فراتر از پول یامفت

آقای پزشکیان با همان لحن منحصربه‌فرد خودش، بالاخره حقیقتی که همه انتظارش را داشتند گفت: «تا دل‌تان بخواهد مؤسسات و بنیادهایی داریم که هیچ برون‌دادی ندارند ولی پول به این‌ها می‌دهیم. خب! چرا باید به این‌ها پول بدهیم؟ کارمان شده فقط به یک مشت بنیاد و سازمان‌های الکی که به هیچ دردی نمی‌خورند پول بدهیم. گفتم آقایان این بساط باید جمع شود.»

برخی افراد که تجربه قطع بودجه‌های این‌چنینی را دارند توصیه کردند که دولت دست به این بودجه‌ها نزند چون ذینفعان آن، علیه آن قیام خواهند کرد. ولی به نظر ما اتفاقاً دولت باید مطابق یک قاعده منطقی این بودجه‌ها را قطع کند. به‌ویژه آقای پزشکیان حتماً این بخش از خطبه مشهور امام علی پس از خلافت را به یاد دارند که گفت، اموال را حتی اگر به نکاح زنان کرده باشند بر می‌گردانم.

ما چنین انتظاری حد امام علی از ایشان نداریم و این را هم می‌دانیم که اگر هم در لایحه بودجه آنها را حذف کنند، این مجلس تندروها آنها را به لایحه بودجه بر می‌گرداند ولی انتظار داریم که حداقل در لایحه پیشنهادی دولت، این بودجه‌های بی‌ربط به مردم را قطع کند.

اولین پرسش برای همه این است که چرا دولت تا این حد بزرگ است و نیروهای کم و بی‌کیفیت در آن زیاد هستند؟ ریشه همه اینها پول‌های نفت بود که دولت‌ها داشتند و پیاپی دفتر و دستک و وظیفه جدیدی تعریف می‌کردند و بعد دوست و رفیق و فامیل و همشهری و هم‌حزبی خود را می‌آوردند و استخدام می‌کردند.

کمترین خسارت آنها گرفتن پول حقوق بود. عوارض منفی آنها فراتر از این پول یامفت بود. آنها کم‌سواد و بی‌تجربه بودند و مانع کار دیگران هم می‌شدند. سپس به یک اداره و نهاد تبدیل می‌شدند که امکان حذف هم نداشته باشند و ردیف بودجه مستقل می‌گرفتند. تا اینکه خدا خواست و پول نفت چنان کم شد که دیگر نتوانست چاله چوله‌های ساختگی را پر کند و بودجه دولت به روغن‌سوزی افتاد و ابتدا فشار را بر مالیات و افزایش نقدینگی آورد و حالا به فکر حذف آنهاست. درحالی‌که آنها جاپاهای خود را در ساختار سیاسی دارند و تا سر حد مرگ مقاومت می‌کنند.

چه کار باید کرد؟ چند پیشنهاد برای آقای پزشکیان داریم. اول از همه خیلی صریح و روشن بودجه را عملیاتی و عملکردی کنید. در این روش بودجه‌ریزی به جای تمرکز بر اقلام هزینه‌ها و حقوق، بر روی نتایج و دستاوردهای برنامه‌ها تأکید دارد. مثلاً ده‌ها و صدها هزار میلیارد تومان است که به دستگاه‌های دینی یا رسانه‌ای پرداخت می‌شود تا اهداف مشخص و قابل سنجشی را محقق کنند در این صورت باید بودجه بر اساس عملکردهای آنان پرداخت شود.

آنگاه باید پاسخ دهند که چرا دین‌داری در جامعه ما در حال افول است یا چرا اثرگذاری و مخاطبان رسانه رسمی به نسبت عکس بودجه دریافتی به قهقرا می‌روند؟

یک راه حل جدی این است که نیروهای اضافی را بفرستید خانه و ادارات آنها را منحل کنید ولی حداقل حقوق را تا زمانی که بیکار هستند دریافت کنند. حداقل در مصرف جا و آب و برق و گاز ده‌‌ها عامل دیگه صرفه‌جویی خواهد شد و مهم‌تر از همه کارآیی دولت هم بیشتر می‌شود.

در هر صورت بودجه‌های عمرانی این دستگاه‌های بی‌خاصیت را به‌طور کامل قطع کنید. در واقع در این نوع بودجه‌ریزی، بودجه عمرانی بلاموضوع می‌شود و جای آن را بودجه عملکردی و تحقق اهداف و ماموریت‌ها خواهد گرفت‌.

آقای پزشکیان! انتظار نداریم مثل امام علی عمل کنید ولی می‌توانید این بودجه‌های یامفت را صرف کاهش استقراض از بانک مرکزی کنید. استقراض از بانک مرکزی اصطلاح غلطی است. زیرا قرض‌الپس‌نده است و نوعی دست کردن در جیب فقرا و مردم عادی است.

حداقل این بودجه را ببرید در نهضت مدرسه‌سازی که با توجه به گزارش امروز هم‌میهن بعید است تا ده سال دیگر هم بتوان آن را به سرانجام رساند.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید