کارنامه وزرای پیشنهادی
گروه خبر: ۱۹ وزیر پیشنهادی طی نامهای رسمی از سوی رئیسجمهور، به مجلس معرفی شدند. طبق گفته رئیس مجلس، بررسی این فهرست در پارلمان، از امروز آغاز میشود. فرآیند انتخاب گزینههای مدیریت وزراتخانهها در دولت پزشکیان، پیچیده بود و خروجی آن نیز مورد تحلیل و بررسی کارشناسان قرار گرفته است.
دو وزیر از دولتهای حسن روحانی و سه وزیر از دولت سیدابراهیم رئیسی در این لیست حضور دارند. بعضی از چهرههای پیشنهادی مثل سیدعباس عراقچی، اسکندر مومنی و عبدالناصر همتی از افراد شناختهشدهای هستند که سابقه وزارت ندارند. آخرین قسمت این فهرست نیز به گزینههایی اختصاص دارد که چهرههایی جدید محسوب میشوند. معرفی گزینههای پیشنهادی رئیسجمهور برای بر عهده گرفتن مدیریت وزارتخانهها، بر اساس اصل ۱۳۳ قانون اساسی صورت میگیرد. در این اصل آمده است: «وزرا توسط رئیسجمهور تعیین و برای گرفتن رای اعتماد به مجلس معرفی میشوند؛ با تغییر مجلس، گرفتن رای اعتماد جدید برای وزرا لازم نیست. تعداد وزیران و حدود اختیارات هر یک از آنان را قانون معین میکند.»
علیرضا کاظمی؛ آموزش و پرورش
گزینه پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش از مدیران قدیمی این وزارتخانه اما در حال حاضر، قائممقام اسکندر مومنی (وزیر پیشنهادی کشور) در ستاد مبارزه با مواد مخدر است. او در شهریور ۱۴۰۰ پس از استعفای محسن حاجیمیرزایی بهعنوان سرپرست وزارت آموزش و پرورش در دولت سیزدهم منصوب شد و تا زمان انتخاب وزیر جدید، این سمت را بر عهده داشت. معاون پرورشی و فرهنگی، معاون آموزش متوسطه و مدیرکلی آموزش و پرورش خراسان رضوی، در سوابق این وزیر پیشنهادی دیده میشود. وزارت آموزش و پرورش با توجه به نیروی انسانی گسترده و مسئولیتی که در حوزه تربیت و آموزش دانشآموزان از دوره ابتدایی تا پیش از ورود به دانشگاه بر عهده دارد، یکی از وزارتخانههای مهم دولت محسوب میشود.
سیدستار هاشمی؛ ارتباطات و فناوری اطلاعات
نامزد وزارت ارتباطات، یکی از دو گزینه جوان این فهرست (متولد) است. هاشمی دانشآموخته دکترای هوش مصنوعی از دانشگاههای مانوش استرالیا و علم و صنعت ایران و استاد تمام گروه کامپیوتر در دانشگاه شیراز است. هاشمی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات بود. در کارنامه او ریاست هیئتمدیره شرکت ایرانسل، معاونت فناوری شرکت ارتباطات زیرساخت، معاونت فناوری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و مدیرکلی ارتباطات و فناوری اطلاعات استان فارس دیده میشود. آنطور که در رسانهها آمده، هاشمی جوانترین استادتمام کشور در عرصه هوش مصنوعی بوده و به غیر از امور اجرایی، در امور علمی، ارائه مقالات بینالمللی و تألیف نیز فعال است. ستار هاشمی برادر سیدضیا هاشمی، معاون فرهنگی اسبق وزارت علوم، استاد دانشگاه تهران و رایزن فرهنگی فعلی ایران در سوئد است.
سیدرضا صالحیامیری؛ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
او نیز از مدیران ارشد و وزرای دولت روحانی است. سیدرضا صالحیامیری گزینه وزارت میراث فرهنگی، از جمله افراد حلقه امنیتیهای دولت روحانی بود که مسئولیتهای مختلفی از جمله سرپرستی وزارت ورزش، ریاست کتابخانه ملی، وزیر ارشاد یک سال پایانی دولت یازدهم و رئیس کمیته ملی المپیک در دولت دوازدهم را بر عهده داشتو به غیر از مسئولیتهای دولت روحانی، رئیس کمیته اجتماعی شورای عالی امنیت ملی، عضو هیئت رئیسه مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری، معاون بررسیهای استراتژیک، عضو هیئت امنای مؤسسه مطالعات راهبردی، مشاور رئیسجمهور در دولت سیدمحمد خاتمی، عضو شورای اجتماعی کشور و عضو شورای اطلاعرسانی دولت از جمله دیگر سوابق اوست. صالحیامیری دانشآموخته علوم سیاسی و مدیریت و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد است.
عبدالناصر همتی؛ اقتصاد و امور دارایی
رئیس کل پیشین بانک مرکزی، گزینه وزارت اقتصاد است. عبدالناصر همتی دانشآموخته و استاد اقتصاد دانشگاه تهران است. او علاوه بر ریاست کل بانک مرکزی، سابقه ۱۴ سال ریاست کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران (در دو دوره زمانی متفاوت)، مدیرعاملی بانکهای سینا و ملی را در کارنامه دارد. همتی در انتخابات ۱۴۰۰ یکی از نامزدهای تائیدصلاحیت شده بود که صلاحیت او برای شرکت در انتخابات ۱۴۰۳ تائید نشد. همتی از اعضای حزب کارگزاران است و یکی از ۳ گزینه جریان اصلاحطلب در فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم است. همتی پیش از انتصاب بهعنوان رئیس کل بانک مرکزی به عنوان سفیر ایران در چین منصوب شده بود که از سمت تهران فراخوان شد و به ساختمان میرداماد رفت. همتی با ۶۷ سال سن، مسنترین گزینه پیشنهادی به مجلس است.
امیر عزیز نصیرزاده؛ دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
گزینه پیشنهادی وزارت دفاع، فرمانده پیشین نیروی هوایی ارتش و جانشین فعلی رئیس ستادکل نیروهای مسلح است. نصیرزاده در صورت کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، بهعنوان دومین وزیری منصوب خواهد شد که خواستگاهش نیروی هوایی است. وی که فارغالتحصیل دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش است، سابقه خدمت در سمتهایی مانند وابسته نظامی در ایتالیا، مدیریت جنگ الکترونیک معاونت عملیات نهاجا، معاونت اطلاعات نیروی هوایی، معاونت طرح و برنامه نهاجا، معاونت هماهنگکننده نیروی هوایی (رئیس ستاد) و جانشینی فرمانده نیروی هوایی ارتش را دارد. وزارت دفاع نیز یکی از وزارتخانههای چهارگانه است که وزیر آن با نظر و مشورت مقام رهبری انتخاب و به مجلس معرفی میشود. در صورت اعتماد مجلس به نصیرزاده، پس از ۴۳ سال بار دیگر فردی از نیروی هوایی وزیر دفاع خواهد شد. پیش از این، شهید جواد فکوری در سالهای ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ وزیر دفاع ملی بود.
محمدرضا ظفرقندی؛ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
دبیرکل انجمن اسلامی پزشکان، گزینه تصدی وزارت بهداشت است. در سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ و ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ رئیس سازمان نظام پزشکی بود و در سوابق خود ریاست دانشگاه علوم پزشکی تهران، عضویت در شورای عالی بیمه خدمات درمانی، مدیر گروه جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ریاست انجمن علمی ترومای ایران را دارد. او در بیمارستان سینا خدمت میکند و عضو هیئت علمی، استاد مام دانشگاه علوم پزشکی تهران و فوقتخصص جراحی عروق است. محمدرضا ظفرقندی به غیر از دو عضو حزب کارگزاران (همتی و نوریقزلجه) دیگر عضو اصلاحطلب فهرست وزرای پزشکیان است. ظفرقندی پس از اتمام دوره دستیاری جراحی در دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۶۸ به درجه استادیاری رسید و سپس در سال ۱۳۷۰ دوره فلوشیپ جراحی عروق و تروما را در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز کرد.
سیدعباس عراقچی؛ وزارت امور خارجه
نام معاون سیاسی محمدجواد ظریف و یکی از چهرههای اصلی مذاکرات هستهای، به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه به مجلس رفته است. عباس عراقچی یکی از نیروهای قدیمی وزارت امور خارجه محسوب میشود که کار خود را از سطح کارشناس آغاز کرد. عراقچی دانشآموخته رشته روابط بینالملل از دانشکده وزارت امور خارجه، علوم سیاسی از دانشگاه آزاد و دکترای اندیشه سیاسی از دانشگاه کنت انگلستان است. وی که اکنون به عنوان دبیر شورای راهبردی روابط خارجی فعالیت میکند، سابقه سخنگویی، سفیر در ژاپن و فنلاند (سفیر آکرودیته در استونی) را نیز در کارنامه دارد. سیدعباس عراقچی چهره نزدیک به محمدجواد ظریف محسوب میشود و جایگاهی که او برای آن معرفی شده، یکی از چهار وزارتخانهای است که وزیر آن با مشورت و نظر مقام رهبری انتخاب میشود.
احمد میدری؛ تعاون، کار و رفاه اجتماعی
این وزارتخانه یکی از حساسترین دستگاههای دولتی و احمد میدری، نماینده مجلس ششم و معاون اسبق رفاه اجتماعی آن، گزینه تصدی پست وزارت است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به خاطر داشتن مسئولیت در قبال کارگران، بازنشستگان بیمه درمانی و در اختیار داشتن مجموعههای ثروتمند اقتصادی مانند شستا، اهمیت بالایی دارد. میدری یکی از چهرههایی بود که مسعود پزشکیان را در میزگرد اقتصادی تلویزیون همراهی میکرد. مشاور قائممقام وزیر اقتصاد، عضو هیئتمدیره بیمه دانا، عضو ناظر شورای برنامهریزی استان خوزستان در دوره نمایندگی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، پژوهشگر مرکز تحقیقات استراتژیک و مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی از جمله عناوینی است که در کارنامه وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی دیده میشود. میدری دانشآموخته دانشگاههای شیراز و تهران در رشته اقتصاد است.
امین حسین رحیمی؛ دادگستری
امینحسین رحیمی، سومین وزیر دولت سیزدهم (در کنار عباس علیآبادی و سیداسماعیل خطیب) است که در فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم قرار دارد. معاون منابع انسانی و امور فرهنگی قوه قضائیه، نماینده مردم ملایر در مجلس هشتم، مشاور رئیس قوه قضائیه، دادستان دیوان محاسبات کشور، رئیس کل دیوان محاسبات کشور، معاون سیاسی و امنیتی دادستان کل کشور، مشاور عالی رئیس قوه قضائیه و رئیس مرکز امور هماهنگی مجلس از جمله سوابق مدیریتی و اجرایی وزیر پیشنهادی دادگستری محسوب میشود. اصل ۱۶۰ قانون اساسی مربوط به وزیر دادگستری است. در بخشی از این اصل میخوانیم: «وزیر دادگستری مسئولیت کلیه مسائل مربوطه به روابط قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه را بر عهده دارد و از میان کسانی که رئیس قوه قضائیه به رئیسجمهور پیشنهاد میکند انتخاب میگردد.»
فرزانه صادق مالواجرد؛ راه و شهرسازی
نامزد تصدی وزارت راه، تنها گزینه زن در فهرست پیشنهادی دولت چهاردهم است. او سابقه مدیرکلی، معاونت و مشاور وزیر را در این دستگاه دارد و بهعنوان دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران فعالیت میکند. این شورا مسئول برنامهریزی و نظارت بر توسعه شهری در ایران است و نقش مهمی در تعیین سیاستهای معماری و شهرسازی در کشور ایفا میکند. با گرفتن رای اعتماد از سوی فرزانه صادقمالواجرد، تعداد اعضای زن هیئت دولت در صورتی که حکم دیگری از سوی مسعود پزشکیان برای زنان صادر نشود، به دو نفر خواهد رسید. فرزانه صادق دانشآموخته معماری و شهرسازی است. هنوز اطلاعات دقیقی از او به صورت عمومی منتشر نشده است.
سیداسماعیل خطیب؛ اطلاعات
وزیر پیشنهادی اطلاعات، عهدهدار اداره این وزارت در دولت سیزدهم است. سیداسماعیل خطیب تحصیلات حوزوی دارد و از چهرههای قدیمی دستگاه اطلاعات است که سابقه او به سال ۵۹ و تشکیل اطلاعات سپاه برمیگردد. در سوابق او فعالیت بهعنوان مدیرکل اطلاعات قم، رئیس حفاظت دفتر رهبری در قم، ریاست حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه در دوران ریاست آملیلاریجانی و حراست آستان قدس رضوی وجود دارد. وزیر اطلاعات با توجه به حساسیتهایی که وجود دارد، یکی از وزرایی است که با مشورت و نظر مقام رهبری انتخاب و به مجلس معرفی میشود. از آیتالله خامنهای، مرحوم آیات فاضل لنکرانی، آقا مجتبی تهرانی و مصباح یزدی و آیتالله مکارم شیرازی به عنوان اساتید وزیر پیشنهادی اطلاعات نام برده میشود.
اسکندر مومنی؛ کشور
گزینه وزارت کشور دولت چهاردهم، یک گزینه نظامی است. سردار اسکندر مومنی، از سال ۱۳۹۷ به بخش دولتی آمد و مشاور رئیسجمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر شد. او همچنان در این جایگاه قرار دارد. مومنی دانشآموخته مقطع دکترای امنیت ملی و عضو هیئت علمی دانشگاه پلیس است. معاون انتظامی فرمانده ناجا، ریاست مرکز فوریتهای پلیسی ۱۱۰، معاون عملیات ناجا، ریاست پلیس راهور و جانشینی فرمانده نیروی انتظامی از جمله سوابق مومنی است. برخی رسانهها اینطور مطرح میکنند که مومنی گزینه تحت حمایت قالیباف است؛ چراکه حضور او در سطح ارشد فرماندهی نیروی انتظامی، در دوران فرماندهی قالیباف بر پلیس اتفاق افتاد. مومنی مانند دیگر فرماندهان ارشد فراجا، از نیروهای سپاه بود که به این دستگاه منتقل شدند.
عباس علیآبادی؛ نیرو
وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت، گزینه دولت چهاردهم برای مدیریت وزارت نیرو است. علیآبادی فارغالتحصیل مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد مکانیک با گرایش تبدیل انرژی از دانشگاههای صنعتی شریف و دانشگاه تهران و درجه دکترای مهندسی مکانیک از دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی با گرایش کنترل است و در دانشگاه نیز تدریس میکند که مدیرعاملی گروه صنعتی مپنا، معاونت وزیر نیرو در امور برق و انرژی، ریاست دانشگاه صنعتی مالکاشتر وابسته به وزارت دفاع در سوابق او وجود دارد. او سال ۱۴۰۲ و پس از استیضاح سیدرضا فاطمیامین، توسط سیدابراهیم رئیسی بهعنوان وزیر پیشنهادی صمت به مجلس معرفی شد. عباس علیآبادی به خاطر وعدههایش در خصوص تسهیل واردات خودرو، مورد انتقادات زیادی قرار گرفته است.
سیدعباس صالحی؛ فرهنگ و ارشاد اسلامی
مسعود پزشکیان، قصد دارد وزیر ارشاد در دولت دوم حسن روحانی را بار دیگر راهی ساختمان بهارستان کند. سیدعباس صالحیشریعتی یا همان سیدعباس صالحی، تحصیلات حوزوی دارد. در حال حاضر با حکم مقام رهبری، مؤسسه و روزنامه اطلاعات را اداره میکند. او در دوره اول دولت روحانی معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد، پس از استعفای علی جنتی سرپرست این وزراتخانه و در دولت دوازدهم نیز وزیر ارشاد بود. از سیدعباس صالحی به عنوان یکی از وزرای بیحاشیه دولت روحانی یاد میشود. او پس از درگذشت سیدمحمود دعایی که از سال ۱۳۵۹ تا ۱۴۰۱ سرپرست مؤسسه اطلاعات و مدیرمسئول این روزنامه قدیمی بود، جایگزین او شد. ریاست دانشگاه مذاهب اسلامی، عضویت در هیئتمدیره و هیئتامنای دفتر تبلیغات اسلامی از سال 1376 اداری (۵ دوره)، عضویت در شورای «مهندسی فرهنگی» (شورای عالی انقلاب فرهنگی) از 1385 تا 1387، عضو حقیقی شورای فرهنگ عمومی و مدیرمسئول و سردبیر برخی از نشریات علمی و فرهنگی کشور از جمله دیگر سوابق اوست.
غلامرضا نوریقزلجه؛ جهاد کشاورزی
گزینه پیشنهادی وزارت کشاورزی نیز خدمت خود را از سطح کارشناسی در همین دستگاه آغاز کرده است. غلامرضا نوریقزلجه، در حال حاضر نماینده و عضو هیئت رئیسه مجلس است. نوریقزلجه کارشناسی مهندسی کشاورزی، دامپروری، ارشد مدیریت کشاورزی و دکترای سیاست و توسعه کشاورزی دارد. کارش را به عنوان کارشناس در جهاد کشاورزی آغاز کرد و در سه دورهی مجلس نیز در کمیسیون تخصصی کشاورزی، آب و منابع طبیعی حضور داشت. نوریقزلجه از اعضای کارگزاران سازندگی و یکی از سه گزینه اصلاحطلب در فهرست وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان است. از او به عنوان نماینده حامی کشاورزان در جلسات و رایزنیهای مجلس شورای اسلامی در مسائل مربوط به آنان یاد میشود.
حسین سیمایی صراف؛ علوم، تحقیقات و فناوری
یک چهره حقوقی بهعنوان گزینه وزارت علوم، به مجلس معرفی شده است. حسین سیمایی، علاوه بر تحصیلات حوزوی، دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه شهید بهشتی، کارشناسی ارشد حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس و کارشناسی حقوق دانشگاه تهران است و در دولت دوازدهم و بخشی از دولت سیزدهم عهدهدار دبیری هیئت دولت بود. معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم، قائممقام معاون حقوقی رئیسجمهور، مدیرکل دفتر حقوقی وزرات علوم، عضو شورای مرکزی بورس دانشجویان از جمله سوابق سیمایی است.
محسن پاکنژاد؛ نفت
گزینه وزارت نفت نیز از مدیران ارشد و قدیمی این دستگاه است. محسن پاکنژاد تحصیلاتش را در رشتههای مهندسی برق و صنایع در دانشگاههای تهران و امیرکبیر گذرانده است. پاکنژاد از مدیران ارشد وزارت نفت و نیرو محسوب میشود. معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری، ریاست ستاد نظارت بر سوخترسانی وزارت نفت، مدیرکلی نظارت بر صادرات مواد نفتی و بازرسی فنی وزارت نفت از جمله سوابق اوست. از او به عنوان یکی از نیروهای تخصصی وزارت نفت یاد میشود.
سیدمحمد اتابک؛ صنعت، معدن و تجارت
نامزد در اختیار گرفتن جایگاه وزیر صمت، مدیری از صنعت فولاد و سیمان است که در حال حاضر معاونت اقتصادی پرویز فتاح در بنیاد مستضعفان را بر عهده دارد. محمد اتابک کارشناسی ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان دارد و یک مدیر صنعتی- اقتصادی محسوب میشود. معاون اقتصادی بنیاد مستضعفان، عضویت و ریاست هیئتمدیره شرکتهای مختلف از جمله سرمایهگذاری بانک مسکن، مدیرعامل هلدینگ صنایع معدنی کاوه پارس و مدیریت ارشد در صنایع سیمان و فولاد از جمله سوابق اوست.
احمد دنیامالی؛ ورزش و جوانان
احمد دنیامالی، عضو پیشین شورای شهر تهران در دوره چهارم، معاون شهردار تهران (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸) و نماینده فعلی مجلس شورای اسلامی نامزد وزارت ورزش است. دنیامالی سوابق متعددی در سازمان بنادر و کشتیرانی، فدراسیون قایقرانی، باشگاه ملوان و منطقه ویژه اقتصادی بندر انزلی دارد و دانشآموخته معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران است. او در دوران شهرداری قالیباف به مدت چهار سال معاون او بود و در حال حاضر نیز بعضی گمانهزنیها حاکی از آن است که یکی از گزینههای او در دولت پزشکیان محسوب میشود.