درباره استانی شدن
مدیریت سیاسی هر کشوری بهشدت تابع تقسیمات اداری آن است. یکی از مسائلی که از گذشته مطرح بوده و در دولتهای اصولگرای احمدینژاد و دولت کنونی پررنگتر شده است، مسئله تقسیمات کشوری و افزایش استانهای کشور است.
بدون تردید نمیتوان کشور را بدون تقسیمات اداری تصور کرد ولی این به آن معنا نیست که هر چه تقسیمات کوچکتر باشد بهتر است. اینکه کشور 31 استان دارد میتوان آن را به 40 استان هم رساند ولی تبعات این اقدام از جهت بار مالی، نیروی انسانی و بهبود فرآیند توسعه منطقهای و... باید روشن شود.
ما نمیتوانیم بر حسب ترجیحات فرقهای و سیاسی بهویژه علایق نمایندگان به بالا بردن سطح اداری مناطق کوچک کشور اقدام کنیم. اینکه یک روز استان جنوبی کرمان را وعده دهیم، روز دیگر استان شرقی تهران و غربی تهران، فارس شمالی و جنوبی و شمالی و... جز اینکه مشکلات کشور را افزایش میدهد نتیجه دیگری ندارد.
ما در مقام این نیستیم که بگوییم تقسیم یک استان به دو یا سه استان دیگر کار صحیحی است یا خیر، ولی این را میدانیم که این کار باید براساس گزارش کارشناسی و رسمی باشد که نهادهای معتبر تهیه کرده و منتشر کرده باشند.
در غیر این صورت افزایش استانهای کشور با هدفهای سیاسی و یارگیری و رای جمع کردن خواهد بود؛ موضوعی که قطعاً به سود مردم منطقه نیست. تبعیت از نظرات افراد ذینفع و نمایندگان برای استانی شدن، اقدامی مشابه به تیول دادن مناطق درگذشته است.
باید افزایش هزینههای اداری و سیاسی و مدیریتی را با کارآییهای حاصله مقایسه کرد، بهویژه باید از مناطقی که تبدیل به استان شدهاند گزارشهای دقیقی ارائه کرد. به عبارت دیگر باید بدانیم که آیا با تبدیل آنها به چند استان، فاصله میان مناطق از نظر شاخصهای توسعه انسانی و پیشرفت کم شده است یا بیشتر؟
مشکلات واقعی مدیریت مناطق گوناگون ایران، استان بودن یا نبودن نیست، مشکلات ریشه در مرکز دارد که با استان شدن حل نخواهد شد شاید تشدید هم بشود.
برای نمونه تصور کنید که استاندار خراسان بزرگ تواناتر در پیشبرد امور همه مناطق آن بود یا مثلاً استاندار خراسان شمالی؟ که بعید است قدرت کافی برای پیشبرد برنامههایش را داشته باشد.
در هر حال به نظر میرسد رویکرد سیاسی این دولت در افزایش استانها بر رویکرد مدیریتی و توسعهای غلبه دارد. در غیر این صورت میتوانستند گزارش توجیهی استان شدن را هم برای کرمان جنوبی و هم شرق تهران یا هر جای دیگر در اختیار رسانهها و صاحبنظران قرار دهند. اکنون هم دیر نشده است، منتظر انتشار گزارشهای رسمی هستیم.