واکنش فعالان سیاسی و رسانه‌ای به احکام روزنامه‌نگاران
سرانجام بعد از گذشت بیش از یک سال حبس موقت و نزدیک به سه ماه از آخرین جلسه دادگاه «الهه محمدی» و «نیلوفر حامدی» احکام این دو خبرنگار روزنامه «هم‌میهن» و «شرق»
سرانجام بعد از گذشت بیش از یک سال حبس موقت و نزدیک به سه ماه از آخرین جلسه دادگاه «الهه محمدی» و «نیلوفر حامدی» احکام این دو خبرنگار روزنامه «هم‌میهن» و «شرق» صادر شد. احکامی که با واکنش برخی از فعالان سیاسی و اجتماعی روبه‌رو شده است. محمدتقی فاضل‌میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در واکنش به این حکم گفت: «در این روزگار که منطقه در بحران است، اسرائیل مردم مظلوم غزه را بی‌رحمانه می‌کشد و در ایران به همدلی بیشتری نیاز است، صدور احکام سنگین برای دو خبرنگار زن (نیلوفر و الهه) جای تأمل دارد. امیدواریم دادگاه تجدیدنظر این حکم سنگین را نقض کند.» محسن برهانی، حقوقدان هم در این باره در حساب ایکس نوشت: «نزدیک به ۴۰۰ روز بازداشت موقت و صدور حکمی قابل‌پیش‌بینی برای الهه محمدی و نیلوفر حامدی. برای رفع شبهه، آقای چمن‌سرا رئیس دادگاه‌های تجدیدنظر تهران لطف بفرمایند و پرونده را به شعبه ۳۶ تجدیدنظر ارجاع ندهند.»
یک فیلم نگران‌‌کننده
احمد زیدآبادی، فعال سیاسی و رسانه‌ای هم به ویدئوی منتشرشده از فعالیت‌های این دو خبرنگار در خبرگزاری میزان اشاره کرد و در کانال تلگرامی خود نوشت: «معنای این فیلم این است که در کشور ما هیچ مشکلی در هیچ زمینه‌ای وجود ندارد و اگر روزنامه‌نگاری به قصد تغییر رفتارها و سیاست‌های حاکم در هر زمینه‌ای بکوشد و ارتباطی بگیرد و یا برای کمک به افشای ابعاد یک اتفاق ناخوشایند، اقدام به پرس‌وجو و تحقیق از افراد مختلف کند، تلاشش جز همکاری با آمریکا به منظور سرنگونی نظام تفسیر دیگری ندارد.» زیدآبادی تاکید کرد: «فیلم جرمی از دو خبرنگار را اثبات نمی‌کند، اما از نوع نگاه دستگاه‌های رسمی نسبت به پدیده آزادی مطبوعات پرده برمی‌دارد. مگر کار روزنامه‌نگاران در دیگر کشورها چیست؟ تهیه‌کنندگان این نوع فیلم‌ها چطور تا این اندازه با آزادی فعالیت رسانه و حرفه روزنامه‌نگاری در دنیای امروز ناآشنا و بیگانه‌اند؟ آیا انتظارشان این است که عموم رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران کاملاً در خدمت حکومت و سیاست‌های آن باشند؟»
تحلیل حقوقی حکم روزنامه‌نگاران
کامبیز نوروزی، حقوقدان هم در گفت‌وگو با «دیدارنیوز» رای دادگاه دو خبرنگار را مایه شگفتی خواند و از بعد حقوقی احکام را تحلیل کرد: «این دو روزنامه‌نگار هرکاری کرده باشند نمی‌توانند متهم به همکاری با دولت متخاصم آمریکا شده باشند، چون اصولاً ایران از لحاظ حقوقی دارای رابطه مخاصمه با دولت آمریکا نیست. دولت متخاصم دولتی است که طرف جنگ است و دولت متخاصم را مقامات ارشد امنیتی و امور وزارت خارجه تعیین می‌کنند. ایران درحال حاضر اگرچه اختلافات سیاسی و حقوقی بسیار زیادی با دولت آمریکا دارد ولی با دولت آمریکا مخاصمه ندارد.» این حقوقدان به سایر عناوین اتهامی این حکم هم اشاره کرد: «در اجتماع و تبانی حداقل دو نفر باید حضور داشته باشند. همچنین این دو روزنامه‌نگار برای کار معینی با همدیگر باید دیگران هماهنگی، برنامه‌ریزی و طراحی بکنند تا این کار را مشترکاً انجام دهند. همچنین آن کار باید برای اقدام ضدامنیت کشور بوده باشد و از نظر عنصر روانی هم آگاه باشند به اینکه فعالیت آنها ضدامنیت کشور است، مگر در دادنامه چه چیزهایی پیدا کرده‌اند که این دو روزنامه‌نگار با یکدیگر یا با افرادی دیگر اجتماع و تبانی کرده‌اند که علیه امنیت کشور اقدام کنند؟» نوروزی ادامه داد: «خبر منتشرشده هیچ اطلاعاتی به ما نمی‌دهد و این امر تردیدبرانگیز است. همچنین دادگاه این دو روزنامه‌نگار نیز به شکل غیرعلنی برگزار شد. نمی‌توانند توقع داشته باشند که با این اطلاعات محدود که از این خبر مهم منتشر شده اقناع حقوقی و وجدانی برای کارشناسان حقوقی و افکار عمومی ایجاد شود.»
اتهام همکاری با دولت متخاصم معنای حقوقی ندارد
یوسف مولایی، استاد بازنشسته رشته حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «امتداد» اتهام همکاری با دولت متخاصم آمریکا را تشریح کرد: «دولت‌هایی که روابط دوستانه‌ای ندارند متخاصم محسوب نمی‌شوند. به هر حال مناسبات این دولت‌ها در سطوح مختلف، همچنان برقرار است. اگر تهران و واشنگتن در تخاصم قرار داشتند، تحت هیچ شرایطی در مورد هیچ موضوعی نباید مذاکره می‌کردند. درحالی‌که در موضوعات مختلف شاهد مذاکرات ایران و آمریکا از کانال‌های آشکار و محرمانه هستیم.» او تاکید کرد: «اگر آمریکا، متخاصم شناخته می‌شد، هموطنانی که در این کشور ساکن هستند در صورت بازگشت به ایران باید دچار مشکلات جدی می‌شده یا از ورود آنها به کشور جلوگیری می‌شد. در هیچ سند بین‌المللی نیامده که تهران و واشنگتن در جنگ به سر می‌برند.» این حقوقدان ادامه داد: «اگر دولت آمریکا متخاصم است، چگونه هیئت بلندپایه ایرانی در سفر به این کشور، ویزا می‌گیرد؟ یا اینکه در مورد مسائل مختلف مذاکره صورت می‌گیرد؟» او در ادامه با اشاره به احکام صادرشده برای دو خبرنگار گفت: «متاسفانه شاهد بودیم که خبرنگاران، نیلوفر حامدی و الهه محمدی با استناد به عنوان اتهامی ارتباط با دولت متخاصم آمریکا با احکام سنگین هفت و شش سال حبس محکوم شده‌اند. با تاسف می‌بینیم که دستگاه قضائی، خیلی با نظرات کارشناسی کاری نداشته و معمولا با منابع امنیتی مشورت می‌کند.»
