واکنش هیستریک اسرائیل در برابر دبیرکل سازمان ملل

مقام‌های اسرائیلی پس از عملیات طوفان‌الاقصی چنان کنترل اعصاب خود را از دست داده‌اند که در مقابل هرگونه انتقاد از رفتارشان واکنش‌های هیستریک نشان می‌دهند.
چنین واکنشی به‌خصوص در برابر آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل از هر جهت شایان توجه است.
گوترش گفته است؛ عملیات 7 اکتبر شبه‌نظامیان حماس در خلأ اتفاق نیفتاده است. الی کوهن، وزیر خارجۀ اسرائیل سخن گوترش را به‌معنای توجیه عملیات 7 اکتبر دانسته و با لحنی بدون نزاکت، او را هدف حملات لفظی خود قرار داده است. گلعاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل حتی گامی فراتر از کوهن برداشته و خواستار استعفای فوری دبیرکل سازمان ملل از مقامش شده است. وزارت خارجۀ اسرائیل در عین حال تهدید کرده است که از صدور ویزا به مقام‌های سازمان ملل برای ورود به اسرائیل خودداری خواهد کرد.
گوترش در توضیح سخنان خود تأکید کرده است که هیچ اقدامی کشتن و زخمی کردن و ربودن غیرنظامیان را توجیه نمی‌کند و این کارها نیز به نوبۀ خود، فجایع جاری در نوار غزه را توجیه نخواهد کرد.
این سخنان هنوز خشم سران اسرائیل را فرو ننشانده است.
اسرائیل «مشروعیت» بین‌المللی خود را به قطعنامۀ 181 مجمع عمومی سازمان ملل مستند می‌کند. مجمع عمومی سازمان ملل در 29 نوامبر سال 1947 با 33 رأی موافق، 13 رأی مخالف، 10 رأی ممتنع و یک غایب، به تقسیم فلسطین تاریخی به دو کشور مجزا رأی داد. سران جنبش صهیونیسم این قطعنامه را پذیرفتند و بلافاصله، موجودیت اسرائیل را اعلام کردند. کشورهای عرب با رد مصوبۀ مجمع، درصدد مقابله با اسرائیل برآمدند، اما دخالت آنها نتیجۀ عکس داد و زمینه‌ساز ِسلطۀ اسرائیل بر نیمی از سهم در نظر گرفته‌شده برای کشور فلسطینی و آواره شدن جمعیت بزرگی از فلسطینیان شد.
از این رو، سازمان ملل نه‌فقط در شکل‌گیری بحران خاورمیانه نقش اول را بازی کرده بلکه از همان ابتدا مسئولیت سرنوشت آوارگان و چگونگی فیصله دادن به منازعه را به‌عهده داشته است.
به همین دلیل، تعداد قطعنامه‌ها و مصوبات شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل در مورد مناقشۀ اسرائیل و فلسطین قابل قیاس با هیچ بحران بین‌المللی دیگری نیست به‌طوری‌که شمار آنها رکورد شکسته و به صدها قطعنامه رسیده است.
با این همه، هیچ‌کدام از قطعنامه‌های اصلی شورای امنیت در مورد حقوق مردم فلسطین نه‌فقط به مرحلۀ اجرا درنیامده بلکه با بی‌اعتنایی کامل اسرائیل روبه‌رو شده است. دولت اسرائیل با تفسیر دلبخواهانۀ خود از قطعنامه‌های 242 و 338 شورای امنیت، به اشغال نظامی اراضی فلسطینی در کرانۀ باختری و بیت‌المقدس شرقی ادامه داده و تمام قطعنامه‌های مربوط به توقف اسکان یهودیان در آن مناطق را نقض کرده است.
تداوم اشغال نظامی، مصادرۀ سرزمین‌های فلسطینی و گسترش شهرک‌های یهودی‌نشین در قلب کرانۀ باختری و بیت‌المقدس شرقی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی مسئولان سازمان ملل بوده است. همۀ دبیران کل سازمان ملل معمولاً از بی‌اعتنایی و گستاخی رهبران اسرائیل در برابر مصوبات شورای امنیت و مجمع عمومی، خون‌جگر بوده‌اند و در هر فرصتی، خشم خود را از رفتار اسرائیل آشکار کرده‌اند.
بی‌اعتنایی اسرائیل به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، معمولاً به حمایت ایالات متحده و برخی متحدان غربی آن از «دولت عبری» نسبت داده می‌شود. گرچه این موضوع خالی از حقیقت نیست، اما در دوره‌هایی هم که رئیس‌جمهوری مخالف سیاست اسکان یهودیان در مناطق فلسطینی در کاخ سفید مستقر بوده، باز هم اسرائیل از پذیرش قطعنامه‌های مورد حمایت آنان شانه خالی کرده است.
نمونۀ روشن این مقابله‌جویی در دوران ریاست‌جمهوری باراک حسین اوباما در آمریکا اتفاق افتاد. اوباما مخالف سرسخت گسترش شهرک‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های اشغالی فلسطین بود و حتی اضافه کردن یک آجر بر آنها را برنمی‌تافت. با این حال، دولت بنیامین نتانیاهو با اتکا به حمایت حزب جمهوری‌خواه آمریکا و استفاده از لابی‌های مخصوص به خود در واشنگتن و سایر پایتخت‌های جهان، به چالش با اوباما برخاست و به سیاست گسترش شهرک‌ها ادامه داد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل که نسبت به اسلاف خود از صراحت لهجۀ بیشتری برای اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل برخوردار است، معمولاً از انتقاد صریح از عملکرد اسرائیل در برابر فلسطینی‌ها دریغ نمی‌کند.
بر همین مبنا، او با اشاره به تداوم اشغال کرانۀ باختری، غصب اراضی فلسطینی، خشونت شهرک‌نشینان، تخریب منازل، مجازات دسته‌جمعی و وضعیت فلاکت‌بار اقتصادی فلسطینی‌ها، به‌طور تلویحی عملیات 7 اکتبر شبه‌نظامیان حماس را به این مشکلات مربوط دانسته و تأکید کرده است که عملیات در «خلأ» اتفاق نیفتاده است.
گوترش در مقابل واکنش خشم‌آلود مقام‌های اسرائیلی، عملیات طوفان‌الاقصی را موجه ندانسته اما یادآور شده است که رفتار اسرائیل در گذشته و به‌خصوص در جنگ جاری در نوارغزه موجه نبوده و نیست.
دبیرکل سازمان ملل به واقع می‌کوشد تا ریشه‌های بحران جاری را به عدم اجرای مصوبات شورای امنیت در مورد مسئلۀ فلسطین نسبت دهد حال آنکه مقام‌های راستگرای اسرائیلی با واکنش هیستریک خود در مقابل او تلاش می‌کنند تا برقراری هرگونه پیوند بین عملیات طوفان‌الاقصی با عملکرد خود را انکار کرده و همچنان به نادیده‌انگاری و نقض قطعنامه‌های سازمان ملل ادامه دهند.
به‌رغم انکار آنها اما وضعیت وخیم منطقه فریاد می‌زند که بدون اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل در مورد فلسطین، این نقطه از جهان هرگز روی آرامش نخواهد دید.