جوابیه انجمن علمی طب سنتی ایران به سرمقاله هم‌میهن

افراط و تفریط در رویکرد به طب سنتی؛ اندر خم کوچه علم و شبه‌علم از اواخر سال ۱۳۹۸ که کرونا وارد ایران شد موضوع طب سنتی بیش از پیش نقل محافل علمی و غیرعلمی شد. درحالی‌که تجارب جهانی، مستندات، مقالات و قوانین متعدد در نظام‌های مدرن پزشکی بر استفاده از ظرفیت طب سنتی و مکمل صحه گذاشته، ما در ایران هنوز اندر خم کوچه علم و شبه‌علم طب سنتی گیر افتاده‌ایم.
اگر علم، تحقیق و انصاف را سرلوحه اظهارنظرهایمان کنیم و به دور از تعصب و جهل با پدیده‌ها برخورد کنیم، خواهیم دید که پزشکی رایج و سنتی براساس مستندات علمی، عقل، درک و تجارب جهانی نه‌تنها در تقابل با یکدیگر نیستند بلکه در تعامل و تکامل یکدیگر می‌باشند.
در سرمقاله منتشرشده روزنامه هم‌میهن در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۲ متاسفانه در رابطه با طب سنتی مطالبی عنوان شده که در این رابطه ذکر نکات زیر جهت تنویر اذهان عمومی ضروری به نظر می‌رسد:
نویسنده سرمقاله دچار یک تشویش و مغالطه اساسی در سراسر متن است و آن هم اینکه مفاهیم و مصادیق متنوع و بعضاً متضاد را همه زیر یک عنوان با نام «طب سنتی» گردآورده و سپس به این هدف خیالی تاخته است. آموزش طب سنتی ایرانی به‌عنوان یک رشته دانشگاهی به پزشکان در فضای آکادمیک و تحت نظارت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور از حدود 16 سال پیش صورت می‌پذیرد. طبیعتاً آنچه در جامعه تحت عناوین مختلف مطرح و ارائه می‌شود ارتباطی با طب سنتی رسمی در کشور ما که اسناد بالادستی از آن حمایت می‌کنند، ندارد و مسئولیت تخلف‌های این حیطه با جریان رسمی و علمی طب سنتی نیست و دلایل آن را باید در جای دیگر جست‌وجو کرد. جامعه علمی و دانشگاهی طب سنتی ایرانی بارها تاکید کرده‌اند که نه‌تنها مخالفتی با طب رایج و روش‌های درمانی مدرن ندارند بلکه به‌واسطه اینکه همگی در کسوت پزشک فعالیت می‌کنند، بیماران را به استفاده از روش‌های پزشکی علمی توصیه می‌کنند. نمایندگان رسمی این طب نظیر انجمن علمی طب سنتی ایران، دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت و دانشکده‌ها و گروه‌های طب سنتی در سراسر کشور بارها بر ضرورت واکسیناسیون به‌ویژه در دوران کرونا تاکید داشته‌اند که مصادیق آن به‌راحتی با جست‌وجو در سایت‌های خبری و فضای مجازی قابل دسترسی است. استفاده از زالو در امر درمان مورد تایید مجامع علمی دنیا می‌‌باشد. با یک جست‌وجوی ساده می‌توان دید که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال 2004 استفاده از زالوی طبی را به‌عنوان یک ابزار درمانی پزشکی تایید کرده و وزارت بهداشت آلمان نیز آن را به‌عنوان دارو مورد تایید قرار داده است و پرورش زالوی طبی در بسیاری از کشورها مانند آمریکا، روسیه، فرانسه، آلمان، انگلیس به صورت استاندارد انجام می‌شود. از طرفی خدمات طب سنتی و مکمل در بسیاری از کشورها مشمول بیمه است و این امر مختص ایران نیست. در کشور ما این خدمات باید توسط پزشک و دکتری تخصصی طب سنتی ایرانی صورت پذیرد که نظارت کامل بر عملکرد آنها همچون دیگر امور پزشکی وجود دارد. بدیهی است تخلفات مرتبط با حجامت و زالو... توسط افراد یا مراکز غیرمجاز دلیل بر غیرعلمی یا غیرقانونی بودن اصل این خدمات نمی‌شود. احتمال تخلف در مورد بسیاری از اعمال پزشکی وجود دارد و راه‌حل را باید در راهکارهای نظارتی و قانونی جست‌وجو کرد.
مسئله مهاجرت پزشکان یک موضوع چندوجهی و چندعاملی است و مرتبط دانستن آن با طب سنتی از سفسطه‌های آشکار نویسنده این سرمقاله است. جای تعجب است که نویسنده محترم خود را از بیان هرگونه دلیل یا توضیحی برای اثبات این ادعا بی‌نیاز دیده‌اند.
امید است زین‌پس با پرهیز از دیدگاه‌های جزم‌اندیشانه افراطی و تفریطی در حوزه طب سنتی و مکمل، با تمرکز بر نیازهای نظام سلامت در ایران، بتوان در پاسخگویی به نیازهای بهداشتی و درمانی کشور و چالش‌های موجود با نگاهی منطقی و علمی گام برداشت.