نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

بریکس چه خواهد کرد؟

سه پلتفرم برتر همکاری بریکس عبارتند از: سیاست و امنیت، مالی و اقتصاد و فرهنگ. بنابراین، این تصور که یک ارز ذخیره جدید با پشتوانه طلای بریکس در اجلاس آفریقای جنوبی اعلام خواهد شد، نادرست است. آنچه در حال انجام است، یک سیستم پرداخت مشترک جدید است. اعضای بریکس در مراحل مقدماتی بحث درباره ارز ذخیره جدید هستند که می‌تواند طلا یا کالا باشد. ارز R5 در ابتدای اولویت‌ها است. همه ارزهای فعلی بریکس با حرف آر شروع می‌شوند: رنمینبی (یوآن)، روبل، رئال، روپیه و راند. ارز R5 به اعضای فعلی اجازه می‌دهد تا تجارت متقابل را با دور زدن دلار آمریکا و کاهش ذخایر دلار آمریکا افزایش دهند. این تنها اولین قدم از بسیاری از اقدامات عملی در مسیر طولانی و پرپیچ‌وخم دلارزدایی است. نقش گسترش‌یافته برای بانک توسعه جدید بریکس هنوز در حال بحث است. به‌عنوان مثال، این بانک ممکن است وام‌هایی به طلای بریکس اعطا کند و آن را به یک واحد حساب جهانی در تجارت و تراکنش‌های مالی تبدیل کند. سپس صادرکنندگان بریکس باید به جای دلار آمریکا، کالاهای خود را در برابر طلای بریکس بفروشند. اما عملی کردن این ایده خیلی طول می‌کشد. در داخل بریکس، انبوهی از پرونده‌های جدی حل‌نشده بین چین و هند وجود دارد. در سوی دیگر ماجرا آفریقای جنوبی قرار دارد که قرار است اجلاس بریکس را تا دو هفته دیگر برگزار کند. آفریقای جنوبی تصمیم گرفت از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه استقبال نکند و به جای آن، حضور سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه را انتخاب کرد. سازش به این معناست که روسیه به‌صورت فیزیکی توسط لاوروف نمایندگی خواهد شد درحالی‌که پوتین از طریق ویدئوکنفرانس در کل فرآیند - و تصمیمات بعدی - شرکت خواهد کرد. این تصمیم آفریقای‌جنوبی به خودی خود سوالات جدی در مورد اینکه آیا بریکس مبتنی بر اولویت‌های ژئوپولیتیکی فقط یک توهم است یا نه، ایجاد می‌کند. اگرچه از نظر ژئواکونومیک، این گروه وارد یک بازی کاملاً متفاوت شده است که خصیصه‌اش اتصالات متعدد بریکس با ابتکار کمربندراه چین است. تجارت چین با کشورهای عضو ابتکار کمربندراه، در نیمه اول سال 2023 در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 8/9درصد افزایش یافته است. این افزایش به‌شدت در تضاد با 7/4درصد کاهش کلی تجارت بین چین و غرب است. در همین حال، تجارت چین با روسیه، در کنار صادرات به آفریقای جنوبی و سنگاپور، به‌طور تصاعدی به میزان 78درصد افزایش یافت. همه موارد فوق نشان‌دهنده یک تغییر شدید در حرکت تجاری چین به سمت جنوب جهانی است. در جبهه روسیه، همه نگاه‌ها به کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب به طول 7200کیلومتر معطوف است که جایگزینی واقعی برای کانال سوئز است. این کریدور، هزینه‌های حمل‌ونقل را حدود 50 درصد کاهش داده و در مقایسه با مسیر سوئز تا 20 روز در وقت صرفه‌جویی می‌کند. همانطور که ویتالی ساولیف، وزیر حمل و نقل روسیه در کنفرانس اخیر سن‌پترزبورگ خاطرنشان کرد، تجارت کریدور شمال-جنوب، از طریق کشتی، راه‌آهن و جاده‌هایی که روسیه، ایران، آذربایجان، هند و آسیای مرکزی را به هم متصل می‌کند، طی هفت سال آینده باید سه برابر شود. روسیه تا سال 2030 بیش از 3 میلیارد دلار در این کریدور سرمایه‌گذاری خواهد کرد. افزایش تجارت بین روسیه، ایران و هند از طریق این کریدور به راه‌آهن ترانس-افغان متصل خواهد شد. ترانس-افغان به‌عنوان دنباله‌ای از اتفاق بسیار مهمی است که هفته گذشته رخ داد. پاکستان، ازبکستان و افغانستان پروتکل مشترکی را برای اتصال شبکه‌های ازبکستان و پاکستان از طریق مزارشریف و لوگار در افغانستان امضا کردند. ازبک‌ها تخمین می‌زنند که این خط آهن به طول 760کیلومتر، زمان سفر را تا 5 روز و هزینه‌ها را حداقل 40درصد کاهش می‌دهد. این پروژه می‌تواند تا سال 2027 به پایان برسد. خط آهن 573 کیلومتری ترانس-افغان نقشه راه خود را دارد: این خط آهن باید تقاطع آسیای مرکزی و جنوبی را به بنادر در دریای عرب متصل کند. همه موارد فوق تجارت چین را در چندین جهت گسترش می‌دهد که نگاه‌ها را به یک همزیستی جذاب در حال پیشرفت بین جنوب چین و غرب آسیا می‌رساند که نماد آن منطقه خلیج‌ بزرگ [فارس] است؛ درحالی‌که محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان، پروژه مدرن‌سازی چشم‌انداز 2030 بسیار جاه‌طلبانه خود را انجام می‌دهد؛ منطقه خلیج‌فارس بزرگ توسط سعودی‌ها به‌عنوان «آینده آسیا» مورد توجه قرار گرفته است.