عکس به مثابه «فکت»/درباره عکسی از محمدباقر قالیباف در حاشیه ششمین کنفرانس رؤسای مجالس جهان در ژنو
امروز که عکس رئیس مجلس را در کنفرانس ژنو دیدم به این فکر کردم که وقتی قرار است در آینده از عکس به عنوان فکت در جوامع بینالمللی استفاده کرد چرا در روزهایی که امکان تولید فکت وجود دارد جلوی پای عکاس و خبرنگار سنگاندازی میکنید؟

در روزهای جنگ یکی از بزرگترین چالشهای عکاسان، حضور در مناطق جنگی و عکاسی کردن بود. در حقیقت کسانی که عمری برای چنین روزهایی آموزش دیده بودند جهت حضور در مناطق جنگی با موانع سفت و سختی روبهرو میشدند.
عکاسهای مطبوعاتی به واسطه سالها فعالیت در سطح شهر به نوعی آبدیده شدهاند. یعنی حواسشان هست که از چه مکانهایی نباید عکاسی کنند و در چه محیطهایی اجازه عکاسی دارند.
خیلی از اهالی مطبوعات حتی برای اینکه از مکانی گزارشی تهیه کنند مجوزهای علیحده میگیرند. به عنوان مثال برای اینکه یک عکاس خبری در روز بتواند در سطح شهر تهران عکاسی کند باید مجوز «ناجی هنر» داشته باشد. اگر همین خبرنگار که مجوز عکاسی در سطح شهر را توی جیبش گذاشته بخواهد در سطح شهر به هنگام شب عکاسی کند حتماً باید قبل از شروع به کار به کلانتری محل اطلاعرسانی و کسب اجازه کند.
همه اینها به کنار هر کجای شهر که عکاسی بخواهد دوربین به دست شود آن تکه یک صاحب پیدا میکند و اجازه عکاسی بدون مجوز را مطلقاً نمیدهد. برای تقریب به ذهن عرض میکنم که هر کدام از وسایل حمل و نقل عمومی اعم از مترو، اتوبوس،تاکسی و... هر کدام از پارکها، بهشت زهرا و... زیر مجموعه شهرداری قرار میگیرند و مجوز گرفتن از شهرداری خود داستانی دارد پر آب چشم.
هر کدام از بیمارستانها اگر متولی خاص نداشته باشند زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی یا وزارت بهداشت یا... که مجوز گرفتن از آنها هم کفش آهنی و صبر ایوب میخواهد.
فرودگاهها و راهآهن و... مجوز وزارت راه که بهتر است بیخیالش شوید. ورزشگاهها مجوز وزارت ورزش و... حتی عکاسی از جنگل و کوه و دشت هم مجوز سازمان محیط زیست و چه و چه میخواهد.
خلاصه اینکه عکاسان مطبوعاتی برای اینکه بتوانند چشم مخاطبانشان را به محتوایی روشن کنند هزاران بار هفت خان رستم را تا آخر میروند و بر میگردند.
اما اینها را برای چه مینویسم؟ امروز که عکس رئیس مجلس را در کنفرانس ژنو دیدم به این فکر کردم که وقتی قرار است در آینده از عکس به عنوان فکت در جوامع بینالمللی استفاده کرد چرا در روزهایی که امکان تولید فکت وجود دارد جلوی پای عکاس و خبرنگار سنگاندازی میکنید؟
اگر همان روزها به عکاسان اجازه داده میشد که بدون ترس عکاسی کنند امروز هم عکسهای بهتری داشتیم، هم فیالمثل میتوانستیم در حاشیه همان اجلاس نمایشگاه عکسی برپا و چشم جهانیان را به وحشیگری اسرائیل روشنتر از قبل کنیم.
عکس: سید محمود حسینی، مهر