مناظره دو سال پس از انتخابات
بررسی واکنش رسانههای اصولگرا به اظهارات عبدالناصرهمتی
بررسی واکنش رسانههای اصولگرا به اظهارات عبدالناصرهمتی
این روزها اخبار مرتبط با آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران به وفور شنیده می‌شود، حتی وزیر اقتصاد از آزادسازی منابع ایران در کره‌جنوبی سخن گفته است. این در حالی است که همتی، رئیس کل بانک مرکزی در دولت روحانی از تسعیر ۵ میلیارد دلار آن در سال ۱۳۹۸ با اذن رهبری و تصویب در شورای عالی هماهنگی سران سه قوه خبر داده است. فارغ از اینکه دولت کنونی چگونه درصدد زنده کردن منابعی است که پیش از این هزینه شده است، جولان رسانه‌ای برای منابعی است که برای خرید دارو و کالاهای اساسی و پرداخت بدهی ایران به سایر کشورها آزاد شده و حتی یک دلار آن به کشور وارد نشده است تا ذخیره ارزی شود. حال که همتی از مسئله ارزی کره‌جنوبی سخن گفته است، هجمه‌ای با عنوان خزانه خالی و چاپ پول شده است درحالی‌که اصل موضوع این است که دولت کنونی در شرایطی که میزان صادرات نفت در قیاس با سال ۱۳۹۸ قابل مقایسه نیست و دیگر کرونایی اقتصاد کشور را تهدید نمی‌کند و حتی به دلیل حضور دموکرات‌ها در آمریکا، تنگناهای اقتصادی کمتری متوجه کشور است، هر سال مبلغ زیادی چاپ پول داشته است. به گفته همتی دولت سیزدهم فقط در سال ۱۴۰۱ معادل ۲۵۱ هزار میلیارد تومان پول چاپ کرده است.
عبدالناصر همتی ۲۵ خردادماه در کلاب‌هاوسی در آستانه دومین انتخابات ۱۴۰۰ با محوریت «مهمترین موضوع‌های اقتصاد کلان کشور، وعده‌های رقبا و آنچه در دو سال اخیر بر اقتصاد کشور گذشت» حضور یافت. در این کلاب موارد متعدد سیاسی و اقتصادی مطرح شد. در حقیقت مواردی که دو سال پیش در مناظرات انتخاباتی بیان شده بود، مجددا مطرح و بررسی شد. در این نشست مجازی همتی هشدارهایی که در آن مقطع زمانی برای اقتصاد ایران عنوان کرده بود را بیان و حتی درباره موارد متعدد شفاف سازی کرد. یکی از این موارد درباره وضعیت اقتصادی در شرایط تحریم و دوران کرونا بود که از قضا شفاف سازی درباره آن مورد توجه رسانههای اصولگرا قرار گرفت. همتی درباره منابع بلوکه‌شده در کره‌جنوبی، که این روزها آزادسازی آن در صدر اخبار قرار گرفته شد و از آن به عنوان موفقیت در دیپلماسی یاد می‌شود، اظهاراتی داشت. اظهاراتی که رسانههای وابسته به دولت آن را به عنوان اعتراف شبانه همتی عنوان کردند و ادعا شد همتی در این کلاب اعتراف کرده است که «خزانه خالی بود». براساس گزارش‌های منتشرشده رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی، به خالی بودن خزانه در دولت قبل و تبدیل ۵ میلیارد دلار (حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان) کسری بودجه دولت روحانی به پایه پولی و اوج گرفتن تورم در پی چاپ پول پرقدرت برای جبران کسری بودجه دولت دوازدهم اذعان کرده است. در بخشی از این برنامه، همتی با اشاره به کاهش شدید فروش نفت در دولت قبل و افت شدید درآمدهای دولت، گفته است: «در سال ۹۸، پنج میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌شده در کره را بابت کسری بودجه، تسعیر کردند و معادل ریالی آن را بانک مرکزی، چاپ کرد و به دولت داد!» در کنار انتشار این اظهارات و تیترهای جنجالی این رسانه‌ها، برخی از رسانه‌ها نیز گزارش مبسوطی درباره عملکرد همتی در ۳۴ ماه حضورش در بانک مرکزی منتشر کرده‌اند. خبرگزاری وابسته به دولت (ایرنا) در گزارشی با محوریت «آقای همتی شما باید پاسخگو باشید نه پرسشگر» نوشت: «طبق آمارهای موجود، دوره عبدالناصر همتی در بانک مرکزی یکی از ضعیف‌ترین دوره‌های این مجموعه محسوب می‌شود؛ به‌طوری‌که در دوره وی، چاپ پول به حداکثر رسید و سیاست‌ها و اشتباهات همتی شرایط خطرناکی را برای اقتصاد ایران ایجاد کرد.»
پاسخ همتی به انتقادات
عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی در خصوص سخنان چند روز پیش خود در کلاب‌هاوس و تقطیع سخنانش اعلام کرد: «۲۵ خردادماه با حضور در کلاب‌هاوس در یک گفت‌وگوی ۴ ساعته با مخاطبین از گرایش‌های مختلف، ناگفته‌هایی را از انتخابات ۱۴۰۰ و آنچه که طی دو سال گذشته به‌رغم همه وعده‌های دولت، بر اقتصاد گذشت بیان کردم. رسانههای دولتی با تقطیع بخشی از صحبت‌های اینجانب درخصوص تسعير ۵ میلیارد دلار از ارز مسدودی کره در سال ۱۳۹۸(!) ، از آن به عنوان اعتراف به خالی بودن خزانه دولت قبل، هنگام تحويل دولت، یاد کرده و نشر حداکثری کردند. اما اشاره به این موضوع نکردند که دولت سیزدهم فقط در سال ۱۴۰۱ معادل ۲۵۱ هزار میلیارد تومان پول چاپ کرده و خصوصا حواس‌شان نیست که این روزها برای دسترسی به همان ارزهای مسدودی باقیمانده از دولت قبل، چه می‌کنند.»
اما همتی در این کلاب چه گفت
«در سال ۱۳۹۸ که دولت با کسری بودجه مواجه شد، خدمت مقام رهبری رفتم و توضیح دادم با این روند و مشکلاتی از جمله عدم صادرات نفت و مخالفت دولت با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی امکان ادامه راه بدون چاپ پول وجود ندارد تا کسری بودجه تامین شود. برای تامین آن به‌دنبال تسعیر منابع ارزی هستیم که در کره‌جنوبی داریم. آن زمان مخالفت کردم و این را به رئیس‌جمهور نیز اعلام کردم. حتی در جلسه شورای عالی هماهنگی سران سه قوه نیز شرکت نکردم تا در این جلسه با روحانی و سایرین مخالفت کنم. اما در این جلسه که رئیس‌جمهور و رئیس وقت قوه قضائیه آقای رئیسی و رئیس وقت مجلس آقای لاریجانی حضور داشت، این موضوع به تصویب رسید که ۵ میلیارد دلار از دارایی‌ها صندوق توسعه ملی که در کره‌جنوبی بود، بانک مرکزی بخرد و ریال آن را به دولت بدهد. این موضوع به تایید رهبری رسید، حالا من چرا مسئول چاپ پول شوم.»
