غیبت طولانی همبازی کودکان

مهدی اعتمادسعید از ۱۹خرداد و همسرش، نرگس سرداری از ۲۵مرداد در بازداشت موقت به‌سر می‌برند

جمعه ۲۷مرداد، دهمین جمعه‌ای بود که بی«جمعه‌بازی» گذشت؛ دهمین جمعه‌ای که مهدی اعتمادسعید، بازیگر و نمایش‌پرداز، آن را در زندان اوین و در بازداشت موقت گذراند و خانواده، همکاران و دوستانش در بی‌خبری. تازه‌ترین خبر برای آنها بازداشت نرگس سرداری، همسر مهدی اعتمادسعید پس از ۶۸روز بی‌خبری از وضعیت همسرش است و اندوه محرومیت افرای ۲سال‌ و ۱۱ماهه، فرزند نرگس و مهدی از آغوش پدر و مادر. آخرین «جمعه‌بازی» برگزارشده توسط اعتمادسعید، تسهیلگر دوره‌های ارتقای مهارت‌های فردی ازطریق بازی، با سابقه برگزاری نزدیک به سه‌هزار ساعت دوره آموزشی در شرکت‌های مختلف ایرانی، به ۱۰هفته پیش، ۱۹خرداد برمی‌گردد. «جمعه‌بازی»‌ای که برخلاف تمام سال‌های گذشته با اتفاقی غیرمنتظره همراه شد؛ اعتمادسعید طبق روال سال‌های قبل با جمعی متشکل از کودکان، نوجوانان و بزرگسالان در فضای چمن پارک لاله تهران مشغول بازی بود که مامورانی در محل بازی حاضر و خواستار پراکنده‌شدن جمعیت شدند. او در راستای همکاری با نیروهای امنیتی و به‌خاطر حضور کودکان، تک‌به‌تک از حاضرین خواست تا محل را ترک کنند و درحالی‌که تصور می‌شد مشکل حل شده باشد، به‌همراه خانواده‌اش به‌سمت ماشین شخصی خود حرکت کرد اما در یکی از کوچه‌های اطراف پارک بدون آنکه بتواند حکم قضایی را مشاهده کند، در برابر چشم همسر و فرزندش بازداشت شد. بازداشت موقتی که وارد یازدهمین هفته خود شده و با محرومیت از حق داشتن وکیل و بازداشت همسرش، نرگس سرداری همراه است. نرگس سرداری از فارغ‌التحصیلان دانشکده مهندسی‌صنایع دانشگاه صنعتی‌شریف و دانش‌آموخته روانشناسی در مقطع کارشناسی‌ارشد است. او صبح روز چهارشنبه ۲۵مرداد در دومین مراجعه نیروهای امنیتی به منزل‌شان پس از بازداشت مهدی اعتمادسعید، به‌همراه دخترش افرا بازداشت شد. افرا عصر همان‌روز به خانواده سرداری برگردانده شد اما از محل نگهداری و علت دستگیری نرگس، اطلاعی در دست نیست.

پرتآب کجاست و جمعه‌بازی چیست؟

مؤسسه پرتآب در سال ۱۳۹۴ تحت‌عنوان «بازیگاه هنر و تجربه» با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط مهدی اعتمادسعید بنیان‌گذاری شد. ایده شکل‌گیری «پرتآب» از دل تجربه «جمعه‌بازی» در ذهن اعتمادسعید نقش بست و او در این مؤسسه با استفاده از متدهای بازی‌وارسازی (Gamification)، طراحی تجربه (Experience Design)، یادگیری فعالانه (Active Learning) و انتقال دانش در حوزه‌های منابع انسانی، مدیریت سازمانی و روانشناسی، به بهبود کیفیت زندگی کاری افراد پرداخت و نزدیک به سه‌هزار ساعت دوره آموزشی برگزار کرد. ازجمله فعالیت‌های «پرتآب» در طول این سال‌ها در کنار اجرای دوره‌های آموزشی با موضوع متدهای ارتباط مؤثر، طراحی رویدادهای روز اول کاری به‌قصد آشنایی نیروهای جدید با سازمان، رویدادهای پایان سال و رویدادهای آشنایی با ارزش‌های سازمانی بود. به‌گونه‌ای‌که نزدیک ۶۰شرکت خصوصی و دولتی داخلی از مشتریانش بودند. شرکت‌هایی ازجمله دیوار، کافه‌بازار، جاباما، اسنپ، دی‌جی‌کالا، علی‌بابا، رایتل، مبین‌نت‌، دیجی‌اکسپرس و... آنطور که در صفحه اینستاگرام «پرتآب» تاکید شده است، تمام فعالیت‌های این مؤسسه در قالب قراردادهای کاری شفاف و قانونی صورت می‌گرفت و فعالیت‌های آن هیچ ابعاد و انگیزه دیگری جز آنچه ذکر شد، نداشت. شروع «جمعه‌بازی» به‌عنوان بستر شکل‌گیری «پرتآب» هم به سال ۱۳۹۲ برمی‌گردد. زمانی که اعتمادسعید و چند بازیگر دیگر برای اجرای یک تئاتر، به تمرین جاگلینگ، حرکت‌دادن ابزاری مانند توپ و... با یک الگوی واضح توسط اندام‌های مختلف بدن، در پارک پرداختند. این بازی چنان برای رهگذران جذاب بود که با گروه اجرایی آن همراه شدند. به‌مرور بازی‌های متنوع‌تری به بازی اولیه افزوده شد و رسم بازی بعد از پایان اجرای تئاتر، در روزهای جمعه، با نام «جمعه‌بازی» توسط مهدی اعتمادسعید ادامه پیدا کرد. بعدها «جمعه‌بازی» همزمان با تهران، در شهرهای دیگر ازجمله ایرانشهر، فولادشهر و ساری نیز برگزار شد و گروه‌های مختلفی ازجمله گروه‌های ورزشی، موسیقی، نمایشی، فعالین کودک، فعالین حوزه بازی و سرگرمی، تولیدکنندگان بازی، ناشرین کتاب، مدارس، مهدکودک‌ها، خیریه‌ها، سرای محله‌ها و... نیز در «جمعه‌بازی‌»های پارک لاله حضور پیدا کردند. تمام این فعالیت‌ها، خیریه، عام‌المنفعه، مستقل و بدون وابستگی به هیچ نهاد و جریانی و صرفاً با پیگیری‌های مهدی اعتمادسعید و کمک‌های داوطلبانه افراد مختلف انجام می‌شد.

اولویت؛ حال خوب آدم‌ها

مهدی اعتمادسعید، فارغ‌التحصیل کارشناسی ریاضی محض از دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی‌ارشد تئاتر از دانشگاه هنر تهران است. او که در فاصله تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد، در دبیرستان علامه حلی تهران به تدریس ریاضیات می‌پرداخت، با فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه هنر تهران به بازیگر و نمایش‌پردازی تمام‌وقت تبدیل شد. نرگس سرداری، همسر مهدی اعتمادسعید در گفت‌وگویی با «هم‌میهن» که پیش‌از بازداشت‌اش انجام شده بود، صحبت‌های خود را اینطور آغاز کرد و ادامه داد: «استارت «جمعه‌بازی» از اتفاقی زده شد که حین تمرین جاگلینگ توسط مهدی و بازیگران همراهش در پارک لاله تهران رخ داد. او به‌مرور متوجه جذابیت این بازی‌ها برای رهگذران و تمایل آنها به مشارکت فعالانه در کنار تماشا شد. این روند به‌مرور سنتی ادامه‌دار به‌نام «جمعه‌بازی» را شکل داد و باتوجه به علاقه مهدی به کارهای عام‌المنفعه، او را به انجام این کار در مناطق کم‌برخوردار یا به‌عنوان فعالیتی در حوزه حمایت‌های روانی و اجتماعی پس از حوادث غیرمترقبه و بلایا سوق داد چراکه مهدی معتقد بود اگر دیگران می‌توانند برای کودکان مناطق کم‌برخوردار یا کودکان مناطق آسیب‌دیده و خانواده‌های‌شان، به‌عنوان مثال به جمع‌آوری کمک‌های مادی بپردازند، آنچه او می‌تواند انجام دهد از مسیر بازی می‌گذرد.» بازی و بازی‌وارسازی هر پدیده‌، تاثیر آن بر یادگیری فعالانه و حال خوشی که برای شرکت‌کنندگان به‌دنبال می‌آورد، آرام‌آرام مهدی اعتمادسعید را به‌سمت تاسیس مؤسسه «پرتآب» سوق داد و او را به این نتیجه رساند که می‌تواند با طراحی دوره‌هایی به آموزش مهارت‌هایی چون ارتباطات مؤثر، تیم‌سازی، رهبری اثرگذار، حال خوب کاری و توسعه فرهنگ سازمانی بپردازد. نرگس سرداری با اشاره به این نکته ادامه داد: «اینطور شد که «پرتآب» تاسیس و اقدام به برگزاری دوره‌های متعدد از چند تا چندین ساعت و خلق سطح جدیدی از تجربه کاری برای سازمان‌ها کرد و به شغل مهدی تبدیل شد. «پرتآپ» برای آدم‌ها موقعیت‌هایی را ایجاد می‌کرد که بتوانند آموخته‌های‌شان را تجربه کنند. ضمن اینکه دانش روز مدیریت و منابع انسانی را با سناریوپردازی، بازی‌های جدی و گیمیفیکیشن ترکیب می‌کرد.» مهدی اعتمادسعید در کنار تاسیس موسسه «پرتآب» و راه‌اندازی «جمعه‌بازی»، بازیگر و دراماتورژ تئاتر هم هست و اگرچه تعداد نمایش‌هایی که در آنها حضور داشته چندان زیاد نبوده است، اما اغلب به آثاری تحسین‌شده تبدیل شده‌اند. ازجمله کارهایی که او در آنها به‌عنوان بازیگر حضور داشته است، می‌توان به «یرما»، به کارگردانی علی رفیعی، همچنین از «مده‌آ»، «وقتی ما مردگان برمی‌خیزیم» و «مکبث»، به کارگردانی شهاب آگاهی نام برد. اعتمادسعید در مقابل دوربین نیز برای شهرام مکری در فیلم «هجوم» بازی کرده و همینطور برای محمدمهدی باقری در فیلم کوتاه «پوست خرس» به ایفای‌نقش پرداخته است.

ادامه بازداشت با چه قصدی؟

تا پیش‌از بازداشت نرگس سرداری، برای روزها و روزها، تازه‌ترین خبر از مهدی اعتمادسعید، ادامه بازداشت موقتی بود که در طول آن از حق قانونی برخورداری از حضور وکیل محروم است و این حداقلی‌ترین خواسته خانواده‌اش است که وکیلی بتواند وکالت او را برعهده بگیرد. نرگس سرداری که اکنون خود نیز در بازداشت به‌سر می‌برد، ضمن اشاره به این درخواست از عدم اطلاع خانواده اعتمادسعید از علت طولانی‌مدت‌شدن بازداشت‌اش گفت و افزود: «متاسفم که مجموع این شرایط، این نگرانی را در ذهن ما تقویت می‌کند که مبادا برداشت‌هایی به‌دور از واقعیت از فعالیت‌های مهدی در حال شکل‌گیری است.» این نکته‌ای است که در صفحه اینستاگرامی موسسه «پرتآب» نیز به آن اشاره شده و آمده است که به‌شدت نگران بروز مشکلاتی جبران‌ناپذیر برای این خانواده و تشکیل پرونده‌هایی خلاف‌واقعیت برای آنها هستند. خانواده، دوستان و همکاران مهدی اعتمادسعید و نرگس سرداری این روزها نگران، چشم‌انتظار و امیدوارند مهدی و نرگس بسیار پیش‌از تولد سه‌سالگی دخترشان افرا -در تاریخ ۱۳شهریور- به خانه برگشته باشند.