تـوضیـح بـه قـم
بررسی سفر دیروز سید ابراهیم رئیسی و مواضع مراجع تقلید درباره دولت
بررسی سفر دیروز سید ابراهیم رئیسی و مواضع مراجع تقلید درباره دولت
مشکلات اقتصادی به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل و متاسفانه این مشکلات امروز به بحران کشیده شده است. این بحران دیگر صرفا مورد نقد کارشناسان اقتصادی نیست بلکه بیش از یکسال است که مراجع تقلید نیز به رویه مدیریتی دولت در بخش اقتصاد انتقاد دارند و بارها در سخنرانیهای متعدد به این موضوع اشاره کردهاند و از دولت خواستهاند که نسبت به رفع این مسائل فکر اساسی کند. با این حال سیدابراهیم رئیسی در مواجهه با انتقادات اقتصادی همواره دو سیاست را در پیش میگیرد؛ نخست اینکه این مشکلات را ماحصل عملکرد دولت قبل و محصول دورههای گذشته معرفی میکند و دوم اینکه آمارهایی میدهد مبنی بر اینکه از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون شاخصهای اقتصادی رو به بهبود است. این مقاومت از سوی مقام نخست دولت در پذیرش بحران اقتصادی موجب شده تا مراجع عظام از کلیگویی دست بکشند و مشکلات اقتصادی را به صورت جزئی بیان کنند. حال سیدابراهیم رئیسی چه این بحران را بپذیرد و به فکر برونرفت از این وضعیت باشد و چه نپذیرید و مقاومت کند، مسئله اصلی این است که مراجع به این باور رسیدهاند که معیشت مردم میتواند کلیت مباحث اصلی را در کشور تهدید کند. بنابراین، این روزها حتی بخشهایی از روحانیون که روزی حامی دولت بودهاند امروز به منتقدان جدی مبدل شدهاند. سیدابراهیم رئیسی صبح روز دوشنبه ۳۰ مرداد برای سومین بار از زمان تکیه بر صندلی ریاستجمهوری به منظور زیارت حرممطهر حضرت معصومه(س)، دیدار و گفتوگو با مراجع عظام تقلید و شرکت در اجلاس روز جهانی مساجد در مسجد مقدس جمکران وارد استان قم شد. او در این روز به دیدار آیتالله حسین نوریهمدانی، آیتالله سبحانی و آیتالله مکارمشیرازی رفت و گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور به مراجع ارائه کرد و مراجع نیز هر کدام درباره مسائل متعدد بهویژه اقتصادی مواردی را مورد تاکید قرار دادند. اما نخستین دیدار سیدابراهیم رئیسی به عنوان منتخب دولت سیزدهم با مراجع عظام در تیرماه ۱۴۰۰ بود که روابط عمومی دفتر رئیسجمهور دیدار او را با علویگرگانی، سبحانی و مکارمشیرازی رسانهای کرد. رئیسی در این دیدار به مراجع عظام اطمینان داده بود که میتواند شرایط اقتصادی را به نفع مردم تغییر دهد. دومین دیدار او در دیماه ۱۴۰۰ در جریان سفر استانی به قم بود. او در این سفر دوروزه با آیتالله نوریهمدانی، آیتالله مکارمشیرازی، آیتالله جوادیآملی، آیتالله علویگرگانی، آیتالله صافیگلپایگانی، آیتالله شبیریزنجانی و آیتالله سبحانی دیدار کرد.
مشکلات امروز نتیجه ولنگاری دورههای قبل است
سیدابراهیم رئیسی در دیدار گروهی از علمای قم درباره عملکرد دولت با بیان اینکه تلاش دولت در دو سال گذشته همواره بر اهتمام داشتن به دغدغههای علما و مراجع گرانقدر تقلید بوده است، گفت: «با وجود توطئههای مکرر دشمنان برای توقف تولید و حرکت رو به رشد کشور، دولت با همه توان و با کمک همه نهادهای کشور برای رفع مشکلات در حال تلاش است و امروز جمهوری اسلامی از همه زمانها قویتر و دشمنان از همیشه ضعیفتر هستند.» رئیسجمهور به ۱۲ مشکل گریبانگیر کشور پیش از آغاز به کار دولت، از جمله همهگیری کرونا و فوت روزانه ۷۰۰ نفر از هموطنان بر اثر این بیماری، کسری بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی، بحران کمبود کالاهای اساسی، ناترازی در بخش انرژی، رشد اقتصادی صفر درصدی و تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی پرداخت و گفت: «رشد اقتصادی چهاردرصدی، احیاء بیش از پنج هزار کارخانه تعطیل و نیمهتعطیل به مدار تولید، کاهش نرخ بیکاری با رقم ۲/۸ در چند دهه گذشته، کاهش ناترازی در بخش برق با تمهیدات دولت و توجه ویژه دولت به موضوع مسکن از مهمترین اقدامات دولت در این مدت است. در بخش سیاست خارجی هم، چندجانبهگرایی، ارتباط با کشورهای همسایه بهویژه کشورهای اسلامی و رشد چشمگیر تجارت خارجی از دیگر اقدامات و دستاوردهای حائز اهمیت دولت بوده است.» او با بیان اینکه بنای دولت حل مسائل کشور و مشکلات مردم بهرغم همه این دشمنیهاست، اعلام کرد: «دولت هرگز معیشت مردم را به اخم و لبخند دیگران گره نزده و نخواهد زد. پوشش بیمهای رایگان دهکهای پایین جامعه، رایگان شدن هزینه آب و برق مصرفی اقشار ضعیف و همچنین طرح دولت برای تثبیت قدرت خرید یارانه دریافتی دهکهای پایین جامعه از جمله اقدامات دولت برای حمایت از اقشار ضعیف است.» رئیسی با تاکید براینکه مشکلات اجرای خصوصیسازی در دوره گذشته باعث تعطیل شدن بسیاری از واحدهای تولیدی شده بود، گفت: «در این دوره علاوه بر اصلاح روند واگذاریها، احیاء کارخانجات تعطیلشده در دستور کار دولت است و مصمم هستیم بهجای تصدی همه امور کشور نقش هدایت، حمایت و نظارت را به بهترین وجه ممکن ایفا کنیم.»
رئیسی همچنین در دیدار با اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بخشی از مشکلات امروز کشور را نتیجه برخی ولنگاریها و محصول دورههای مختلف دانست و گفت:«رفع مشکلات فرهنگی مأموریت دولت است و از همه ظرفیتهای مختلف بهویژه دستگاهها و سازوکارهای موجود برای رفع مشکلات فرهنگی استفاده خواهیم کرد.» رئیسی با بیان اینکه در سالهای گذشته ولنگاری در مسائل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی صورت گرفت، عنوان کرد: «بخشی از مشکلات امروز نتیجه ولنگاری و محصول دورههای مختلف است. در برخی از شهرها کارخانهها از کار افتادند و این موضوع باب شده بود که چرا باید به سراغ تولید رفت، برخی بهجای تولید به سراغ واردات میرفتند تا نیاز کشور را رفع کنند که این موضوع بیتوجهی به اصول و ارزشهایی بود که انقلاب بهخاطر آن ایجاد شده بود، در کل سمت و سوی مسائل کشور به سمتی رفت که کشور در حوزه اقتصاد، تولید و فرهنگ رو به ولنگاری رفت.» رئیس قوه مجریه تصریح کرد: «ولنگاریها در غربالگریها، کنترلها، حراستها و گزینشها هم قابل مشاهده بود؛ بهنوعی که برخی از افراد ناکارآمد در مجموعهها بهکارگیری میشدند.» او با بیان اینکه حجاب در اولویت دولت است، گفت: «فاصلهها میان مشی مجریان با مبانی مورد انتظار مردم، شهدا و رهبری ایجاد شده بود و حساسیتی که انتظار میرفت نبود، با هجوم رسانههای دشمن به مسائلی همانند حجاب وضعیت خاص شد و فضاسازی به سمتی رفت که نیروهای حزباللهی هم نمیتوانستند نسبت به منکرات تذکر دهند.» رئیسی با بیان اینکه در رابطه با انتقال پولهای ایران کاری عزتمندانه انجام گرفت، تصریح کرد: «ما کشور را به تحریم گره نمیزنیم و اگر مشکلی هم باشد این مشکلات را به جامعه منتقل نمیکنیم و با مدیریت امور به دنبال رفع مشکلات خواهیم بود.» او با بیان اینکه دولت کشور را بدون باج دادن به دیگران مدیریت خواهد کرد، عنوان کرد: «دولت حقیقتاً در ادوار مختلف درحال پیشرفت است و تهاجمات دشمنان بهخاطر پیشرفت کشور است. پیامی که دشمن گرفته این است که تحریم نتوانسته ما را متوقف کند. من به علما اطمینان میدهم که امور دولت را پیش خواهیم برد و امیدواری حقیقی برای گذشتن از بحرانها وجود دارد.»
توصیهها به رئیسی
آیتالله حسین نوریهمدانی در دیدار با سیدابراهیم رئیسی در دفترش، کاهش ارزش پول ملی را نگرانکننده دانست و عنوان کرد: «با وجود همه مشکلات نباید نسبت به اقدامات انجام شده و دستاوردها سیاهنمایی و مردم را از انقلاب ناامید کرد؛ امروز دشمنان ما تمام سعیشان ناامید کردن ملت است.» او ضمن تقدیر از زحمات دولت اظهار کرد: «از شما درخواست داریم که توجه بیشتری به وضع معیشت مردم شود بهویژه موضوع ارزش پول ملی که نیازمند پیگیری ویژه است. ریشهکن کردن فقر، جهل و تبعیض از وظایف مسئولان است. ما در جریان تلاش شبانهروزی شما هستیم؛ مسافرت به استانها و دیدار از نزدیک با مردم و گوش کردن مشکلات آنها از مزایای دولت است که باید ادامه پیدا کند و در این مدت هم خدماتی صورت گرفته است و جای تقدیر دارد.» او تصریح کرد: «اکنون مشکلات معیشتی مردم را آزار میدهد که دولت باید این موضوع را حل کند.» آیتالله مکارمشیرازی در دیدار با رئیسجمهور قیمتهای ناپایدار کالاها، وابستگی به دلار و بیانصافی برخی از کسبه را از جمله عوامل گرانی برشمرد و تأکید کرد: «باید وابستگی قیمتها به دلار را از بین برد و هر چه اتکاء به دلار کمتر شود، آثار آن بر سفره مردم نمایان و سبب رضایت میشود.» او ایجاد امید در جامعه را سبب پیشرفت دانست و خطاب به رئیسجمهور گفت: «اینکه شما در تمام مسائل، با امید و اتکال به خداوند صحبت میکنید، نکته ارزندهای است. تورم و معیشت از دغدغههای اصلی مردم است و مردم میخواهند آثار فعالیتهای دولت را در سفرهشان ببینند.» آیتالله مکارمشیرازی تأکید کرد: «باید وابستگی قیمتها به دلار را از بین برد و هر چه اتکاء به دلار کمتر شود، آثار آن بر سفره مردم نمایان و سبب رضایت میشود.» او به مشکل مسکن اشاره کرد و گفت: «مسئله قیمت مسکن و اجارهبهای آن به مشکل بغرنجی تبدیل شده و افزایش چندبرابری پیدا کرده است که دولت باید برای آن تدبیری بیندیشد؛ دولت باید به وعدهای که در زمینه ساخت مسکن داده، عمل کند که اگر این وعدهها به سرانجام برسد، بسیاری از مشکلات حوزه مسکن حل خواهد شد.» این مرجع تقلید همچنین به مسئله حجاب اشاره کرد و گفت: «باید آنچه مربوط به فرهنگ اسلام است، در کشور رعایت شود.» آیتالله سبحانی ضمن تقدیر از اهتمام ویژه رئیسجمهور نسبت به مسائل فرهنگی و مقوله عفاف و حجاب، بر ضرورت صیانت از ارزشهای دینی در بخشهای مختلف جامعه بهویژه ادارات و مراکز و مؤسسات دولتی تاکید کرد. کنترل تورم و ثبات بازار و بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی بهویژه بخش خصوصی در فعالیتهای اقتصادی از دیگر توصیههای آیتالله سبحانی به رئیسجمهور بود.
انتقادات ریشهدار مراجع از دولت سیزدهم
اما مواضع مراجع تقلیددر قبال دولت سیزدهم به توصیه های دیروز محدود نمی شود. این چهره های عالی مذهبی در ماه های گذشته در سخنرانی های مختلف به نقد عملکرد دولت به ویژه در حوزه اقتصادی پرداخته بودند. از جمله، پیش از این آیتالله نوریهمدانی در دیدار وزیر کشور با بیان اینکه بنده در اولین دیدار با جناب آقای رئیسی به ایشان گفتم اصل و اساس کارها باید توجه به مردم و حل مشکلات آنها باشد، تاکید کرد: «باید ثمره اقدامات دولت در رفاه و گشایش اقتصادی زندگی مردم نمایان و محسوس باشد. امروز مردم واقعاً در سختی هستند و باید مشکلات آنها را حل کرد البته مردم خدمات را هم میبینند ولی باید نتیجه داشته باشد. مردم باید نتیجه کارها را در سفره خود ببینند.» همچنین آیتالله جوادیآملی، از دیگر مراجع تقلید، نیز با بیان اینکه نباید مسئولیت اجرایی را به افراد خوب بیعرضه و یا بداختلاسی داد، اظهارداشت: «باید از واگذاری مسئولیت به آدمهای خوب بیعرضه در کشور جلوگیری شود و همچنین جلوی آدمهای بداختلاسی و نجومی نیز گرفته شود. متاسفانه مردم به لحاظ قدرت خرید دیگر آن توان سابق را ندارند. بیکاری، گرانی، کمارزشی پول ملی؛ اینها اموری هستند که باعث ناراحتی مردم شده است و باید مسئولان امر برای حل این مشکلات و رفع این کمبودها تمام توان و سعی خود را به کار بگیرند. متاسفانه چیزی از گرانی و مشکلات مردم کم نشده است.» ایشان ریشه مشکلات کشور را در «فقر» ارزیابی کرده و در دیدار یکی از ائمه جمعه، صراحتاً مسئولان دولتی را مخاطب قرار داده و تاکید کرده بود: «هیچ تازیانهای دردناکتر از فقر نیست و امروز این تازیانه پشت مردم را زخم کرده است و مسئولین باید برای رفع مشکلات تدابیری بیندیشند. اگر بین مردم و نان مردم فاصله بیفتد، دیگر خبری از دین نخواهد بود، اقتصاد یعنی نان مملکت، دینداری مردم بدون اقتصاد سخت است.» آیتالله مکارمشیرازی مرجع تقلید نیز با بیان اینکه مردم از اوضاع اقتصادی به شدت گلایهمند و نگران هستند، گفته بود: «مسائل اقتصادی برای مردم به یک معضل و معما تبدیل شده که نمیتوانند آن را حل کنند. شرایط بهگونهای است که نهتنها رو به بهبود نیست، بلکه تورم در بعضی کالاها نسبت به سال گذشته افزایش شدید داشته است. مردم نسبت به اقتصاد و فرهنگ حساس هستند و انتظار تغییر دارند.» سیدمحمدعلی ایازی، مجتهد، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم نیز در گفتوگویی با بیان اینکه امروز در قم هیچکدام از مراجع را نمیشناسم که نسبت به وضع موجود کشور راضی باشند و یا حرفی و سخنی نداشته باشند؛ گفت: «همگی در دو موضوع متفقالقول هستند، یکی اینکه مدیریت کشور ناکارآمد و معلول است و دوم اینکه وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور به شدت بحرانی و دچار فلاکت است. صحبتهای مراجع در سال ۱۴۰۱ -حتی آنهایی که وابسته به قدرت بودند هم - در این حوزهها در نقد گرانی و تورم بود و شکایت داشتند. بعضی از مراجع هم مثل آیتالله علویبروجردی یا آیتالله بیاتزنجانی رسماً اعتراض به وضعیت اتفاقات اخیر کردند.»
دغدغه همه مراجع معیشت مردم است
محمدتقی فاضلمیبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم درباره انتقادات مراجع به عملکرد رئیس دولت سیزدهم به هممیهن گفت: «مراجع قم یکدست نیستند و امروز شنیدم که ایشان به قم آمده است. مراجع شخصاً ممکن است که توقعی داشته باشند. یکی ممکن است با رئیسی درباره حجاب صحبت کند و دیگری درباره مسائل فرهنگی. تا آنجایی که من خبر دارم آنچه دغدغه همه مراجع است، مسئله معیشت مردم است.» او با بیان اینکه این موضوعی است که مراجع اظهار میکنند، افزود: «مرحوم آیتالله صافی که زنده بود به این موضوع اذعان داشتند. در دولت قبل و فعلی متاسفانه اقتصاد کشور درست نشده و معیشت مردم روی زمین مانده است. تورم و گرانی هم در دو سال اخیر بیشتر شده و از سوی دیگر ارزش پول ملی نیز کاهش یافته است.» این عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تاکید کرد: «این موضوعاتی است که به همه فشار میآورد بهویژه به طلبههای قم که معمولاً با شهریه دو سه میلیون تومانی اداره میشود. مسائل اقتصادی و گرانیها روی آنها هم فشار آورده است. به نظر من دولت و حاکمیت باید کاری کنند که مشکل معیشت مردم حل شود. اگر گشایشی در این مورد انجام شود انتخابات پررونق و مسائل دیگر هم حل میشود.» فاضلمیبدی افزود: «تا مسئله معیشت و اشتغال حل نشود، موضوعات دیگر مانند حجاب، اعتراضات و... حل نمیشود. مشکل اصلی امروز کشور ما اقتصاد است که بیشغلی، سردرگمی و بیدرآمدی ایجاد کرده است و از همه مهمتر مسئله مسکن که فوقالعاده فشار آورده است؛ دغدغه نهتنها مراجع بلکه دغدغه همه مردم است.» او در پاسخ به این سوال که رئیسی که مسئله حجاب را اولویت میداند، اشرافی به جامعه دارد؟ گفت: «حل مسئله حجاب کار دولت نیست، حجاب یک مسئله اخلاقی و شرعی است که مردم باید به آن برسند. افراد مرتبط هم باید درباره آن تبلیغ کنند.» عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم افزود: «اینکه دولت بخواهد با تصویب قانون، قوه قهریه و پلیس وارد یک مسئله اخلاقی شود - چه حجاب و چه موضوعات دیگر - نتیجه نمیگیرد جز اینکه وقت دولت و مجلس هزینه و بیسرانجام تمام میشود. مسئله مهمی که باید به آن دقت شود اینکه ما در مقابل دنیا تقریباً منزوی هستیم که تحریم هم به آن اضافه شده است. سالهاست که کارشناسان و نخبگان میگویند این تحریمها فشار روی مردم میآورد و باید حل شود. دولت قبل تا مرز حل مسئله رفت، مانده بود که امضا کنند که همین رئیس مجلس کنونی قانون تصویب کرد و از کسانی که سودشان در تحریمها بود گفتند و در مقابل دولت ایستادند. تحریمها هم حل نشد.» فاضلمیبدی با بیان اینکه هزینههای سنگینی به کشور تحمیل شد، تاکید کرد: «در حال حاضر چقدر توان میگذارند که ۶ میلیارد دلار از کرهجنوبی آزاد شود و به کشور بیاید؟ سوال اصلی این است که چرا موضوع تحریمها نباید حل شود؟ چرا مذاکره مستقیم صورت نگیرد؟ چرا مسائل بانکها حل نشود؟ بالاخره ملت تا چه زمانی باید هزینه دهند؟ به نظر من باید مسئله تحریمها حل شود و موضوع مذاکره با درنظر گرفتن منافع ملی و کشور انجام شود. چراکه مسئله اقتصاد کشور در گرو این موضوعات است و پس از آن حل خواهد شد. پس از حل مسئله مذاکره و تحریمها، سرمایهگذاری خارجیها در کشور افزایش پیدا میکند و بسیاری از اقداماتی که نمیتوانیم انجام دهیم، تحقق مییابد. تا این تحریمها وجود دارد، رابطه کشور با بانکها قفل باشد و مشکل معیشتی وجود داشته باشد، پرداختن به مشکلات دیگر، آب در هاون کوبیدن است و هر لحظه باید منتظر مصائب و مشکلات دیگر بود. بنابراین دولت باید تمام هم و غم خود را بگذارد تا مسئله مذاکره با دنیا و تحریمها حل شود. در نتیجه مسئله معیشت مردم هم حل خواهد شد.»
ناکارآمدی مهمترین ویژگی دولت سیزدهم
مصطفی درایتی، فعال سیاسی اصلاحطلب، درباره مهمترین انتقاداتی که در بین حوزویان به دولت سیزدهم وجود دارد، به هممیهن گفت: «انتقاد مهمی که به دولت رئیسی وارد است ناکارآمدی شدید است که خود را در تمام عرصههای سیاست خارجی، مسائل اقتصادی، فرهنگی و... نشان داده است. انتظار این بود که با یکدست شدن حکومت و برداشته شدن موانعی که بر سر راه دولتهای قبلی مشاهده میشد، دولت سیزدهم بتواند با استفاده از همه ظرفیتهای موجود در کشور بخشی از مشکلات مردم را کاهش دهد. اما بهجای برآورده شدن این انتظار چنان زندگی مردم دچار گره شد که تصور نمیشود به این سادگی شرایط مردم بهبود یابد.» او ادامه داد:«به نظر من آنچه بهخوبی مشخص است و مردم هم به وضوح مشاهده کردهاند، این است که بیبرنامهترین دولتی که تاکنون بر سرکارآمده، دولت رئیسی است. این دولت با استفاده از افراد بسیار ناکارآمد و ناشی و بعضاً متبحر زندگی طبیعی مردم را دچار مشکلات عدیدهای کرده است و از اولویتهایی که دولت ادعا دارد خبری ندارد، مردم چیز دیگری میگویند و دولت سخنی دیگر میگوید. بیش از دو سال از عمر این دولت گذشته است و وعدههای زیادی داده شده اما هر روز دریغ از دیروز و مشکلات مردم ادامه دارد.» این فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه رئیسی این توان را نداشت که افراد کارآمد را یافته و در دولت خود بهکارگیرد، اظهار کرد:«او نقشه راه مشخصی نیز برای اداره کشور نداشت. مگر میشود یک نفر صحبت از تولید کند اما این میزان مانع بر سر راه تولید را نبیند؟ سرمایهگذاری در کشور به این سادگی محقق نمیشود. مسائل متعددی که در کشور وجود دارد باعث میشود که نهتنها به تولید قابل توجهی نرسیم بلکه در حوزه واردات معقول نیز دچار مشکل شویم که امروز هم شاهد این مشکلات هستیم.» درایتی با اشاره به اینکه هر روز در گوشهای از کشور مردم در حوزه یکی از کالاهای اساسی با مشکل مواجه میشوند، اضافه کرد:«این موضوع نشاندهنده به هم خوردن روال معمول در این حوزه و اختلال در نظم اقتصادی جامعه میشود. حقیقت آن است که رئیسی باید با مردم صادق باشد و اگر گمان میکند که توان اداره کشور را ندارد منتظر پایان ۴ سال ریاستجمهوری خود نباشد و انقدر شهامت داشته باشد که به صراحت به مردم بگوید این کار از من ساخته نبود. من هیچ راه دیگری را سر راه آقای رئیسی نمیبینم و واقعاً بهعنوان یک دلسوز به او توصیه میکنم. زندگی ۸۵ میلیون نفر جمعیت و اعتبار یک کشور در میان است.» او تاکید کرد:«اینکه به شیوه و روشهای مختلف یک نفر را در یک منصب مهم و حیاتی کشور بگذارند که حس کند بارسنگینی است که از عهده آن برنمیآید و اصرار داشته باشد که باید مسیر را ادامه دهد تنها باعث خرابی بیشتری برای کشور میشود. برداشتن موانع و رفع مشکلات نیازمند فردی توانا، مدبر و مدیر است که بتواند به نحوی شایسته از افراد کارآمد کشور برای اداره امور کشور استفاده کند. در این صورت مشکلات کشور رفع میشود. وضع فعلی نیازمند افرادی توانا در مدیریت اجرایی است. نمیتوان هر کسی را به سمتی سنگین گمارد.» این فعال سیاسی با بیان اینکه رقابتها را از بین بردهاید و حتی نظارت بر رفتار این افراد هم مشاهده نمیشود، گفت:«وقتی خرابی ناشی از عملکرد این افراد به اوج رسیده و در جامعه سرریز شود، مشخص میشود که دولت رئیسی چه کرده است. رقابت این امکان را میداد که اگر فردی ناشایست است یا عملکردش به ضرر کشور است، با نظارت و واکنش سایرین به مسئولان ذیربط کمک شود. اما چون گمان میکردند وجود رقبا مانعی بر سر راهشان است آنها را کنار گذاشتند. حالا که کشور به این شیوه در اختیارشان قرار گرفته است جز ناکارآمدی دولت مگر دلیل دیگری برای وضعیت فعلی کشور وجود دارد؟ صرف سخن گفتن درباره اولویتهای دولت که مشکلی را حل نمیکند.» درایتی تاکید کرد:«آنچه در عمل در جامعه دیده و لمس میشود این است که مردم حس میکنند هر روز نسبت به روز قبل فقیرتر میشوند. یک کشور فقیر برای هیچکس لذت نمیآورد.» او درپاسخ به این سوال که رئیسی تاکید کرده که حجاب اولویت دولت است، آیا اولویت دولت و مردم یکی است؟ گفت:«همین صحبت به معنای عدم درک درست از خواست و مطالبه مردم است. وقتی اولویت مردم درست درک نشود، واکنش رئیس دولت چنین خواهد بود. وقتی فاصله دولت از جامعه زیاد و با شکاف عمیقی مواجه است، نشان میدهد که دولت از خواستههای مردم حتی افرادی که صددرصد هم حجاب را رعایت میکنند نیز فاصله زیادی گرفته است.» این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که طبق قانون اساسی یکی از وظایف رئیسجمهور اجرای قانون اساسی است به نظر شما رئیسی به این وظیفه خود به خوبی عمل کرده است یا خیر؟ بیان کرد:«رئیسی در انجام وظایف شفاف و روزمره خود ناموفق بوده است چه رسد به اجرا و پاسداری قانون اساسی. به نظر من با توجه به روندی که دولت در پیش گرفته میتوان گفت از حیز انتفاع خارج شده است. طبیعتاً رئیسجمهوری که در چنین شرایطی برسرکار میآید گمان میکند که ضرورتی برای پاسخگوییاش در برابر مردم و قانون ندارد و باید جایی دیگر پاسخگو باشد به همین دلیل هم اولویتهای رئیسجمهور متفاوت از اولویتهای مردم میشود. در چنین شرایطی مردم از مشارکت در بسیاری موارد دلسرد میشوند. اگر مردم گمان کنند که مشارکتشان در اداره امور کشور تاثیرگذار است، حکومت را از خودشان میدانند و سرمایهگذاری میکنند و سعی میکنند اعتبار بسازند. در غیراین صورت فاصله دولت و ملت افزایش مییابد که اصلاً به نفع حکومت نیست.»