همنشینی تهران/همزمان با مذاکرات ایران و آمریکا مقام‌های ارشد کشورهای منطقه در تهران گردهم آمدند
مجمع گفتگوی تهران از روز گذشته (یکشنبه ۲۸ اردیبهشت) با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور و وزرا، روسای اندیشکده‌ها و مقامات عالی‌رتبه کشورهای مختلف و صاحب‌نظران بین‌المللی از ۵۳ کشور در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و به نوعی با میزبانی عباس عراقچی، وزیر امورخارجه برگزار شد.
گروه خبر: مجمع گفتگوی تهران از روز گذشته (یکشنبه 28 اردیبهشت) با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور و وزرا، روسای اندیشکده‌ها و مقامات عالی‌رتبه کشورهای مختلف و صاحب‌نظران بین‌المللی از 53 کشور در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و به نوعی با میزبانی عباس عراقچی، وزیر امورخارجه برگزار شد. طبق برنامه‌ریزی‌ها این مجمع دو روز (28 و 29 اردیبهشت) برگزار می‌شود.
در روز اول این مجمع، مقامات ارشد برخی از کشورهای منطقه از جمله حمد بن بدربوسعیدی، وزیر امور خارجه سلطنت‌نشین عمان و امیرخان متقی، وزیر امور خارجه حکومت سرپرستی افغانستان و نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و حکمت حاجی‌اف، دستیار رئیس‌جمهور آذربایجان و آرمن گریگوریان، دبیر شورای عالی امنیت ملی ارمنستان و عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر پیشین عراق و سراج‌الدین مهرالدین، وزیر خارجه تاجیکستان، تعدادی از سفرای خارجی مقیم ایران و... حضور یافتند.
سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه اسبق ایران، یحیی رحیم صفوی، محمدجواد لاریجانی، مهدی سنائی تعدادی از نمایندگان مجلس و مدیران و مقامات ارشد وزارت خارجه و... در این مجمع حضور داشتند. اتفاق عجیب اینکه خبرنگاران، عکاسان و فیلمبرداران دعوت‌شده به مجمع گفت‌وگوی تهران، به سالن مجزا از سالن اصلی کنفرانس هدایت شده‌اند تا به صورت ویدئویی این برنامه را پوشش دهند.
تنها تعداد اندکی از رسانه‌ها مانند صداوسیما به صورت گزینشی اجازه ورود به سالن اصلی را پیدا کرده‌اند. مسعود پزشکیان در حاشیه این مجمع با برخی از مهمانان شرکت‌کننده در این اجلاس از جمله مهرالدین سراج‌الدین، وزیر خارجه تاجیکستان و بدرالدین البوسعیدی، وزیر خارجه عمان و امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه حکومت افغانستان و نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و محمدبن عبدالرحمن آل‌ثانی، وزیر خارجه قطر دیدار و گفت‌وگو کرد.
غلط کردند دنبال ضعیف کردن ایران‌اند
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور در مجمع گفت‌وگوهای تهران در پاسخ به این سوال که گسترش روابط با همسایگان و ایجاد تعادل در سیاست خارجی بود، آیا پیام شما دریافت شد؟ گفت: «پیام با انشای آقای ظریف تنظیم و از سوی بنده منتشر شد تا به دنیا اعلام کنیم که ما به سوی همه دست دوستی و رفاق و وفاق دراز کرده‌ایم. متاسفانه کشورهای زورگو به دنبال القای ذهنیتی از ایران در منطقه و جهان هستند که تامین‌کننده منافع آنهاست. آنها به دنبال این هستند تا بین ما و کشورهای منطقه اختلاف و دعوا ایجاد کنند.»
پزشکیان افزود: «اینکه رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه بیاید و ایران را عامل خطر معرفی کند، در راستای همین سیاست است، وگرنه ما خانه‌های مردم بی‌دفاع را بمباران می‌کنیم؟ ما دانشمندان و علمای دیگر کشورها را ترور کرده و مردم عادی را زیر خروارها خاک مدفون می‌کنیم؟ آیا ما مدعی هستیم که سلاح‌های قدرتمند داریم که قادر به نابودی زمین هستند؟ ما این حرف‌ها را می‌زنیم و اینگونه عمل می‌کنیم، یا کسانی که چنین کارهایی را در منطقه مرتکب می‌شوند و بعد دم از صلح و حقوق بشر هم می‌زنند؟ چه کسانی شهید هنیه را ترور و چه کسانی از این تروریست‌ها حمایت کردند؟ عجیب است؛ تروریست‌ها به قربانیان خود می‌گویند که شما تروریست هستید و ناامنی ایجاد کرده‌اید. این همان مرگ اخلاق در سیاست‌ورزی زشتی و غیرانسانی است که در جهان شکل داده‌اند.»
او در واکنش به اظهارات اخیر ترامپ و با اشاره به کتاب «جنگ بی‌‌پایان»، گفت: «کتاب می‌گوید جنگی که راه انداخته شده برای این است که اگر کسی بگوید این منابع متعلق به من است و تو نباید به آن دست‌اندازی کنی، این برای دستیابی به آن، جنگ راه می‌اندازد. همین الان اگر منابع انرژی از خلیج فارس به آنجا منتقل نشود، آنها فلج خواهند شد. لذا باید کاری کنند که ما با هم دعوا کنیم، تا آنها بتوانند راحت منابع ما را غارت کنند و ما برای یکدیگر تهدید باشیم تا آنها نفت ما را ببرند و در عوض به ما اسلحه بفروشند تا با هم بجنگیم. بعد بگویند که بیایید سرمایه‌هایتان را نیز در کشور ما سرمایه‌گذاری کنید و بعد مدعی شوند که اینها منابع‌شان را در کشور ما سرمایه‌گذاری می‌کنند. آن افراد به منطقه می‌آیند و به دنبال این است که ما را با همدیگر دعوا بیاندازد؛ ما را تهدید معرفی می‌کند تا به دیگران اسلحه بفروشد. یعنی از یکسو منابع ما را می‌برد و از سوی دیگر هر چه باقی می‌ماند را نیز با فروش اسلحه می‌گیرد تا دیگر چیزی در منطقه باقی نماند و ما در جنگی که آنها راه انداخته‌اند با هم بجنگیم.»
پزشکیان در پاسخ به این سوال که با توجه به تناقض‌گویی‌های طرف مقابل فکر می‌کنید چه توافقی حاصل شود؟ بیان کرد: «پاسخ به این سوال در چارچوب همان نکته‌ای است که توضیح دادم، اگر حق ما را بپذیرند بر اساس معاهدات بین‌المللی که حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را برای ما قائل شده است، یک مسئله است. چه کسی به اینها این حق را داده که بخواهند کشورهای دیگر را از رشد کردن و پیشرفت علمی محروم کنند. می‌گویند ما می‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، خب، رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز تاکید کردند که اساساً سلاح هسته‌ای با باورهای اعتقادی سازگار نیست و در حوزه دفاعی ما جایی ندارد. شاید برخی می‌خواستند به این سمت بروند، اما رهبری فرمودند ما نمی‌توانیم به لحاظ اعتقادی سلاح هسته‌ای داشته باشیم، حالا اگر یک نفر هم این وسط بلند شود حرفی بزند، ملاک نیست، چراکه رهبری تاکید کردند که سلاح هسته‌ای با باورهای ما همخوانی ندارد. مرتب تکرار می‌کنند که ما می‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، خب ما اصلاً سلاح هسته‌ای نمی‌خواهیم، شما هم بیایید هر قدر و به هر شکل بازرسی لازم است انجام دهید. فتوا در چارچوب اعتقادی ما مفهوم مشخصی دارد و ما نمی‌توانیم بگوییم می‌خواهیم خلاف آن عمل کنیم.»
رئیس‌جمهور در پاسخ به این سوال که شما به عنوان رئیس‌جمهور حق دارید برای نسل‌های آینده تصمیم بگیرید که از حقوق حقه‌اش محروم شود یا استثنا شود؟ گفت: «اساساً اینها به آسمان بروند یا زمین بیایند، من به عنوان یک انسان هرگز زور را نمی‌پذیرم. هیچ انسان آزاده‌ای در هیچ نقطه‌ای از کشور و در هیچ نقطه‌ای از کشورهای منطقه زیر بار زور نمی‌رود. ما به‌هیچ‌وجه از این حق استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای دست نخواهیم کشید. اینها هر حرفی بزنند، هر کاری کنند، ما را تهدید کنند، تحریم کنند، فرقی ندارد.»
او با اشاره به اینکه ما به دنبال صلح هستیم اما ترسی از تهدیدها هم نداریم، افزود: «نیازی نیست به ما اسلحه نشان دهند، ما به دنبال صلح و همکاری با همسایگان و دیگر کشورهای دنیا هستیم، اما از حق خودمان هم نمی‌گذریم.» پزشکیان تاکید کرد: «همه شما می‌دانید که در حال حاضر رژیم صهیونیستی و آمریکا و حتی کشورهای اروپایی تمام فکر و ذکرشان این است که ایران ضعیف شده و در داخل ایران اختلاف هست، پس ما می‌توانیم سیاست‌های خودمان را به آنها تحمیل کنیم. اما ما می‌گوییم شما غلط کرده‌اید که بخواهید چنین چیزی را دنبال کنید. ما تلاش کرده‌ایم که در داخل وفاق و همدلی و همبستگی را تقویت کنیم تا ایران هر چه بیشتر یکپارچه شود و حق هیچ فردی از هیچ قوم و نژادی نادیده گرفته نشود.»
رفع جامع تحریم‌ها تضمین شود
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه نیز در این مجمع با گرامی داشتن یاد حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه سابق و با اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، گفت: «آنچه در برابر چشمان ما فرو ریخته، مجموعه‌ای از «میثاق‌های اخلاقی، حقوقی و سیاسی» است که قرار بود پایه‌های نظم جهانی را شکل دهد. در واقع، آنچه شاهدش هستیم، فروپاشی بنیان‌های تعهد و مسئولیت‌پذیری جمعی در قبال صلح، کرامت انسانی و وجدان مشترک جهانی است. روشن است که این وضعیت نمی‌تواند ادامه یابد.»
او افزود: «آنچه امروز به‌عنوان «واقعیت منطقه» توسط آنها معرفی می‌شود، در اصل بازتاب روایت‌ها و برداشت‌های عمیقاً «برساخته»، آن‌هم صرفاً بر اساس منافع آنها است که ضروری است از درون خود منطقه بازتعریف و اصلاح گردند. منطقه غرب آسیا نیازمند یک بازنگری بنیادین در نگاه به خود است. تمرکز طولانی‌مدت بر رقابت‌هایی که از توهم تهدید دائمی ناشی شده‌اند، مانع از شکل‌گیری همکاری‌های مؤثر برای حل مسائل منطقه‌ای و جهانی شده و زمینه‌ساز دخالت‌های مخرب قدرت‌های فرامنطقه‌ای را فراهم آورده است. اکنون زمان آن فرا رسیده که این «شبه‌واقعیت برساخته و تحمیلی» را دگرگون کنیم و با تکیه بر تعامل، تفاهم و ارزش‌های مشترک، «نظمی واقعی، بومی و مطلوب»در منطقه پایه‌گذاری کنیم.»
عراقچی با اشاره به اینکه گسترش روابط با کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین از خطوط اصلی سیاست خارجی ما محسوب می‌شود، تاکید کرد: «عضویت ایران در نهادهایی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای، و نیز تعمیق همکاری با کشورهای اسلامی و اعضای جنبش عدم تعهد، نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی در پی ایفای نقش فعال در شکل‌گیری نظمی چندقطبی، متعادل و منصفانه در سطح بین‌الملل است. در نگاه ما به منطقه، امنیت و شکوفایی هر کشور به‌طور جدایی‌ناپذیر با امنیت و شکوفایی همسایگانش گره خورده است. صلح و امنیت در منطقه ما بدون رسیدگی صادقانه، عمیق و همه‌جانبه به مسئله فلسطین امکان‌پذیر نیست.»
وزیر امورخارجه با بیان اینکه امروز، مسئله فلسطین مهم‌ترین و فوری‌ترین موضوع در دستور کار منطقه است، گفت: «ما راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای مسئله فلسطین پیشنهاد می‌کنیم: برگزاری یک همه‌پرسی ملی با مشارکت تمامی اهالی اصیل سرزمین فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی تا درباره نظام سیاسی آینده این سرزمین تصمیم‌گیری کنند.»
او افزود: «در کنار مسائل منطقه‌ای، یکی دیگر از ابعاد مهم سیاست خارجی کنونی ایران، موضوع برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ما و تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه‌ای است که بر ضد ملت ایران از سوی ایالات متحده اعمال شده‌اند. جمهوری اسلامی به عنوان یکی از طرف‌های معاهده عدم اشاعه NPT، بر اساس مبانی دینی و اخلاقی خود هرگز به‌دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست و پایبندی خود را به اصل عدم تولید و به‌کارگیری سلاح‌های کشتار جمعی دنبال می‌کند. ما همواره تلاش کرده‌ایم نگرانی‌های منطقی بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای کشورمان را از طریق تعامل و شفافیت مرتفع سازیم. ما خواهان توافقی عادلانه و متوازن هستیم؛ توافقی که در چارچوب معاهده عدم اشاعه، با احترام کامل به حقوق هسته‌ای ایران شکل گرفته و به‌طور عینی رفع جامع تحریم‌ها را تضمین نماید. جمهوری اسلامی به دیپلماسی پایبند است و انتظار دارد تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه‌ای که مستقیماً مردم ما را هدف قرار داده‌اند، به‌طور واقعی و ملموس لغو شوند. ما معتقدیم چنین توافقی می‌تواند منافع طرفین را تأمین و به تحکیم صلح، امنیت و ثبات در منطقه کمک کند.»
به گفته عراقچی: «در همین راستا، ایران آمادگی دارد در صورت مشاهده اراده واقعی و رویکردی مستقل از سوی طرف‌های اروپایی نیز فصل تازه‌ای در روابط خود با اروپا آغاز کند. متأسفانه در سال‌های گذشته، تمرکز بر اختلافات به جای نقاط مشترک، امکان بهره‌برداری از فرصت‌های همکاری را محدود کرده است. با این حال، اگر اروپا نیز اراده لازم برای اصلاح این روند را داشته باشد، ایران مانعی برای بازسازی اعتماد متقابل و گسترش روابط نمی‌بیند. اروپا می‌تواند با اتخاذ رویکردی مسئولانه و سازنده، نقشی مؤثر در فرآیند توسعه و ثبات منطقه ایفا کند. نگاه دیپلماسی ما به سوی همه کشورهای منطقه است تا با الهام از شعار محوری وفاق دولت جمهوری اسلامی، منطقه‌ای قوی و همگرا بسازیم.»
اقلیم کردستان پایگاه تهدید نمی‌شود
نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق نیز در مجمع گفت‌وگوی تهران با بیان اینکه جمهوری اسلامی از اولین کشورهایی بود که در جنگ با داعش به ما کمک کرد، تاکید کرد: «خدا رحمت کند شهید حاج قاسم سلیمانی را؛ ایشان از همان شب‌های سخت اولیه به اربیل آمد و ما با صراحت اعلام کرده‌ایم که روابط ایران و اقلیم کردستان روابط خوبی است.»
او با اشاره به فرازونشیب‌های روابط ایران و اقلیم کردستان افزود: «در سفری به تهران که آقای پزشکیان هنوز رئیس‌جمهور نشده بود با ایشان و همچنین با مقام معظم رهبری دیداری داشتیم که مسائل را بسیار واضح و شفاف مطرح کردیم. نقطه تحول روابط ما، پس از دیدارهایی بود که بنده با رهبر معظم انقلاب داشتم؛ این دیدارها نقطه عطفی در روابط به شمار می‌روند.»
بارزانی درباره پایان منازعات طولانی در مرزهای ایران و کردستان عراق گفت: «پیشرفت‌های مهمی در این حوزه داشته‌ایم و اکنون مکانیزمی تعریف‌شده که میان اقلیم کردستان و جمهوری اسلامی به‌طور مشترک در حال اجراست. یکی از اصول کلیدی ما این است که اجازه ندهیم اقلیم کردستان به پایگاهی برای تهدید همسایگان ما، به‌ویژه جمهوری اسلامی، تبدیل شود. در این خصوص جلسات منظمی برگزار می‌شود. دیروز نیز در تهران جلسه‌ای داشتیم و همگی اذعان داشتند که در زمینه امنیت، گام‌های خوبی برداشته‌ایم. خاک اقلیم کردستان منبع خطر برای جمهوری اسلامی نبوده و نخواهد بود.»
رئیس اقلیم کردستان تاکید کرد: «ما اعلام کرده‌ایم که آماده همکاری شفاف هستیم تا این مسئله از مسیر گفت‌وگو و دیپلماسی حل شود، نه از طریق نظامی. به نظر می‌رسد تحولات مثبتی در حال وقوع است و امیدواریم به پایان منازعه منجر شود.» بازرانی درباره خاطراتش از ایران نیز گفت: «خاطرات ایران برای من همیشه زنده است. ایران کشوری بود که در زمان نیاز ما را به عنوان پناهنده پذیرفت و خاطرات زیادی با ایران داریم؛ خاطراتی که فراموش‌شدنی نیستند. هر بار که به ایران می‌آیم، احساس می‌کنم به خانه خود برگشته‌ام.»
تجارت 3 میلیارد دلاری با ایران
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان نیز تاکید کرد: «امارت اسلامی افغانستان یک سیاست متوازن و اقتصادمحور را در پیش گرفته است و کشورهای همسایه در سیاست افغانستان جای خاصی دارند. در چهار سال گذشته توانستیم در قالب سیاست متوازن با کشورهای همسایه، منطقه و فرامنطقه روابط خوبی داشته باشیم به خصوص در عرصه اقتصادی. با ایران ۳ میلیارد دلار تجارت داریم.»
او افزود: «افغانستان در چهار دهه گذشته از سیاست متوازن در همه جنبه‌ها برخوردار نبود و بسیاری به خاطر خوشی یک قدرت و کشور با هم دشمنی می‌کردند. در چهار سال گذشته توانستیم سیاست متوازن را در عرصه سیاست خارجی به خوبی پیش ببریم و به کشورهای منطقه و فرامنطقه روزبه‌روز نزدیک می‌شویم.»
سرپرست وزارت خارجه افغانستان گفت: «ایران و افغانستان هر دو با مشکل مواد مخدر و خشکسالی مواجه هستند. وقتی خشکسالی نباشد هر چه آب باشد به سمت ایران جاری می‌شود. تلاش ما این است که آب هدر نرود و به خوبی به طرف ایرانی برسد. در این خصوص مسئولیت شرعی و اسلامی ماست که بتوانیم کمک کنیم و این اقدام را هم ثواب و هم در قالب یک سیاست خوب می‌دانیم. مردم ایران که صدای من را می‌شنوند شکی نداشته باشند که ما نیت بد در این زمینه نداریم.»
متقی با اشاره به سفر اخیر وزیر خارجه ایران به کابل تاکید کرد: «در جریان این سفر، رئیس‌الوزرای افغانستان به آقای عراقچی گفت که ما این را مسئولیت خود می‌دانیم که به مردم تشنه سیستان و بلوچستان آب برسد و این سیاست ماست. اگر قرارداد هیرمند هم نبود به این تعهد پایبند بودیم.»
منطق جمهوری اسلامی قوی است
سعید خطیب‌زاده، رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه در جهان امروز میثاق‌ها سست شده‌اند؛ تاکید کرد: «حقوق بین‌الملل در بسیاری از ابعاد دچار تمسخر شده است. برخی از طرف‌های بین‌المللی هر نوع تجاوزی را که ممکن بوده به حقوق اولیه بین‌المللی انجام داده‌اند. حاکمیت‌های مرزی سست شده و بسیاری از تغییراتی از این دست، از جمله تغییر در اقتصاد بین‌الملل، ورود به دنیای اقتصاد دیجیتال و همچنین نقشی که تکنولوژی‌های نوین در دگردیسی این فضا ایفا کرده‌اند، رخ داده‌اند.»
رئیس مرکز مطالعات وزارت امور خارجه در خصوص تهدیدات یا چالش‌های نظام بین‌الملل، افزود: «یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که همواره جمهوری اسلامی با آن مواجه بوده، گزاره‌هایی است که عمداً علیه ایران ساخته می‌شود. این گزاره‌های معیوب به‌صورت مداوم در رسانه‌های جریان اصلی، که بسیاری از آنها وابسته به جریان صهیونیستی هستند، تولید می‌شوند. سپس بر اساس این گزاره‌های معیوب، تفاسیر نادرست ساخته می‌شود و برداشت‌هایی صورت می‌گیرد که باید از طریق همان رسانه‌ها یا ابزارهای مرتبط پاسخ مناسب به آنها بدهد. سیاست خارجی دولت چهاردهم بر اساس استفاده از فرصت‌ها و مقابله صحیح با چالش‌ها تنظیم شده است. منطق جمهوری اسلامی و استدلالات محوری آن در حوزه‌های مختلف از جمله سوریه، فلسطین، خلیج فارس، آمریکا، نظام بین‌الملل و حقوق بین‌المللی بسیار قوی و دقیق است.»
ارتباط با ایران بدون چالش
آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان نیز در سخنانی در این مجمع با بیان اینکه «محتوا و متن صلح بین آذربایجان و ارمنستان توسط طرفین تایید شده و در حال اقدام برای امضای آن هستیم» گفت: «در روابط تهران و ایروان هیچ چالشی وجود ندارد.»
حکمت حاجی‌اف، دستیار رئیس‌جمهور آذربایجان نیز در این مجمع گفت: «پس از سفر بسیار موفقیت‌آمیز رئیس‌جمهور پزشکیان به آذربایجان، روابط تهران و باکو وارد مرحله تازه‌ای شده است. ما فقط همسایه نیستیم. ما برادر و خویشاوند هستیم. این رابطه قدمتی چندین هزارساله دارد. به دنبال توسعه روابط خودمان با ایران هستیم و پس از سفر بسیار موفقیت‌آمیز رئیس‌جمهور پزشکیان به آذربایجان، روابط دو کشور وارد مرحله تازه‌ای شده است.»
روابط ما با اروپا منجمد است
سیدکمال خرازی، رئیس شورای روابط خارجی ایران نیز در مجمع گفت‌وگوی تهران گفت: «چهارمین دور گفت‌گوهای ایرانی و عربی اخیراً برگزار شد. دور قبلی در تهران برگزار شد. هدف از این گفت‌وگو درک و فهم متقابل برای حل مسائل منطقه است. هر کشوری یک نوع فرهنگ و اقتصاد دارد.»
خرازی همچنین در پاسخ به سوالی درباره روابط ایران و اروپا، به‌خصوص نقش چند کشور اروپایی خاص برای «گروگان گرفتن» روابط ایران با این قاره سبز تاکید کرد: «همواره امیدوار بودیم که اروپا مستقل عمل کند، اما پس از برجام، شاهد قطع همکاری اروپا با ایران بودیم و این نشان‌دهنده عدم استقلال آنهاست. اروپا توانمندی‌های بسیاری دارد و باید بتواند استقلال خود را حفظ کند، اما متاسفانه به دلیل پیروی اروپا از آمریکا و نفوذ اسرائیل در اروپا، روابط ما با اروپا منجمد است. اما این بدین معنا نیست که ما به دنبال بهبودی روابط‌مان با آنها نیستیم. اخیراً معاون وزیر خارجه در دیداری با اروپایی‌ها، آنها را در جریان مذاکرات ایران و آمریکا قرار داده است.»
او در پاسخ به سوالی درباره اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و اهداف واقعی یا غیرواقعی پشت اظهارات ضدایرانی ترامپ افزود: «آمریکایی‌ها خودشان درخواست مذاکره کردند. این نشان‌دهنده این است که ایران کشور قدرتمندی است. آنها نمی‌توانند از ایران باج‌خواهی کنند یا از طریق تهدید با ایران تعامل کنند. هرکس ایران را تهدید کند، علیه آن اقدام خواهیم کرد. با ایران نمی‌شود با زبان تهدید صحبت کرد.
فناوری هسته‌ای ایران به مرحله‌ای رسیده که نابودنشدنی است. دانش ایرانیان که بدون کمک بیگانگان کسب شده، از بین نخواهد رفت. برخلاف دیگر کشورها، ایرانیان به تنهایی به دانش هسته‌ای دست یافته‌اند. آمریکایی‌ها این را درک کرده‌اند. ما از مذاکره فراری نیستیم و درخواست آنها برای مذاکره را پذیرفتیم. آنها باید تحریم‌ها را بردارند و در ازای آن ما باید اقداماتی انجام دهیم. براساس ان.پی.تی حق حفظ غنی‌سازی و راکتورهای خود را داریم. اقدامات احتمالی ما می‌تواند شامل محدودیت غنی‌سازی به رقم 3/67 درصد باشد.»
رئیس شورای روابط خارجی ایران افزود: «با وجود توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای، فتوای رهبری دست ما را بسته و نمی‌توانیم سلاح هسته‌ای بسازیم اما دیگر کشورهای منطقه هم ممکن است به سراغ سلاح هسته‌ای حرکت کنند، زیرا اسرائیل سلاح هسته‌ای دارد. ممکن است دیگر کشورها برای حفاظت از خودشان دربرابر اسرائیل به سراغ سلاح هسته‌ای بروند. خواسته ما خاورمیانه‌ای عاری از سلاح هسته‌ای است.»
