جلسه روز چهارشنبه موفق نخواهد بود

صلاح فحص نماینده جنبش امل در ایران در گفت‌‌وگو با هم‌میهن:

باسیل می‌خواهد امل و حزب‌الله را تحت فشار قرار دهد

صلاح فحص، نماینده جنبش امل در ایران است؛ وی همچون رئیس خود نبیه بری، معتقد است که جلسه روز چهارشنبه تعیین‌کننده رئیس‌جمهور آینده نخواهد بود. فحص اقدام «جبران باسیل» در جهت چرخش به سمت قوات و کتائب را به‌منظور اعمال فشار بر امل و حزب‌الله می‌داند تا بتواند امتیاز بگیرد. نماینده جنبش امل همچنین با مبارک دانستن توافق ایران و عربستان، آن را برای لبنان مفید می‌داند و معتقد است، سیاست ریاض در لبنان تغییر کرده است.

‌با توجه به اینکه جلسه پارلمان برای روز چهارشنبه ۱۴ ژوئن برنامه‌ریزی شده است؛ فضای سیاسی لبنان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

یک معضل عمده در لبنان وجود دارد و آن موضوع انتخاب رئیس‌جمهور است، به‌ویژه اینکه پس از انتخابات پارلمانی، دیگر اکثریتی در پارلمان وجود ندارد و هیچ گروهی نمی‌تواند مدعی شود که فراکسیون‌اش، اکثریت پارلمان را در دست دارد. به همین جهت نیز هر گروهی می‌تواند در معادلات مختلف به هر طرفی تمایل پیدا کند. به‌طور کلی ما یعنی امل و حزب‌الله تصمیم گرفته‌ایم که برای این دور آقای سلیمان فرنجیه را به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری معرفی کنیم. آقای نبیه بری، ریاست پارلمان، چندبار در این راستا برای تشکیل جلسه پارلمان فراخوان داد اما هربار یا با اکثریت آرای سفید مواجه بودیم و یا احزاب مختلف، شخصی را نامزد می‌کردند و نامش را بر روی برگه‌های رای می‌نوشتند که خودشان هم می‌دانستند که آن شخص گزینه اصلی ریاست‌جمهوری نیست و همین موضوع نیز موجب توقف برگزاری جلسات پارلمان شد. در نهایت شاهد هستیم که در مقابل امل، حزب‌الله و طرفداران‌شان که حامی سلیمان فرنجیه، رهبر المرده را به‌عنوان کاندیدای خود معرفی کرده‌اند، سه حزب عمده مارونی یعنی نیروهای لبنان، کتائب با همراهی جریان ملی آزاد، «جهاد ازعور» را نامزد خود می‌دانند و این در حالی است که جریان ملی آزاد به‌رهبری جبران باسیل دارای چالش‌های جدی با دو حزب دیگر است، اما در جهت تقابل با مقاومت، با این دو حزب همراه شده است. اگر بخواهیم این دو کاندیدا را با هم مقایسه کنیم؛ سلیمان فرنجیه یک سیاستمدار باسابقه از یک خانواده مطرح، رهبر یک حزب و دارای ارتباطات گسترده با کشورهای عرب، منطقه و جهان است. جهاد ازعور، کارمند صندوق بین‌المللی پول است و سابقه خوبی هم در دوران وزارت خود ندارد.

‌چه تحولی موجب جدایی جریان ملی آزاد از ۸ مارس شد؟

یکی از مشکلات جبران باسیل این است که می‌خواهد رئیس‌جمهور شود، اما این فقط خود اوست که چنین خواسته‌ای دارد و هیچ‌کس در لبنان با او هم‌نظر نیست و به جرأت می‌گویم که شاید از سوی حزب خود نیز در این مسیر حمایت نشود. حال چرا به سمت قوات و کتائب چرخیده است؟ پاسخ این است که می‌خواهد به امل و حزب‌الله فشار بیاورد تا بتواند امتیاز بگیرد؛ اینکه چه امتیازی، جای بحث دارد. اما می‌دانیم که او خواهان ریاست‌جمهوری جهاد ازعور نیست و وی ابزار دست آقای باسیل برای نیل به اهدافش است. ما از ابتدا اعلام کردیم که بیایید بر روی گزینه‌ها گفت‌وگو کنیم اما قبول نکردند چراکه خواهان گزینه‌ای در تقابل با امل و حزب‌الله هستند.

‌آیا میشل عون با جبران باسیل در این چرخش هم‌نظر است و آیا سفر از پیش‌اعلام‌نشده رئیس‌جمهور پیشین به سوریه برای جلب حمایت دمشق از نظرات رهبر جریان ملی آزاد است؟ چقدر عدم رضایت نبیه بری با انتخاب عون در ۶ سال قبل را ناظر به پیش‌بینی شرایط امروز می‌دانید؟

اساساً عون با باسیل یکی است و کل فعالیت‌های میشل‌عون در ۶ سال دوران ریاست‌جمهوری‌اش با هدف ریاست‌جمهوری دامادش صورت گرفت. آقای عون یک بار از نبیه‌بری پرسیده بود که چرا با ریاست‌جمهوری من مخالف هستی و پاسخ شنیده بود که من نمی‌خواهم لبنان همزمان دو رئیس‌جمهور داشته باشد. هدف اصلی عون، باسیل است و اهدافی هم که در جریان این سفر رسانه‌ای شد، حاکی از آن بود که خواسته تا حمایت بشار اسد را برای سیاست‌های اتخاذشده از سوی باسیل کسب کند و سوریه امل و حزب‌الله را برای کنار آمدن با باسیل قانع کند. با این حال من این سفر را موفقیت‌آمیز نمی‌دانم.

‌در میانه موضع‌گیری‌های دو حزب شیعه و سه حزب عمده مارونی، سنی‌ها و حزب عمده آنها المستقبل و دروزی‌ها حتی به‌رغم حمایت ضمنی تیمور جنبلاط، رهبر حزب سوسیالیست ترقی‌خواه از جهاد ازعور، عملاً کنار ایستاده‌اند. دلیل این موضوع چیست؟

سنی‌ها هنوز موضعی اتخاذ نکرده‌اند و فکر نمی‌کنم به این زودی و سادگی به موضعی دست پیدا کنند. سعد حریری که عملاً خود را کنار کشیده است و سنی‌های پارلمان نیز پس از کناره‌گیری او، چند گروه شده‌اند که ممکن است برخی همچنان طرفدار حریری باشند، اما بسیاری از سنی‌های صیدا، بیروت و طرابلس مخالف او هستند. به همین دلیل هم نمی‌توانیم بگوییم که سنی‌ها به چه کسی رای خواهند داد چراکه یکدست نیستند؛ برای مثال ممکن است فیصل کرامی احتمالاً به سلیمان فرنجیه رای دهد، اما اشرف ریفی از جهاد ازعور حمایت کند. در حال حاضر فقط می‌دانیم که هیچ‌یک از دو کاندیدا حائز آرای لازم در دور نخست نخواهند شد و با این شرایط امیدی به برگزاری دور دوم نیز نیست.

معتقد نیستم جنبلاط هم بخواهد در مقابل امل و حزب‌الله بایستد و ارتباطش را با ما قطع کند. حکایت مقاومت و جنبلاط حکایت ضرب‌المثلی است که معادل فارسی آن می‌گوید: «به مو می‌رسد اما پاره نمی‌شود». به هر صورت معتقدم رئیس‌جمهور از جلسه روز چهارشنبه خارج نخواهد شد.

‌امل و حزب‌الله تصمیم دارند تا در جلسه حاضر شده و به سلیمان فرنجیه رای دهند. این در حالی است که نبیه‌بری معتقد است هیچ‌کدام از دو نامزد ۶۵ رای را به دست نخواهند آورد. در این شرایط عدم برگزاری جلسه پارلمان چقدر محتمل است و این امکان وجود دارد که نمایندگان حامی فرنجیه در جلسه حاضر نشوند؟

جلسه روز چهارشنبه و دور نخست رای‌گیری برگزار خواهد شد، مگر اینکه اتفاق خاصی رخ دهد اما تا اینجای کار معتقدم جلسه برگزار و دور نخست رای‌گیری نیز برگزار خواهد شد. هیچ‌کدام از دو نامزد، انتخاب نخواهند شد.

‌برخی منابع خبری اعلام کرده‌اند که ازعور نه‌تنها کاندیدای مورد تایید جبران باسیل نیست که حتی گزینه اصلی مدنظر قوات و کتائب نیز نیست و برای مقابله با فرنجیه اعلام شده. هدف این احزاب از مطرح کردن نام ازعور چیست؟ گزینه اصلی این جریان چه کسی است؟ آیا امل و حزب‌الله حاضر به تغییر کاندیدای خود هستند؟

یکی از اسامی‌ای که به‌عنوان کاندیدای اصلی جبران باسیل مطرح شده، «زیاد بارود» است اما در مقطع کنونی اعلام کرده می‌خواهد از جهاد ازعور حمایت کند و نکته جالب این انتخاب این است که باسیل کتابی منتشر کرده که در آن به سیاست‌های اقتصادی ازعور انتقاد کرده است. هدف از عنوان کردن برخی اسامی تنها اعمال فشار بر امل و حزب‌الله است تا گزینه این دو حزب را کنار بزنند. اما بیایید ببینیم گزینه جایگزین سلیمان فرنجیه کیست. هیچ‌کس در حال حاضر جایگاه وی را برای تصدی این سمت ندارد. حتی برخی نام ژنرال جوزف‌عون را با عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری مطرح می‌کنند. این در حالی است که وی باید ۶ ماه قبل برای کاندیداتوری از ریاست ارتش استعفا می‌داد، اما این کار را نکرده است و برای این موضوع باید قانون تغییر کند که به همین دلیل این نامزدی به‌هیچ‌عنوان محتمل نیست. همچنین من فکر نمی‌کنم مقاومت حاضر به تغییر نامزد خود باشد، مگر آنکه سلیمان فرنجیه شخصاً اعلام کند که از کاندیداتوری انصراف داده است.

‌درحالی‌که منابع کاخ الیزه همچنان از حمایت فرانسه از سلیمان فرنجیه خبر می‌دهند، به نظر می‌رسد در توافقی نانوشته میان تهران و ریاض مقرر شده تا دخالتی در انتخابات صورت نگیرد. شما چنین برداشتی را چقدر نزدیک به واقعیت می‌دانید؟ گویی از تحرکات مسبوق به سابقه سفارت آمریکا نیز کم شده است. آیا این برداشت هم درست است؟

توافق میان ایران و عربستان بسیار مبارک است و به شرایط کلی لبنان کمک خواهد کرد اما نمی‌توانم تائید کنم که چنین توافقی برای عدم دخالت در لبنان صورت گرفته، اما این مسئله واضح است که سیاست عربستان در لبنان تغییر کرده است. لذا معتقدم مشکل اصلی امروز ما داخلی است. نقش فرانسه هم قطعاً تعیین‌کننده نخواهد بود، اما باید ببینیم آمریکا در نهایت چه نقشی ایفا خواهد کرد. در مجموع باز هم تاکید می‌کنم مشکل امروز ما داخلی است و اگر برای مثال باسیل دست از تحت فشار قرار دادن مقاومت بردارد، فرنجیه به‌راحتی انتخاب می‌شود.