی که دارد، باید با درایت و مسئولیت بررسی شود. از ابعاد مختلف حقوقی هم جای مسئله دارد. مفهومی مانند محتوای خبری غیرواقع تعریف نشده است، مرجع تشخیص آن نامعلوم است. حدود و سازوکار اعتراض به تصمیمات اجرایی به درستی مشخص نشده، این در علم حقوق معادل با صدور مجوز قانونی برای اعمال سلیقه است.» 

زمان ترمیم است، نه تشدید شکاف‌ها

19 نماینده مجلس هم با ارسال نامه‌ای به رئیس‌جمهور، اعتراض خود را درباره این لایحه مطرح کردند. در بخشی از این نامه که به امضای افرادی مانند سیدفرید موسوی، غلامرضا تاجگردون، مصطفی پوردهقان، مهرداد لاهوتی و رضا سپه‌وند رسیده، آمده است: «تعجب‌برانگیز است که دولتی با سابقه شعارهای ضدانحصار، مردمی‌سازی، شفافیت، عدالت‌خواهی و رویکرد به گفت‌وگوی ملی، چنین لایحه‌ای را تدوین و به مجلس ارسال کرده باشد؛ آن‌هم درست پس از آن‌که مردم با تمام وجود، فارغ از اختلافات و انتقادات، در کنار حاکمیت ایستادند و از کشورشان در برابر دشمن دفاع کردند.»

در پایان نامه آمده: «ما این لایحه را نه یک اقدام اداری، بلکه خطایی راهبردی و هزینه‌زا برای حاکمیت می‌دانیم؛ اقدامی که در صورت پیگیری، مشروعیت رسانه‌ای نظام را زیر سوال برده و بی‌اعتمادی به دولت و حاکمیت را تشدید خواهد کرد. اکنون زمان شنیدن است، زمان ترمیم است، نه تشدید شکاف‌ها.» 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید