تبلیغ بدون توجه به مخاطب بیاثر خواهد بود
توصیهها و هشدارهای رهبری به فضلا، طلاب و مبلغین حوزههای علمیه در آستانه محرم:
توصیهها و هشدارهای رهبری به فضلا، طلاب و مبلغین حوزههای علمیه در آستانه محرم:
مقاممعظمرهبری دیروز در دیدار فضلا، طلاب و مبلغین حوزههای علمیه، تبلیغ دین و اهداف دینی را «مهمترین وظیفه حوزهها» خواندند و با اشاره به لوازم تبلیغ مؤثر و بهروز یعنی «شناخت مخاطب، شناخت آرایش حقیقی صحنه تبلیغات جهانی برای داشتن موضع تهاجمی و برخورداری از روحیه جهادی» تاکید کردند: «نسل نوجوان و جوان در مقام صاحبان و سازندگان آینده کشور، باید مرکز توجه تبلیغات خلاقانه و متکی بر شیوهها و ابزارهای نوین باشد». آیتالله خامنهای در این دیدار که در آستانه ماه محرم انجام شد، نیاز کشور به «فعالیتهای تبلیغاتی متکی بر تحقیق» را بسیار بیشتر از فعالیتهای کنونی دانست و با استناد به آیات متعدد قرآن مجید درباره تبلیغ و ابعاد و ظرایف آن، گفتند: «دین خدا در سطح تودههای مردم جز با تبلیغ صحیح تحقق نمییابد». ایشان با اشاره به اهمیت سنت دیرینه تبلیغ در حوزههای علمیه و در سیره علمای بزرگ افزودند: «اولویت تبلیغ در میان وظایف حوزهها، پس از تشکیل جمهوری اسلامی مضاعف شده؛ چراکه برپایی نظامی سیاسی متکی بر دین، دشمنی مستکبران با اسلام را افزایش داده است». رهبری ایمان مردم را «پایه قوام نظام اسلامی» خواندند و گفتند: «حفظ
نظام و در واقع حفظ ایمان مردم اوجب واجبات است؛ ضمن اینکه تبلیغ در دوره کنونی با انواع و اقسام شیوههای متکی بر علم و گسترش ابزارها از جمله اینترنت و هوش مصنوعی (بهعنوان نمادی از مرحله پسااینترنت) توسعه فراوان یافته، بنابراین عقل هم حکم میکند در مقابل شمشیرهای خونریز تبلیغات دشمنان، تبلیغ را اولویت اول بدانیم». آیتالله خامنهای علاوه بر گسترش سختافزاری تبلیغات در غرب، پیشرفت در شیوههای باورپذیر کردن پیام را از جمله واقعیات امروز خواندند و افزودند: «غربیها با استفاده از علوم مختلف از جمله روانشناسی، پیامهای صددرصد دروغ را بهعنوان حرف درست، در ذهن مخاطبان جا میاندازند». ایشان هشدار دادند: «اگر ما در مقابل تحولات نو به نو در موضوع تبلیغ، غفلت و سستی کنیم دچار استحاله فرهنگی میشویم و مانند غرب گرفتار قبحزدایی قدم به قدم از گناهان بزرگ خواهیم شد که جبران آن، به آسانی ممکن نیست، همچنان که امام مکرر میگفت اگر اسلام در ایران سیلی بخورد تا سالهای سال اثرش باقی خواهد بود».
رهبری پس از تبیین اهمیت مضاعف و اولویت موضوع تبلیغ، در بخش دوم سخنانشان در دیدار اساتید، فضلا، طلاب و مبلغان، به بیان نکات و لوازم کاربردی تبلیغ پرداختند. آیتالله خامنهای «شناخت مخاطب» را در هرگونه تبلیغ کاملاً ضروری خواندند و با اشاره به افزایش سطح آگاهیهای عموم مردم از جمله نوجوانان و جوانان گفتند: «تبلیغ بدون توجه به سطح فکری و نیازهای مخاطب بیاثر خواهد بود». ایشان «کاهش تاثیر حرف و آموزش مستقیم و غیرمستقیم پدران و مادران به فرزندان» را «یک آفت واقعی» دانستند و گفتند: «متاسفانه در آشفته بازار انبوه صداهای مختلف در فضای مجازی و تکثر رسانهای، صدای انتقال معارف سنتی و خانوادگی در انزوا قرار گرفته است». رهبری معنای «لسان قوم» در قرآن را «ضرورت توجه به ترکیب فکری و ذهنی مخاطب» خواندند و گفتند: «اگر مواد و شیوه تبلیغ مناسب با سطح و نیاز مخاطبان نباشد، مبلغ ناموفق خواهد بود». دومین نکتهای که آیتالله خامنهای در موضوع تبلیغ به آن اشاره کردند، «ضرورت پرهیز از موضع صرفاً دفاعی و ضرورت تهاجم به مبانی فکری جبهه مقابل» بود. ایشان برای این کار، «شناخت پشت صحنه فعالیتهای جاری در فضای مجازی و غیرمجازی» را لازم
دانستند و گفتند: «باید دقت کرد که آیا این فعال «تبلیغی - رسانهای - مجازی»، مستقل عمل میکند یا پشت صحنهای دارد، که در موارد بسیاری دارد». رهبری جبهه مقابل نظام اسلامی که خود را لیبرالدموکراسی مینامد را «جبههای دروغگو و کذاب» برشمردند و با اشاره به واقعیات متعدد تاریخ معاصر گفتند: «جبهه مقابل ملت ایران، ضدآزادیخواهی و آزاداندیشی و مخالف هر نوع دموکراسیِ غیروابسته به مستکبران است و ایستادگی و مبارزه ملت ایران و نظام اسلامی با این جبهه مبارزهای تمدنی و جهانی است». ایشان اوضاع «ملت بیپناه و بیچاره اوکراین» را «شاهدی بر تداوم انگیزههای استعماری و چپاولگرانه غرب» خواندند و گفتند: «مردم اوکراین باید کشته شوند چراکه منافع کمپانیهای تولید و فروش تسلیحاتی غرب، در ادامه جنگ در اوکراین نهفته است». رهبری آسیبپذیری امروز غرب را «بیشتر از همیشه» دانستند و گفتند: «آمریکا که امام آن را به لقب شیطان بزرگ مفتخر کرد در عرصههای مختلف «سیاسی، تقابل با ملتها، تقابل با خود ملت آمریکا، نژادپرستی، اخلاق جنسی، جنایت و بیرحمی» مجموعهای از شیطانصفتیها و شرارتها است». آیتالله خامنهای در جمعبندی این بخش از سخنانشان
دفاع تبلیغی را «لازم و واجب» برشمردند اما گفتند: «نباید خود را در دفاع محصور کرد بلکه باید با دیدن درست واقعیات جهانی و روایت درست آنها، مبانی جبهه دشمن را آماج تبلیغات قرار داد». آیتالله خامنهای «روحیه جهادی» را سومین لازمه تبلیغ مؤثر برشمردند و گفتند: «بدون روحیه جهادی، در فهم صحنه یا رفتار تبلیغاتی، خطا رخ میدهد؛ اما عنصر مجاهدت در کنار نگاه و کار علمی، تاثیر تبلیغ را تضمین میکند». رهبری «حضور روحانیت در وسط میدان» را کاملاً ضروری خواندند و گفتند: «روحانیت اسلام، همیشه امیدوار و پرتحرک و جهادی، در وسط میدان بوده است». ایشان «توجه به نیاز و خوراک فکری همه قشرها از جمله صاحبان فکر و قلم و اندیشه و هنر» را در مسائل تبلیغی لازم دانستند و درعینحال گفتند: «باید به نسل نوجوان و جوان توجه خاص و ویژهای داشت چراکه فردای کشور متعلق به این نسل است و باید ذهن بدون شبهه، به ساخت آینده بپردازد». رهبری التزام عملی جوانان به اعمال عبادی و اجتناب از گناه را مهم برشمردند و نقش مساجد و هیئتها را در این زمینه مؤثر خواندند. آیتالله خامنهای در همین بحث آباد کردن و احیای مساجد را «امری واجب» دانستند و گفتند: «نباید
مساجد فقط وقت نماز باز باشد؛ بلکه مسجد باید محل رفتوآمد دائم مردم باشد». ایشان با اشاره به یکی از دیدارهای گذشته خود با اهالی سینما گفتند: «گاهی اوقات ما از برخی اقشار توقع زیادی داریم؛ حال آنکه در تهیه معارف و خوراک فکری لازم برای آنها کوتاهی کردهایم». آخرین نکتهای که رهبری در این دیدار مورد تاکید قرار دادند «ضرورت ایجاد یک کانون عظیم حوزوی (ابتدا در حوزه علمیه قم سپس در حوزههای بزرگ دیگر) برای گسترش کمی و ارتقای کیفی و علمی تبلیغات دینی» بود. ایشان سه ماموریت برای این کانون بیان کردند: «تهیه و تولید مواد تبلیغاتی بهروز و نوآورانه، تنظیم شیوههای پیشرفته و اثرگذار تبلیغاتی و تربیت مؤثر به معنای حقیقی کلمه».