سیستم و دولت تسخیر شده است

احمد توکلی، رئیس هیئت مدیره سازمان دیده‌بان شفافیت و عدالت در هشتمین همایش سراسری اعضای این سازمان گفت: «فساد در ادبیات اقتصاد سیاسی ابتدا فردی و اتفاقی است و فرد با ترس و لرز انجام می‌دهد و همه از عواقب آن می‌ترسند. در مرحله بعد فساد سیستمی و شبکه‌ای و بعد قانونی و سرانجام فساد در مرحله تسخیر دولت یا نخبگان قرار می‌گیرد. تحلیل ما این بود که وقتی دستگاه‌های مسئول مبارزه با فساد، خودشان به درجاتی آلوده می‌شوند، فساد سیستمی است.» او ادامه داد: «در وضعیت فساد سیستمی باید مردم از بیرون وارد شوند و اصلاح کنند. بعد از این مرحله سازمان‌ها جدا جدا دچار فساد سیستمی می‌شوند و با یکدیگر پیوند می‌خورند و شبکه‌ای از سازمان‌های فاسد ایجاد می‌شود. مرحله بعد فساد تشکیلاتی است که در آن نه‌تنها خود سیستم آلوده است، بلکه با سیستم‌های دیگر پیوند می‌خورد. در واقع فساد قانونی این است و اول بار در ایران این استدلال را از آقا گرفتم که مفسدان با به‌کارگیری شبکه در نهادهای حساس و نفوذ در مجاری تصمیم‌گیری کشور فرایندهای فسادزا را قانونی می‌کنند. کار با تخصیص منابع و مناصب انجام می‌شود.» او اضافه کرد: «از آن بدتر تسخیر نخبگان یا تسخیر دولت است، یعنی دولتی‌ها مسخر می‌شوند. مسخر کردن هم راه‌های مختلف دارد و این مرحله تقریباً مرحله آخر است و ما اکنون وارد آن شده‌ایم. در این مرحله افراد زیادی مماشات می‌کنند به‌خاطر اینکه تحت تاثیر سلطه مفسدان هستند. در این مرحله دیگر سیستم از خود دفاع نمی‌کند. بعد به جایی می‌رسد که خوبان کارهای بد می‌کنند. در این صورت کار با حوزه‌های رسمی دیگر جواب نمی‌دهد.» توکلی در بخش دیگری گفت: «وقتی می‌گوییم سیستم و دولت تسخیر شده، به معنای این است که اگر سروصدا راه بیندازیم، دعوا کنیم و هرجا برویم شبکه اجازه نمی‌دهد. راه‌حل در اینجا مبارزه گوشه‌ای است یعنی یک پرونده را شروع می‌کنیم و تا انتها پیگیری می‌کنیم بعد سراغ مرحله دیگر می‌رویم اگر این کار را نکنیم آنها ما را می‌زنند.»